Ekki nálægt því að uppfylla bókaþörf barnanna Margrét Helga Erlingsdóttir skrifar 9. desember 2023 15:20 Dröfn Vilhjálmsdóttir Vísir/Arnar Safnstjóri skólasafns Seljaskóla kannast ekki við að börn og unglinga skorti áhuga á lestri, þvert á móti geti fátæklegt úrval íslenskra bóka ekki mettað eftirspurn þeirra. Hún segir að styðja þurfi betur við íslenska barnabókahöfunda, helst þurfi að bera þá á gullstól. Eftir að niðurstöður úr PISA könnuninni voru birtar í vikunni hefur farið fram kraftmikil samfélagsumræða um leiðir til að bæta lesskilning og kveikja áhuga unglinga á bóklestri. Dröfn Vilhjálmsdóttir safnstjóri skólasafns Seljaskóla til tíu ára kannast þó alls ekki við neitt áhugaleysi. „Ég finn fyrir miklum áhuga. Ég vildi að ég gæti sýnt ykkur áhugann og gleðina þegar ég fæ nýjar bækur sem þau eru áhugasöm um. Þá er liggur við slegist um eintökin. Ég fæ spurningar daglega. Þau biðla til mín um bækur sem ég á ekki til á íslensku.“ Ráðast þurfi í stórátak í þýðingu barnabóka. Dröfn segir alveg ljóst að ef bækur sem börnum finnst áhugaverðar er eru ekki til á íslensku, þá séu þær einfaldlega lesnar á ensku. Árleg tíu til fimmtán bóka útgáfa fyrir unglinga dugi ekki til að uppfylla bókaþörf þeirra. Afar brýnt sé að búa íslenskum barna- og unglingabókahöfundum betri skilyrði. „Berum þau á gullstól, ausum þau gulli. Þetta er svo mikilvægt. Við erum með frábæra barnabókahöfunda hér en það er ekkert hægt að lifa á þessu. Markaðurinn er svo lítill og samt erum við að láta markaðsöflin ráða.“ Börnin sjálf hafi enga rödd í slíku kerfi. Vill innleiða norsku leiðina Dröfn vill af þessum ástæðum fara að fordæmi Norðmanna sem líti svo á að Noregur sé örþjóð sem þurfi að vernda tungumálið. „Ríkið kaupir ákveðið mörg eintök af hverri útgefinni barnabók á norsku og síðan er þeim dreift á bókasöfn en það er hliðarafurð. Það mikilvægasta við þetta er að þarna stendur barnabókaútgáfan alltaf undir sér. Þá er ekki verið að hætta í miðju kafi eða hætta við að gefa út bók vegna þess að það sé ekki nógu mikið selt af henni. Með þessu mettar þú áhuga barnanna.“ Nú eru breyttir tímar og tæknivæðingin gegnsýrir samfélagið. Á netinu geti börnin auðveldlega sótt sér sérsniðna afþreyingu sem aðallega sé á ensku. Dröfn segir ljóst að ekki sé hægt að keppa við þá afþreyingu nema með því að hætta að markaðsvæða barnabækur. Þær séu nauðsynleg tæki til lesturs. Dröfn hefur lagt einstaklega mikinn metnað í að skapa notalegt og lestrarvænt umhverfi á bókasafninu. Í skugga PISA könnunarinnar hugsa margir foreldrar hvernig þeir geti stutt börnin sín betur við lesturinn. Dröfn bendir á að þetta geti verið ein leið en að það sé líka afar hvetjandi fyrir börnin og unglingana þegar foreldrarnir lesa sömu bækur og þau. „Það er alveg ótrúlega hvetjandi að eiga svona sameiginlega upplifun og geta rætt við barnið um bókina,“ segir Dröfn. Lesskilningur og menntamálin í víðara samhengi hafa verið í brennidepli í vikunni eftir að niðurstöður PISA könnunarinnar lágu fyrir. Fréttastofa fékk í vikunni til sín í Pallborðið sérfræðinga úr menntakerfinu og nokkra fyrrverandi menntamálaráðherra til að rýna þessa stöðu. Hægt er að horfa á þáttinn í heild hér. Bókaútgáfa Skóla - og menntamál Börn og uppeldi PISA-könnun Tengdar fréttir PISA könnun og menntamálin í Pallborðinu Í Pallborðinu á Vísi í dag verður PISA könnunin og menntamálin í forgrunni. Þátturinn hefst klukkan 14.00 og verður í beinni útsendingu á Vísi og í sjónvarpinu á Stöð 2 Vísi. 7. desember 2023 13:32 Varar við því að hoppa á einfaldar lausnir við flóknum vandamálum Full ástæða er til að hafa áhyggjur af stöðu menntamála í ljósi nýbirtrar PISA könnunar. Þetta segir Anna Kristín Sigurðardóttir, prófessor við Menntavísindasvið HÍ sem varar við því að hoppa á einfaldar lausnir við flóknum vandamálum. 6. desember 2023 19:33 „Ótrúlegt að menn horfist ekki í augu við þetta og axli ábyrgð“ „Það molnar stanslaust undan okkur. Hversu miklum lífsgæðum þurfum við að fórna og hversu mörgum tækifærum nemenda okkar þurfum við að fórna þar til við grípum í taumana og vöknum?“ 6. desember 2023 15:27 Mest lesið Gefur sig fram fimmtíu árum eftir bankarán í Kópavogi Innlent Gufunesmálið: „Þetta átti aldrei að fara svona“ Innlent Simmi lýsir áralöngu umsáturseinelti: Sat um hann í bílakjallara Innlent Íslendingur grunaður um heimilisofbeldi handtekinn í Grikklandi Innlent Sálfræðingar rukka hátt í 26 þúsund krónur Innlent Styttan tekin niður eftir harðar deilur um klúran barm Erlent Alvarlegt vinnuslys í Skagafirði Innlent Þungar áhyggjur af „síversnandi stöðu Íslands“ Innlent Neitar að hitta Pútín án Selenskís Erlent Mat á skólastarfi „algjört fúsk“: Eins og fyrirtæki sem „vona að þau endi ekki í blöðunum“ Innlent Fleiri fréttir Finna áhugann dvína á meðan vinir berjast og deyja á vígvellinum „Það fer enginn lífvörður út í“ Reyndi að kaupa glás af nammi og kom upp um tíu ára bankaræningja Gufunesmálið: „Þetta átti aldrei að fara svona“ Lygilegar tilraunir til að hafa áhrif á sakborning, Reynisfjara og tollar Trumps Olíuleit á teikniborðinu og býst við tíðindum í vetur Smokkamaðurinn enn ófundinn Sjúkrabíllinn bilaður og kemst ekki með sjúkling úr Þakgili Þrír á þaki jeppa á kafi í Jökulsá í Lóni Gefur sig fram fimmtíu árum eftir bankarán í Kópavogi Alvarlegt vinnuslys í Skagafirði Undirbúa steypuvinnu fyrir nýju Ölfusárbrúna Þungar áhyggjur af „síversnandi stöðu Íslands“ „Yfirgangur gyðingahataranna er algerlega óþolandi“ Af hættustigi á óvissustig vegna eldgoss Sálfræðingar rukka hátt í 26 þúsund krónur Tollar, höfundarréttur og þögn lögreglu í kynferðisbrotamálum Engin málaferli vegna slyss á Breiðamerkurjökli Tveir skjálftar um 3,3 að stærð Fundur hafinn í utanríkismálanefnd Mat á skólastarfi „algjört fúsk“: Eins og fyrirtæki sem „vona að þau endi ekki í blöðunum“ Ráðin nýr forstöðumaður Háskólaseturs Vestfjarða Íslendingur grunaður um heimilisofbeldi handtekinn í Grikklandi „Norska leiðin“ sé leið Sjálfstæðisflokksins Eigandi bíls fullur af bensínbrúsum handtekinn Tollarnir tilefni til hvorra tveggja örvæntingar og léttis Simmi lýsir áralöngu umsáturseinelti: Sat um hann í bílakjallara Tveir fluttir með þyrlunni og fjórir með sjúkrabíl Vörðuóðir ferðamenn fremji náttúruspjöll Húsvíkingur á Norðurpólnum segir sögu merkustu landkönnuða 20. aldar Sjá meira
Eftir að niðurstöður úr PISA könnuninni voru birtar í vikunni hefur farið fram kraftmikil samfélagsumræða um leiðir til að bæta lesskilning og kveikja áhuga unglinga á bóklestri. Dröfn Vilhjálmsdóttir safnstjóri skólasafns Seljaskóla til tíu ára kannast þó alls ekki við neitt áhugaleysi. „Ég finn fyrir miklum áhuga. Ég vildi að ég gæti sýnt ykkur áhugann og gleðina þegar ég fæ nýjar bækur sem þau eru áhugasöm um. Þá er liggur við slegist um eintökin. Ég fæ spurningar daglega. Þau biðla til mín um bækur sem ég á ekki til á íslensku.“ Ráðast þurfi í stórátak í þýðingu barnabóka. Dröfn segir alveg ljóst að ef bækur sem börnum finnst áhugaverðar er eru ekki til á íslensku, þá séu þær einfaldlega lesnar á ensku. Árleg tíu til fimmtán bóka útgáfa fyrir unglinga dugi ekki til að uppfylla bókaþörf þeirra. Afar brýnt sé að búa íslenskum barna- og unglingabókahöfundum betri skilyrði. „Berum þau á gullstól, ausum þau gulli. Þetta er svo mikilvægt. Við erum með frábæra barnabókahöfunda hér en það er ekkert hægt að lifa á þessu. Markaðurinn er svo lítill og samt erum við að láta markaðsöflin ráða.“ Börnin sjálf hafi enga rödd í slíku kerfi. Vill innleiða norsku leiðina Dröfn vill af þessum ástæðum fara að fordæmi Norðmanna sem líti svo á að Noregur sé örþjóð sem þurfi að vernda tungumálið. „Ríkið kaupir ákveðið mörg eintök af hverri útgefinni barnabók á norsku og síðan er þeim dreift á bókasöfn en það er hliðarafurð. Það mikilvægasta við þetta er að þarna stendur barnabókaútgáfan alltaf undir sér. Þá er ekki verið að hætta í miðju kafi eða hætta við að gefa út bók vegna þess að það sé ekki nógu mikið selt af henni. Með þessu mettar þú áhuga barnanna.“ Nú eru breyttir tímar og tæknivæðingin gegnsýrir samfélagið. Á netinu geti börnin auðveldlega sótt sér sérsniðna afþreyingu sem aðallega sé á ensku. Dröfn segir ljóst að ekki sé hægt að keppa við þá afþreyingu nema með því að hætta að markaðsvæða barnabækur. Þær séu nauðsynleg tæki til lesturs. Dröfn hefur lagt einstaklega mikinn metnað í að skapa notalegt og lestrarvænt umhverfi á bókasafninu. Í skugga PISA könnunarinnar hugsa margir foreldrar hvernig þeir geti stutt börnin sín betur við lesturinn. Dröfn bendir á að þetta geti verið ein leið en að það sé líka afar hvetjandi fyrir börnin og unglingana þegar foreldrarnir lesa sömu bækur og þau. „Það er alveg ótrúlega hvetjandi að eiga svona sameiginlega upplifun og geta rætt við barnið um bókina,“ segir Dröfn. Lesskilningur og menntamálin í víðara samhengi hafa verið í brennidepli í vikunni eftir að niðurstöður PISA könnunarinnar lágu fyrir. Fréttastofa fékk í vikunni til sín í Pallborðið sérfræðinga úr menntakerfinu og nokkra fyrrverandi menntamálaráðherra til að rýna þessa stöðu. Hægt er að horfa á þáttinn í heild hér.
Bókaútgáfa Skóla - og menntamál Börn og uppeldi PISA-könnun Tengdar fréttir PISA könnun og menntamálin í Pallborðinu Í Pallborðinu á Vísi í dag verður PISA könnunin og menntamálin í forgrunni. Þátturinn hefst klukkan 14.00 og verður í beinni útsendingu á Vísi og í sjónvarpinu á Stöð 2 Vísi. 7. desember 2023 13:32 Varar við því að hoppa á einfaldar lausnir við flóknum vandamálum Full ástæða er til að hafa áhyggjur af stöðu menntamála í ljósi nýbirtrar PISA könnunar. Þetta segir Anna Kristín Sigurðardóttir, prófessor við Menntavísindasvið HÍ sem varar við því að hoppa á einfaldar lausnir við flóknum vandamálum. 6. desember 2023 19:33 „Ótrúlegt að menn horfist ekki í augu við þetta og axli ábyrgð“ „Það molnar stanslaust undan okkur. Hversu miklum lífsgæðum þurfum við að fórna og hversu mörgum tækifærum nemenda okkar þurfum við að fórna þar til við grípum í taumana og vöknum?“ 6. desember 2023 15:27 Mest lesið Gefur sig fram fimmtíu árum eftir bankarán í Kópavogi Innlent Gufunesmálið: „Þetta átti aldrei að fara svona“ Innlent Simmi lýsir áralöngu umsáturseinelti: Sat um hann í bílakjallara Innlent Íslendingur grunaður um heimilisofbeldi handtekinn í Grikklandi Innlent Sálfræðingar rukka hátt í 26 þúsund krónur Innlent Styttan tekin niður eftir harðar deilur um klúran barm Erlent Alvarlegt vinnuslys í Skagafirði Innlent Þungar áhyggjur af „síversnandi stöðu Íslands“ Innlent Neitar að hitta Pútín án Selenskís Erlent Mat á skólastarfi „algjört fúsk“: Eins og fyrirtæki sem „vona að þau endi ekki í blöðunum“ Innlent Fleiri fréttir Finna áhugann dvína á meðan vinir berjast og deyja á vígvellinum „Það fer enginn lífvörður út í“ Reyndi að kaupa glás af nammi og kom upp um tíu ára bankaræningja Gufunesmálið: „Þetta átti aldrei að fara svona“ Lygilegar tilraunir til að hafa áhrif á sakborning, Reynisfjara og tollar Trumps Olíuleit á teikniborðinu og býst við tíðindum í vetur Smokkamaðurinn enn ófundinn Sjúkrabíllinn bilaður og kemst ekki með sjúkling úr Þakgili Þrír á þaki jeppa á kafi í Jökulsá í Lóni Gefur sig fram fimmtíu árum eftir bankarán í Kópavogi Alvarlegt vinnuslys í Skagafirði Undirbúa steypuvinnu fyrir nýju Ölfusárbrúna Þungar áhyggjur af „síversnandi stöðu Íslands“ „Yfirgangur gyðingahataranna er algerlega óþolandi“ Af hættustigi á óvissustig vegna eldgoss Sálfræðingar rukka hátt í 26 þúsund krónur Tollar, höfundarréttur og þögn lögreglu í kynferðisbrotamálum Engin málaferli vegna slyss á Breiðamerkurjökli Tveir skjálftar um 3,3 að stærð Fundur hafinn í utanríkismálanefnd Mat á skólastarfi „algjört fúsk“: Eins og fyrirtæki sem „vona að þau endi ekki í blöðunum“ Ráðin nýr forstöðumaður Háskólaseturs Vestfjarða Íslendingur grunaður um heimilisofbeldi handtekinn í Grikklandi „Norska leiðin“ sé leið Sjálfstæðisflokksins Eigandi bíls fullur af bensínbrúsum handtekinn Tollarnir tilefni til hvorra tveggja örvæntingar og léttis Simmi lýsir áralöngu umsáturseinelti: Sat um hann í bílakjallara Tveir fluttir með þyrlunni og fjórir með sjúkrabíl Vörðuóðir ferðamenn fremji náttúruspjöll Húsvíkingur á Norðurpólnum segir sögu merkustu landkönnuða 20. aldar Sjá meira
PISA könnun og menntamálin í Pallborðinu Í Pallborðinu á Vísi í dag verður PISA könnunin og menntamálin í forgrunni. Þátturinn hefst klukkan 14.00 og verður í beinni útsendingu á Vísi og í sjónvarpinu á Stöð 2 Vísi. 7. desember 2023 13:32
Varar við því að hoppa á einfaldar lausnir við flóknum vandamálum Full ástæða er til að hafa áhyggjur af stöðu menntamála í ljósi nýbirtrar PISA könnunar. Þetta segir Anna Kristín Sigurðardóttir, prófessor við Menntavísindasvið HÍ sem varar við því að hoppa á einfaldar lausnir við flóknum vandamálum. 6. desember 2023 19:33
„Ótrúlegt að menn horfist ekki í augu við þetta og axli ábyrgð“ „Það molnar stanslaust undan okkur. Hversu miklum lífsgæðum þurfum við að fórna og hversu mörgum tækifærum nemenda okkar þurfum við að fórna þar til við grípum í taumana og vöknum?“ 6. desember 2023 15:27
Mat á skólastarfi „algjört fúsk“: Eins og fyrirtæki sem „vona að þau endi ekki í blöðunum“ Innlent
Mat á skólastarfi „algjört fúsk“: Eins og fyrirtæki sem „vona að þau endi ekki í blöðunum“ Innlent