Komið að þolmörkum leikskólans Rakel Ýr Ísaksen skrifar 4. júlí 2023 15:31 Tilkynning um breytt skipulag og starfsumhverfi í leikskólum Kópavogsbæjar í síðustu viku hefur vakið sterk viðbrögð í samfélaginu. Samþykkt hefur verið að bjóða öllum leikskólabörnum í Kópavogi sex klukkustunda gjaldfrjálsan dvalartíma og að dvalargjöld umfram sex klukkustundir fari stigvaxandi með auknum dvalartíma. Samtímis verður komið til móts við tekjulág heimili með tekjutengdum afslætti.Opnunartími leikskóla verður sá sami, en skipulagt starf fer einkum fram milli klukkan níu og þrjú. Jafnframt verða leikskólar lokaðir milli jóla og nýárs, í dymbilviku og í vetrarfríum grunnskóla. Í lokunum verður þó boðið upp á opnun í að minnsta kosti tveimur leikskólum fyrir þau börn sem nauðsynlega þurfa vistun. Leikskóli á Íslandi hefur auk þess að mennta börn, ekki síður mikilvægt samfélagslegt þjónustuhlutverk, að annast börnin svo hjól atvinnulífsins snúist og forráðamenn geti framfleytt fjölskyldum sínum. Í Kópavogi greiða foreldrar einungis fyrir rúm 12% af raunkostnaði fyrir dvöl barna í leikskólanum en þungann af kostnaði þjónustunnar bera útsvarsgreiðendur í Kópavogi, hvort sem þeir eiga börn eða ekki. Það er hagur hvers samfélags að menntun ungra barna sé í höndum þeirra sem hafa sérþekkingu á uppeldi, menntun og þroska barna. Á Íslandi er leikskólinn skilgreindur sem fyrsta skólastigið og annast menntun barna fyrstu æviár þeirra. Þeir sem bera ábyrgð á og eru sérfæðingar í menntun leikskólabarna eru leikskólakennarar, hafa lokið námi á háskólastigi og eru handhafar leyfisbréfs til kennslu. Lögum samkvæmt ber leikskólum á Íslandi að lágmarki að vera mannaðir tveim þriðju hluta stöðugilda við menntun og umönnun, handhöfum leyfisbréfs til kennslu, en raunin er önnur! Í leikskólum á Íslandi eru að meðaltali um 30% starfsfólks leikskóla, leikskólakennarar. Hlutfallið er þó örlítið hærra í Kópavogi. Breytingarnar sem Kópavogsbær kynnti til að bæta starfsumhverfi í leikskólum eru ekki úr lausu lofti gripnar. Það er komið að þolmörkum leikskólastarfsemi í núverandi mynd og með óbreyttum starfsháttum mun starfsemin líða undir lok. Í leikskólum ríkir mikill mönnunarvandi og fjöldi leikskólaplássa er ónýttur vegna þessa. Fjöldi leikskóla hefur síðastliðinn vetur þurft að nýta svokallaða fáliðunarstefnu þar sem börnin hafa ekki tök á að koma í leikskólann alla daga, forráðamönnum til mikils ama. Skortur er á leikskólakennurum í leikskólum en fjölmargir kennarar hafa valið að starfa á öðrum skólastigum þar sem starfsumhverfið er fjölskylduvænna. Í leikskólum ríkir viðverandi álag sem skapast einkum vegna þess að ung börn vinna mun lengri vinnudag en við hin. 86% leikskólabarna dvelja í leikskólum í Kópavogi í átta til níu klukkustundir á dag í fjölmennum hópi barna. Vinnuframlag leikskólakennara í 100% starfshlutfalli er hins vegar að hámarki átta tímar á dag, en leikskólakennarinn á einnig undirbúningstíma, kaffitíma og vinnustyttingu sem ekki er varið með börnunum. Vinnudagur ungra barna er langur og það er vissulega gaman í leikskólanum en ímyndið ykkur að vera í barnafmæli í meira en átta tíma á hverjum einasta degi. Þarfir atvinnulífsins virðast því miður í okkar samfélagi vega þyngra en réttindi ungra barna til hvíldar og samveru með fjölskyldu. Innleiðing á aðgerðum Kópavogsbæjar er því fagnað ákaft meðal þeirra sem hafa sérþekkingu á þroska og velferð barna og innsýn í núverandi stöðu og rekstur leikskólanna. Aðgerðirnar koma til framkvæmdar af brýnni nauðsyn en eru jafnframt byggðar á niðurstöðum rannsókna og með aðkomu og í samráði við fulltrúa allra hagsmunaaðila. Ég vona innilega að allir sem hafa tök á að stytta dvalartíma barna sinna geri það, því ef börnum fækkar í lok dags dregur úr áreiti á þau börn sem dvelja þar lengur. Með aðgerðunum hafa öll börn færi á að njóta menntunar í leikskóla óháð efnahag og félagslegri stöðu foreldra. Lokanir leikskóla um hátíðir og vetrafríum grunnskóla er jafnframt liður í að jafna starfsaðstæður kennara á ólíkum skólastigum og því er von til að menntaðir leikskólakennarar velji umfram önnur skólastig að starfa í leikskólanum. Það er nauðsynlegt að grípa til aðgerða strax svo íslensk börn geti áfram notið faglegrar menntunar í leikskólum landsins. Ég er stolt af því að starfa í bæjarfélagi sem setur velferð og réttindi barna í fyrsta sætið og hefur hug og þor til að leiða breytingar sem þessar. Höfundur er starfandi aðstoðarleikskólastjóri í Kópavogi. M.Ed. í stjórnun menntastofnana og framkvæmdi nýverið rannsókn varðandi skuldbindingu leikskólakennara til vinnustaðar. Grein: Skuldbinding leikskólakennara til vinnustaðar: Starfsandi í lykilhlutverki - Netla (hi.is) Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Leikskólar Skóla - og menntamál Kópavogur Mest lesið Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun 1 stk. ísl. ríkisborgararéttur - kr. 1,600 Róbert Björnsson Skoðun Faglegt mat eða lukka? I: Frá kennslustofu til stafbókar Bogi Ragnarsson Skoðun Hvers vegna ekki bókun 35? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir Skoðun Hvað kosta mannréttindi? Anna Lára Steindal Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir Skoðun Héraðsvötn og Kjalölduveitu í nýtingarflokk Jens Garðar Helgason,Ólafur Adolfsson Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun Evrópumet! Háskólamenntun minnst metin á Íslandi Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Skoðun Skoðun Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir skrifar Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir skrifar Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Auðlindarentan heim í hérað Arna Lára Jónsdóttir skrifar Skoðun Héraðsvötn og Kjalölduveitu í nýtingarflokk Jens Garðar Helgason,Ólafur Adolfsson skrifar Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir skrifar Skoðun Hvað kosta mannréttindi? Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? I: Frá kennslustofu til stafbókar Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Hvers vegna ekki bókun 35? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun 1 stk. ísl. ríkisborgararéttur - kr. 1,600 Róbert Björnsson skrifar Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Setjum kraft í íslenskukennslu fullorðinna Anna Linda Sigurðardóttir skrifar Skoðun Áhrif veiðigjalda ná út fyrir atvinnugreinina Ásgerður Kristín Gylfadóttir skrifar Skoðun Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson skrifar Skoðun RÚV - ljósritunarstofa ríkisins? Birgir Finnsson skrifar Skoðun Að vera hvítur og kristinn Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Heilbrigðisþjónusta í heimabyggð – loksins orðin að veruleika Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Komum heil heim eftir hvítasunnuhelgina Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Leiðin til Parísar (bókstaflega) Ólafur St. Arnarsson skrifar Skoðun Ósnertanlegir eineltisseggir og óhæfir starfsmenn Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Opinber skýring til Sigurjóns Þórðarsonar Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Ekkert kerfi lifir af pólitískan geðþótta Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Þegar undirskrift skiptir máli – um gervigreind, vottun og verðmæti mannlegra athafna Henning Arnór Úlfarsson skrifar Skoðun Hoppað yfir girðingarnar Vilhjálmur Árnason skrifar Skoðun Þegar ég fékk séns Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Verður greinilega að vera Ísrael Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Evrópumet! Háskólamenntun minnst metin á Íslandi Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Ríkið tekur – landsbyggðirnar fá minna Hjálmar Bogi Hafliðason skrifar Skoðun Snjallasta stefnubreyting Samfylkingarinnar Jóhann Frímann Arinbjarnarson skrifar Skoðun Þegar samfélagið þagnar Benóný Valur Jakobsson skrifar Sjá meira
Tilkynning um breytt skipulag og starfsumhverfi í leikskólum Kópavogsbæjar í síðustu viku hefur vakið sterk viðbrögð í samfélaginu. Samþykkt hefur verið að bjóða öllum leikskólabörnum í Kópavogi sex klukkustunda gjaldfrjálsan dvalartíma og að dvalargjöld umfram sex klukkustundir fari stigvaxandi með auknum dvalartíma. Samtímis verður komið til móts við tekjulág heimili með tekjutengdum afslætti.Opnunartími leikskóla verður sá sami, en skipulagt starf fer einkum fram milli klukkan níu og þrjú. Jafnframt verða leikskólar lokaðir milli jóla og nýárs, í dymbilviku og í vetrarfríum grunnskóla. Í lokunum verður þó boðið upp á opnun í að minnsta kosti tveimur leikskólum fyrir þau börn sem nauðsynlega þurfa vistun. Leikskóli á Íslandi hefur auk þess að mennta börn, ekki síður mikilvægt samfélagslegt þjónustuhlutverk, að annast börnin svo hjól atvinnulífsins snúist og forráðamenn geti framfleytt fjölskyldum sínum. Í Kópavogi greiða foreldrar einungis fyrir rúm 12% af raunkostnaði fyrir dvöl barna í leikskólanum en þungann af kostnaði þjónustunnar bera útsvarsgreiðendur í Kópavogi, hvort sem þeir eiga börn eða ekki. Það er hagur hvers samfélags að menntun ungra barna sé í höndum þeirra sem hafa sérþekkingu á uppeldi, menntun og þroska barna. Á Íslandi er leikskólinn skilgreindur sem fyrsta skólastigið og annast menntun barna fyrstu æviár þeirra. Þeir sem bera ábyrgð á og eru sérfæðingar í menntun leikskólabarna eru leikskólakennarar, hafa lokið námi á háskólastigi og eru handhafar leyfisbréfs til kennslu. Lögum samkvæmt ber leikskólum á Íslandi að lágmarki að vera mannaðir tveim þriðju hluta stöðugilda við menntun og umönnun, handhöfum leyfisbréfs til kennslu, en raunin er önnur! Í leikskólum á Íslandi eru að meðaltali um 30% starfsfólks leikskóla, leikskólakennarar. Hlutfallið er þó örlítið hærra í Kópavogi. Breytingarnar sem Kópavogsbær kynnti til að bæta starfsumhverfi í leikskólum eru ekki úr lausu lofti gripnar. Það er komið að þolmörkum leikskólastarfsemi í núverandi mynd og með óbreyttum starfsháttum mun starfsemin líða undir lok. Í leikskólum ríkir mikill mönnunarvandi og fjöldi leikskólaplássa er ónýttur vegna þessa. Fjöldi leikskóla hefur síðastliðinn vetur þurft að nýta svokallaða fáliðunarstefnu þar sem börnin hafa ekki tök á að koma í leikskólann alla daga, forráðamönnum til mikils ama. Skortur er á leikskólakennurum í leikskólum en fjölmargir kennarar hafa valið að starfa á öðrum skólastigum þar sem starfsumhverfið er fjölskylduvænna. Í leikskólum ríkir viðverandi álag sem skapast einkum vegna þess að ung börn vinna mun lengri vinnudag en við hin. 86% leikskólabarna dvelja í leikskólum í Kópavogi í átta til níu klukkustundir á dag í fjölmennum hópi barna. Vinnuframlag leikskólakennara í 100% starfshlutfalli er hins vegar að hámarki átta tímar á dag, en leikskólakennarinn á einnig undirbúningstíma, kaffitíma og vinnustyttingu sem ekki er varið með börnunum. Vinnudagur ungra barna er langur og það er vissulega gaman í leikskólanum en ímyndið ykkur að vera í barnafmæli í meira en átta tíma á hverjum einasta degi. Þarfir atvinnulífsins virðast því miður í okkar samfélagi vega þyngra en réttindi ungra barna til hvíldar og samveru með fjölskyldu. Innleiðing á aðgerðum Kópavogsbæjar er því fagnað ákaft meðal þeirra sem hafa sérþekkingu á þroska og velferð barna og innsýn í núverandi stöðu og rekstur leikskólanna. Aðgerðirnar koma til framkvæmdar af brýnni nauðsyn en eru jafnframt byggðar á niðurstöðum rannsókna og með aðkomu og í samráði við fulltrúa allra hagsmunaaðila. Ég vona innilega að allir sem hafa tök á að stytta dvalartíma barna sinna geri það, því ef börnum fækkar í lok dags dregur úr áreiti á þau börn sem dvelja þar lengur. Með aðgerðunum hafa öll börn færi á að njóta menntunar í leikskóla óháð efnahag og félagslegri stöðu foreldra. Lokanir leikskóla um hátíðir og vetrafríum grunnskóla er jafnframt liður í að jafna starfsaðstæður kennara á ólíkum skólastigum og því er von til að menntaðir leikskólakennarar velji umfram önnur skólastig að starfa í leikskólanum. Það er nauðsynlegt að grípa til aðgerða strax svo íslensk börn geti áfram notið faglegrar menntunar í leikskólum landsins. Ég er stolt af því að starfa í bæjarfélagi sem setur velferð og réttindi barna í fyrsta sætið og hefur hug og þor til að leiða breytingar sem þessar. Höfundur er starfandi aðstoðarleikskólastjóri í Kópavogi. M.Ed. í stjórnun menntastofnana og framkvæmdi nýverið rannsókn varðandi skuldbindingu leikskólakennara til vinnustaðar. Grein: Skuldbinding leikskólakennara til vinnustaðar: Starfsandi í lykilhlutverki - Netla (hi.is)
Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir Skoðun
„Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun
Skoðun Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir skrifar
Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir skrifar
Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir skrifar
Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar
Skoðun Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson skrifar
Skoðun Þegar undirskrift skiptir máli – um gervigreind, vottun og verðmæti mannlegra athafna Henning Arnór Úlfarsson skrifar
Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir Skoðun
„Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun