Er VoN? Brynhildur R. Þorbjarnardóttir, Dagmar Óladóttir og S. Maggi Snorrason skrifa 24. febrúar 2023 09:01 Kæra Áslaug Arna, ráðherra háskólamála. Við erum nemendur á Verkfræði- og náttúruvísindasviði við Háskóla Íslands og höfum fylgst með þér tala ítrekað um frelsi, nýsköpun og tækifæri. Eins og staðan er núna eiga þessi orð ekki við um okkur og okkar nám á Verkfræði og Náttúruvísindasviði (VoN). Sviðið, líkt og skólinn í heild sinni, sér fram á nýjan veruleika með skertum tækifærum til náms og starfa, þvert á þín einkunnarorð. Háskóli Íslands hefur verið undirfjármagnaður um árabil en staðan hefur sjaldan verið jafn slæm og nú. Skólann vantar milljarð til að ná endum saman í ár og hafa aðhaldsaðgerðir verið boðaðar til að bregðast við stöðunni. Skert námsúrval fyrir nemendur Öll svið háskólans sjá fram á niðurskurð í kennslu. Þá hefur Verkfræði- og náttúruvísindasvið sjaldan staðið jafn illa, en samkvæmt fjárhags- og kennsluáætlun fyrir næsta skólaár verða allar námsbrautir, 20 talsins (í grunnnámi), að skera niður um sem nemur tveimur áföngum eða ígildi 600 kennslustunda til þess að sviðið komist nær því að verða rekið á núlli. Þetta er að gerast á sama tíma og háskóla-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra talar fyrir stórsókn í greinum Verkfræði og Náttúruvísindasviðs og á sama tíma og 1.200 milljónum króna var úthlutað úr samstarfssjóði háskólanna þar sem markmiðið var meðal annars að auka námsframboð og fjölga nemendum í STEAM greinum. Sem stúdentar á VoN og sérstakt áhugafólk um tölur og útreikninga, getum við því sagt að þetta er dæmi sem gengur ekki upp. Það að tala um nemendur í STEAM greinum sem vonarstjörnur landsins kemur alls ekki heim og saman við þann langvarandi fjárskort sem Verkfræði- og Náttúruvísindasvið HÍ hefur búið við síðustu árin. Úthlutun til ákveðinna verkefna í gegnum samstarfssjóð leysir ekki þann vanda. Fjársvelt svið hefur ekki fjármagn til að vinna að nýsköpun í námi og starfi heldur setur allt fjármagn í að halda uppi grunnnámi, því samkeppnishæf námskeið á framhaldsstigi í greinum sviðsins finnast aðeins í mýflugumynd á sviðinu. Tökum dæmi; deild rafmagns- og tölvuverkfræði býður nú aðeins upp á 2 af 6 valáföngum sem kenndir hafa verið við deildina, þ.e. nemendum býðst afar takmarkað val innan síns áhugasviðs. Einnig má nefna nýtt kjörsvið innan deildar rafmagns- og tölvuverkfræði, læknisfræðilega verkfræði, sem haldið er uppi af einum starfsmanni. Verkfræði og náttúruvísindi þarfnast mikillar sérhæfingar, og því er gríðarleg þörf á að HÍ hafi tök á og fjármagn til að bjóða upp á sérhæft nám. Fjölbreytt nám er aðlaðandi nám. Að krefjast þess að deildir VoN skeri niður áfanga á sama tíma og ráðuneytið krefst þess að nemendum á sviðinu sé fjölgað er því dæmi sem gengur ekki upp. Samkvæmt fjárhags- og kennsluáætlun 2023 er niðurskurðurinn orðinn svo að deildirnar ná aðeins að halda uppi skylduáföngum námsbrautanna með örfáum undantekningum, en sem dæmi var 40 nemenda áfangi skorinn niður með fimmtán mínútna fyrirvara á fyrstu kennslustund að sögn nemenda. Það er ekki hægt að ætlast til að á Íslandi sé boðið upp á háskólanám á heimsmælikvarða ef skólinn er stöðugt undirfjármagnaður. Því ætti að vera ljóst að með áframhaldandi vanrækslu á grundvallarfjármögnun háskólastigsins munu markmið ríkisstjórnarinnar ekki nást. Undirfjármögnunin bitnar mest á kennslunni þar sem viss rannsóknarvinna sækir sér styrki annars staðar frá. Auk niðurskurðar á fjölda kennslutíma takmarkast rannsóknarvinna. Þar má sérstaklega nefna iðnaðarverkfræði- vélaverkfræði- og tölvunarfræðideild. Undanfarin ár hefur þessi deild innan VoN verið fjölmennust, og þar af leiðandi skilað hæstum tekjum af deildum á sviðinu, en vegna hallarekstrar annarra deilda á sviðinu er ekki hægt að ráða inn nýja rannsóknarstarfsmenn. Þetta gerir það að verkum að námsbrautirnar í deildinni eru undirmannaðar og starfsmenn hennar ná ekki að sinna rannsóknum eða kennslu fyrir þennan fjölda nemenda. Þegar allt kemur til alls nær deildin ekki að bjóða upp á það nám sem hún gæti, þrátt fyrir að skila rekstri sínum réttum megin við núllið. Ríkisstjórnin skuldar okkur svör Í háskólum á hinum Norðurlöndunum greiðir hið opinbera að meðaltali 1.7 milljónum meira með hverjum ársnema en gert er hér á landi samkvæmt tölum frá 2021 og samkvæmt ríkisstjórnarsáttmálanum er stefnan að fjármögnun háskólastigsins skuli verða sambærileg því sem þekkist í nágrannaríkjunum. Við erum hins vegar að færast fjær því markmiði og ríkisstjórnin skuldar stúdentum, og samfélaginu öllu, svör. Til þess að teljast samanburðarhæfur háskóli á alþjóðavettvangi verður að auka fjárveitingar til háskólakerfisins í heild sinni. Háskólar eru fjárfesting sem skilar sér í auknu hugviti út í öll stig samfélagsins. Í sífellt flóknari heimi, sem gerir meiri kröfur um sérfræðiþekkingu vegna mikillar hröðunar í tækniframförum, þá ættum við að stefna að því að þjóðin þurfi ekki að reiða sig alfarið á þekkingu sem kemur að utan. Þvert á móti ættum við mæta mikilli eftirspurn eftir hæfu og menntuðu fólki úti í heimi. Höfundar eru Stúdentaráðsliðar í umboði Röskvu á verkfræði- og náttúruvísindasviði. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skóla - og menntamál Háskólar Mest lesið Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson Skoðun Þétting byggðar er ekki vandamálið Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun Þrengt að þjóðarleikvanginum Þorvaldur Örlygsson Skoðun Ert þú drusla? Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir,Elísa Rún Svansdóttir,Lilja Íris Long Birnudóttir,Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Margrét Baldursdóttir,Silja Höllu Egilsdóttir Skoðun Þið voruð í partýinu líka! Gísli Sigurður Gunnlaugsson Skoðun Hverjir eru komnir með nóg? Nichole Leigh Mosty Skoðun Að leigja okkar eigin innviði Halldóra Mogensen Skoðun Köllum Skjöld Íslands réttu nafni: Rasískt götugengi Ian McDonald Skoðun Lýðheilsan að veði? Willum Þór Þórsson Skoðun Sameiginleg yfirlýsing 28 ríkja um málefni Palestínu, hvers virði er hún? Einar Ólafsson Skoðun Skoðun Skoðun Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson skrifar Skoðun Þétting byggðar er ekki vandamálið Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Þrengt að þjóðarleikvanginum Þorvaldur Örlygsson skrifar Skoðun Ert þú drusla? Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir,Elísa Rún Svansdóttir,Lilja Íris Long Birnudóttir,Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Margrét Baldursdóttir,Silja Höllu Egilsdóttir skrifar Skoðun Sameiginleg yfirlýsing 28 ríkja um málefni Palestínu, hvers virði er hún? Einar Ólafsson skrifar Skoðun Alltof mörg sveitarfélög á Íslandi! Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Öryggi betur tryggt – fangelsismál færð til nútímans Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Lýðheilsan að veði? Willum Þór Þórsson skrifar Skoðun Evrópusambandsaðild - valdefling íslensks almennings Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Köllum Skjöld Íslands réttu nafni: Rasískt götugengi Ian McDonald skrifar Skoðun Hverjir eru komnir með nóg? Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Að leigja okkar eigin innviði Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Málþóf sem valdníðsla Einar G. Harðarson skrifar Skoðun Klaufaskapur og reynsluleysi? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hvernig spyr ég gervigreind til að fá besta svarið? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Ertu bitur? Björn Leví Gunnarsson skrifar Skoðun Er hægt að læra af draumum? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Afstæði ábyrgðar Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Klassapróf fína fólksins – eða hvernig erfingjar kenna okkur að lifa Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Fjárhagslegt virði vörumerkja Elías Larsen skrifar Skoðun Við ákærum – hver sveik strandveiðisjómenn? Kjartan Páll Sveinsson skrifar Skoðun Þið voruð í partýinu líka! Gísli Sigurður Gunnlaugsson skrifar Skoðun Af hverju varð heimsókn framkvæmdastjóra ESB að NATO-fundi? Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Veimiltítustjórn og tugþúsundir dáinna barna Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Bragðefni eru ekki vandamálið - Bann við þeim myndi skaða lýðheilsu Abdullah Shihab Wahid skrifar Skoðun Swuayda blæðir: Hróp sem heimurinn heyrir ekki Mouna Nasr skrifar Skoðun Skattar fyrst, svo allt hitt – og hagræðingin sem gleymdist Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Áfangasigur í baráttunni við hernaðinn gegn heimkynnum villta laxins Ingólfur Ásgeirsson,Árni Baldursson skrifar Skoðun Þetta er allt hinum að kenna! Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun Þjóðþrifamálin sem stjórnarandstaðan fórnaði á altari útgerðanna Heimir Már Pétursson skrifar Sjá meira
Kæra Áslaug Arna, ráðherra háskólamála. Við erum nemendur á Verkfræði- og náttúruvísindasviði við Háskóla Íslands og höfum fylgst með þér tala ítrekað um frelsi, nýsköpun og tækifæri. Eins og staðan er núna eiga þessi orð ekki við um okkur og okkar nám á Verkfræði og Náttúruvísindasviði (VoN). Sviðið, líkt og skólinn í heild sinni, sér fram á nýjan veruleika með skertum tækifærum til náms og starfa, þvert á þín einkunnarorð. Háskóli Íslands hefur verið undirfjármagnaður um árabil en staðan hefur sjaldan verið jafn slæm og nú. Skólann vantar milljarð til að ná endum saman í ár og hafa aðhaldsaðgerðir verið boðaðar til að bregðast við stöðunni. Skert námsúrval fyrir nemendur Öll svið háskólans sjá fram á niðurskurð í kennslu. Þá hefur Verkfræði- og náttúruvísindasvið sjaldan staðið jafn illa, en samkvæmt fjárhags- og kennsluáætlun fyrir næsta skólaár verða allar námsbrautir, 20 talsins (í grunnnámi), að skera niður um sem nemur tveimur áföngum eða ígildi 600 kennslustunda til þess að sviðið komist nær því að verða rekið á núlli. Þetta er að gerast á sama tíma og háskóla-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra talar fyrir stórsókn í greinum Verkfræði og Náttúruvísindasviðs og á sama tíma og 1.200 milljónum króna var úthlutað úr samstarfssjóði háskólanna þar sem markmiðið var meðal annars að auka námsframboð og fjölga nemendum í STEAM greinum. Sem stúdentar á VoN og sérstakt áhugafólk um tölur og útreikninga, getum við því sagt að þetta er dæmi sem gengur ekki upp. Það að tala um nemendur í STEAM greinum sem vonarstjörnur landsins kemur alls ekki heim og saman við þann langvarandi fjárskort sem Verkfræði- og Náttúruvísindasvið HÍ hefur búið við síðustu árin. Úthlutun til ákveðinna verkefna í gegnum samstarfssjóð leysir ekki þann vanda. Fjársvelt svið hefur ekki fjármagn til að vinna að nýsköpun í námi og starfi heldur setur allt fjármagn í að halda uppi grunnnámi, því samkeppnishæf námskeið á framhaldsstigi í greinum sviðsins finnast aðeins í mýflugumynd á sviðinu. Tökum dæmi; deild rafmagns- og tölvuverkfræði býður nú aðeins upp á 2 af 6 valáföngum sem kenndir hafa verið við deildina, þ.e. nemendum býðst afar takmarkað val innan síns áhugasviðs. Einnig má nefna nýtt kjörsvið innan deildar rafmagns- og tölvuverkfræði, læknisfræðilega verkfræði, sem haldið er uppi af einum starfsmanni. Verkfræði og náttúruvísindi þarfnast mikillar sérhæfingar, og því er gríðarleg þörf á að HÍ hafi tök á og fjármagn til að bjóða upp á sérhæft nám. Fjölbreytt nám er aðlaðandi nám. Að krefjast þess að deildir VoN skeri niður áfanga á sama tíma og ráðuneytið krefst þess að nemendum á sviðinu sé fjölgað er því dæmi sem gengur ekki upp. Samkvæmt fjárhags- og kennsluáætlun 2023 er niðurskurðurinn orðinn svo að deildirnar ná aðeins að halda uppi skylduáföngum námsbrautanna með örfáum undantekningum, en sem dæmi var 40 nemenda áfangi skorinn niður með fimmtán mínútna fyrirvara á fyrstu kennslustund að sögn nemenda. Það er ekki hægt að ætlast til að á Íslandi sé boðið upp á háskólanám á heimsmælikvarða ef skólinn er stöðugt undirfjármagnaður. Því ætti að vera ljóst að með áframhaldandi vanrækslu á grundvallarfjármögnun háskólastigsins munu markmið ríkisstjórnarinnar ekki nást. Undirfjármögnunin bitnar mest á kennslunni þar sem viss rannsóknarvinna sækir sér styrki annars staðar frá. Auk niðurskurðar á fjölda kennslutíma takmarkast rannsóknarvinna. Þar má sérstaklega nefna iðnaðarverkfræði- vélaverkfræði- og tölvunarfræðideild. Undanfarin ár hefur þessi deild innan VoN verið fjölmennust, og þar af leiðandi skilað hæstum tekjum af deildum á sviðinu, en vegna hallarekstrar annarra deilda á sviðinu er ekki hægt að ráða inn nýja rannsóknarstarfsmenn. Þetta gerir það að verkum að námsbrautirnar í deildinni eru undirmannaðar og starfsmenn hennar ná ekki að sinna rannsóknum eða kennslu fyrir þennan fjölda nemenda. Þegar allt kemur til alls nær deildin ekki að bjóða upp á það nám sem hún gæti, þrátt fyrir að skila rekstri sínum réttum megin við núllið. Ríkisstjórnin skuldar okkur svör Í háskólum á hinum Norðurlöndunum greiðir hið opinbera að meðaltali 1.7 milljónum meira með hverjum ársnema en gert er hér á landi samkvæmt tölum frá 2021 og samkvæmt ríkisstjórnarsáttmálanum er stefnan að fjármögnun háskólastigsins skuli verða sambærileg því sem þekkist í nágrannaríkjunum. Við erum hins vegar að færast fjær því markmiði og ríkisstjórnin skuldar stúdentum, og samfélaginu öllu, svör. Til þess að teljast samanburðarhæfur háskóli á alþjóðavettvangi verður að auka fjárveitingar til háskólakerfisins í heild sinni. Háskólar eru fjárfesting sem skilar sér í auknu hugviti út í öll stig samfélagsins. Í sífellt flóknari heimi, sem gerir meiri kröfur um sérfræðiþekkingu vegna mikillar hröðunar í tækniframförum, þá ættum við að stefna að því að þjóðin þurfi ekki að reiða sig alfarið á þekkingu sem kemur að utan. Þvert á móti ættum við mæta mikilli eftirspurn eftir hæfu og menntuðu fólki úti í heimi. Höfundar eru Stúdentaráðsliðar í umboði Röskvu á verkfræði- og náttúruvísindasviði.
Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson Skoðun
Ert þú drusla? Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir,Elísa Rún Svansdóttir,Lilja Íris Long Birnudóttir,Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Margrét Baldursdóttir,Silja Höllu Egilsdóttir Skoðun
Skoðun Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson skrifar
Skoðun Ert þú drusla? Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir,Elísa Rún Svansdóttir,Lilja Íris Long Birnudóttir,Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Margrét Baldursdóttir,Silja Höllu Egilsdóttir skrifar
Skoðun Sameiginleg yfirlýsing 28 ríkja um málefni Palestínu, hvers virði er hún? Einar Ólafsson skrifar
Skoðun Öryggi betur tryggt – fangelsismál færð til nútímans Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar
Skoðun Klassapróf fína fólksins – eða hvernig erfingjar kenna okkur að lifa Sigríður Svanborgardóttir skrifar
Skoðun Bragðefni eru ekki vandamálið - Bann við þeim myndi skaða lýðheilsu Abdullah Shihab Wahid skrifar
Skoðun Skattar fyrst, svo allt hitt – og hagræðingin sem gleymdist Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar
Skoðun Áfangasigur í baráttunni við hernaðinn gegn heimkynnum villta laxins Ingólfur Ásgeirsson,Árni Baldursson skrifar
Skoðun Þjóðþrifamálin sem stjórnarandstaðan fórnaði á altari útgerðanna Heimir Már Pétursson skrifar
Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson Skoðun
Ert þú drusla? Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir,Elísa Rún Svansdóttir,Lilja Íris Long Birnudóttir,Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Margrét Baldursdóttir,Silja Höllu Egilsdóttir Skoðun