Vestmannaeyjar héldu höfninni ólíkt blómlegasta bæ Tenerife Kristján Már Unnarsson skrifar 12. febrúar 2023 22:11 Höfnin spilltist ekki og Vestmannaeyjar héldu stöðu sinni eftir gos sem einn öflugasti útgerðarbær landsins. Egill Aðalsteinsson Hálf öld er liðin þessa dagana frá því menn hófu hraunkælingu í Heimaeyjargosinu en hún er talin hafa stuðlað að því að Vestmannaeyjahöfn varð jafnvel betri á eftir. Íbúar eins blómlegasta bæjar Tenerife voru ekki jafn heppnir í eldgosi þremur öldum fyrr. Hraunið sem þar rann í höfnina kippti fótunum undan lífsafkomu bæjarbúa. Í fréttum Stöðvar 2 var rifjað upp að það var strax á upphafsdögunum sem eldgosið á Heimaey árið 1973 tók að brenna og brjóta niður hús, fyrst Kirkjubæina, en síðan fjölgaði ört mannvirkjum sem urðu jarðeldinum að bráð. Þann 7. febrúar var hraunið virkilega farið að ógna innsiglingunni en aðeins tvöhundruð metrar voru þá frá hraunjaðrinum til Heimakletts. Strandlengjan á þriðja degi Heimaeyjargossins árið 1973.Ingvar Friðleifsson Það var á þeim dögum, að frumkvæði Þorbjörns Sigurgeirssonar prófessors, sem öflugar vatnsdælur voru fengnar frá Bandaríkjaher til að sprauta sjó á hraunið. Eru menn almennt sammála um það í dag að hraunkælingin hafi að minnsta kosti gert það að verkum að innsiglingin varð ekki þrengri en raunin varð og hafi jafnvel bjargað henni. Eldgosið á Tenerife árið 1706 varð á norðvesturhluta eyjunnar. Hraunið rann til sjávar í bænum Garachico.Grafík/Sara Rut Fannarsdóttir Íbúar bæjarins Garachico á Tenerife voru hins vegar ekki jafn heppnir árið 1706 þegar eldgos hófst í norðvesturhlíðum eldfjallsins Teide í eldstöð sem hlaut nafnið Arenas Negras. Á fyrsta degi gossins rann hraunið átta kílómetra vegalengd og beint yfir bæinn. Teikning á upplýsingaskilti í bænum sýnir hvernig hraunárnar fossuðu niður fjallshlíðina. Á upplýsingaskilti í bænum má sjá teikningar af því hvernig hraunárnar eru taldar hafa steypst niður snarbratta fjallshlíðina. Svo ótrúlega vildi til að enginn maður fórst þar sem íbúum bæjarins tókst að forða sér. Á síðustu öld var gerð bryggja á nýja hrauninu. Höfnin var eftir sem áður illnotanleg og náði sér aldrei á strik.KMU Enn má vel sjá hvar hraunið flæddi niður hlíðarnar í nokkrum hrauntaumum. Það tók hluta húsa í bænum en það versta var að það eyðilagði höfnina. Í hlíðinni ofan Garachico sést vel í hraunið frá 1706. Bærinn byggðist síðar að hluta ofan á nýja hrauninu.KMU Íslenskir ferðamenn, sem ferðast um norðurströnd Tenerife, skoða margir bæinn. Þar geta þeir séð hvernig hraunið hálffyllti höfnina og gerði hana ónothæfa. Hraunið eyðilagði bestu höfn Tenerife sem hafði verið lífæð íbúa Garachico.KMU Rétt eins og í Vestmannaeyjum var höfnin í Garachico lífæð bæjarins en fyrir eldgosið þótti hún sú besta á Tenerife, skjólgóð inni í skeifulaga klettakví. Gömul teikning af Garachico frá árinu 1590 sýnir hvernig bærinn og höfnin voru fyrir eldgosið. Vegna hennar var bærinn einn sá auðugasti á Tenerife sem miðstöð verslunar og útflutnings á verðmætum afurðum hins frjósama norðurhluta eyjarinnar, einkum víns og sykurs. Fyrir eldgosið var Garachico aðalhöfn Tenerife.KMU Missir hafnarinnar kippti grundvellinum undan Garachico. Íbúum fækkaði úr þrjú þúsund manns niður fyrir fimmhundruð þegar umsvifin fluttust til annarra strandbæja, einkum Santa Cruz, sem núna er höfuðborg Tenerife, en einnig til Puerto de la Cruz. Í Vestmannaeyjum þykir nyrðri varnargarðurinn núna óþarflega langur vegna skjólsins sem nýja hraunið veitir höfninni.Arnar Halldórsson Vestmannaeyjar héldu hins vegar stöðu sinni sem ein öflugasta útgerðarstöð landsins, höfnin varð reyndar svo miklu betri að núna er áformað að stytta gamla varnargarðinn, hann þykir óþarflega langur. Hér má sjá frétt Stöðvar 2: Í einum fjögurra þátta, sem Stöð 2 gerði fyrir áratug í tilefni 40 ár afmælis Heimaeyjargossins, var hraunkælingin rifjuð upp: Vestmannaeyjar Eldgos og jarðhræringar Heimaeyjargosið 1973 Spánn Kanaríeyjar Tengdar fréttir Fimmtíu ár frá upphafi Heimaeyjargossins: Forsetinn á óljósar minningar um áhyggjur og angist Vestmanneyingar minnast í dag fimmtíu ára afmælis Heimaeyjargossins. Forseti Íslands á óljósar minningar um áhyggjur og angist landsmanna þegar gosið hófst. 23. janúar 2023 22:20 Eyjamenn minnast hálfrar aldar afmælis eldgossins Hálf öld er í dag, 23. janúar, liðin frá upphafi eldgossins á Heimaey árið 1973. Gosafmælisins er minnst með margvíslegum hætti í Vestmannaeyjum og Guðni Th. Jóhannesson, forseti Íslands, og Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra heimsækja Eyjamenn. 23. janúar 2023 09:39 Mest lesið Fjölskylda flugmanns Icelandair vill að lögregla rannsaki andlát hans Innlent Kona réðst að sjö ára dreng við Smáraskóla Innlent Eiginmaður íslenskrar konu lét sig hverfa rétt eftir brúðkaupið Innlent Hafa „góða hugmynd“ hvar og hvenær stúlkunni var ráðinn bani Innlent „Það er ódýrast og best og fljótlegast að kála þessum dýrum“ Innlent Sýndi lögreglu löngutöng og var ekinn út af Innlent Skerjafjarðarskáldið krefst afsökunarbeiðni – annars fer það í mál Innlent „Ég hefði bara sagt af mér á staðnum“ Innlent Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Innlent Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Innlent Fleiri fréttir Bræður heiðraðir á 100 ára starfsafmæli: „Einfalt, þægilegt og engin keppni“ Drengnum hafi ekki verið trúað í fyrstu Myndgreiningarkerfi geti hjálpað til við að stoppa af óprúttna aðila Framboð Baldurs þurfti að endurgreiða styrki sem fóru yfir hámark Fjölskylda flugmanns Icelandair vill að lögregla rannsaki andlát hans Áfram í varðhaldi fyrir að ræna og hóta ungmennum Fjölskylda flugmanns vill að lögregla rannsaki andlát hans Sýndi lögreglu löngutöng og var ekinn út af Svanhildur afhenti Biden trúnaðarbréf Loka almenningsbókasafninu og leita til Akureyrar Búið að taka sýni úr ungu birnunni Vinna málið saman og nýta greinargerð vegna fyrri umsóknar Kona réðst að sjö ára dreng við Smáraskóla Stofna námsstyrk á sviði umhverfismála í nafni Ellýjar Hafa „góða hugmynd“ hvar og hvenær stúlkunni var ráðinn bani Maður sem var leitað við Vík fannst látinn Ákvörðun ráðherra viðurkenning á að mikil þekking sé fyrir norðan Biðin óásættanleg og vill skýr svör frá ríkinu Hinir grunuðu í mansalsmálinu ganga lausir Sveitarfélögin krefja ríkið svara um NPA Norðurlönd dýpka samvinnu í varnarmálum Eiginmaður íslenskrar konu lét sig hverfa rétt eftir brúðkaupið „Það er ódýrast og best og fljótlegast að kála þessum dýrum“ Bein útsending: Birting lýðheilsuvísa í Grindavík Skerjafjarðarskáldið krefst afsökunarbeiðni – annars fer það í mál Húnninn settur í frost þar til hægt verður að stoppa hann upp „Ég hefði bara sagt af mér á staðnum“ Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Sjá meira
Í fréttum Stöðvar 2 var rifjað upp að það var strax á upphafsdögunum sem eldgosið á Heimaey árið 1973 tók að brenna og brjóta niður hús, fyrst Kirkjubæina, en síðan fjölgaði ört mannvirkjum sem urðu jarðeldinum að bráð. Þann 7. febrúar var hraunið virkilega farið að ógna innsiglingunni en aðeins tvöhundruð metrar voru þá frá hraunjaðrinum til Heimakletts. Strandlengjan á þriðja degi Heimaeyjargossins árið 1973.Ingvar Friðleifsson Það var á þeim dögum, að frumkvæði Þorbjörns Sigurgeirssonar prófessors, sem öflugar vatnsdælur voru fengnar frá Bandaríkjaher til að sprauta sjó á hraunið. Eru menn almennt sammála um það í dag að hraunkælingin hafi að minnsta kosti gert það að verkum að innsiglingin varð ekki þrengri en raunin varð og hafi jafnvel bjargað henni. Eldgosið á Tenerife árið 1706 varð á norðvesturhluta eyjunnar. Hraunið rann til sjávar í bænum Garachico.Grafík/Sara Rut Fannarsdóttir Íbúar bæjarins Garachico á Tenerife voru hins vegar ekki jafn heppnir árið 1706 þegar eldgos hófst í norðvesturhlíðum eldfjallsins Teide í eldstöð sem hlaut nafnið Arenas Negras. Á fyrsta degi gossins rann hraunið átta kílómetra vegalengd og beint yfir bæinn. Teikning á upplýsingaskilti í bænum sýnir hvernig hraunárnar fossuðu niður fjallshlíðina. Á upplýsingaskilti í bænum má sjá teikningar af því hvernig hraunárnar eru taldar hafa steypst niður snarbratta fjallshlíðina. Svo ótrúlega vildi til að enginn maður fórst þar sem íbúum bæjarins tókst að forða sér. Á síðustu öld var gerð bryggja á nýja hrauninu. Höfnin var eftir sem áður illnotanleg og náði sér aldrei á strik.KMU Enn má vel sjá hvar hraunið flæddi niður hlíðarnar í nokkrum hrauntaumum. Það tók hluta húsa í bænum en það versta var að það eyðilagði höfnina. Í hlíðinni ofan Garachico sést vel í hraunið frá 1706. Bærinn byggðist síðar að hluta ofan á nýja hrauninu.KMU Íslenskir ferðamenn, sem ferðast um norðurströnd Tenerife, skoða margir bæinn. Þar geta þeir séð hvernig hraunið hálffyllti höfnina og gerði hana ónothæfa. Hraunið eyðilagði bestu höfn Tenerife sem hafði verið lífæð íbúa Garachico.KMU Rétt eins og í Vestmannaeyjum var höfnin í Garachico lífæð bæjarins en fyrir eldgosið þótti hún sú besta á Tenerife, skjólgóð inni í skeifulaga klettakví. Gömul teikning af Garachico frá árinu 1590 sýnir hvernig bærinn og höfnin voru fyrir eldgosið. Vegna hennar var bærinn einn sá auðugasti á Tenerife sem miðstöð verslunar og útflutnings á verðmætum afurðum hins frjósama norðurhluta eyjarinnar, einkum víns og sykurs. Fyrir eldgosið var Garachico aðalhöfn Tenerife.KMU Missir hafnarinnar kippti grundvellinum undan Garachico. Íbúum fækkaði úr þrjú þúsund manns niður fyrir fimmhundruð þegar umsvifin fluttust til annarra strandbæja, einkum Santa Cruz, sem núna er höfuðborg Tenerife, en einnig til Puerto de la Cruz. Í Vestmannaeyjum þykir nyrðri varnargarðurinn núna óþarflega langur vegna skjólsins sem nýja hraunið veitir höfninni.Arnar Halldórsson Vestmannaeyjar héldu hins vegar stöðu sinni sem ein öflugasta útgerðarstöð landsins, höfnin varð reyndar svo miklu betri að núna er áformað að stytta gamla varnargarðinn, hann þykir óþarflega langur. Hér má sjá frétt Stöðvar 2: Í einum fjögurra þátta, sem Stöð 2 gerði fyrir áratug í tilefni 40 ár afmælis Heimaeyjargossins, var hraunkælingin rifjuð upp:
Vestmannaeyjar Eldgos og jarðhræringar Heimaeyjargosið 1973 Spánn Kanaríeyjar Tengdar fréttir Fimmtíu ár frá upphafi Heimaeyjargossins: Forsetinn á óljósar minningar um áhyggjur og angist Vestmanneyingar minnast í dag fimmtíu ára afmælis Heimaeyjargossins. Forseti Íslands á óljósar minningar um áhyggjur og angist landsmanna þegar gosið hófst. 23. janúar 2023 22:20 Eyjamenn minnast hálfrar aldar afmælis eldgossins Hálf öld er í dag, 23. janúar, liðin frá upphafi eldgossins á Heimaey árið 1973. Gosafmælisins er minnst með margvíslegum hætti í Vestmannaeyjum og Guðni Th. Jóhannesson, forseti Íslands, og Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra heimsækja Eyjamenn. 23. janúar 2023 09:39 Mest lesið Fjölskylda flugmanns Icelandair vill að lögregla rannsaki andlát hans Innlent Kona réðst að sjö ára dreng við Smáraskóla Innlent Eiginmaður íslenskrar konu lét sig hverfa rétt eftir brúðkaupið Innlent Hafa „góða hugmynd“ hvar og hvenær stúlkunni var ráðinn bani Innlent „Það er ódýrast og best og fljótlegast að kála þessum dýrum“ Innlent Sýndi lögreglu löngutöng og var ekinn út af Innlent Skerjafjarðarskáldið krefst afsökunarbeiðni – annars fer það í mál Innlent „Ég hefði bara sagt af mér á staðnum“ Innlent Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Innlent Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Innlent Fleiri fréttir Bræður heiðraðir á 100 ára starfsafmæli: „Einfalt, þægilegt og engin keppni“ Drengnum hafi ekki verið trúað í fyrstu Myndgreiningarkerfi geti hjálpað til við að stoppa af óprúttna aðila Framboð Baldurs þurfti að endurgreiða styrki sem fóru yfir hámark Fjölskylda flugmanns Icelandair vill að lögregla rannsaki andlát hans Áfram í varðhaldi fyrir að ræna og hóta ungmennum Fjölskylda flugmanns vill að lögregla rannsaki andlát hans Sýndi lögreglu löngutöng og var ekinn út af Svanhildur afhenti Biden trúnaðarbréf Loka almenningsbókasafninu og leita til Akureyrar Búið að taka sýni úr ungu birnunni Vinna málið saman og nýta greinargerð vegna fyrri umsóknar Kona réðst að sjö ára dreng við Smáraskóla Stofna námsstyrk á sviði umhverfismála í nafni Ellýjar Hafa „góða hugmynd“ hvar og hvenær stúlkunni var ráðinn bani Maður sem var leitað við Vík fannst látinn Ákvörðun ráðherra viðurkenning á að mikil þekking sé fyrir norðan Biðin óásættanleg og vill skýr svör frá ríkinu Hinir grunuðu í mansalsmálinu ganga lausir Sveitarfélögin krefja ríkið svara um NPA Norðurlönd dýpka samvinnu í varnarmálum Eiginmaður íslenskrar konu lét sig hverfa rétt eftir brúðkaupið „Það er ódýrast og best og fljótlegast að kála þessum dýrum“ Bein útsending: Birting lýðheilsuvísa í Grindavík Skerjafjarðarskáldið krefst afsökunarbeiðni – annars fer það í mál Húnninn settur í frost þar til hægt verður að stoppa hann upp „Ég hefði bara sagt af mér á staðnum“ Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Sjá meira
Fimmtíu ár frá upphafi Heimaeyjargossins: Forsetinn á óljósar minningar um áhyggjur og angist Vestmanneyingar minnast í dag fimmtíu ára afmælis Heimaeyjargossins. Forseti Íslands á óljósar minningar um áhyggjur og angist landsmanna þegar gosið hófst. 23. janúar 2023 22:20
Eyjamenn minnast hálfrar aldar afmælis eldgossins Hálf öld er í dag, 23. janúar, liðin frá upphafi eldgossins á Heimaey árið 1973. Gosafmælisins er minnst með margvíslegum hætti í Vestmannaeyjum og Guðni Th. Jóhannesson, forseti Íslands, og Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra heimsækja Eyjamenn. 23. janúar 2023 09:39