Umhverfisspjöll í Ísrael – Ný birtingarmynd hryðjuverka Finnur Th. Eiríksson skrifar 24. maí 2022 09:01 Í áranna rás hefur neikvæð umfjöllun um Ísraelsríki varpað skugga á þá staðreynd að Ísrael er eitt af tæknivæddustu og framsæknustu ríkjum heims. Ísrael lenti í sjöunda sæti á lista World Population Review yfir árangur ríkja í nýsköpun árið 2021 og var í sjötta sæti árið 2020. Nýsköpunarumhverfi Ísraels hefur hjálpað ríkinu að takast á við ýmsar áskoranir, ekki síst í umhverfismálum, og skarar Ísrael langt fram úr grannríkjum sínum á því sviði. Á sama tíma og ísraelska eyðimörkin víkur fyrir nýju akurlendi blasir við tóm auðn Egyptalandsmegin við landamærin. Reyndar hafa egypsk yfirvöld átt í stríði við hryðjuverkahópa á Sínaískaganum og hafa því ekki fengið viðunandi tækifæri til að snúa sér að landgræðslu þar. Hryðjuverkahóparnir í Egyptalandi og Ísrael eru vitanlega skeytingarlausir um umhverfisvernd. Auk heldur hafa þessir hópar ítrekað framið umhverfisspjöll að yfirlögðu ráði undanfarin ár. Það má segja að þessi umhverfisspjöll séu ný birtingarmynd hryðjuverka. Umhverfishryðjuverk (e. environmental terrorism) eru framin í sama tilgangi og önnur hryðjuverk, nánar tiltekið sem tilraun til að þvinga yfirvöld og stofnanir til að láta undan kröfum öfgamanna. Íkveikjur Að miklu leyti er palestínskum hryðjuverkasamtökum haldið í skefjum með öryggisráðstöfunum Ísraelsríkis. Engu að síður hafa þessi samtök verið iðin við að finna leiðir til að fremja hryðjuverk í Ísrael. Hryðjuverkamenn á Gazasvæðinu hafa til dæmis bundið eldsprengjur við flugdreka sem þeir láta svo svífa yfir girðinguna sem skilur Gazasvæðið frá Ísrael. Ætlunin er að eldsprengjan valdi eignatjóni og mannfalli meðal Ísraelsmanna og hafa þær oft kveikt í ökrum, skógum og kjarrlendi. Þar sem loftslagið í Ísrael er víðast hvar heitt og þurrt hefur mikill skaði hlotist af þessum árásum. Sumir þeirra skógarelda sem geisuðu í Ísrael í nóvember 2016 hófust líklega með íkveikju. Ran Sheluf, yfirmaður rannsóknardeildar eldvarna- og björgunarsveita Ísraels sagði: „Þetta er tvöfalt meira en venjulega. Upptök eldanna er annað hvort vanræksla eða vísvitandi íkveikja.“ Á meðan eldarnir geisuðu hófst myllumerkisherferðin #إسرائيل_تحترق(Ísrael brennur) á samfélagsmiðlum. Þannig fögnuðu andstæðingar Ísraels skógareldunum án þess að gefa nokkurn gaum að því lífi og vistkerfi sem þar beið ómældan skaða. Hjólbarðabrennur Í óeirðum við Gaza-girðinguna sem hófust þann 30. mars 2018 tóku liðsmenn Hamassamtakanna upp á því að brenna þúsundir hjólbarða til að byrgja ísraelska hernum sýn á meðan árásarmenn gerðu aðför að girðingunni. Síðan þá hefur þetta verið vinsæl aðferð í hryðjuverkastríðinu gegn Ísrael. Hjólbarðar eru framleiddir úr gúmmíi, olíu, kolefni og ýmsum öðrum efnum sem leysa úr læðingi gríðarlega mengun við bruna. Mengunin stuðlar að gróðurhúsaáhrifum og er krabbameinsvaldandi. Í maí 2021 söfnuðust palestínskir hryðjuverkamenn saman við þorpið Evyatar og kveiktu í hjólbörðum til að svæla út Gyðingana sem þar bjuggu. Árásir á Arish-Ashkelon gasleiðsluna Arish-Ashkelon gasleiðslan var lögð milli Egyptalands og Ísraels árið 2008. Á þeim tíma voru 40% af jarðgassþörf Ísraelsmanna uppfyllt af Egyptalandi. Gasleiðslan varð fyrir ítrekuðum árásum hryðjuverkamanna sem meðal annars sprengdu hana í loft upp. Töluvert magn af logandi gasi sprautaðist út í andrúmsloftið. Á eins og hálfs árs tímabili eftir egypsku stjórnarbyltinguna var ráðist á gasleiðsluna fimmtán sinnum. Hamassamtökin gerðu sambærilegar tilraunir til umhverfishryðjuverka þegar þau skutu tugum eldflauga á Tamar-gasborpallinn undan strönd Ísraels. Borpallurinn var sem betur fer varinn af Iron Dome-varnarkerfi Ísraels sem eyðilagði eldflaugarnar áður en þær hæfðu skotmark sitt. Olíulekinn í febrúar 2021 Dæmin hér að ofan eru aðeins nokkur af þeim umhverfishryðjuverkum sem hafa verið framin gegn Ísrael. Í sumum tilvikum er ekki hægt að færa beinar sönnur á hvort um hryðjuverk hafi verið að ræða því einungis óbein sönnunargögn (e. circumstantial evidence) eru aðgengileg. Þar ber helst að nefna olíulekann undan Miðjarðarhafsströnd Ísraels í febrúar 2021. Í það minnsta eitt þúsund tonn af tjöru rak á land í Ísrael ásamt fjölda dauðra sjávardýra. Leiddar hafa verið líkur að því að olíunni hafi verið hellt úr tankskipinu MV Emerald. Hráolían um borð í skipinu var frá Íran og í samhengi við fyrrnefnd dæmi um umhverfishryðjuverk verður að teljast líklegt að olíunni hafi verið hellt í sjóinn að yfirlögðu ráði. Þögn almennra fjölmiðla Almennir fjölmiðlar hafa hingað til fjallað lítið sem ekkert um umhverfishryðjuverk gegn Ísrael. Reyndar virðast þeir forðast allan fréttaflutning sem gæti mögulega dregið upp dökka mynd af palestínskum hryðjuverkasamtökum. Gera má ráð fyrir að umhverfissinnaðir Vesturlandabúar, þegar þeir gera sér grein fyrir eðli málsins, muni hugsa sig tvisvar um áður en þeir lýsa yfir stuðningi við málstað þessara samtaka. Á meðan palestínsk hryðjuverkasamtök brenna hjólbarða og kveikja í ökrum og skógum, hefur ísraelskum fyrirtækjum í græna orkugeiranum fjölgað um 20% á undanförnum tveimur árum. Ísrael hefur náð miklum árangri í afsöltun sjávar og endurnýtingu vatns, framleiðslu sólarrafhlaðna og eyðimerkurgrænkun. Þrátt fyrir niðurrifsaðgerðir sniðgöngu- og hryðjuverkasamtaka er ekkert sem bendir til þess að nokkuð lát verði á þessari öru tækniþróun, ekki síst vegna þess að olíukreppa blasir við heimsbyggðinni og mikil eftirspurn er eftir umhverfisvænum lausnum. Það er því ekki við öðru að búast en að alþjóðasamfélagið muni taka þessum nýjungum frá Ísrael fagnandi á komandi árum. Höfundur skrifar fyrir hönd MIFF (Með Ísrael fyrir friði) á Íslandi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Finnur Thorlacius Eiríksson Mest lesið Kveðjur úr Grafarvogi til þeirra sem kasta steinum úr glerhúsi Davíð Már Sigurðsson Skoðun Hvað er „furry“ annars? Jóhanna Jódís Antonsdóttir Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir Skoðun Að undirbúa börnin okkar fyrir heim sem er að hverfa Halldóra Mogensen Skoðun Opið bréf til fjármálaráðherra, Daða Más Kristóferssonar Íris Róbertsdóttir Skoðun Leiðsöguhundurinn Gaur gerir mig að betri manneskju Þorkell J. Steindal Skoðun Sjúklingur settur í fangaklefa Arnar Þór Jónsson Skoðun Ég kalla hann Isildur; mentorinn minn er gervigreind Björgmundur Guðmundsson Skoðun Fimmtíu ár frá lokum Víetnamstríðsins Finnur Th. Eiríksson Skoðun Jafnaðarmennskan og verkalýðsbaráttan Sigfús Ómar Höskuldsson Skoðun Skoðun Skoðun Tikkað í skipulagsboxin Samúel Torfi Pétursson skrifar Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar Skoðun Sjúklingur settur í fangaklefa Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Opið bréf til fjármálaráðherra, Daða Más Kristóferssonar Íris Róbertsdóttir skrifar Skoðun Ég kalla hann Isildur; mentorinn minn er gervigreind Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Hvað er „furry“ annars? Jóhanna Jódís Antonsdóttir skrifar Skoðun Jafnaðarmennskan og verkalýðsbaráttan Sigfús Ómar Höskuldsson skrifar Skoðun Hljóð og mynd íslenskra varna Arnór Sigurjónsson skrifar Skoðun Kveðjur úr Grafarvogi til þeirra sem kasta steinum úr glerhúsi Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Leiðsöguhundurinn Gaur gerir mig að betri manneskju Þorkell J. Steindal skrifar Skoðun Fimmtíu ár frá lokum Víetnamstríðsins Finnur Th. Eiríksson skrifar Skoðun Að undirbúa börnin okkar fyrir heim sem er að hverfa Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Hollar skólamáltíðir fyrir loftslagið og líðan barna Laufey Steingrímsdóttir,Anna Sigríður Ólafsdóttir skrifar Skoðun Bókin er minn óvinur, en mig langar samt í verknám! Davíð Bergmann skrifar Skoðun Ilmurinn af jarðolíu er svo lokkandi Sævar Helgi Lárusson skrifar Skoðun Hvað er að frétta af humrinum? Jónas Páll Jónasson skrifar Skoðun Þeir greiða sem njóta, eða hvað? Jóhannes Þór Skúlason,Pálmi Viðar Snorrason skrifar Skoðun Samskiptasáttmáli; skúffuskjal eða stórgott verkfæri Helena Katrín Hjaltadóttir,Íris Helga G. Baldursdóttir skrifar Skoðun Sigrar og raunir íslenska hestsins Elín Íris Fanndal skrifar Skoðun Reykjavíkurborg á flestar félagslegar íbúðir en Garðabær rekur lestina Heimir Már Pétursson skrifar Skoðun Góðir grannar Landsvirkjunar og við hin Kjartan Ágústsson skrifar Skoðun Hittumst á rauðum sokkum 1. maí Finnbjörn A. Hermannsson,Kolbrún Halldórsdóttir,Magnús Þór Jónsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Mikilvægi orkuspáa Ingvar Júlíus Baldursson skrifar Skoðun Þegar innflutningurinn ræður ríkjum Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Vladímír Pútín: Hvað er að marka hann? Steinar Björgvinsson skrifar Skoðun Örlög Úkraínu varða frið og öryggi á Íslandi Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Vegamál á tímum skattahækkana og vantrausts Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Konur og menntun Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Aðför ríkisstjórnar Kristrúnar Frostadóttur að flóttafólki Hópur stjórnarkvenna í Solaris skrifar Skoðun Hanna Katrín og Co, koma til bjargar Björn Ólafsson skrifar Sjá meira
Í áranna rás hefur neikvæð umfjöllun um Ísraelsríki varpað skugga á þá staðreynd að Ísrael er eitt af tæknivæddustu og framsæknustu ríkjum heims. Ísrael lenti í sjöunda sæti á lista World Population Review yfir árangur ríkja í nýsköpun árið 2021 og var í sjötta sæti árið 2020. Nýsköpunarumhverfi Ísraels hefur hjálpað ríkinu að takast á við ýmsar áskoranir, ekki síst í umhverfismálum, og skarar Ísrael langt fram úr grannríkjum sínum á því sviði. Á sama tíma og ísraelska eyðimörkin víkur fyrir nýju akurlendi blasir við tóm auðn Egyptalandsmegin við landamærin. Reyndar hafa egypsk yfirvöld átt í stríði við hryðjuverkahópa á Sínaískaganum og hafa því ekki fengið viðunandi tækifæri til að snúa sér að landgræðslu þar. Hryðjuverkahóparnir í Egyptalandi og Ísrael eru vitanlega skeytingarlausir um umhverfisvernd. Auk heldur hafa þessir hópar ítrekað framið umhverfisspjöll að yfirlögðu ráði undanfarin ár. Það má segja að þessi umhverfisspjöll séu ný birtingarmynd hryðjuverka. Umhverfishryðjuverk (e. environmental terrorism) eru framin í sama tilgangi og önnur hryðjuverk, nánar tiltekið sem tilraun til að þvinga yfirvöld og stofnanir til að láta undan kröfum öfgamanna. Íkveikjur Að miklu leyti er palestínskum hryðjuverkasamtökum haldið í skefjum með öryggisráðstöfunum Ísraelsríkis. Engu að síður hafa þessi samtök verið iðin við að finna leiðir til að fremja hryðjuverk í Ísrael. Hryðjuverkamenn á Gazasvæðinu hafa til dæmis bundið eldsprengjur við flugdreka sem þeir láta svo svífa yfir girðinguna sem skilur Gazasvæðið frá Ísrael. Ætlunin er að eldsprengjan valdi eignatjóni og mannfalli meðal Ísraelsmanna og hafa þær oft kveikt í ökrum, skógum og kjarrlendi. Þar sem loftslagið í Ísrael er víðast hvar heitt og þurrt hefur mikill skaði hlotist af þessum árásum. Sumir þeirra skógarelda sem geisuðu í Ísrael í nóvember 2016 hófust líklega með íkveikju. Ran Sheluf, yfirmaður rannsóknardeildar eldvarna- og björgunarsveita Ísraels sagði: „Þetta er tvöfalt meira en venjulega. Upptök eldanna er annað hvort vanræksla eða vísvitandi íkveikja.“ Á meðan eldarnir geisuðu hófst myllumerkisherferðin #إسرائيل_تحترق(Ísrael brennur) á samfélagsmiðlum. Þannig fögnuðu andstæðingar Ísraels skógareldunum án þess að gefa nokkurn gaum að því lífi og vistkerfi sem þar beið ómældan skaða. Hjólbarðabrennur Í óeirðum við Gaza-girðinguna sem hófust þann 30. mars 2018 tóku liðsmenn Hamassamtakanna upp á því að brenna þúsundir hjólbarða til að byrgja ísraelska hernum sýn á meðan árásarmenn gerðu aðför að girðingunni. Síðan þá hefur þetta verið vinsæl aðferð í hryðjuverkastríðinu gegn Ísrael. Hjólbarðar eru framleiddir úr gúmmíi, olíu, kolefni og ýmsum öðrum efnum sem leysa úr læðingi gríðarlega mengun við bruna. Mengunin stuðlar að gróðurhúsaáhrifum og er krabbameinsvaldandi. Í maí 2021 söfnuðust palestínskir hryðjuverkamenn saman við þorpið Evyatar og kveiktu í hjólbörðum til að svæla út Gyðingana sem þar bjuggu. Árásir á Arish-Ashkelon gasleiðsluna Arish-Ashkelon gasleiðslan var lögð milli Egyptalands og Ísraels árið 2008. Á þeim tíma voru 40% af jarðgassþörf Ísraelsmanna uppfyllt af Egyptalandi. Gasleiðslan varð fyrir ítrekuðum árásum hryðjuverkamanna sem meðal annars sprengdu hana í loft upp. Töluvert magn af logandi gasi sprautaðist út í andrúmsloftið. Á eins og hálfs árs tímabili eftir egypsku stjórnarbyltinguna var ráðist á gasleiðsluna fimmtán sinnum. Hamassamtökin gerðu sambærilegar tilraunir til umhverfishryðjuverka þegar þau skutu tugum eldflauga á Tamar-gasborpallinn undan strönd Ísraels. Borpallurinn var sem betur fer varinn af Iron Dome-varnarkerfi Ísraels sem eyðilagði eldflaugarnar áður en þær hæfðu skotmark sitt. Olíulekinn í febrúar 2021 Dæmin hér að ofan eru aðeins nokkur af þeim umhverfishryðjuverkum sem hafa verið framin gegn Ísrael. Í sumum tilvikum er ekki hægt að færa beinar sönnur á hvort um hryðjuverk hafi verið að ræða því einungis óbein sönnunargögn (e. circumstantial evidence) eru aðgengileg. Þar ber helst að nefna olíulekann undan Miðjarðarhafsströnd Ísraels í febrúar 2021. Í það minnsta eitt þúsund tonn af tjöru rak á land í Ísrael ásamt fjölda dauðra sjávardýra. Leiddar hafa verið líkur að því að olíunni hafi verið hellt úr tankskipinu MV Emerald. Hráolían um borð í skipinu var frá Íran og í samhengi við fyrrnefnd dæmi um umhverfishryðjuverk verður að teljast líklegt að olíunni hafi verið hellt í sjóinn að yfirlögðu ráði. Þögn almennra fjölmiðla Almennir fjölmiðlar hafa hingað til fjallað lítið sem ekkert um umhverfishryðjuverk gegn Ísrael. Reyndar virðast þeir forðast allan fréttaflutning sem gæti mögulega dregið upp dökka mynd af palestínskum hryðjuverkasamtökum. Gera má ráð fyrir að umhverfissinnaðir Vesturlandabúar, þegar þeir gera sér grein fyrir eðli málsins, muni hugsa sig tvisvar um áður en þeir lýsa yfir stuðningi við málstað þessara samtaka. Á meðan palestínsk hryðjuverkasamtök brenna hjólbarða og kveikja í ökrum og skógum, hefur ísraelskum fyrirtækjum í græna orkugeiranum fjölgað um 20% á undanförnum tveimur árum. Ísrael hefur náð miklum árangri í afsöltun sjávar og endurnýtingu vatns, framleiðslu sólarrafhlaðna og eyðimerkurgrænkun. Þrátt fyrir niðurrifsaðgerðir sniðgöngu- og hryðjuverkasamtaka er ekkert sem bendir til þess að nokkuð lát verði á þessari öru tækniþróun, ekki síst vegna þess að olíukreppa blasir við heimsbyggðinni og mikil eftirspurn er eftir umhverfisvænum lausnum. Það er því ekki við öðru að búast en að alþjóðasamfélagið muni taka þessum nýjungum frá Ísrael fagnandi á komandi árum. Höfundur skrifar fyrir hönd MIFF (Með Ísrael fyrir friði) á Íslandi.
Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Hollar skólamáltíðir fyrir loftslagið og líðan barna Laufey Steingrímsdóttir,Anna Sigríður Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Samskiptasáttmáli; skúffuskjal eða stórgott verkfæri Helena Katrín Hjaltadóttir,Íris Helga G. Baldursdóttir skrifar
Skoðun Reykjavíkurborg á flestar félagslegar íbúðir en Garðabær rekur lestina Heimir Már Pétursson skrifar
Skoðun Hittumst á rauðum sokkum 1. maí Finnbjörn A. Hermannsson,Kolbrún Halldórsdóttir,Magnús Þór Jónsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar
Skoðun Aðför ríkisstjórnar Kristrúnar Frostadóttur að flóttafólki Hópur stjórnarkvenna í Solaris skrifar