Ánægður með að teljast flugeldaóvinur númer eitt Jakob Bjarnar skrifar 30. desember 2021 14:03 Sævar Þór segir það vonbrigði, þrátt fyrir allt sem fyrir liggur um skaðsemi flugeldaskothríðar um áramót, að ekkert lát sé á sölu þeirra. vísir/egill/baldur Sævar Helgi Bragason vísindamiðlari, sem stundum er kallaður Stjörnu-Sævar, segir það vonbrigði að flugeldar seljist nú sem aldrei fyrr. Hann veltir fyrir sér því hvort vert sé að setja kvóta við flugeldakaupum. Fjölmargir hafa lýst sig andsnúna flugeldum og hafa þá einkum tvennt fyrir sér í því. Annars vegar mikil loftmengun sem því fylgir að kveðja gamla árið og fanga því nýja með bombum og flugeldum og hins vegar það að hinn ógurlegi hávaði fari afar illa í blessaða málleysingjana. Sá sem leitt hefur baráttuna fyrir þessari hugarfarsbreytingu á umliðnum árum er Sævar Helgi. Hann nýtur þá þess heiðurs að teljast flugeldaóvinur númer eitt á Íslandi. Sú barátta hans hefur kostað holskeflu ókvæðisorða sem yfir hann hafa hvolfst en miðað við ýmsar athugasemdir sem hafa fallið á samfélagsmiðlum hefur honum orðið vel ágengt í þeirri baráttu. Eins og viðhorfsbreytingar gæti. „Það er ákveðinn heiður að vera óvinur flugelda númer eitt. En ég held svo sem að ég sé bara einn af mjög mörgum sem eru sama sinnis.“ Yfirgengilegur sóðaskapur fylgir skothríðinni En það sem hins vegar setur strik í reikninginn er að björgunarsveitarmenn bera sig vel og segja að aldrei hafi selst eins mikið af flugeldum. Í fyrra varð merkjanleg aukning í flugeldasölunni. Sævar er þó ekki á því að það sé endilega til marks um að barátta hans sé marklaus. „Ég held að ástæða þess að flugeldar seljist sem aldrei fyrr sé hið góða hjartalag Íslendinga, að vilja styrkja frábært starf björgunarsveitanna. En fólk virðist samt haldið þeirri ranghugmynd að til þess þurfi maður að sprengja óhóflegt magn flugelda. Það er algert rugl auðvitað,“ segir Sævar. Hann bendir á, og það viti svo sem allir, að vel má styðja við bakið á björgunarsveitum með ýmsum öðrum hætti. Best sé auðvitað að gefa þeim peninga án þess að fá nokkuð í staðinn. Sævar trúr sinni sannfæringu lætur stöku ókvæðisorð ekki trufla sig. Hann telur bráðnauðsynlegt að stemma stigu við flugeldaskotæði landsmanna um áramót. vísir/baldur „Út á það ganga góðgerðarmál, ekki satt? Svo væri gaman ef fólk styddi Unicef, barnahjálp Sameinuðu þjóðanna, í staðinn fyrir að menga óhóflega viljandi. Það sem fer mest í taugarnar á fólki eru þessar endalausu sprengingar marga daga í kringum áramótin sem hræða ekki bara dýr heldur halda vöku fyrir litlum börnum sem þurfa á svefni að halda. Sóðaskapurinn í kringum þetta auðvitað líka sem varir langt fram eftir.“ Vill setja kvóta á flugeldakaup En það að flugeldar seljist sem aldrei fyrr þrátt fyrir allt er umhugsunarefni. „Þrátt fyrir það sem við vitum um skaðleg áhrif þeirra á lungu, umhverfi, dýr og fólk, eru mikil vonbrigði. Þess vegna þarf að herða reglur. Setja til dæmis kvóta á leyfilegt magn flugelda sem hver má kaupa. Er ekki eitthvað galið við það að hver sem er geti keypt eins mikið magn flugelda og viðkomandi lystir? Og sprengt þá síðan undir áhrifum áfengis í miðju íbúðahverfi innan um börn?“ Oft er mökkurinn um áramót slíkur að þeir flugeldar sem skotið er á loft sjást ekki.Vísir/Egill Sævar segir að þessi kvóti gæti svo minnkað ár frá ári uns við erum komin með magn sem veldur ekki jafn gífurlegri mengun. „Það er jafnvel bara skemmtilegra en að sjá fallegu ljósin þeirra hverfa í mengunarský. Það kvartaði enginn yfir of fáum flugeldum árið 2000 þegar þeir voru umtalsvert færri en í dag. Það mundi hjálpa til að minnka magnið verulega. Það yrði samt áfram sama gleði,“ fullyrðir Sævar. Hann leggur einnig til að þrengja megi tímarammann þegar má sprengja, til dæmis að það mætti eingöngu milli 22 og 01 á gamlárskvöld, svipað og er til að mynda í Osló. Augnabliksánægja yfirtrompar skynsemina „Hvað fjáröflun björgunarsveita varðar mætti gera ýmislegt í staðinn. Til dæmis gæti olíufélög látið einhverjar krónur renna af hverjum seldum lítra til björgunarsveitanna í kringum áramót. Fólk stutt þær í ríkulegri mæli með beinum hætti. Og eflaust eitthvað miklu meira.“ En þrátt fyrir allt þetta sem þú nefnir og liggur í raun fyrir þá hlýtur það að vera rannsóknarefni að almennt vilji fólk ekki taka á því mark? „Já, en það kemur ekki mjög á óvart. Augnabliksánægja er sterkari en skynsemi og þekking á afleiðingum hegðunarinnar. Við teljum þetta ekki skaða okkur því við tökum ekki endilega eftir afleiðingunum strax, ekki nema þegar fólk stórslasar sig í flugeldaslysum. Þetta er dálítið svipað og myndin „Don't look up“. Við neitum bara að horfast í augu við vandann. Þótt fólk hafi ánægju af flugeldum er meirihluti hlynntur því að hefta þurfi sölu flugelda, samkvæmt könnunum,“ segir Sævar sem vill nota tækifærið og óska öllum árs og friðar. Áramót Loftslagsmál Dýraheilbrigði Flugeldar Tengdar fréttir Vara við mikilli svifryksmengun um áramótin Reykjavíkurborg varar við hættu á mikilli svifryksmengun fyrstu klukkustundir ársins 2022 vegna mengunar frá flugeldum. Búast megi við því að styrkurinn verði yfir heilsuvrndarmörkum. 28. desember 2021 15:10 Hvetur landsmenn til að styðja við bakið á björgunarsveitum eftir annasamt ár Flugeldasala björgunarsveitanna hófst í dag og stendur yfir fram á gamlársdag. Framkvæmdastjóri Landsbjargar segir alla flugelda hafa skilað sér til landsins fyrir jól og gera björgunarsveitirnar ráð fyrir mikilli sölu í ár. 28. desember 2021 14:31 Mest lesið Kona réðst að sjö ára dreng við Smáraskóla Innlent Eiginmaður íslenskrar konu lét sig hverfa rétt eftir brúðkaupið Innlent „Það er ódýrast og best og fljótlegast að kála þessum dýrum“ Innlent Hafa „góða hugmynd“ hvar og hvenær stúlkunni var ráðinn bani Innlent Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Innlent „Ég hefði bara sagt af mér á staðnum“ Innlent Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Innlent Skerjafjarðarskáldið krefst afsökunarbeiðni – annars fer það í mál Innlent Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Innlent Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Innlent Fleiri fréttir Loka almenningsbókasafninu og leita til Akureyrar Búið að taka sýni úr ungu birnunni Vinna málið saman og nýta greinargerð vegna fyrri umsóknar Kona réðst að sjö ára dreng við Smáraskóla Stofna námsstyrk á sviði umhverfismála í nafni Ellýjar Hafa „góða hugmynd“ hvar og hvenær stúlkunni var ráðinn bani Maður sem var leitað við Vík fannst látinn Ákvörðun ráðherra viðurkenning á að mikil þekking sé fyrir norðan Biðin óásættanleg og vill skýr svör frá ríkinu Hinir grunuðu í mansalsmálinu ganga lausir Sveitarfélögin krefja ríkið svara um NPA Norðurlönd dýpka samvinnu í varnarmálum Eiginmaður íslenskrar konu lét sig hverfa rétt eftir brúðkaupið „Það er ódýrast og best og fljótlegast að kála þessum dýrum“ Bein útsending: Birting lýðheilsuvísa í Grindavík Skerjafjarðarskáldið krefst afsökunarbeiðni – annars fer það í mál Húnninn settur í frost þar til hægt verður að stoppa hann upp „Ég hefði bara sagt af mér á staðnum“ Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Vinnuslys töluvert tíðari á Íslandi en í Noregi Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Dæmi um að fólk hafi fallið frá á meðan beðið er eftir NPA-þjónustu Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Brynjar vill herða upp á mannréttindahugtakinu Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Sjá meira
Fjölmargir hafa lýst sig andsnúna flugeldum og hafa þá einkum tvennt fyrir sér í því. Annars vegar mikil loftmengun sem því fylgir að kveðja gamla árið og fanga því nýja með bombum og flugeldum og hins vegar það að hinn ógurlegi hávaði fari afar illa í blessaða málleysingjana. Sá sem leitt hefur baráttuna fyrir þessari hugarfarsbreytingu á umliðnum árum er Sævar Helgi. Hann nýtur þá þess heiðurs að teljast flugeldaóvinur númer eitt á Íslandi. Sú barátta hans hefur kostað holskeflu ókvæðisorða sem yfir hann hafa hvolfst en miðað við ýmsar athugasemdir sem hafa fallið á samfélagsmiðlum hefur honum orðið vel ágengt í þeirri baráttu. Eins og viðhorfsbreytingar gæti. „Það er ákveðinn heiður að vera óvinur flugelda númer eitt. En ég held svo sem að ég sé bara einn af mjög mörgum sem eru sama sinnis.“ Yfirgengilegur sóðaskapur fylgir skothríðinni En það sem hins vegar setur strik í reikninginn er að björgunarsveitarmenn bera sig vel og segja að aldrei hafi selst eins mikið af flugeldum. Í fyrra varð merkjanleg aukning í flugeldasölunni. Sævar er þó ekki á því að það sé endilega til marks um að barátta hans sé marklaus. „Ég held að ástæða þess að flugeldar seljist sem aldrei fyrr sé hið góða hjartalag Íslendinga, að vilja styrkja frábært starf björgunarsveitanna. En fólk virðist samt haldið þeirri ranghugmynd að til þess þurfi maður að sprengja óhóflegt magn flugelda. Það er algert rugl auðvitað,“ segir Sævar. Hann bendir á, og það viti svo sem allir, að vel má styðja við bakið á björgunarsveitum með ýmsum öðrum hætti. Best sé auðvitað að gefa þeim peninga án þess að fá nokkuð í staðinn. Sævar trúr sinni sannfæringu lætur stöku ókvæðisorð ekki trufla sig. Hann telur bráðnauðsynlegt að stemma stigu við flugeldaskotæði landsmanna um áramót. vísir/baldur „Út á það ganga góðgerðarmál, ekki satt? Svo væri gaman ef fólk styddi Unicef, barnahjálp Sameinuðu þjóðanna, í staðinn fyrir að menga óhóflega viljandi. Það sem fer mest í taugarnar á fólki eru þessar endalausu sprengingar marga daga í kringum áramótin sem hræða ekki bara dýr heldur halda vöku fyrir litlum börnum sem þurfa á svefni að halda. Sóðaskapurinn í kringum þetta auðvitað líka sem varir langt fram eftir.“ Vill setja kvóta á flugeldakaup En það að flugeldar seljist sem aldrei fyrr þrátt fyrir allt er umhugsunarefni. „Þrátt fyrir það sem við vitum um skaðleg áhrif þeirra á lungu, umhverfi, dýr og fólk, eru mikil vonbrigði. Þess vegna þarf að herða reglur. Setja til dæmis kvóta á leyfilegt magn flugelda sem hver má kaupa. Er ekki eitthvað galið við það að hver sem er geti keypt eins mikið magn flugelda og viðkomandi lystir? Og sprengt þá síðan undir áhrifum áfengis í miðju íbúðahverfi innan um börn?“ Oft er mökkurinn um áramót slíkur að þeir flugeldar sem skotið er á loft sjást ekki.Vísir/Egill Sævar segir að þessi kvóti gæti svo minnkað ár frá ári uns við erum komin með magn sem veldur ekki jafn gífurlegri mengun. „Það er jafnvel bara skemmtilegra en að sjá fallegu ljósin þeirra hverfa í mengunarský. Það kvartaði enginn yfir of fáum flugeldum árið 2000 þegar þeir voru umtalsvert færri en í dag. Það mundi hjálpa til að minnka magnið verulega. Það yrði samt áfram sama gleði,“ fullyrðir Sævar. Hann leggur einnig til að þrengja megi tímarammann þegar má sprengja, til dæmis að það mætti eingöngu milli 22 og 01 á gamlárskvöld, svipað og er til að mynda í Osló. Augnabliksánægja yfirtrompar skynsemina „Hvað fjáröflun björgunarsveita varðar mætti gera ýmislegt í staðinn. Til dæmis gæti olíufélög látið einhverjar krónur renna af hverjum seldum lítra til björgunarsveitanna í kringum áramót. Fólk stutt þær í ríkulegri mæli með beinum hætti. Og eflaust eitthvað miklu meira.“ En þrátt fyrir allt þetta sem þú nefnir og liggur í raun fyrir þá hlýtur það að vera rannsóknarefni að almennt vilji fólk ekki taka á því mark? „Já, en það kemur ekki mjög á óvart. Augnabliksánægja er sterkari en skynsemi og þekking á afleiðingum hegðunarinnar. Við teljum þetta ekki skaða okkur því við tökum ekki endilega eftir afleiðingunum strax, ekki nema þegar fólk stórslasar sig í flugeldaslysum. Þetta er dálítið svipað og myndin „Don't look up“. Við neitum bara að horfast í augu við vandann. Þótt fólk hafi ánægju af flugeldum er meirihluti hlynntur því að hefta þurfi sölu flugelda, samkvæmt könnunum,“ segir Sævar sem vill nota tækifærið og óska öllum árs og friðar.
Áramót Loftslagsmál Dýraheilbrigði Flugeldar Tengdar fréttir Vara við mikilli svifryksmengun um áramótin Reykjavíkurborg varar við hættu á mikilli svifryksmengun fyrstu klukkustundir ársins 2022 vegna mengunar frá flugeldum. Búast megi við því að styrkurinn verði yfir heilsuvrndarmörkum. 28. desember 2021 15:10 Hvetur landsmenn til að styðja við bakið á björgunarsveitum eftir annasamt ár Flugeldasala björgunarsveitanna hófst í dag og stendur yfir fram á gamlársdag. Framkvæmdastjóri Landsbjargar segir alla flugelda hafa skilað sér til landsins fyrir jól og gera björgunarsveitirnar ráð fyrir mikilli sölu í ár. 28. desember 2021 14:31 Mest lesið Kona réðst að sjö ára dreng við Smáraskóla Innlent Eiginmaður íslenskrar konu lét sig hverfa rétt eftir brúðkaupið Innlent „Það er ódýrast og best og fljótlegast að kála þessum dýrum“ Innlent Hafa „góða hugmynd“ hvar og hvenær stúlkunni var ráðinn bani Innlent Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Innlent „Ég hefði bara sagt af mér á staðnum“ Innlent Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Innlent Skerjafjarðarskáldið krefst afsökunarbeiðni – annars fer það í mál Innlent Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Innlent Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Innlent Fleiri fréttir Loka almenningsbókasafninu og leita til Akureyrar Búið að taka sýni úr ungu birnunni Vinna málið saman og nýta greinargerð vegna fyrri umsóknar Kona réðst að sjö ára dreng við Smáraskóla Stofna námsstyrk á sviði umhverfismála í nafni Ellýjar Hafa „góða hugmynd“ hvar og hvenær stúlkunni var ráðinn bani Maður sem var leitað við Vík fannst látinn Ákvörðun ráðherra viðurkenning á að mikil þekking sé fyrir norðan Biðin óásættanleg og vill skýr svör frá ríkinu Hinir grunuðu í mansalsmálinu ganga lausir Sveitarfélögin krefja ríkið svara um NPA Norðurlönd dýpka samvinnu í varnarmálum Eiginmaður íslenskrar konu lét sig hverfa rétt eftir brúðkaupið „Það er ódýrast og best og fljótlegast að kála þessum dýrum“ Bein útsending: Birting lýðheilsuvísa í Grindavík Skerjafjarðarskáldið krefst afsökunarbeiðni – annars fer það í mál Húnninn settur í frost þar til hægt verður að stoppa hann upp „Ég hefði bara sagt af mér á staðnum“ Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Vinnuslys töluvert tíðari á Íslandi en í Noregi Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Dæmi um að fólk hafi fallið frá á meðan beðið er eftir NPA-þjónustu Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Brynjar vill herða upp á mannréttindahugtakinu Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Sjá meira
Vara við mikilli svifryksmengun um áramótin Reykjavíkurborg varar við hættu á mikilli svifryksmengun fyrstu klukkustundir ársins 2022 vegna mengunar frá flugeldum. Búast megi við því að styrkurinn verði yfir heilsuvrndarmörkum. 28. desember 2021 15:10
Hvetur landsmenn til að styðja við bakið á björgunarsveitum eftir annasamt ár Flugeldasala björgunarsveitanna hófst í dag og stendur yfir fram á gamlársdag. Framkvæmdastjóri Landsbjargar segir alla flugelda hafa skilað sér til landsins fyrir jól og gera björgunarsveitirnar ráð fyrir mikilli sölu í ár. 28. desember 2021 14:31