Hvers vegna ekki Samfylkingu? Þór Saari skrifar 19. september 2021 12:00 Samfylkingin sem stjórnmálaflokkur á sér merkilegar rætur eða allt aftur til hugmynda Nóbelsskáldsins okkar um samfylkingu allra vinstri manna, og var á sínum tíma mikill vonarneisti í stjórnmálum, meðal annars minn. Það rættist hins vegar ekki úr og klækjastjórnmálin urðu til þess að flokkurinn komst ekki að í landsmálunum í allt of langan tíma og hefur hann liðið fyrir það alla tíð síðan. Það kvarnaðist síðan ört úr fylginu þegar Blairisminn, sem var í raun ekkert annað en nýfrjálshyggja í bleikum kjól, varð að hugmyndafræði flokksins undir stjórn Ingibjargar Sólrunar og það var sú hugmyndafræði sem sigldi flokkunum í algert strand hvað áhrif og fylgi varðar, þar til Sjálfstæðisflokkurinn tók hann upp á arma sína árið 2007. Samfylkingin á við langan og erfiðan trúverðugleikavanda að etja, allt frá Blairismanum sem enn loðar við flokkinn, til stjórnarsetu flokksins í Hrunstjórninni 2007 til 2009, en það kemur meðal annars fram skýrslu Rannsóknarnefndar Alþingis að þingflokkur Samfylkingarinnar hélt tvo fundi í febrúar 2008 um hið óhjákvæmilega hrun fjármálakerfisins. Þingmenn og ráðherrar flokksins gerðu samt ekkert í því að aðvara almenning og ef eitthvað var, blekktu þeir fólk og hvöttu almenning til að taka enn meiri lán. Ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur gerði hvað hún gat til að laga efnahagsmálin eftir Hrunið, en réði ekki við vandann, enda var verið að reyna að lækna sjúklinginn með sömu meðulum og höfðu nærri drepið hann og þegar upp var staðið voru það um 15.000 fjölskyldur sem misstu allt sitt. Þótt Stjórnarskrármálið hafi vissulega verið stór og falleg fjöður í hatt flokksins þá varð til lítil klíka í flokkum sem saknaði mjög samstarfsins við Sjálfstæðisflokkinn og einhenti sér í það að koma Árna Páli að sem formanni og næstu brúði í því bixi, vegferð sem gerði nánast útaf við flokkinn og stórskaðaði stjórnarskrármálið. Flokkurinn hefur vart borið barr sitt síðan og þótt núverandi formaður sé skeleggur og röggsamur og tali eins og alvöru jafnaðarmaður, sem og margt af framlínufólkinu, þá sér þess því miður ekki stað í stefnumálum flokksins, sem flest öll eru frekar froðukennd þegar kemur að innihaldi. Það er athyglisvert í þessu samhengi hugmyndafræðinnar við Blairismann, að Margaret Thatcher sagði eitt sinn að hennar helsta afrek hefði verið Tony Blair. Það er líka leitt að verða vitni að kafbátahernaði Samfylkingarinnar gagnvart Sósíalistaflokknum, en eins og við höfum orðið vör við og komið hefur fram í fjölmiðlum, þá er símaherferð Samfylkingarinnar sem og einkasamtöl áhrifamanna innan hennar við fólk, gíruð inn á það að atkvæði greitt Sósíalistaflokknum minnki líkurnar á vinstri stjórn. Furðuleg röksemdarfærsla í pólitísku landslagi dagsins, þar sem það er augljóst að það verður engin vinstri stjórn mynduð án Sósíalistaflokksins. Þessi neðanjarðarherferð minnir á það sem virðist vera eðlislægt hugleysi Samfylkingarinnar gagnvart því að þora að stíga fram sem hugrakkur og rökfastur jafnaðarmannaflokkur, að þau skuli kjósa að berjast með þessum hætti í lævísum einkasamtölum. Þetta minnir því miður líka á það siðleysi sem einkenndi Samfylkinguna í Hrunstjórninni 2007-2009, eitthvað sem að ég held flestir vildu að hún losaði sig við. Sjálfur átti ég gott samstarf við báða utanríkisráðherra flokksins á sínum tíma og einnig við Jóhönnu Sigurðardóttur og ég efaðist aldrei um að þar færi heilindafólk með virðingu fyrir almannahag að leiðarljósi. Það var hins vegar hin veika hugmyndafræði sem var, og er enn, Samfylkingunni fjötur um fót. Stefnuleysið er enn of áberandi. Maður lagar bara ekki kjötsúpu öðruvísi en með kjöti og í góðum potti. Samfylkingin kemur mér fyrir sjónir í dag sem flokkur sem hefur verið að reyna að endurnýja sig hugmyndafræðilega, en er samt ragur við að stíga stóra skrefið til fulls og hafna nýfrjálshyggju kapítalismanum alfarið. Ragur við að berjast fyrir auknum jöfnuði með þeim handvirku aðferðum sem einar duga til að dreifa sameignlegum auð samfélagsins til fleiri en þeirra fáu sem nú hafa hann. Sem flokkur er hún kærkominn félagi í meirihlutasamstarfi. Flokkurinn er með sterkt bakland og fært fólk á sínum snærum og þekkir stjórnskipanina, stjórnsýsluna og stjórnmálin út í hörgul og gæti í meirihlutasamstarfi með öðrum vinstri flokkum gert alveg feikilega góða hluti og fundið sínar rætur á ný. Vegna hugmyndafræðilegs máttleysis ætti Samfylkingin þó ekki að leiða slíkt samstarf, en heldur nýta slíkt samstarf til að byggja sig upp enn frekar og sem öflugur félagi, að vera með í því mjög mikilvæga verkefni sem framundan er, að jafna kjörin svo um munar. Höfundur skipar annað sætið á lista Sósíalistaflokksins í suðvesturkjördæmi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun: Kosningar 2021 Sósíalistaflokkurinn Samfylkingin Þór Saari Mest lesið Þegar óttinn er ekki sannur Sigurður Árni Reynisson Skoðun Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman Skoðun Tökum samtalið Gunnþór Ingvason Skoðun „Eruð þið sammála lausagöngu katta?“ Sighvatur Björgvinsson Skoðun Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson Skoðun „Skömmin þín“ Jokka G. Birnudóttir Skoðun Á flandri í klandri Jens Garðar Helgason Skoðun Hverjir borga leikskólann í Kópavogi? Örn Arnarson Skoðun Fimm staðreyndir fyrir Gunnþór Ingvason Arnar Þór Ingólfsson Skoðun Átak til að stytta biðlista barna eftir sérfræðiaðstoð Helga Þórðardóttir Skoðun Skoðun Skoðun Þegar óttinn er ekki sannur Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Fimm staðreyndir fyrir Gunnþór Ingvason Arnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Réttlæti byggir ekki á rangfærslum – svar við málflutningi þingflokksformanns Samfylkingar um veiðigjaldafrumvarpið Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Björgun hvala og orðræðan sem máli skiptir Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar Skoðun Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun Á flandri í klandri Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Átak til að stytta biðlista barna eftir sérfræðiaðstoð Helga Þórðardóttir skrifar Skoðun Hverjir borga leikskólann í Kópavogi? Örn Arnarson skrifar Skoðun Tölvupóstar fjórðu iðnbyltingarinnar Sigurjón Njarðarson skrifar Skoðun „Skömmin þín“ Jokka G. Birnudóttir skrifar Skoðun Tökum samtalið Gunnþór Ingvason skrifar Skoðun „Eruð þið sammála lausagöngu katta?“ Sighvatur Björgvinsson skrifar Skoðun Réttlæti fyrir þjóðina, framfarir fyrir landsbyggðina Guðmundur Ari Sigurjónson skrifar Skoðun Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman skrifar Skoðun Stuðningur við nýsköpun í menntun: Leið að betra mati Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Þegar illfygli leiðir stórmennskubrjálæðing Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Afruglari Þórður Björn Sigurðsson skrifar Skoðun Þjóðkirkja á réttri leið Þórður Guðmundsson skrifar Skoðun Staðreyndir um einfaldara regluverk Guðlaugur Þór Þórðarson skrifar Skoðun Við þurfum hagkvæmu virkjunarkostina Gunnar Guðni Tómasson skrifar Skoðun Falin tækifæri til náms Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Gervigreind í námi: 5 lykilskref fyrir öryggi nemenda Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Grein til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Sveinn Dúa Hjörleifsson,Eyrún Unnarsdóttir,Elmar GIlbertsson,Álfheiður Guðmundsdóttir,Kristján Jóhannesson skrifar Skoðun „Jákvæð viðbrögð“ um veiðigjaldið? Heimir Örn Árnason skrifar Skoðun Skattgreiðendur látnir borga brúsann Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Nokkur orð um Kúbudeiluna og viðskiptabannið Gylfi Páll Hersir skrifar Skoðun Ráðherrar með reiknivél og leyndarhyggju Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Gróf misbeiting illa fengins valds Örn Sigurðsson skrifar Skoðun Að sækja gullið (okkar) grein 2 Þröstur Friðfinnsson skrifar Skoðun Það verða aðrir þjóðhátíðardagar fyrir okkur en dagar Palestínumanna eru taldir Davíð Aron Routley skrifar Sjá meira
Samfylkingin sem stjórnmálaflokkur á sér merkilegar rætur eða allt aftur til hugmynda Nóbelsskáldsins okkar um samfylkingu allra vinstri manna, og var á sínum tíma mikill vonarneisti í stjórnmálum, meðal annars minn. Það rættist hins vegar ekki úr og klækjastjórnmálin urðu til þess að flokkurinn komst ekki að í landsmálunum í allt of langan tíma og hefur hann liðið fyrir það alla tíð síðan. Það kvarnaðist síðan ört úr fylginu þegar Blairisminn, sem var í raun ekkert annað en nýfrjálshyggja í bleikum kjól, varð að hugmyndafræði flokksins undir stjórn Ingibjargar Sólrunar og það var sú hugmyndafræði sem sigldi flokkunum í algert strand hvað áhrif og fylgi varðar, þar til Sjálfstæðisflokkurinn tók hann upp á arma sína árið 2007. Samfylkingin á við langan og erfiðan trúverðugleikavanda að etja, allt frá Blairismanum sem enn loðar við flokkinn, til stjórnarsetu flokksins í Hrunstjórninni 2007 til 2009, en það kemur meðal annars fram skýrslu Rannsóknarnefndar Alþingis að þingflokkur Samfylkingarinnar hélt tvo fundi í febrúar 2008 um hið óhjákvæmilega hrun fjármálakerfisins. Þingmenn og ráðherrar flokksins gerðu samt ekkert í því að aðvara almenning og ef eitthvað var, blekktu þeir fólk og hvöttu almenning til að taka enn meiri lán. Ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur gerði hvað hún gat til að laga efnahagsmálin eftir Hrunið, en réði ekki við vandann, enda var verið að reyna að lækna sjúklinginn með sömu meðulum og höfðu nærri drepið hann og þegar upp var staðið voru það um 15.000 fjölskyldur sem misstu allt sitt. Þótt Stjórnarskrármálið hafi vissulega verið stór og falleg fjöður í hatt flokksins þá varð til lítil klíka í flokkum sem saknaði mjög samstarfsins við Sjálfstæðisflokkinn og einhenti sér í það að koma Árna Páli að sem formanni og næstu brúði í því bixi, vegferð sem gerði nánast útaf við flokkinn og stórskaðaði stjórnarskrármálið. Flokkurinn hefur vart borið barr sitt síðan og þótt núverandi formaður sé skeleggur og röggsamur og tali eins og alvöru jafnaðarmaður, sem og margt af framlínufólkinu, þá sér þess því miður ekki stað í stefnumálum flokksins, sem flest öll eru frekar froðukennd þegar kemur að innihaldi. Það er athyglisvert í þessu samhengi hugmyndafræðinnar við Blairismann, að Margaret Thatcher sagði eitt sinn að hennar helsta afrek hefði verið Tony Blair. Það er líka leitt að verða vitni að kafbátahernaði Samfylkingarinnar gagnvart Sósíalistaflokknum, en eins og við höfum orðið vör við og komið hefur fram í fjölmiðlum, þá er símaherferð Samfylkingarinnar sem og einkasamtöl áhrifamanna innan hennar við fólk, gíruð inn á það að atkvæði greitt Sósíalistaflokknum minnki líkurnar á vinstri stjórn. Furðuleg röksemdarfærsla í pólitísku landslagi dagsins, þar sem það er augljóst að það verður engin vinstri stjórn mynduð án Sósíalistaflokksins. Þessi neðanjarðarherferð minnir á það sem virðist vera eðlislægt hugleysi Samfylkingarinnar gagnvart því að þora að stíga fram sem hugrakkur og rökfastur jafnaðarmannaflokkur, að þau skuli kjósa að berjast með þessum hætti í lævísum einkasamtölum. Þetta minnir því miður líka á það siðleysi sem einkenndi Samfylkinguna í Hrunstjórninni 2007-2009, eitthvað sem að ég held flestir vildu að hún losaði sig við. Sjálfur átti ég gott samstarf við báða utanríkisráðherra flokksins á sínum tíma og einnig við Jóhönnu Sigurðardóttur og ég efaðist aldrei um að þar færi heilindafólk með virðingu fyrir almannahag að leiðarljósi. Það var hins vegar hin veika hugmyndafræði sem var, og er enn, Samfylkingunni fjötur um fót. Stefnuleysið er enn of áberandi. Maður lagar bara ekki kjötsúpu öðruvísi en með kjöti og í góðum potti. Samfylkingin kemur mér fyrir sjónir í dag sem flokkur sem hefur verið að reyna að endurnýja sig hugmyndafræðilega, en er samt ragur við að stíga stóra skrefið til fulls og hafna nýfrjálshyggju kapítalismanum alfarið. Ragur við að berjast fyrir auknum jöfnuði með þeim handvirku aðferðum sem einar duga til að dreifa sameignlegum auð samfélagsins til fleiri en þeirra fáu sem nú hafa hann. Sem flokkur er hún kærkominn félagi í meirihlutasamstarfi. Flokkurinn er með sterkt bakland og fært fólk á sínum snærum og þekkir stjórnskipanina, stjórnsýsluna og stjórnmálin út í hörgul og gæti í meirihlutasamstarfi með öðrum vinstri flokkum gert alveg feikilega góða hluti og fundið sínar rætur á ný. Vegna hugmyndafræðilegs máttleysis ætti Samfylkingin þó ekki að leiða slíkt samstarf, en heldur nýta slíkt samstarf til að byggja sig upp enn frekar og sem öflugur félagi, að vera með í því mjög mikilvæga verkefni sem framundan er, að jafna kjörin svo um munar. Höfundur skipar annað sætið á lista Sósíalistaflokksins í suðvesturkjördæmi.
Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman Skoðun
Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson Skoðun
Skoðun Réttlæti byggir ekki á rangfærslum – svar við málflutningi þingflokksformanns Samfylkingar um veiðigjaldafrumvarpið Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Björgun hvala og orðræðan sem máli skiptir Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar
Skoðun Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson skrifar
Skoðun Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman skrifar
Skoðun Grein til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Sveinn Dúa Hjörleifsson,Eyrún Unnarsdóttir,Elmar GIlbertsson,Álfheiður Guðmundsdóttir,Kristján Jóhannesson skrifar
Skoðun Það verða aðrir þjóðhátíðardagar fyrir okkur en dagar Palestínumanna eru taldir Davíð Aron Routley skrifar
Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman Skoðun
Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson Skoðun