Höfum leyft okkur að kalla stjórnmálafólk ónytjunga og aumingja Sunna Sæmundsdóttir skrifar 1. febrúar 2021 19:28 Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra, segir löngu tímabært að taka umræðu um hvað teljist til eðlilegrar orðræðu um stjórnmálafólk. vísir/Vilhelm Forsætisráðherra vonar að hægt verði að taka fyrir dreifingu á kostuðum nafnlausum áróðri á samfélagsmiðlum með nýju frumvarpi. Forrystufólk í stjórnmálum þarf að sammælast um að forðast persónuárásir og ofbeldisfulla umræðu í aðdraganda kosninga, að mati formanns Viðreisnar. „Núna eru átta mánuðir í kosningar og kosningaskjálftinn er að verða harðari og þá eru ýmsir hlutir sagðir og ýmsir hlutir gerðir,“ segir Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir, formaður Viðreisnar. Hún telur rétt að forrystufólk í stjórnmálum komi sér saman um leikreglur þannig að forðast megi persónuníð og hatursorðræðu í aðdraganda kosninga. „Það er grunnur núna fyrir ákveðna hatursorðræðu, fyrir ranghugmyndir, fyrir falsfréttir,“ segir Þorgerður og vísar í samfélagsmiðla. Bæði nú og fyrir síðustu kosningar hefur myndum og áróðri verið deilt á samfélagsmiðlum í skjóli nafnleyndar. Framkvæmdastjórar stjórnmálaflokkanna hafa undanfarið unnið að frumvarpi sem tekur á kostaðri nafnlausri tjáningu á þeim vettvangi. „Þar er oft farið mjög rangt með staðreyndir og ég vonast til þess að þessi vinna skili afrakstri og að við fáum slíkt frumvarp í hendurnar á vorþingi,“ segir Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra. „Því það er eitt af því sem við höfum rætt og höfum verið sammála um, að slík nafnlaus tjáning er ekki til þess að bæta stjórnmálaumræðuna.“ Myndband um Óðinstorg sem framleitt var fyrir aðgerðarhópinn Björgum Miðbænum hefur verið í umræðunni eftir árásina á bíl borgarstjóra - og jafnvel tengt við hana. Vigdís Hauksdóttir, borgarfulltrúi Miðflokksins, talaði inn á það en myndbandið hefur nú verið fjarlægt af Youtube eftir að beðist var afsökunar á rangfærslum í því. Formaður Miðflokksins segist ekki hafa séð myndbandið en telur þó telur vafasamt að blanda því inn í umræðu um hatursorðræðu í stjórnmálum. „En auðvitað eiga menn alltaf að leiðrétta ef þeir fara rangt með eitthvað,“ segir Sigmundur Davíð. Hann segist sjálfur hafa þurft að þola persónuárásir í stjórnmálum á eigin skinni og tekur undir að senda eigi skýr skilaboð um að halda umræðu á málefnalegum grunni í aðdraganda kosninga. „Frá því að ég byrjaði í stjórnmálum í miðju bankahruninu, þar sem var nú töluvert um persónuárásir hef ég talað um þessa óheillaþróun, sem mér finnst hafa ágerst. Að stjórnmálin snúist alltaf meira og meira um persónuníð en ekki nógu mikið um rökræðu um málefni.“ „Við höfum dálítið leyft það sem samfélag að stjórnmálafólk sé úthrópað. Að það sé kallað aumingjar og ónytjungar og ýmis slík orð viðhöfð um fólk sem er fyrst og fremst bara að fylgja eftir sínum hugsjónum með því að gefa kost á sér. Mér finnst löngu orðið tímabært að við tökum umræðu um hvað við teljum eðlilegt í þessu samhengi og mér finnst þetta hafa magnast upp allan undanfarinn áratug. Bæði vegna þess að við höfum leyft þessari umræðu að vaxa og með tilkomu tæknibreytinga margfaldast hún.“ Stjórnmálafólk hefur þó ekki einungis þurft að sitja undir árásum sem þessum og kannast margir þeir sem eru áberandi í umræðunni við orðræðuna. Ragnar Þór Ingólfsson, formaður VRvísir/Egill Ragnar Þór Ingólfsson, formaður VR, segir að sér hafi borist fjölmargar hótanir í gegnum tíðina. „Það hefur í rauninni verið allt frá því að hóta mér atvinnumissi eða hóta mér því að ég eigi ekki möguleika á að framfleyta mér eða fjölskyldunni í framtíðinni vegna skoðana minna. Og síðan alvarlegustu dæmin eru beinar líflátshótanir.“ Eitt málið var svo gróft að fjölskyldan leitaði til lögreglu. „Það var bara einstaklingur sem var kominn að heimilinu okkar og var að skilja eftir handskrifuð bréf sem í lágu mjög alvarlegar hótanir og það fór bara í faglegt ferli hjá lögreglu og við erum þakklát fyrir það.“ Hótunum gegn Ragnari Þór og fjölskyldu var vísað til lögreglu.Vísir/Vilhelm Hann segir annað forrystufólk í verkalýðshreyfingunni eiga svipaðar sögur. Ragnar hefur þó sjálfur í gegnum tíðina gengið hart fram í sinni gagnrýni og tók til að mynda virkan þátt í mótmælum í búsáhaldabyltingunni. Hann segir marga þurfa að líta í eigin barm. „Ég er ekkert undanskilinn því. Ég hef oft verið ansi dómharður og ég viðurkenni það. En ég passa mig á því að skrifa ekki staf án þess að geta staðið fyrir máli mínu augliti til auglits við þann sem ég er að gagnrýna.“ Hann telur gott að draga þessi mál upp á yfirborðið. „Við þurfum bara að vanda okkur. Við þurfum að opna þessa umræðu og eiga hana á dýpri grundvelli en við erum að gera í dag.“ Alþingiskosningar 2021 Alþingi Mest lesið „Hann stal henni“ Erlent Ísland og Palestína gera samkomulag um samstarf Innlent Ísland ekki í fararbroddi heldur fylgi öðrum í humátt á eftir Erlent Lauma sér inn í útfarir og senda kirkjuvörðum fingurinn Innlent Arabaríki og lönd ESB kalla eftir tveggja ríkja lausn og afvopnun Hamas Erlent Engin framlög til jarðganga en óljós áform um innviðafélag Innlent Hvað á að gera um Verslunarmannahelgina? Innlent Meintur þjófur leitaði til lögreglu vegna framkvæmdastjórans Innlent Fundu týnda brú við Suðurlandsbraut Innlent Vonast til að spáin rætist ekki: Rigning og 22 metrar á sekúndu Innlent Fleiri fréttir Ísland og Palestína gera samkomulag um samstarf Fundu týnda brú við Suðurlandsbraut Engin framlög til jarðganga en óljós áform um innviðafélag Hvað á að gera um Verslunarmannahelgina? Þyrlan kölluð út vegna fjórhjólaslyss Ökumaður stöðvaður og kærður fyrir fjölmörg umferðalagabrot Lauma sér inn í útfarir og senda kirkjuvörðum fingurinn Versta sviðsmyndin, galið greiðslumat og óvæntur fundur Fimm prósent fallið fyrir ástarsvikum Halla og Björn ætla til Nýja Íslands Engin fjármögnun gereyðingarvopna á Íslandi Enn varað við svikapóstum: „Við hlökkum til að fá jákvæða svörun frá þér“ Samstarfið við Íra og Frakka tímafrekt Hefja gjaldtöku við höfnina í Stykkishólmi Ágengir ferðamenn hafi sært syrgjandi Mýrdælinga Neyðarástand á Gasa og ágengir túristar angra kirkjugesti Dóttirin í Súlunesi ákærð Vonast til að spáin rætist ekki: Rigning og 22 metrar á sekúndu Rannsaka áhrif samfélagsmiðla á heilastarfsemi barna Meintur þjófur leitaði til lögreglu vegna framkvæmdastjórans Gat ekki sannað að verkstæðið tjónaði vélina Mögulegur fyrirboði um goslok Fundaði með Guterres: Tveggja ríkja lausnin sé eina lausnin Ungir menn staðnir að því að skjóta gelkúlum á vegfarendur Enn gýs úr einum megingíg og virknin nokkuð stöðug Langtímarannsóknir skorti á áhrifum kreatíns „Þetta er auðvitað stórhættulegt“ Styttist í háþróuð gervigreindarsvindl á íslensku Setja þurfi meiri þunga í hagsmunagæslu gagnvart ESB Neyðast til að endurbyggja grunnskólann vegna myglu Sjá meira
„Núna eru átta mánuðir í kosningar og kosningaskjálftinn er að verða harðari og þá eru ýmsir hlutir sagðir og ýmsir hlutir gerðir,“ segir Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir, formaður Viðreisnar. Hún telur rétt að forrystufólk í stjórnmálum komi sér saman um leikreglur þannig að forðast megi persónuníð og hatursorðræðu í aðdraganda kosninga. „Það er grunnur núna fyrir ákveðna hatursorðræðu, fyrir ranghugmyndir, fyrir falsfréttir,“ segir Þorgerður og vísar í samfélagsmiðla. Bæði nú og fyrir síðustu kosningar hefur myndum og áróðri verið deilt á samfélagsmiðlum í skjóli nafnleyndar. Framkvæmdastjórar stjórnmálaflokkanna hafa undanfarið unnið að frumvarpi sem tekur á kostaðri nafnlausri tjáningu á þeim vettvangi. „Þar er oft farið mjög rangt með staðreyndir og ég vonast til þess að þessi vinna skili afrakstri og að við fáum slíkt frumvarp í hendurnar á vorþingi,“ segir Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra. „Því það er eitt af því sem við höfum rætt og höfum verið sammála um, að slík nafnlaus tjáning er ekki til þess að bæta stjórnmálaumræðuna.“ Myndband um Óðinstorg sem framleitt var fyrir aðgerðarhópinn Björgum Miðbænum hefur verið í umræðunni eftir árásina á bíl borgarstjóra - og jafnvel tengt við hana. Vigdís Hauksdóttir, borgarfulltrúi Miðflokksins, talaði inn á það en myndbandið hefur nú verið fjarlægt af Youtube eftir að beðist var afsökunar á rangfærslum í því. Formaður Miðflokksins segist ekki hafa séð myndbandið en telur þó telur vafasamt að blanda því inn í umræðu um hatursorðræðu í stjórnmálum. „En auðvitað eiga menn alltaf að leiðrétta ef þeir fara rangt með eitthvað,“ segir Sigmundur Davíð. Hann segist sjálfur hafa þurft að þola persónuárásir í stjórnmálum á eigin skinni og tekur undir að senda eigi skýr skilaboð um að halda umræðu á málefnalegum grunni í aðdraganda kosninga. „Frá því að ég byrjaði í stjórnmálum í miðju bankahruninu, þar sem var nú töluvert um persónuárásir hef ég talað um þessa óheillaþróun, sem mér finnst hafa ágerst. Að stjórnmálin snúist alltaf meira og meira um persónuníð en ekki nógu mikið um rökræðu um málefni.“ „Við höfum dálítið leyft það sem samfélag að stjórnmálafólk sé úthrópað. Að það sé kallað aumingjar og ónytjungar og ýmis slík orð viðhöfð um fólk sem er fyrst og fremst bara að fylgja eftir sínum hugsjónum með því að gefa kost á sér. Mér finnst löngu orðið tímabært að við tökum umræðu um hvað við teljum eðlilegt í þessu samhengi og mér finnst þetta hafa magnast upp allan undanfarinn áratug. Bæði vegna þess að við höfum leyft þessari umræðu að vaxa og með tilkomu tæknibreytinga margfaldast hún.“ Stjórnmálafólk hefur þó ekki einungis þurft að sitja undir árásum sem þessum og kannast margir þeir sem eru áberandi í umræðunni við orðræðuna. Ragnar Þór Ingólfsson, formaður VRvísir/Egill Ragnar Þór Ingólfsson, formaður VR, segir að sér hafi borist fjölmargar hótanir í gegnum tíðina. „Það hefur í rauninni verið allt frá því að hóta mér atvinnumissi eða hóta mér því að ég eigi ekki möguleika á að framfleyta mér eða fjölskyldunni í framtíðinni vegna skoðana minna. Og síðan alvarlegustu dæmin eru beinar líflátshótanir.“ Eitt málið var svo gróft að fjölskyldan leitaði til lögreglu. „Það var bara einstaklingur sem var kominn að heimilinu okkar og var að skilja eftir handskrifuð bréf sem í lágu mjög alvarlegar hótanir og það fór bara í faglegt ferli hjá lögreglu og við erum þakklát fyrir það.“ Hótunum gegn Ragnari Þór og fjölskyldu var vísað til lögreglu.Vísir/Vilhelm Hann segir annað forrystufólk í verkalýðshreyfingunni eiga svipaðar sögur. Ragnar hefur þó sjálfur í gegnum tíðina gengið hart fram í sinni gagnrýni og tók til að mynda virkan þátt í mótmælum í búsáhaldabyltingunni. Hann segir marga þurfa að líta í eigin barm. „Ég er ekkert undanskilinn því. Ég hef oft verið ansi dómharður og ég viðurkenni það. En ég passa mig á því að skrifa ekki staf án þess að geta staðið fyrir máli mínu augliti til auglits við þann sem ég er að gagnrýna.“ Hann telur gott að draga þessi mál upp á yfirborðið. „Við þurfum bara að vanda okkur. Við þurfum að opna þessa umræðu og eiga hana á dýpri grundvelli en við erum að gera í dag.“
Alþingiskosningar 2021 Alþingi Mest lesið „Hann stal henni“ Erlent Ísland og Palestína gera samkomulag um samstarf Innlent Ísland ekki í fararbroddi heldur fylgi öðrum í humátt á eftir Erlent Lauma sér inn í útfarir og senda kirkjuvörðum fingurinn Innlent Arabaríki og lönd ESB kalla eftir tveggja ríkja lausn og afvopnun Hamas Erlent Engin framlög til jarðganga en óljós áform um innviðafélag Innlent Hvað á að gera um Verslunarmannahelgina? Innlent Meintur þjófur leitaði til lögreglu vegna framkvæmdastjórans Innlent Fundu týnda brú við Suðurlandsbraut Innlent Vonast til að spáin rætist ekki: Rigning og 22 metrar á sekúndu Innlent Fleiri fréttir Ísland og Palestína gera samkomulag um samstarf Fundu týnda brú við Suðurlandsbraut Engin framlög til jarðganga en óljós áform um innviðafélag Hvað á að gera um Verslunarmannahelgina? Þyrlan kölluð út vegna fjórhjólaslyss Ökumaður stöðvaður og kærður fyrir fjölmörg umferðalagabrot Lauma sér inn í útfarir og senda kirkjuvörðum fingurinn Versta sviðsmyndin, galið greiðslumat og óvæntur fundur Fimm prósent fallið fyrir ástarsvikum Halla og Björn ætla til Nýja Íslands Engin fjármögnun gereyðingarvopna á Íslandi Enn varað við svikapóstum: „Við hlökkum til að fá jákvæða svörun frá þér“ Samstarfið við Íra og Frakka tímafrekt Hefja gjaldtöku við höfnina í Stykkishólmi Ágengir ferðamenn hafi sært syrgjandi Mýrdælinga Neyðarástand á Gasa og ágengir túristar angra kirkjugesti Dóttirin í Súlunesi ákærð Vonast til að spáin rætist ekki: Rigning og 22 metrar á sekúndu Rannsaka áhrif samfélagsmiðla á heilastarfsemi barna Meintur þjófur leitaði til lögreglu vegna framkvæmdastjórans Gat ekki sannað að verkstæðið tjónaði vélina Mögulegur fyrirboði um goslok Fundaði með Guterres: Tveggja ríkja lausnin sé eina lausnin Ungir menn staðnir að því að skjóta gelkúlum á vegfarendur Enn gýs úr einum megingíg og virknin nokkuð stöðug Langtímarannsóknir skorti á áhrifum kreatíns „Þetta er auðvitað stórhættulegt“ Styttist í háþróuð gervigreindarsvindl á íslensku Setja þurfi meiri þunga í hagsmunagæslu gagnvart ESB Neyðast til að endurbyggja grunnskólann vegna myglu Sjá meira