Geðheilbrigðismál eru jafnréttismál Anastasía Jónsdóttir skrifar 23. apríl 2020 16:30 Geðheilbrigðismál eru jafnréttismál. Skortur á sálfræðiþjónustu skerðir aðgang nemenda að námi og getur álag í háskólanámi komið í veg fyrir möguleika þeirra til náms og leitt til brottfalls. Það er mikilvægt að nemendum standi til boða sálfræðiþjónusta í þeirra nærumhverfi, þeim að kostnaðarlausu, þegar álagið verður of mikið. Í nýlegri rannsókn mældist um þriðjungur háskólanema yfir klínískum mörkum þunglyndis og 19 prósent yfir klínískum mörkum kvíða. Þessi staðreynd hefur verið síendurtekin frá því að rannsókn Andra Hauksteins Oddssonar og Halldóru Bjargar Rafnsdóttur var framkvæmd og birt árið 2018. Fulltrúar stúdenta í háskólum landsins hafa bent háskólunum og ríkinu á þessar niðurstöður með einhverjum framförum, þó enn sé langt í land. Bæði Háskóli Íslands og Háskólinn í Reykjavík bjóða nemendum sínum upp á gagnreyndar og ósérhæfðar hugrænar atferlismeðferðir við þunglyndi og kvíða. Auk þess hóf þriðji sálfræðingurinn við Háskóla Íslands nýlega störf. Þetta er komið til að miklu leyti vegna þrýstings frá stúdentafélögum og samtökum og hefur aukin aðsókn og langir biðlistar í þessar meðferðir sýnt á mikilvægi og þörf þess að bjóða upp á þessa þjónustu. Við krefjumst enn frekari aðgerða til að koma til móts við það geðveika álag sem liggur á stúdentum. Líkt og Sigrún Jónsdóttir forseti LÍS, nefndi í grein sinni „Geðveikt álag“ hefur bág fjárhagsstaða stúdenta mikil áhrif á möguleika þeirra til að leita sér aðstoðar. Þrátt fyrir rannsóknir sem sýna fram á að geðheilsu stúdenta fari hrakandi eiga stúdentar sjaldan tugi þúsunda til þess að sækja sér sálfræðimeðferð, auk þess sem að sálfræðimeðferð hjá sjálfstætt starfandi sálfræðingum er ekki niðurgreidd af sjúkratryggingum. Þetta úrræði er því ekki kostur fyrir marga, hvað þá nemendur sem hafa oft á tíðum minna á milli handanna. Aukin sálfræðiþjónusta innan háskólanna getur verið til staðar með snemmt inngrip og fyrsta stigs forvarnir þegar álagið á nemendur fer að segja af sér. Þetta getur komið í veg fyrir að nauðsyn verði á sértækum úrræðum seinna á lífsleiðinni. Það þarf þó að hafa fleira í huga en fjárhagsstöðu stúdenta í þessu samhengi. Nauðsynlegt er að fjölbreyttum hópi nemenda sé boðin fjölbreytt aðstoð. Í nýlegri breskri rannsókn sýndu niðurstöður að þeir einstaklingar sem skilgreindu sig sem kynsegin eða af öðru kyni voru í töluvert meiri hættu á að þróa með sér geðræn vandamál eða upplifa einhverskonar andlega vanlíðan. Rannsakendunum þótti líklegt að þetta væri vegna aldurs meirihluta þeirra sem stundar nám við háskóla. Það eru ungir einstaklingar sem fara í gegnum mikið umbreytingaskeið á þeim tíma sem þeir eru í námi og láta því gjarnan í ljós kynvitund sína fyrst í háskólaumhverfinu. Til viðbótar við álag í námi þurfa þessir nemendur því að takast á við miklar breytingar í lífi sínu. Einnig hafa LÍS vegna Student Refugees Iceland, verkefni samtakanna sem snýr að því að auka aðgengi flóttafólks á Íslandi að háskólanámi, lært að hindranir nemenda með flóttamanna bakgrunn eru töluvert fleiri heldur en annarra nemenda á Íslandi. Meðal hindrana á borð við mat á námi, tungumálakunnáttu og fjárhagslegra erfiðleika getur staða þeirra innan háskólanna haft áhrif á líðan þeirra í háskólanáminu. Nemendur með flóttamannabakgrunn eru skilgreindir sem íslenskir nemar í kerfi skólanna og njóta því ekki góðs af þeirri þjónustu sem býðst alþjóðlegum nemum, en skortir einnig upplýsingar til að nýta sér þá þjónustu sem býðst íslenskum nemum. Þeir falla því milli tveggja kerfa. Þessir nemendur eru samt sem áður að upplifa margt í fyrsta skipti og ganga í gegnum miklar breytingar í sínu lífi, auk þess sem sýnt hefur verið fram á að þeir nemendur sem hafa flóttamannabakgrunn kljást oft á tíðum við mikla andlega erfiðleika ofan á það álag sem námið er. Það er mikilvægt að háskólinn hugi að þessum jaðarhópum, auki sálfræðiþjónustuna í háskólum og gangi úr skugga um að hún þjóni öllum þeim nemendahópi sem finnst innan veggja háskólanna. Það er lykilatriði fyrir alla háskóla að efla þann hóp nemenda sem er innan skólans, með öllum þeim fjölbreytileika sem hópurinn hefur. Skortur á sálfræðiþjónustu og úrræðum fyrir alla stúdenta, eins fjölbreyttur og sá hópur getur verið, innan háskólanna skerðir aðgengi þeirra að háskólum landsins. Allir stúdentar eiga að njóta jafns aðgangs að háskólanámi, óháð því hver geðheilsa þeirra er. Aukið aðgengi að sálfræðiþjónustu innan háskóla leiðir til jafnari tækifæra til menntunar. Höfundur er jafnréttisfulltrúi Landssamtaka íslenskra stúdenta - LÍS. Greinin er hluti af „Geðveiku álagi“, herferð samtakanna. Skrifaðu undir ákall LÍS eftir bættri geðheilbrigðisþjónustu hér. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Geðheilbrigði Jafnréttismál Mest lesið Hvers vegna þegir kristin, vestræn menning? Ómar Torfason Skoðun „Já, hvað með bara að skjóta hann!“ Þórhildur Hjaltadóttir Skoðun Trump les tölvupóstinn þinn Mörður Áslaugarson Skoðun Heimar sem þurfa nýja umræðu! Sigurður Árni Reynisson Skoðun Sársauki annarra og samúðarþreyta Guðrún Jónsdóttir Skoðun Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson Skoðun 52 milljarðar/ári x 30 ár = EES Jón Baldvin Hannibalsson Skoðun Alþjóðalög eða lögleysa? Urður Hákonardóttir Skoðun Ísrael – brostnir draumar og lygar Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir Skoðun Lýðheilsan að veði? Willum Þór Þórsson Skoðun Skoðun Skoðun Hvers vegna þegir kristin, vestræn menning? Ómar Torfason skrifar Skoðun Trump les tölvupóstinn þinn Mörður Áslaugarson skrifar Skoðun „Já, hvað með bara að skjóta hann!“ Þórhildur Hjaltadóttir skrifar Skoðun Heimar sem þurfa nýja umræðu! Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Sársauki annarra og samúðarþreyta Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson skrifar Skoðun Alþjóðalög eða lögleysa? Urður Hákonardóttir skrifar Skoðun Truman-ríkið: Tilraunir raunheimsins að komast í gegnum gervihvelfinguna Svala Magnea Ásdísardóttir skrifar Skoðun GPT‑5 kemur í ágúst – áskoranir og tækifæri fyrir Ísland Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Við tölum um vöxt — en gleymum því sem vex Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Verri framkoma en hjá Trump Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Landið talar Davíð Arnar Oddgeirsson skrifar Skoðun Ætla þau að halda áfram að grafa sína eigin gröf? Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Ísrael – brostnir draumar og lygar Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir skrifar Skoðun Ein af hverjum fjórum Silja Höllu Egilsdóttir skrifar Skoðun Vertu drusla! Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Þegar hið smáa verður risastórt Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Þú ert búin að eyðileggja líf mitt!!! Sandra Ósk Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Tekur sér stöðu með Evrópusambandinu Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Feluleikur ríkisstjórnarinnar? Lárus Guðmundsson skrifar Skoðun Ég heiti Elísa og ég er Drusla Elísa Rún Svansdóttir skrifar Skoðun Grindavík má enn bíða Gísli Stefánsson skrifar Skoðun Aðventukerti og aðgangshindranir Kristín María Birgisdóttir skrifar Skoðun Lífið í tjaldi á Gaza Viðar Hreinsson,Israa Saed skrifar Skoðun Gaza og sjálfbærni mennskunnar Elva Rakel Jónsdóttir skrifar Skoðun Börnin og hungursneyðin í Gaza Sverrir Ólafsson skrifar Skoðun Kynbundið ofbeldi Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Aðdragandi aðildar þarf umboð Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson skrifar Skoðun Þétting byggðar er ekki vandamálið Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Sjá meira
Geðheilbrigðismál eru jafnréttismál. Skortur á sálfræðiþjónustu skerðir aðgang nemenda að námi og getur álag í háskólanámi komið í veg fyrir möguleika þeirra til náms og leitt til brottfalls. Það er mikilvægt að nemendum standi til boða sálfræðiþjónusta í þeirra nærumhverfi, þeim að kostnaðarlausu, þegar álagið verður of mikið. Í nýlegri rannsókn mældist um þriðjungur háskólanema yfir klínískum mörkum þunglyndis og 19 prósent yfir klínískum mörkum kvíða. Þessi staðreynd hefur verið síendurtekin frá því að rannsókn Andra Hauksteins Oddssonar og Halldóru Bjargar Rafnsdóttur var framkvæmd og birt árið 2018. Fulltrúar stúdenta í háskólum landsins hafa bent háskólunum og ríkinu á þessar niðurstöður með einhverjum framförum, þó enn sé langt í land. Bæði Háskóli Íslands og Háskólinn í Reykjavík bjóða nemendum sínum upp á gagnreyndar og ósérhæfðar hugrænar atferlismeðferðir við þunglyndi og kvíða. Auk þess hóf þriðji sálfræðingurinn við Háskóla Íslands nýlega störf. Þetta er komið til að miklu leyti vegna þrýstings frá stúdentafélögum og samtökum og hefur aukin aðsókn og langir biðlistar í þessar meðferðir sýnt á mikilvægi og þörf þess að bjóða upp á þessa þjónustu. Við krefjumst enn frekari aðgerða til að koma til móts við það geðveika álag sem liggur á stúdentum. Líkt og Sigrún Jónsdóttir forseti LÍS, nefndi í grein sinni „Geðveikt álag“ hefur bág fjárhagsstaða stúdenta mikil áhrif á möguleika þeirra til að leita sér aðstoðar. Þrátt fyrir rannsóknir sem sýna fram á að geðheilsu stúdenta fari hrakandi eiga stúdentar sjaldan tugi þúsunda til þess að sækja sér sálfræðimeðferð, auk þess sem að sálfræðimeðferð hjá sjálfstætt starfandi sálfræðingum er ekki niðurgreidd af sjúkratryggingum. Þetta úrræði er því ekki kostur fyrir marga, hvað þá nemendur sem hafa oft á tíðum minna á milli handanna. Aukin sálfræðiþjónusta innan háskólanna getur verið til staðar með snemmt inngrip og fyrsta stigs forvarnir þegar álagið á nemendur fer að segja af sér. Þetta getur komið í veg fyrir að nauðsyn verði á sértækum úrræðum seinna á lífsleiðinni. Það þarf þó að hafa fleira í huga en fjárhagsstöðu stúdenta í þessu samhengi. Nauðsynlegt er að fjölbreyttum hópi nemenda sé boðin fjölbreytt aðstoð. Í nýlegri breskri rannsókn sýndu niðurstöður að þeir einstaklingar sem skilgreindu sig sem kynsegin eða af öðru kyni voru í töluvert meiri hættu á að þróa með sér geðræn vandamál eða upplifa einhverskonar andlega vanlíðan. Rannsakendunum þótti líklegt að þetta væri vegna aldurs meirihluta þeirra sem stundar nám við háskóla. Það eru ungir einstaklingar sem fara í gegnum mikið umbreytingaskeið á þeim tíma sem þeir eru í námi og láta því gjarnan í ljós kynvitund sína fyrst í háskólaumhverfinu. Til viðbótar við álag í námi þurfa þessir nemendur því að takast á við miklar breytingar í lífi sínu. Einnig hafa LÍS vegna Student Refugees Iceland, verkefni samtakanna sem snýr að því að auka aðgengi flóttafólks á Íslandi að háskólanámi, lært að hindranir nemenda með flóttamanna bakgrunn eru töluvert fleiri heldur en annarra nemenda á Íslandi. Meðal hindrana á borð við mat á námi, tungumálakunnáttu og fjárhagslegra erfiðleika getur staða þeirra innan háskólanna haft áhrif á líðan þeirra í háskólanáminu. Nemendur með flóttamannabakgrunn eru skilgreindir sem íslenskir nemar í kerfi skólanna og njóta því ekki góðs af þeirri þjónustu sem býðst alþjóðlegum nemum, en skortir einnig upplýsingar til að nýta sér þá þjónustu sem býðst íslenskum nemum. Þeir falla því milli tveggja kerfa. Þessir nemendur eru samt sem áður að upplifa margt í fyrsta skipti og ganga í gegnum miklar breytingar í sínu lífi, auk þess sem sýnt hefur verið fram á að þeir nemendur sem hafa flóttamannabakgrunn kljást oft á tíðum við mikla andlega erfiðleika ofan á það álag sem námið er. Það er mikilvægt að háskólinn hugi að þessum jaðarhópum, auki sálfræðiþjónustuna í háskólum og gangi úr skugga um að hún þjóni öllum þeim nemendahópi sem finnst innan veggja háskólanna. Það er lykilatriði fyrir alla háskóla að efla þann hóp nemenda sem er innan skólans, með öllum þeim fjölbreytileika sem hópurinn hefur. Skortur á sálfræðiþjónustu og úrræðum fyrir alla stúdenta, eins fjölbreyttur og sá hópur getur verið, innan háskólanna skerðir aðgengi þeirra að háskólum landsins. Allir stúdentar eiga að njóta jafns aðgangs að háskólanámi, óháð því hver geðheilsa þeirra er. Aukið aðgengi að sálfræðiþjónustu innan háskóla leiðir til jafnari tækifæra til menntunar. Höfundur er jafnréttisfulltrúi Landssamtaka íslenskra stúdenta - LÍS. Greinin er hluti af „Geðveiku álagi“, herferð samtakanna. Skrifaðu undir ákall LÍS eftir bættri geðheilbrigðisþjónustu hér.
Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson Skoðun
Skoðun Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson skrifar
Skoðun Truman-ríkið: Tilraunir raunheimsins að komast í gegnum gervihvelfinguna Svala Magnea Ásdísardóttir skrifar
Skoðun Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson skrifar
Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson Skoðun