Mamma, hver ert þú og hver er ég? Friðrik Agni Árnason skrifar 21. ágúst 2020 11:30 Er uppeldi, menning og umhverfi lykilatriði í mótun einstaklings? Mamma mín fannst úti á götum Bombay, fullkomlega ótengt og óþekkt ungabarn. Hún var tekin inn á munaðarleysingjahæli fyrir stúlkur rekið af kaþólskum nunnum. Henni var gefinn fæðingardagur og nafn; úr varð Maya, stúlka, fædd 28. október 1966. Maya Jill Einarsdóttir býr nú á Íslandi og hefur búið hér síðan hún var ættleidd af þýskri hjúkrunarkonu og íslenskum söngvara árið 1969. Fyrir einhverjum tíma skrifaði ég hér á sama miðil litla grein um Íslendinginn þig og Íslendinginn mig. Pistill sem óvart (eða kannski átti meðvitað) að koma af stað smá umræðu. Það er heilbrigt og gott þegar samtal mótast í samfélaginu og veldur því kannski að fólk fer að spyrja sig spurninga sem það hefur ekki gert áður. Það er nú oftast tilgangurinn líka með þessum skrifum; miðla hugleiðingum og ná til fólks. Og tekst það auðvitað misvel. Á framhaldsnótum fyrrnefnds pistils fór ég að hugsa út frá sjálfum mér ennfremur um minn bakgrunn. Ég er jú sannarlega Íslendingur. En ég er hálfur Indverji líka. Sú staðreynd er oft eitthvað sem ég reyni að ýta frá mér. Ég veit hreinlega ekki af hverju. Kannski finnst mér ég alltaf þurfa að réttmæta tilvist mína sem Íslendingur fyrir öðrum Íslendingum sem verður til þess að hinn hlutinn af mér gleymist. Barnæskan og leifar af einelti kemur upp í hugann. Það var komið öðruvísi fram við mig í sumum tilfellum og ég skynjaði sterkt að ég var alltaf aðeins öðruvísi en þeir í kringum mig. Umfjöllun um Indland fannst mér heldur ekki endilega vera jákvæð umfjöllun. Götubörn, fátækt og barnaþrælkun sem ég vildi ekki að fólk tengdi mig við. Ég var mikið umkringdur vinum sem áttu vel efnaða foreldra sem voru hreinlega Íslendingar. Ég ber það augljóslega með mér í útliti að vera ekki 100% Íslendingur. Íslenskt fólk er almennt ekki dökkt á hörund með brún augu og svart hár. Ástæða þess að ég hef í gegnum tíðina gert minna úr indversku tengslunum mín gæti verið að ég vildi bara vera eins og þeir sem voru í kringum mig þegar ég var að alast upp. Það er hinsvegar líka staðreynd að ég hef aldrei komið til Indlands og ég veit nákvæmlega ekkert um blóðtengsl móður minnar frekar en hún sjálf. Ég þekki heldur ekkert til indverskrar menningar, umhverfis eða indverskrar tilvistar yfir höfuð. Það litla sem ég þekki kemur frá matarmenningu á veitingastöðum, Bollywood tónlist og dansi. Dansinn. Það er svo eitt. Frá unga aldri hef ég dansað og enginn í fjölskyldunni hafði dansað eitthvað af viti áður. Nema kannski á sveitaböllum. En ég sjálfur veit að við ákveðinn samruna tónlistar og hreyfingar fer hjartað mitt af stað, líkaminn fer í alsælu og einstaka sinnum getur þessi samruni kallað fram tár. Það segir mér að í dansinum sæki ég í mína ástríðu. Í minn tilgang. Sem ég reyni svo eftri fremsta megni að miðla og deila með fólki. Ég spyr mig oft hvaðan þessi ástríða kemur. Því hún er svo brjálæðislega sterk. Þegar ég kemst í góða núvitund og hugleiðslu þá koma oft upp í huga mér leifturmyndir þar sem ég er staðsettur á óþekktum stað, í hofi, umkringdur fjarlægum grænum plöntum og dýralífi. Ég kemst í einhvern kjarna inn í mér sem ég þekki samt ekki. Það er ríkt í mér að spyrja spurninga og vera forvitinn. Ég hef alltaf farið mínar eigin leiðir í lífinu og er ávallt í einhverskonar endurskilgreiningu á mér sjálfum. Gæti það verið af því að það er stór hluti af mér sem ég hef ekki hugmynd um hvaðan kemur? Hve mikið lærum við frá fæðingu sem hefur áhrif á hvernig einstaklingar við svo erum og verðum? Er uppeldi, menning og umhverfi lykilatriði í mótun einstaklings? Eða eru það genin og blóðið? Hvaða blóð rennur í mér? Ég hef kannski verið of upptekinn að því að réttlæta mína menningarlegu tilvist og uppeldi að ég hef gleymt því að réttmæta mína blóðlegu tilvist. Það er er næsta skref. Að þora að standa með bakgrunni mínum, virða sögu móður minnar og hennar ferðalag. Það er ekki hægt að segjast vera í sjálfsuppgötvun ef maður lokar á hálfan hluta af heildinni. Þó er það ekki endilega að ástæðulausu sem ég hef lokað eða hundsað þennan hluta eins og ég segi hér að ofan. Umfjöllun og hegðun í samfélaginu hafa áhrif á hvernig börn hugsa, hvað þau gera og hver þau verða. Ég heiti Friðrik Agni og fæddist á Íslandi. En ég er hálfindverskur. Ég er stoltur af því. Það hefur gefið mér einkenni og styrkleika að vera öðruvísi. Það heldur mér á tánum. Og þar sem ég veit ekkert um fjölskyldutengslin mín á Indlandi verð ég ávallt forvitinn og forvitnin fjölgar spurningunum sem leiða af sér endalaust haf af mögulegum svörum. Það er dýrmætt. Hvernig ætli greinin verði til: Indverjinn ég og Indverjinn þú? Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Friðrik Agni Árnason Mest lesið „Eruð þið sammála lausagöngu katta?“ Sighvatur Björgvinsson Skoðun Hverjir borga leikskólann í Kópavogi? Örn Arnarson Skoðun Fimm staðreyndir fyrir Gunnþór Ingvason Arnar Þór Ingólfsson Skoðun Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman Skoðun Tökum samtalið Gunnþór Ingvason Skoðun Á flandri í klandri Jens Garðar Helgason Skoðun Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson Skoðun „Skömmin þín“ Jokka G. Birnudóttir Skoðun Þegar illfygli leiðir stórmennskubrjálæðing Ole Anton Bieltvedt Skoðun Réttlæti fyrir þjóðina, framfarir fyrir landsbyggðina Guðmundur Ari Sigurjónson Skoðun Skoðun Skoðun Fimm staðreyndir fyrir Gunnþór Ingvason Arnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Réttlæti byggir ekki á rangfærslum – svar við málflutningi þingflokksformanns Samfylkingar um veiðigjaldafrumvarpið Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Björgun hvala og orðræðan sem máli skiptir Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar Skoðun Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun Á flandri í klandri Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Átak til að stytta biðlista barna eftir sérfræðiaðstoð Helga Þórðardóttir skrifar Skoðun Hverjir borga leikskólann í Kópavogi? Örn Arnarson skrifar Skoðun Tölvupóstar fjórðu iðnbyltingarinnar Sigurjón Njarðarson skrifar Skoðun „Skömmin þín“ Jokka G. Birnudóttir skrifar Skoðun Tökum samtalið Gunnþór Ingvason skrifar Skoðun „Eruð þið sammála lausagöngu katta?“ Sighvatur Björgvinsson skrifar Skoðun Réttlæti fyrir þjóðina, framfarir fyrir landsbyggðina Guðmundur Ari Sigurjónson skrifar Skoðun Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman skrifar Skoðun Stuðningur við nýsköpun í menntun: Leið að betra mati Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Þegar illfygli leiðir stórmennskubrjálæðing Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Afruglari Þórður Björn Sigurðsson skrifar Skoðun Þjóðkirkja á réttri leið Þórður Guðmundsson skrifar Skoðun Staðreyndir um einfaldara regluverk Guðlaugur Þór Þórðarson skrifar Skoðun Við þurfum hagkvæmu virkjunarkostina Gunnar Guðni Tómasson skrifar Skoðun Falin tækifæri til náms Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Gervigreind í námi: 5 lykilskref fyrir öryggi nemenda Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Grein til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Sveinn Dúa Hjörleifsson,Eyrún Unnarsdóttir,Elmar GIlbertsson,Álfheiður Guðmundsdóttir,Kristján Jóhannesson skrifar Skoðun „Jákvæð viðbrögð“ um veiðigjaldið? Heimir Örn Árnason skrifar Skoðun Skattgreiðendur látnir borga brúsann Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Nokkur orð um Kúbudeiluna og viðskiptabannið Gylfi Páll Hersir skrifar Skoðun Ráðherrar með reiknivél og leyndarhyggju Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Gróf misbeiting illa fengins valds Örn Sigurðsson skrifar Skoðun Að sækja gullið (okkar) grein 2 Þröstur Friðfinnsson skrifar Skoðun Það verða aðrir þjóðhátíðardagar fyrir okkur en dagar Palestínumanna eru taldir Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Pólítískt hugrekki Unnur Hrefna Jóhannsdóttir skrifar Sjá meira
Er uppeldi, menning og umhverfi lykilatriði í mótun einstaklings? Mamma mín fannst úti á götum Bombay, fullkomlega ótengt og óþekkt ungabarn. Hún var tekin inn á munaðarleysingjahæli fyrir stúlkur rekið af kaþólskum nunnum. Henni var gefinn fæðingardagur og nafn; úr varð Maya, stúlka, fædd 28. október 1966. Maya Jill Einarsdóttir býr nú á Íslandi og hefur búið hér síðan hún var ættleidd af þýskri hjúkrunarkonu og íslenskum söngvara árið 1969. Fyrir einhverjum tíma skrifaði ég hér á sama miðil litla grein um Íslendinginn þig og Íslendinginn mig. Pistill sem óvart (eða kannski átti meðvitað) að koma af stað smá umræðu. Það er heilbrigt og gott þegar samtal mótast í samfélaginu og veldur því kannski að fólk fer að spyrja sig spurninga sem það hefur ekki gert áður. Það er nú oftast tilgangurinn líka með þessum skrifum; miðla hugleiðingum og ná til fólks. Og tekst það auðvitað misvel. Á framhaldsnótum fyrrnefnds pistils fór ég að hugsa út frá sjálfum mér ennfremur um minn bakgrunn. Ég er jú sannarlega Íslendingur. En ég er hálfur Indverji líka. Sú staðreynd er oft eitthvað sem ég reyni að ýta frá mér. Ég veit hreinlega ekki af hverju. Kannski finnst mér ég alltaf þurfa að réttmæta tilvist mína sem Íslendingur fyrir öðrum Íslendingum sem verður til þess að hinn hlutinn af mér gleymist. Barnæskan og leifar af einelti kemur upp í hugann. Það var komið öðruvísi fram við mig í sumum tilfellum og ég skynjaði sterkt að ég var alltaf aðeins öðruvísi en þeir í kringum mig. Umfjöllun um Indland fannst mér heldur ekki endilega vera jákvæð umfjöllun. Götubörn, fátækt og barnaþrælkun sem ég vildi ekki að fólk tengdi mig við. Ég var mikið umkringdur vinum sem áttu vel efnaða foreldra sem voru hreinlega Íslendingar. Ég ber það augljóslega með mér í útliti að vera ekki 100% Íslendingur. Íslenskt fólk er almennt ekki dökkt á hörund með brún augu og svart hár. Ástæða þess að ég hef í gegnum tíðina gert minna úr indversku tengslunum mín gæti verið að ég vildi bara vera eins og þeir sem voru í kringum mig þegar ég var að alast upp. Það er hinsvegar líka staðreynd að ég hef aldrei komið til Indlands og ég veit nákvæmlega ekkert um blóðtengsl móður minnar frekar en hún sjálf. Ég þekki heldur ekkert til indverskrar menningar, umhverfis eða indverskrar tilvistar yfir höfuð. Það litla sem ég þekki kemur frá matarmenningu á veitingastöðum, Bollywood tónlist og dansi. Dansinn. Það er svo eitt. Frá unga aldri hef ég dansað og enginn í fjölskyldunni hafði dansað eitthvað af viti áður. Nema kannski á sveitaböllum. En ég sjálfur veit að við ákveðinn samruna tónlistar og hreyfingar fer hjartað mitt af stað, líkaminn fer í alsælu og einstaka sinnum getur þessi samruni kallað fram tár. Það segir mér að í dansinum sæki ég í mína ástríðu. Í minn tilgang. Sem ég reyni svo eftri fremsta megni að miðla og deila með fólki. Ég spyr mig oft hvaðan þessi ástríða kemur. Því hún er svo brjálæðislega sterk. Þegar ég kemst í góða núvitund og hugleiðslu þá koma oft upp í huga mér leifturmyndir þar sem ég er staðsettur á óþekktum stað, í hofi, umkringdur fjarlægum grænum plöntum og dýralífi. Ég kemst í einhvern kjarna inn í mér sem ég þekki samt ekki. Það er ríkt í mér að spyrja spurninga og vera forvitinn. Ég hef alltaf farið mínar eigin leiðir í lífinu og er ávallt í einhverskonar endurskilgreiningu á mér sjálfum. Gæti það verið af því að það er stór hluti af mér sem ég hef ekki hugmynd um hvaðan kemur? Hve mikið lærum við frá fæðingu sem hefur áhrif á hvernig einstaklingar við svo erum og verðum? Er uppeldi, menning og umhverfi lykilatriði í mótun einstaklings? Eða eru það genin og blóðið? Hvaða blóð rennur í mér? Ég hef kannski verið of upptekinn að því að réttlæta mína menningarlegu tilvist og uppeldi að ég hef gleymt því að réttmæta mína blóðlegu tilvist. Það er er næsta skref. Að þora að standa með bakgrunni mínum, virða sögu móður minnar og hennar ferðalag. Það er ekki hægt að segjast vera í sjálfsuppgötvun ef maður lokar á hálfan hluta af heildinni. Þó er það ekki endilega að ástæðulausu sem ég hef lokað eða hundsað þennan hluta eins og ég segi hér að ofan. Umfjöllun og hegðun í samfélaginu hafa áhrif á hvernig börn hugsa, hvað þau gera og hver þau verða. Ég heiti Friðrik Agni og fæddist á Íslandi. En ég er hálfindverskur. Ég er stoltur af því. Það hefur gefið mér einkenni og styrkleika að vera öðruvísi. Það heldur mér á tánum. Og þar sem ég veit ekkert um fjölskyldutengslin mín á Indlandi verð ég ávallt forvitinn og forvitnin fjölgar spurningunum sem leiða af sér endalaust haf af mögulegum svörum. Það er dýrmætt. Hvernig ætli greinin verði til: Indverjinn ég og Indverjinn þú?
Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman Skoðun
Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson Skoðun
Skoðun Réttlæti byggir ekki á rangfærslum – svar við málflutningi þingflokksformanns Samfylkingar um veiðigjaldafrumvarpið Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Björgun hvala og orðræðan sem máli skiptir Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar
Skoðun Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson skrifar
Skoðun Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman skrifar
Skoðun Grein til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Sveinn Dúa Hjörleifsson,Eyrún Unnarsdóttir,Elmar GIlbertsson,Álfheiður Guðmundsdóttir,Kristján Jóhannesson skrifar
Skoðun Það verða aðrir þjóðhátíðardagar fyrir okkur en dagar Palestínumanna eru taldir Davíð Aron Routley skrifar
Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman Skoðun
Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson Skoðun