Hugverk eru heimsins gæfa Pétur Vilhjálmsson skrifar 16. maí 2020 09:00 Í óvissunni og umrótinu sem hafa einkennt heimsbyggðina síðustu mánuði felast ýmis tækifæri. Öll höfum við fylgst með því hvernig ástandið hefur kallað fram nýjar hugmyndir, flýtt fyrir margs konar þróun og kannski öðru fremur sýnt okkur hvers maðurinn er megnugur frammi fyrir bráðavanda. Fyrir okkur sem lifum og hrærumst með einum eða öðrum hætti í heimi hugvits og hugverka hefur verið aðdáunarvert að fylgjast með því hvernig starfsfólk heilbrigðiskerfisins og Íslenskrar erfðagreiningar hefur með þekkingu sinni, reynslu og notkun fremstu tæknilausna, unnið kraftaverk í baráttunni við Covid-19. Það var einnig mjög ánægjulegt að sjá hvernig stoðtækjafyrirtækið Össur nýtti sinn slagkraft, reynslu í nýsköpun og hugvit starfsfólks til að útbúa hylki til að flytja smitaða einstaklinga með öruggum hætti á milli staða. Heilbrigðisfyrirtækið Sidekick lagði einnig til tæknilausn sem einfaldar heilbrigðisyfirvöldum að fylgjast með heilsu smitaðra einstaklinga í einangrun. Þá tókst fjölmörgum fyrirtækjum, skólum og opinberum stofnunum með undraverðum hætti að færa þjónustu sína yfir á rafrænt form og í heimahús á nokkrum dögum. Ekkert af þessu hefði verið mögulegt nema einmitt vegna þeirra tækniframfara sem hugvit og nýsköpun hafa fært okkur. Fyrstu viðbrögð okkar á Hugverkastofunni við fyrirvaralítilli lokun samfélagsins voru að ástandið gæti dregið verulega úr fjölda umsókna um skráningu hugverka hér landi. Að krafturinn færi úr fólki og fyrirtækjum, a.m.k. um stund. Einn af mælikvörðunum á nýsköpun er einmitt hversu margar umsóknir eru lagðar inn um skráningu hönnunar, vörumerkja og einkaleyfa á tæknilegum uppfinningum. Enn sem komið er virðast þessar áhyggjur hafa verið óþarfar. Þvert á þær höfum við orðið vör við aukinn áhuga og kraft. Sem dæmi má nefna að umsóknir um skráningu íslenskra vörumerkja voru fleiri í mars og apríl en mánuðina tvo á undan og raunar líka fleiri en í mars og apríl 2019. Áhugavert er að umtalsverður hluti umsókna um skráningu vörumerkja er frá aðilum sem þjónusta ferðamenn með einum eða öðrum hætti. Þá hefur verið vöxtur hér á landi í fjölda skráninga á hugverkum í eigu erlendra aðila í samanburði við síðasta ár. Að sama skapi höfum við upplifað umtalsverða aukningu í fjölda fyrirspurna um hvernig væri best að tryggja réttindi á hugverkum. Eins og áður sagði felast ýmis tækifæri í óvissu og umróti og okkar samskipti við fólkið og fyrirtækin í landinu síðustu mánuði gefa tilefni til bjartsýni. Í þessu samhengi er rétt að nefna að viðbrögð ríkisstjórnarinnar, sem hefur ákveðið að styðja myndarlega við nýsköpun sem sókn inn í framtíðina, eru ekki bara virðingarverð heldur skynsamleg og lýsa jákvæðni og framsýni því nýsköpun og hugvit eru leiðin út úr vandanum, bæði til skemmri og lengri tíma. Sagan segir okkur að nýsköpun er sjaldan jafn sterk og áberandi og þegar fólk setur allan sinn mátt í að rísa upp úr óvissu og umróti. Nýr vandi kallar á nýja hugsun og lausnir og opnar ný tækifæri. Þó mörg fyrirtæki rói sannarlega lífróður og margir eigi um sárt að binda, getur tímabundin niðursveifla skapað svigrúm til stefnumótunar og endurhugsunar. Svo virðist sem einhver fyrirtæki hafi nýtt tíma síðustu vikna til þess að rýna sín hugverkamál og ákveðið að sækja um skráningu á vörumerkjum sem hafa verið lengi í notkun. Það er nefnilega mikilvægt að hafa í huga að þegar vel tekst til geta vörumerki og önnur hugverk verið verðmætustu eignir fyrirtækja. Eignir sem geta gengið kaupum og sölum og má leigja eða veðsetja eins og hverja aðra eign. Eignir sem fjárfestar og lánastofnanir líta til við ákvarðanatöku. Fjölmörg þeirra vörumerkja sem við höfum tekið við á þessum óvissutímum eru hins vegar ný og ramma ágætlega inn kraft og þrautseigju fólks og fyrirtækja. Með nýjum hugverkum sem verða til á næstu misserum felst einmitt sannfæringin um að landið rís fyrr en síðar. Höfundur er sviðsstjóri hjá Hugverkastofunni. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Höfundaréttur Nýsköpun Mest lesið Hörmulegur atburður í flugstöð Leifs Eiríkssonar Jón Pétursson Skoðun Forstjórinn stígur fram Örn Pálsson Skoðun Lífsgæði íbúa Mosfellsbæjar skert Regína Ásvaldsdóttir Skoðun Börnin á Gaza eru ekki í fríi Bjarni Fritzson,Blær Guðmundsdóttir ,Elías Rúni Þorsteinsson,Elísabet Thoroddsen,Gunnar Helgason,Linda Ólafsdóttir,Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir,Yrsa Þöll Gylfadóttir Skoðun Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun Eiga ellilífeyrir og örorkubætur að fylgja launavísitölu? Haukur Arnþórsson Skoðun Tilvera okkar er undarlegt ferðalag Hópur meðlima No Borders Skoðun Brimrót og veðragnýr í alþjóðamálum Árni Þór Sigurðsson Skoðun Nennið þið plís blessaða ríkisstjórn! Derek T. Allen Skoðun Mannréttindi fatlaðs fólks - orð og efndir Unnur Helga Óttarsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Karlar, piltar og strákar Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Eiga ellilífeyrir og örorkubætur að fylgja launavísitölu? Haukur Arnþórsson skrifar Skoðun Ísland verður að vernda hafið og fiskimiðin frá námuvinnslu á hafsbotni Laura Sólveig Lefort Scheefer,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir,Belén García Ovide,Huld Hafliðadóttir skrifar Skoðun Nennið þið plís blessaða ríkisstjórn! Derek T. Allen skrifar Skoðun Ertu klár? Jakob Smári Magnússon skrifar Skoðun Kengúrur eða Þorskar: Hver forritar framtíð Íslands? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Börnin á Gaza eru ekki í fríi Bjarni Fritzson,Blær Guðmundsdóttir ,Elías Rúni Þorsteinsson,Elísabet Thoroddsen,Gunnar Helgason,Linda Ólafsdóttir,Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir,Yrsa Þöll Gylfadóttir skrifar Skoðun Mannréttindi fatlaðs fólks - orð og efndir Unnur Helga Óttarsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Brimrót og veðragnýr í alþjóðamálum Árni Þór Sigurðsson skrifar Skoðun Forstjórinn stígur fram Örn Pálsson skrifar Skoðun Lífsgæði íbúa Mosfellsbæjar skert Regína Ásvaldsdóttir skrifar Skoðun Lestur lykillinn að endurhæfingu? Hvað ef lestur væri lykillinn út? Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Tilvera okkar er undarlegt ferðalag Hópur meðlima No Borders skrifar Skoðun Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Það að þrá börn eða ekki Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Tímanna tákn? Hólmgeir Baldursson skrifar Skoðun Hörmulegur atburður í flugstöð Leifs Eiríkssonar Jón Pétursson skrifar Skoðun Kvótaverð, veiðigjald, fjárfesting og arðsemi í sjávarútvegi Ásgeir Daníelsson skrifar Skoðun Getur Seljaskóli núna orðið símalaus skóli, Jóhanna? Kristín Jónsdóttir skrifar Skoðun Gagnsæi og traust á raforkumarkaði Einar S Einarsson skrifar Skoðun Ef þetta er rétt – hvað er þá rangt? Anna Berg Samúelsdóttir skrifar Skoðun Hvað er þetta MG? Júlíana Magnúsdóttir skrifar Skoðun Sjúkraþyrlu sem allra fyrst, kerfi sem veitir lífsbjörg Gunnar Svanur Einarsson skrifar Skoðun Ríkisstofnun forherðist við gagnrýni Björn Ólafsson skrifar Skoðun Bylting, bóla, bölvun - bull? Brynjólfur Þorvarðsson skrifar Skoðun Eru smáþjóðir stikkfríar? Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Ákall Valdimar Júlíusson skrifar Skoðun Á að leyfa eða halda áfram að banna? Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Íslenski fáninn fyrir samstöðu ekki mismunun Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Jafnlaunabarnið og baðvatnið Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Sjá meira
Í óvissunni og umrótinu sem hafa einkennt heimsbyggðina síðustu mánuði felast ýmis tækifæri. Öll höfum við fylgst með því hvernig ástandið hefur kallað fram nýjar hugmyndir, flýtt fyrir margs konar þróun og kannski öðru fremur sýnt okkur hvers maðurinn er megnugur frammi fyrir bráðavanda. Fyrir okkur sem lifum og hrærumst með einum eða öðrum hætti í heimi hugvits og hugverka hefur verið aðdáunarvert að fylgjast með því hvernig starfsfólk heilbrigðiskerfisins og Íslenskrar erfðagreiningar hefur með þekkingu sinni, reynslu og notkun fremstu tæknilausna, unnið kraftaverk í baráttunni við Covid-19. Það var einnig mjög ánægjulegt að sjá hvernig stoðtækjafyrirtækið Össur nýtti sinn slagkraft, reynslu í nýsköpun og hugvit starfsfólks til að útbúa hylki til að flytja smitaða einstaklinga með öruggum hætti á milli staða. Heilbrigðisfyrirtækið Sidekick lagði einnig til tæknilausn sem einfaldar heilbrigðisyfirvöldum að fylgjast með heilsu smitaðra einstaklinga í einangrun. Þá tókst fjölmörgum fyrirtækjum, skólum og opinberum stofnunum með undraverðum hætti að færa þjónustu sína yfir á rafrænt form og í heimahús á nokkrum dögum. Ekkert af þessu hefði verið mögulegt nema einmitt vegna þeirra tækniframfara sem hugvit og nýsköpun hafa fært okkur. Fyrstu viðbrögð okkar á Hugverkastofunni við fyrirvaralítilli lokun samfélagsins voru að ástandið gæti dregið verulega úr fjölda umsókna um skráningu hugverka hér landi. Að krafturinn færi úr fólki og fyrirtækjum, a.m.k. um stund. Einn af mælikvörðunum á nýsköpun er einmitt hversu margar umsóknir eru lagðar inn um skráningu hönnunar, vörumerkja og einkaleyfa á tæknilegum uppfinningum. Enn sem komið er virðast þessar áhyggjur hafa verið óþarfar. Þvert á þær höfum við orðið vör við aukinn áhuga og kraft. Sem dæmi má nefna að umsóknir um skráningu íslenskra vörumerkja voru fleiri í mars og apríl en mánuðina tvo á undan og raunar líka fleiri en í mars og apríl 2019. Áhugavert er að umtalsverður hluti umsókna um skráningu vörumerkja er frá aðilum sem þjónusta ferðamenn með einum eða öðrum hætti. Þá hefur verið vöxtur hér á landi í fjölda skráninga á hugverkum í eigu erlendra aðila í samanburði við síðasta ár. Að sama skapi höfum við upplifað umtalsverða aukningu í fjölda fyrirspurna um hvernig væri best að tryggja réttindi á hugverkum. Eins og áður sagði felast ýmis tækifæri í óvissu og umróti og okkar samskipti við fólkið og fyrirtækin í landinu síðustu mánuði gefa tilefni til bjartsýni. Í þessu samhengi er rétt að nefna að viðbrögð ríkisstjórnarinnar, sem hefur ákveðið að styðja myndarlega við nýsköpun sem sókn inn í framtíðina, eru ekki bara virðingarverð heldur skynsamleg og lýsa jákvæðni og framsýni því nýsköpun og hugvit eru leiðin út úr vandanum, bæði til skemmri og lengri tíma. Sagan segir okkur að nýsköpun er sjaldan jafn sterk og áberandi og þegar fólk setur allan sinn mátt í að rísa upp úr óvissu og umróti. Nýr vandi kallar á nýja hugsun og lausnir og opnar ný tækifæri. Þó mörg fyrirtæki rói sannarlega lífróður og margir eigi um sárt að binda, getur tímabundin niðursveifla skapað svigrúm til stefnumótunar og endurhugsunar. Svo virðist sem einhver fyrirtæki hafi nýtt tíma síðustu vikna til þess að rýna sín hugverkamál og ákveðið að sækja um skráningu á vörumerkjum sem hafa verið lengi í notkun. Það er nefnilega mikilvægt að hafa í huga að þegar vel tekst til geta vörumerki og önnur hugverk verið verðmætustu eignir fyrirtækja. Eignir sem geta gengið kaupum og sölum og má leigja eða veðsetja eins og hverja aðra eign. Eignir sem fjárfestar og lánastofnanir líta til við ákvarðanatöku. Fjölmörg þeirra vörumerkja sem við höfum tekið við á þessum óvissutímum eru hins vegar ný og ramma ágætlega inn kraft og þrautseigju fólks og fyrirtækja. Með nýjum hugverkum sem verða til á næstu misserum felst einmitt sannfæringin um að landið rís fyrr en síðar. Höfundur er sviðsstjóri hjá Hugverkastofunni.
Börnin á Gaza eru ekki í fríi Bjarni Fritzson,Blær Guðmundsdóttir ,Elías Rúni Þorsteinsson,Elísabet Thoroddsen,Gunnar Helgason,Linda Ólafsdóttir,Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir,Yrsa Þöll Gylfadóttir Skoðun
Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun
Skoðun Ísland verður að vernda hafið og fiskimiðin frá námuvinnslu á hafsbotni Laura Sólveig Lefort Scheefer,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir,Belén García Ovide,Huld Hafliðadóttir skrifar
Skoðun Börnin á Gaza eru ekki í fríi Bjarni Fritzson,Blær Guðmundsdóttir ,Elías Rúni Þorsteinsson,Elísabet Thoroddsen,Gunnar Helgason,Linda Ólafsdóttir,Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir,Yrsa Þöll Gylfadóttir skrifar
Skoðun Mannréttindi fatlaðs fólks - orð og efndir Unnur Helga Óttarsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar
Skoðun Lestur lykillinn að endurhæfingu? Hvað ef lestur væri lykillinn út? Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar
Skoðun Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Börnin á Gaza eru ekki í fríi Bjarni Fritzson,Blær Guðmundsdóttir ,Elías Rúni Þorsteinsson,Elísabet Thoroddsen,Gunnar Helgason,Linda Ólafsdóttir,Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir,Yrsa Þöll Gylfadóttir Skoðun
Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun