Neytendasamtökin skera upp herör gegn smálánastarfsemi Vésteinn Örn Pétursson skrifar 17. ágúst 2019 14:11 Breki Karlsson, formaður Neytendasamtakanna. Vísir/Þorbjörn Þórðarson Neytendasamtökin hafa sent inn umsögn um fyrirhugað frumvarp atvinnuvegaráðuneytisins um til breytingar á lögum til að taka á ólöglegri smálánastarfsemi. Í umsögn Neytendasamtakanna kemur fram að samtökin telji nauðsynlegt að heildstætt átak margra aðila eigi sér stað til þess að unnt sé að tryggja að ólögmæt lánastarfsemi þrífist ekki hérlendis. Samtökin hafa sett fram fimmtán tillögur sem útfærðar eru nánar í umsögninni. Umsögnina í heild sinni má nálgast hér. Atriðin fimmtán má svo sjá hér að neðan:Tryggja þarf að enginn geti greitt hærra hærri vexti enn lög gera ráð fyrir.Smálánafyrirtækjum ber að vera skráningar- og/eða leyfisskylt.Lánveitandi skuli bera sönnunarbyrði fyrir því að lánveitandi sé borgunarmaður fyrir láni.Tilhögun eftirlits með lánafyrirtækjum verði breytt þannig að Fjármálaeftirlitið fari með allt eftirlit og hafi virk úrræði til að bregðast við ólögmætri lánastarfsemi.Regluverki verði breytt þannig að lántakar hafi skýlausan rétt á að fá sundurliðun á lánum, innheimtukostnaði og vöxtum.Þak verði sett á allan innheimtukostnað, þar með talið löginnheimtu, eins og í tilfelli frum- og milliinnheimtu.Virkt eftirlit og úrræði standi neytendum til boða ef verið er að innheimta ólögmætar kröfur. Fjármálaeftirlitið fari með eftirlit með öllum innheimtufyrirtækjum.Endurskoða þurfi verkferla og heimildir fyrirtækja til að skrá aðila á vanskilaskrá. Jafnframt að slíkum fyrirtækjum beri að veita tölulegar upplýsingar úr rekstri sínum um umfang og greiningu vanskila.Bregðast þarf við víðtækum skuldfærsluheimildum í skilmálum þar sem lántakanda er gert að samþykkja t.d. framtíðar skuldfærslur af bankareikningi eða korti.Koma þarf í veg fyrir ágenga markaðssetningu smálánafyrirtækja.Fella smálán undir gildissvið laga um lagaskil á sviði samningaréttar.Lækka þarf hámark árlegrar hlutfallstölu kostnaðar lána.Tryggja þarf neytendum skilvirk og ódýr úrræði til að leita réttar síns vegna brota á lánastarfsemi, innheimtu og skuldfærslu.Tryggja þarf rannsóknir á sviði neytendamála og ekki síst á sviði fjármála.Efla þarf fjármálalæsi og jafnframt að tryggja að umhverfi hins opinbera og atvinnulífs styðji við almenning.Samtökin í góðu sambandi við stjórvöld í baráttunni „Samtökin hafa frá upphafi barist gegn þessum ólöglegu smálánum og í gegnum tíðina höfum við verið stjórnvöldum innan handar við að gera breytingar og við höfum verið mjög dugleg að benda á þetta mein sem smálánin eru. Til dæmis má nefna 2017 skrifuðum við bréf til ráðuneytisins og í kjölfarið var stofnuð smálánanefnd sem skilaði af sér í upphafi árs tillögum og stórri skýrslu,“ segir Breki Karlsson, formaður Neytendasamtakanna í samtali við Vísi. Hann bætir við að undanfarna mánuði hafi samtökin skorið upp herör gegn smálánastarfsemi. „Þessar tillögur eru vonandi lokahnykkurinn í baráttunni því þetta það sem við höfum fundið í baráttunni að skorti í íslenskum lögum að tekið sé á.“ Samtökin telji að með þeim 15 atriðum sem lögð voru til megi endanlega loka fyrir „það mein sem smálán eru.“ Breki segist gera fastlega ráð fyrir því að tillögunum verði vel tekið af ráðuneytinu og þær muni skila árangri. „Ég hef ekki enn hitt einn heiðvirðan einstakling sem er ekki á mót smálánum,“ segir Breki að lokum. Neytendur Smálán Mest lesið Björk styður æskuvinkonu sína sem sætir svívirðingum Innlent Bein útsending: Mótmæla handtöku Möggu Stínu Innlent Magga Stína handtekin í nótt af Ísraelsher Innlent Langþreyttur á TikTok áreiti og rasískum orðsendingum skólakrakka Innlent Hitnar undir feldi Lilju Innlent Óheppileg „læk“ Reykjavíkurborgar: „Okkur þykir þetta miður“ Innlent Hefur áhyggjur af unga fólkinu Innlent Dularfull brotlending nærri Area 51 Erlent Keyrt á vegfaranda í Skeifunni Innlent Takmörk á því hversu langt Ísraelar geti farið til að verja hafnbann Innlent Fleiri fréttir Mamma Möggu Stínu gerir upp erfiðan dag Útlendingastofnun: Ekkert bendi til ómannúðlegrar meðferðar í Króatíu Hitnar undir feldi Lilju Játaði að hafa stolið tugum milljóna úr dánarbúi móður sinnar Játaði áralangt kynferðisofbeldi gegn stjúpdóttur sinni Bein útsending: Mótmæla handtöku Möggu Stínu Fékk aðsvif og missti bílinn yfir á annan vegarhelming Hefur áhyggjur af unga fólkinu Ungir Sjálfstæðismenn vilja stöðva hælisveitingar Sér fram á margar klukkustundir í fullkominni óvissu Takmörk á því hversu langt Ísraelar geti farið til að verja hafnbann Keyrt á vegfaranda í Skeifunni Óheppileg „læk“ Reykjavíkurborgar: „Okkur þykir þetta miður“ Hafa rætt við ísraelsk stjórnvöld og sett fram kröfur vegna Margrétar Björk styður æskuvinkonu sína sem sætir svívirðingum „Minnir á saltveðrið mikla“ Magga Stína tekin höndum og gular viðvaranir í kortunum Stúlkan komin í leitirnar Bændum verulega brugðið vegna breytinga á búvörulögum Ákærður fyrir stunguárás á Seltjarnarnesi Magga Stína handtekin í nótt af Ísraelsher Átján sagt upp í Seljahlíð Fyrri degi heimsóknar lauk með kvöldverði í forsetahöllinni Sást blóðugur fyrir utan fjölbýlishús Langþreyttur á TikTok áreiti og rasískum orðsendingum skólakrakka „Það er sárt að þurfa að horfa á eftir þeim“ Ekki hlutverk stjórnarandstöðunnar að halda uppi stemmingu Segir réttast að ráðherra dragi drögin í heild sinni til baka Spyr hvort aflífa þurfi sig vegna mjaðmaskipta Þungt símtal bónda í Skagafirði Sjá meira
Neytendasamtökin hafa sent inn umsögn um fyrirhugað frumvarp atvinnuvegaráðuneytisins um til breytingar á lögum til að taka á ólöglegri smálánastarfsemi. Í umsögn Neytendasamtakanna kemur fram að samtökin telji nauðsynlegt að heildstætt átak margra aðila eigi sér stað til þess að unnt sé að tryggja að ólögmæt lánastarfsemi þrífist ekki hérlendis. Samtökin hafa sett fram fimmtán tillögur sem útfærðar eru nánar í umsögninni. Umsögnina í heild sinni má nálgast hér. Atriðin fimmtán má svo sjá hér að neðan:Tryggja þarf að enginn geti greitt hærra hærri vexti enn lög gera ráð fyrir.Smálánafyrirtækjum ber að vera skráningar- og/eða leyfisskylt.Lánveitandi skuli bera sönnunarbyrði fyrir því að lánveitandi sé borgunarmaður fyrir láni.Tilhögun eftirlits með lánafyrirtækjum verði breytt þannig að Fjármálaeftirlitið fari með allt eftirlit og hafi virk úrræði til að bregðast við ólögmætri lánastarfsemi.Regluverki verði breytt þannig að lántakar hafi skýlausan rétt á að fá sundurliðun á lánum, innheimtukostnaði og vöxtum.Þak verði sett á allan innheimtukostnað, þar með talið löginnheimtu, eins og í tilfelli frum- og milliinnheimtu.Virkt eftirlit og úrræði standi neytendum til boða ef verið er að innheimta ólögmætar kröfur. Fjármálaeftirlitið fari með eftirlit með öllum innheimtufyrirtækjum.Endurskoða þurfi verkferla og heimildir fyrirtækja til að skrá aðila á vanskilaskrá. Jafnframt að slíkum fyrirtækjum beri að veita tölulegar upplýsingar úr rekstri sínum um umfang og greiningu vanskila.Bregðast þarf við víðtækum skuldfærsluheimildum í skilmálum þar sem lántakanda er gert að samþykkja t.d. framtíðar skuldfærslur af bankareikningi eða korti.Koma þarf í veg fyrir ágenga markaðssetningu smálánafyrirtækja.Fella smálán undir gildissvið laga um lagaskil á sviði samningaréttar.Lækka þarf hámark árlegrar hlutfallstölu kostnaðar lána.Tryggja þarf neytendum skilvirk og ódýr úrræði til að leita réttar síns vegna brota á lánastarfsemi, innheimtu og skuldfærslu.Tryggja þarf rannsóknir á sviði neytendamála og ekki síst á sviði fjármála.Efla þarf fjármálalæsi og jafnframt að tryggja að umhverfi hins opinbera og atvinnulífs styðji við almenning.Samtökin í góðu sambandi við stjórvöld í baráttunni „Samtökin hafa frá upphafi barist gegn þessum ólöglegu smálánum og í gegnum tíðina höfum við verið stjórnvöldum innan handar við að gera breytingar og við höfum verið mjög dugleg að benda á þetta mein sem smálánin eru. Til dæmis má nefna 2017 skrifuðum við bréf til ráðuneytisins og í kjölfarið var stofnuð smálánanefnd sem skilaði af sér í upphafi árs tillögum og stórri skýrslu,“ segir Breki Karlsson, formaður Neytendasamtakanna í samtali við Vísi. Hann bætir við að undanfarna mánuði hafi samtökin skorið upp herör gegn smálánastarfsemi. „Þessar tillögur eru vonandi lokahnykkurinn í baráttunni því þetta það sem við höfum fundið í baráttunni að skorti í íslenskum lögum að tekið sé á.“ Samtökin telji að með þeim 15 atriðum sem lögð voru til megi endanlega loka fyrir „það mein sem smálán eru.“ Breki segist gera fastlega ráð fyrir því að tillögunum verði vel tekið af ráðuneytinu og þær muni skila árangri. „Ég hef ekki enn hitt einn heiðvirðan einstakling sem er ekki á mót smálánum,“ segir Breki að lokum.
Neytendur Smálán Mest lesið Björk styður æskuvinkonu sína sem sætir svívirðingum Innlent Bein útsending: Mótmæla handtöku Möggu Stínu Innlent Magga Stína handtekin í nótt af Ísraelsher Innlent Langþreyttur á TikTok áreiti og rasískum orðsendingum skólakrakka Innlent Hitnar undir feldi Lilju Innlent Óheppileg „læk“ Reykjavíkurborgar: „Okkur þykir þetta miður“ Innlent Hefur áhyggjur af unga fólkinu Innlent Dularfull brotlending nærri Area 51 Erlent Keyrt á vegfaranda í Skeifunni Innlent Takmörk á því hversu langt Ísraelar geti farið til að verja hafnbann Innlent Fleiri fréttir Mamma Möggu Stínu gerir upp erfiðan dag Útlendingastofnun: Ekkert bendi til ómannúðlegrar meðferðar í Króatíu Hitnar undir feldi Lilju Játaði að hafa stolið tugum milljóna úr dánarbúi móður sinnar Játaði áralangt kynferðisofbeldi gegn stjúpdóttur sinni Bein útsending: Mótmæla handtöku Möggu Stínu Fékk aðsvif og missti bílinn yfir á annan vegarhelming Hefur áhyggjur af unga fólkinu Ungir Sjálfstæðismenn vilja stöðva hælisveitingar Sér fram á margar klukkustundir í fullkominni óvissu Takmörk á því hversu langt Ísraelar geti farið til að verja hafnbann Keyrt á vegfaranda í Skeifunni Óheppileg „læk“ Reykjavíkurborgar: „Okkur þykir þetta miður“ Hafa rætt við ísraelsk stjórnvöld og sett fram kröfur vegna Margrétar Björk styður æskuvinkonu sína sem sætir svívirðingum „Minnir á saltveðrið mikla“ Magga Stína tekin höndum og gular viðvaranir í kortunum Stúlkan komin í leitirnar Bændum verulega brugðið vegna breytinga á búvörulögum Ákærður fyrir stunguárás á Seltjarnarnesi Magga Stína handtekin í nótt af Ísraelsher Átján sagt upp í Seljahlíð Fyrri degi heimsóknar lauk með kvöldverði í forsetahöllinni Sást blóðugur fyrir utan fjölbýlishús Langþreyttur á TikTok áreiti og rasískum orðsendingum skólakrakka „Það er sárt að þurfa að horfa á eftir þeim“ Ekki hlutverk stjórnarandstöðunnar að halda uppi stemmingu Segir réttast að ráðherra dragi drögin í heild sinni til baka Spyr hvort aflífa þurfi sig vegna mjaðmaskipta Þungt símtal bónda í Skagafirði Sjá meira