
Eru allir velkomnir?
Samkvæmt skilgreiningu Alþjóðaheilbrigðismálastofnunarinnar (WHO) er heilabilun afturför í andlegri getu sem hefur áhrif á minni, hugsun, úrvinnslu, einbeitingu og skynjun sem hefur áhrif á daglegt líf einstaklingsins. Heilabilun er regnhlífarhugtak sem nær yfir marga sjúkdóma sem valda alvarlegum heilabilunareinkennum. Alzheimersjúkdómur er þeirra algengastur eða allt að 70% heilabilunartilfella. Aðrar algengar tegundir eru æðabilun, Lewy Body heilabilun og framheilabilun. Ýmis verkefni hafa verið sett á fót til að mæta þessum samfélagsbreytingum. Bæði hækkandi hlutfalli eldra fólks í samfélaginu og aukins fjölda fólks með heilabilun. Til að mynda aldursvænar borgir, Reykjavíkurborg er ein þeirra. Frekari útfærsla á hugmyndinni um aldursvænar borgir er samfélag sem er vinveitt einstaklingum með heilabilun (dementia friendly communities- DFC). Slíkt samfélag er alltaf aldursvænt en því er ekki endilega öfugt farið.
Hugmyndin var þróuð til að draga úr fordómum og auka meðvitund almennings um áframhaldandi þátttöku þrátt fyrir veikindi. Enn sem komið er hefur ekki verið komist að samkomulagi um eina altæka skilgreiningu á hvað slíkt samfélag hefur upp á að bjóða. Frjáls félagasamtök sem láta sig málið varða hafa sett fram skilgreiningar, hvert í sínu landi. Alzheimer Europe og Alzheimer Disease International hafa gefið út sínar tillögur og árið 2017 var birt skýrsla á vegum evrópusambandsverkefnisins Act on Dementia þar sem fræðileg samantekt er sett fram sem grunnur að formlegri skilgreiningu. Ein tillaga að hnitmiðaðri skilgreiningu er að um sé að ræða afmarkað umhverfi eða menningu þar sem fólk með heilabilun og aðstandendur þeirra fá stuðning og rými í samfélaginu. Fólk er valdeflt, því sýndur skilningur, mannréttindi þeirra virt og möguleikar þeirra viðurkenndir.
Í dag er því miður algengt að þeim sem greinast með heilabilun sé ýtt til hliðar í íslensku samfélagi. Því er ljóst að um langtímaverkefni er að ræða. Ekki verður tekist á við það með snarpri auglýsingaherferð heldur er um menningarlega stefnumörkun að ræða. DFC er meira en verkefni, tekur til kjarna samfélagsins og hvernig hann er mótaður. Áhersla er á að valdefla fólk með heilabilun og hvetja það til þátttöku í samélaginu, sem verður smám saman til þess að hugmyndir samfélagsins um heilabilun breytast. Á Íslandi býr lítil, vel menntuð, vinnusöm þjóð sem hefur alla burði til að standa undir slíkum samfélagsbreytingum.
Sirrý Sif Sigurlaugardóttir, félagsráðgjafi MA og fræðslustjóri Alzheimersamtakanna
Árdís Freyja Antonsdóttir, félagsráðgjafi hjá Reykjavíkurborg
Skoðun

,,Skildu rétt, hvar skórinn að þér kreppir. Skildu, hver í bönd þig hneppti og hneppir.” (EB)
Þorsteinn Sæmundsson skrifar

Við erum réttindalaus
Sigurlín Margrét Sigurðardóttir skrifar

Raunir ríka fólksins og bænir þess
Jónas Yngvi Ásgrímsson skrifar

Myglaða nestisboxið og gleymda sítrónan
María Rut Kristinsdóttir skrifar

Talið við okkur áður en þið talið um okkur
Ian McDonald skrifar

Björgunarleiðangur fyrir Heimsmarkmiðin
Antonio Guterres skrifar

Átti ekki að klára dæmið í geðheilbrigðismálum?
Ingveldur Anna Sigurðardóttir skrifar

Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar
Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar

Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli?
Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar

Óður til Sigga sjéní
Ingvi Þór Georgsson skrifar

Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland
Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar

Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs
Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson skrifar

Örvæntingafullir endó-sjúklingar
Diljá Mist Einarsdóttir skrifar

Þjóð sem lætur kyrrt liggja?
Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar

Umbætur í innkaupum hins opinbera á upplýsingatækni
Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar

Losar Alþingi um leyfisveitinga-flækjuna?
Katrín Helga Hallgrímsdóttir skrifar

Dómsdagur nálgast!
Hólmgeir Baldursson skrifar

Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér?
Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson skrifar

Ég og Parkinson – leitin að greiningu og leiðin til betra lífs
Guðrún Einarsdóttir skrifar

Hvers vegna borga foreldrar í Kópavogi mest?
Eydís Inga Valsdóttir skrifar

Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“
Birgir Finnsson skrifar

Aðgengi er lykill að sjálfstæði, þátttöku og virkni
Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar

Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho
Hannes Örn Blandon skrifar

Þetta unga fólk getur bara haldið kjafti
Jón Pétur Zimsen skrifar

Kveðjum sjálfhverfa og fyrirsjáanlega manninn
Halldóra Mogensen skrifar

Hefur ekki náð sér á strik síðan
Hjörtur J. Guðmundsson skrifar

Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin
Þórður Snær Júlíusson skrifar

Austurland skilar verðmætum – innviðirnir þurfa að fylgja
Kristinn Karl Brynjarsson skrifar

Faglegt mat eða lukka? IV. Faglegt mat og ósvaraðar spurningar
Bogi Ragnarsson skrifar

Skipulögð glæpastarfsemi er ógn við samfélagið
Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar