„Við sjáum ekki að það sé neitt að hægja á þessu og þetta eru merki sem eldfjöll sýna fyrir gos“ Sunna Kristín Hilmarsdóttir skrifar 16. júlí 2018 11:00 Magnús Tumi Guðmundsson, jarðeðlisfræðingur, segir Öræfajökul sýna merki þess að vera að undirbúa sig fyrir gos. Mynd/Samsett Magnús Tumi Guðmundsson, jarðeðlisfræðingur, segir að fólk verði að hafa varann á vegna jarðhræringa í Öræfajökli. Mælingar sýni að fjallið sé að þenjast út og ekkert lát sé á virkni í fjallinu. Þó sé um hæga þróun að ræða og ekkert sem bendi til þess að fjallið taki að gjósa í næstu viku eða næsta mánuði en áfram þurfi að fylgjast vel með virkninni. Magnús Tumi ræddi Öræfajökul í Bítinu á Bylgjunni í morgun en fyrir helgi sendu almannavarnir frá sér tilkynningu vegna fjallsins. Þar kom fram að þenslu fjallsins fylgi aukin skjálftavirkni og aflögun og að engin merki séu um að hraði þenslunnar fari minnkandi þó skjálftavirkni hafi dvínað síðasta hálfa árið eða svo.Frá Öræfasveit sem áður hét Litla-Hérað en gosið í Öræfajökli 1362 eyddi þeirri byggð.vísir/sunnaEkki virkasta eldstöðin en sú stærsta Öræfajökull er ekki eitt af virkustu eldfjöllum landsins en hann er stærsta eldstöðin í rúmmáli talið. Fjallið hefur gosið tvisvar síðan um landnám, annars vegar árið 1362 og hins vegar árið 1727. Fyrra gosið var stærsta sprengigos Íslandssögunnar og eyddi heilli byggð sem þá hét Litla-Hérað en heitir nú Öræfi, einmitt vegna gossins. Að sögn Magnúsar Tuma var síðara gosið mun minna en báðum gosum fylgdu mikil jökulhlaup. „Þegar gýs í svona fjalli þá koma jökulhlaup, gjóskufall og ef gosið er mjög stórt þá geta komið fleiri hættur eins og gjóskuflóð og slíkt. En Öræfajökull hefur verið mjög kyrr, það hefur verið svona einstaka skjálfti í honum síðustu ár, einhverjir skjálftar á ári. Svo hefur komið svona aðeins meiri virkni öðru hvoru en ekkert sem maður tekur eftir,“ segir Magnús Tumi en svo byrjar virknin í fjallinu að aukast fyrir um ári síðan. „Síðastliðið haust þá er bara töluverð skjálftavirkni og hefur verið síðan og það hafa komið nokkrir skjálftar stærri en þrír sem hafa fundist í sveitinni og það hefur aldrei nokkur maður fundið jarðskjálfta í Öræfasveit að því er við teljum síðan 1727.“Öræfajökull er ekki virkasta eldstöð landsins en sú stærsta.fréttablaðið/gunnþóra„Kvika að troðast inn í rætur fjallsins“ GPS-mælingar sýna svo að fjallið er að þenjast út og sýna niðurstöður að ekkert er að draga úr virkninni. „Það sem hleypti umræðunni af stað var að það kom mjög aukinn jarðhiti síðastliðið haust. Það myndaðist sigketill og það vakti áhyggjur og við teljum okkur nú vita hvað orsakaði það en í stuttu máli þá er kvika, og það eru allir sammála um það, það er kvika að troðast inn í rætur fjallsins,“ segir Magnús Tumi. Kvikan sé að troðast inn í fjallið á frekar litlu dýpi og þá hefur líka komið í ljós að það sé jarðhiti í Öræfajökli sem ekki hafi borið mikið á.Ferðamönnum ætti að vera óhætt að fara og skoða Svartafoss í Skaftafelli en mikilvægt er að hafa varann og fylgjast með vegna jarðhræringanna í Öræfajökli.vísir/gettyFólk hafi varann á og fylgist með „Og þegar þessi kvika kom inn í ræturnar á þessu kerfi sem er þarna í fjallinu þá kom svona hitapúls og bræddi ísinn við jökulbotninn og myndaði þennan sigketil og vatnið lak út. [...] Nú er þetta búið að ná nýju jafnvægi þannig að jarðhitinn hefur minnkað aftur en við sjáum engin merki þess að fjallið sé eitthvað að minnka, það sé eitthvað að minnka þessi þróun. [...] Við sjáum ekki að það sé neitt að hægja á þessu og þetta eru merki sem eldfjöll sýna fyrir gos,“ segir Magnús Tumi. Aðspurður hvað þetta þýði fyrir venjulegt fólk og hvort hafa þurfi áhyggjur segir hann: „Ég myndi nú ekkert hika við að fara í útilegu í Skaftafelli í sumar en það breytir ekki því að leiðsögumenn sem þarna eru og fólk þarf að hafa varann á sér og fylgjast með. Ég held nú að ef það færi að styttast í gos þá ætti ég nú von á því að það væri miklu meiri merki um það.“ Hlusta má á viðtalið við Magnús Tuma í heild sinni í spilaranum hér fyrir neðan. Almannavarnir Eldgos og jarðhræringar Tengdar fréttir Skýr merki um ókyrrð í Öræfajökli sem er sagður búa sig undir gos Eru engin merki um að hraði þenslunnar fari minnkandi þó svo að jarðskjálftavirkni hafi minnkað frá því í desember árið 2017. 13. júlí 2018 16:03 Segir hlaup og öskufall líklega fylgja gosi í Öræfajökli Náttúra Ókyrrð í Öræfajökli og þensla fjallsins eru dæmigerð einkenni þess að fjallið búi sig undir að gjósa. 14. júlí 2018 07:45 Mest lesið Slævandi lyf og lágt sætisbak dráttarvélar orsakir banaslyss Innlent Kýldi konu eftir kynmök: „Hvað, getur þú ekki meira?“ Innlent Stafræn skírteini hætta í símaveskjum Innlent Íbúar leiti réttar síns vegna flautsins: „Þetta er lýðheilsuógn“ Innlent Fær bætur 45 árum eftir föðurmissinn: „Varð eiginlega tíu ára aftur“ Innlent Mikill viðbúnaður vegna einstaklings sem féll í Brúará Innlent „Erum ekki dúkkur sem Snorri getur sagt fyrir verkum“ Innlent Dæmdur í 21 árs fangelsi fyrir að nauðga tugum skjólstæðinga Erlent Fyrirsjáanlegar deilur: Valdamesti maður heims og sá ríkasti hnakkrífast Erlent Ásthildur Lóa skammar þingheim Innlent Fleiri fréttir Mikill viðbúnaður vegna einstaklings sem féll í Brúará Ein á móti rýmkuðu sorgarleyfi „Erum ekki dúkkur sem Snorri getur sagt fyrir verkum“ Kýldi konu eftir kynmök: „Hvað, getur þú ekki meira?“ Missti nánast sjónina þegar sláttuorf skaut steini í annað augað Mál áfengisverslananna komin til ákærusviðs, aftur Frumvarp um farþegalista samþykkt Kolbrún segir gesti nefndarinnar handbendi minnihlutans Löng bílaröð meðan hæðarslá er lagfærð Öllum sagt upp: „Ekkert verið að hugsa um félagsmiðstöðvastarf“ Launahækkunin mun fara í gegn en kerfið endurskoðað í haust Búa sig undir margmenni á Hengil Ultra Ásthildur Lóa skammar þingheim Íbúar leiti réttar síns vegna flautsins: „Þetta er lýðheilsuógn“ Slævandi lyf og lágt sætisbak dráttarvélar orsakir banaslyss Launahækkanir ráðamanna og rifrildi Trumps og Musks í hádegisfréttum Aflýsa óvissustigi vegna norðanáhlaupsins Tveggja ára fangelsi fyrir ofbeldi gegn tveimur konum og karli Aflamark þorsks lækkað og reiknað með að stofninn minnki áfram Fær bætur 45 árum eftir föðurmissinn: „Varð eiginlega tíu ára aftur“ Neitaði að blása í áfengismæli Stafræn skírteini hætta í símaveskjum Mörgu ábótavant við byggingu Brákarborgar Framtíð kirkjunnar enn óráðin Strandveiðisjómenn vilji aftur fá kvóta sem þeir hafi selt frá sér Nýtt slagorð Ísland Duty Free: „Ég er á leiðinni“ Börn verði að fá þau skilaboð að ofbeldi gegn þeim sé aldrei réttlætanlegt Gestum ráðið frá að heimsækja Dettifoss vegna stórrar skriðu Inga Sæland segist vera allt of löt að hreyfa sig Fá Barnaverndarmál leiða til ákæru og Herkastalinn í nýjar hendur Sjá meira
Magnús Tumi Guðmundsson, jarðeðlisfræðingur, segir að fólk verði að hafa varann á vegna jarðhræringa í Öræfajökli. Mælingar sýni að fjallið sé að þenjast út og ekkert lát sé á virkni í fjallinu. Þó sé um hæga þróun að ræða og ekkert sem bendi til þess að fjallið taki að gjósa í næstu viku eða næsta mánuði en áfram þurfi að fylgjast vel með virkninni. Magnús Tumi ræddi Öræfajökul í Bítinu á Bylgjunni í morgun en fyrir helgi sendu almannavarnir frá sér tilkynningu vegna fjallsins. Þar kom fram að þenslu fjallsins fylgi aukin skjálftavirkni og aflögun og að engin merki séu um að hraði þenslunnar fari minnkandi þó skjálftavirkni hafi dvínað síðasta hálfa árið eða svo.Frá Öræfasveit sem áður hét Litla-Hérað en gosið í Öræfajökli 1362 eyddi þeirri byggð.vísir/sunnaEkki virkasta eldstöðin en sú stærsta Öræfajökull er ekki eitt af virkustu eldfjöllum landsins en hann er stærsta eldstöðin í rúmmáli talið. Fjallið hefur gosið tvisvar síðan um landnám, annars vegar árið 1362 og hins vegar árið 1727. Fyrra gosið var stærsta sprengigos Íslandssögunnar og eyddi heilli byggð sem þá hét Litla-Hérað en heitir nú Öræfi, einmitt vegna gossins. Að sögn Magnúsar Tuma var síðara gosið mun minna en báðum gosum fylgdu mikil jökulhlaup. „Þegar gýs í svona fjalli þá koma jökulhlaup, gjóskufall og ef gosið er mjög stórt þá geta komið fleiri hættur eins og gjóskuflóð og slíkt. En Öræfajökull hefur verið mjög kyrr, það hefur verið svona einstaka skjálfti í honum síðustu ár, einhverjir skjálftar á ári. Svo hefur komið svona aðeins meiri virkni öðru hvoru en ekkert sem maður tekur eftir,“ segir Magnús Tumi en svo byrjar virknin í fjallinu að aukast fyrir um ári síðan. „Síðastliðið haust þá er bara töluverð skjálftavirkni og hefur verið síðan og það hafa komið nokkrir skjálftar stærri en þrír sem hafa fundist í sveitinni og það hefur aldrei nokkur maður fundið jarðskjálfta í Öræfasveit að því er við teljum síðan 1727.“Öræfajökull er ekki virkasta eldstöð landsins en sú stærsta.fréttablaðið/gunnþóra„Kvika að troðast inn í rætur fjallsins“ GPS-mælingar sýna svo að fjallið er að þenjast út og sýna niðurstöður að ekkert er að draga úr virkninni. „Það sem hleypti umræðunni af stað var að það kom mjög aukinn jarðhiti síðastliðið haust. Það myndaðist sigketill og það vakti áhyggjur og við teljum okkur nú vita hvað orsakaði það en í stuttu máli þá er kvika, og það eru allir sammála um það, það er kvika að troðast inn í rætur fjallsins,“ segir Magnús Tumi. Kvikan sé að troðast inn í fjallið á frekar litlu dýpi og þá hefur líka komið í ljós að það sé jarðhiti í Öræfajökli sem ekki hafi borið mikið á.Ferðamönnum ætti að vera óhætt að fara og skoða Svartafoss í Skaftafelli en mikilvægt er að hafa varann og fylgjast með vegna jarðhræringanna í Öræfajökli.vísir/gettyFólk hafi varann á og fylgist með „Og þegar þessi kvika kom inn í ræturnar á þessu kerfi sem er þarna í fjallinu þá kom svona hitapúls og bræddi ísinn við jökulbotninn og myndaði þennan sigketil og vatnið lak út. [...] Nú er þetta búið að ná nýju jafnvægi þannig að jarðhitinn hefur minnkað aftur en við sjáum engin merki þess að fjallið sé eitthvað að minnka, það sé eitthvað að minnka þessi þróun. [...] Við sjáum ekki að það sé neitt að hægja á þessu og þetta eru merki sem eldfjöll sýna fyrir gos,“ segir Magnús Tumi. Aðspurður hvað þetta þýði fyrir venjulegt fólk og hvort hafa þurfi áhyggjur segir hann: „Ég myndi nú ekkert hika við að fara í útilegu í Skaftafelli í sumar en það breytir ekki því að leiðsögumenn sem þarna eru og fólk þarf að hafa varann á sér og fylgjast með. Ég held nú að ef það færi að styttast í gos þá ætti ég nú von á því að það væri miklu meiri merki um það.“ Hlusta má á viðtalið við Magnús Tuma í heild sinni í spilaranum hér fyrir neðan.
Almannavarnir Eldgos og jarðhræringar Tengdar fréttir Skýr merki um ókyrrð í Öræfajökli sem er sagður búa sig undir gos Eru engin merki um að hraði þenslunnar fari minnkandi þó svo að jarðskjálftavirkni hafi minnkað frá því í desember árið 2017. 13. júlí 2018 16:03 Segir hlaup og öskufall líklega fylgja gosi í Öræfajökli Náttúra Ókyrrð í Öræfajökli og þensla fjallsins eru dæmigerð einkenni þess að fjallið búi sig undir að gjósa. 14. júlí 2018 07:45 Mest lesið Slævandi lyf og lágt sætisbak dráttarvélar orsakir banaslyss Innlent Kýldi konu eftir kynmök: „Hvað, getur þú ekki meira?“ Innlent Stafræn skírteini hætta í símaveskjum Innlent Íbúar leiti réttar síns vegna flautsins: „Þetta er lýðheilsuógn“ Innlent Fær bætur 45 árum eftir föðurmissinn: „Varð eiginlega tíu ára aftur“ Innlent Mikill viðbúnaður vegna einstaklings sem féll í Brúará Innlent „Erum ekki dúkkur sem Snorri getur sagt fyrir verkum“ Innlent Dæmdur í 21 árs fangelsi fyrir að nauðga tugum skjólstæðinga Erlent Fyrirsjáanlegar deilur: Valdamesti maður heims og sá ríkasti hnakkrífast Erlent Ásthildur Lóa skammar þingheim Innlent Fleiri fréttir Mikill viðbúnaður vegna einstaklings sem féll í Brúará Ein á móti rýmkuðu sorgarleyfi „Erum ekki dúkkur sem Snorri getur sagt fyrir verkum“ Kýldi konu eftir kynmök: „Hvað, getur þú ekki meira?“ Missti nánast sjónina þegar sláttuorf skaut steini í annað augað Mál áfengisverslananna komin til ákærusviðs, aftur Frumvarp um farþegalista samþykkt Kolbrún segir gesti nefndarinnar handbendi minnihlutans Löng bílaröð meðan hæðarslá er lagfærð Öllum sagt upp: „Ekkert verið að hugsa um félagsmiðstöðvastarf“ Launahækkunin mun fara í gegn en kerfið endurskoðað í haust Búa sig undir margmenni á Hengil Ultra Ásthildur Lóa skammar þingheim Íbúar leiti réttar síns vegna flautsins: „Þetta er lýðheilsuógn“ Slævandi lyf og lágt sætisbak dráttarvélar orsakir banaslyss Launahækkanir ráðamanna og rifrildi Trumps og Musks í hádegisfréttum Aflýsa óvissustigi vegna norðanáhlaupsins Tveggja ára fangelsi fyrir ofbeldi gegn tveimur konum og karli Aflamark þorsks lækkað og reiknað með að stofninn minnki áfram Fær bætur 45 árum eftir föðurmissinn: „Varð eiginlega tíu ára aftur“ Neitaði að blása í áfengismæli Stafræn skírteini hætta í símaveskjum Mörgu ábótavant við byggingu Brákarborgar Framtíð kirkjunnar enn óráðin Strandveiðisjómenn vilji aftur fá kvóta sem þeir hafi selt frá sér Nýtt slagorð Ísland Duty Free: „Ég er á leiðinni“ Börn verði að fá þau skilaboð að ofbeldi gegn þeim sé aldrei réttlætanlegt Gestum ráðið frá að heimsækja Dettifoss vegna stórrar skriðu Inga Sæland segist vera allt of löt að hreyfa sig Fá Barnaverndarmál leiða til ákæru og Herkastalinn í nýjar hendur Sjá meira
Skýr merki um ókyrrð í Öræfajökli sem er sagður búa sig undir gos Eru engin merki um að hraði þenslunnar fari minnkandi þó svo að jarðskjálftavirkni hafi minnkað frá því í desember árið 2017. 13. júlí 2018 16:03
Segir hlaup og öskufall líklega fylgja gosi í Öræfajökli Náttúra Ókyrrð í Öræfajökli og þensla fjallsins eru dæmigerð einkenni þess að fjallið búi sig undir að gjósa. 14. júlí 2018 07:45