„Ekki eins og við sitjum hérna sníkjandi vörur“

Óhætt er að segja að hinir svonefndu „áhrifavaldar“, það eru þeir sem gert hafa sér mat úr því að auglýsa ýmsan varning á samfélagsmiðlum, séu með böggum hildar vegna fréttar Vísis. Þar er því lýst að brögð séu af því að fólk heimti fríar vörur á þeim forsendum að það sé fyrirferðarmikið á samfélagsmiðlum. Þetta virðist reyndar vera orðin hin mesta plága.

„Það er rosalega mikið suðað um að fá eitthvað frítt,“ segir Erna Hreinsdóttir, eigandi vefverslunarinnar Pippa.is. Fyrirspurnir af þessu tagi hafa færst í aukana undanfarið.

Anna Jónsdóttir, sem rekur Puffin Hótel í Vík fær reglulega fyrirspurnir um fría gistingu og segist ekki þora öðru en að svara þeim með kurteisi af ótta við það að hótelið verði tekið fyrir í umfjöllun viðkomandi.“

Óhressir áhrifavaldar

Þeir sem hins vegar hafa verið kallaðir „áhrifavaldar“ eru ekki hressir með þessar lýsingar.

„En svona í heildina litið þá held ég að fólk almennt lesi þessa frétt eins og þetta eigi við okkur öll... og að við sitjum hérna sníkjandi um fríar vörur. Bara no!“ segir Erna Kristín Stefánsdóttir sem vekur máls á téðri frétt í lokuðum Facebook-hópi sem kallast Samfélagsmiðlaspamm.

Fanney Dóra Veigarsdóttir, sem jafnframt tjáir sig um málið, tekur undir með Ernu og segir að sér finnist þessi „grein hreint út fáránleg og óþolandi umræða“.

Mikil vinna á bak við velgengni á samfélagsmiðlum

Fram kemur í máli þeirra sem þar tjá sig að það sé mikil vinna sem felist í því að afla sér fylgis á samfélagsmiðlum, svo sem Snapchat og Instagram og þá ekki síður að halda því fylgi. Erna Kristín fer nánar í saumana á þessu:

„Ég held að við öll sem vinnum sem áhrifavaldar getum verið sammála um að þær vörur sem við tökum að okkur að auglýsa eru ekki "fríar" það er vinna á bakvið auglýsingarnar og það er MIKIL vinna á bakvið samfélagsmiðlana & fylgið sem við höfum safnað saman, og tala nú ekki um vinnuna að halda þessu fylgi.

Ég er bara orðin örlítið þreytt á því að fólk heldur að um ræðir "frítt stuff" sem maður fær bara upp í hendurnar. Þetta er bara svo langt frá því að vera svo einfalt. Og fyrir utan þá staðreynd að fá bara vörur en ekki greiðslu líka er meira en vel sloppið hjá fyrirtækjum. Þegar fyrirtæki senda inn auglýsingar í blöðin, fréttir, útvarp og annað, hvort haldið þið að þau taki við vörum eða greiðslu?“

Ný og framandi atvinnustarfsemi

Lóa Pind fjallaði ítarlega um þessa veröld og atvinnustarfsemi sem þeim sem eldri eru kann að virðast framandi í þáttum sínum Snapparar sem voru á dagskrá Stöðvar 2 nýverið. Þar kom fram að margir hafa verulegar tekjur af því að auglýsa allskyns varning og að þeir fái gjarnan sendar vörur frá fyrirtækjum sem vilja vekja athygli á sér og sínu. Í þáttunum greinir einn helsti Snappari landsins, Manúela Ósk, frá því að fólk sé komið með ógeð á öllu auglýsingafarganinu á samfélagsmiðlum.

Margir velta því fyrir sér hvernig þessi starfsemi horfi við Ríkisskattstjóra? Svo virðist sem um grátt svæði sé að ræða.Guðrún Jenný Jónsdóttir hjá Ríkisskattstjóra segir það í sjálfu sér rétt og gera verði greinarmun á tækifærisgjöfum og svo beinum peningagreiðslum. Ef einhver er að fá 500 þúsund krónur fyrir að nefna einhverja vöru þá leiki enginn vafi á um að um sé að ræða skattskyldar tekjur. En, ef fólk fær húfu og vettlinga og lætur taka af sér mynd með slíkt og segja af því sé þetta spurning um hversu verðmikill hluturinn er.

„Það er talað um hæfilegar tækifærisgjafir í reglugerð en engin fjárhæðir nefndar. Þannig að þetta er matsatriði í hvert skipti,“ segir Guðrún. Þeim mun minni sem gjöfin er, þeim mun minni líkur eru á að um skattskylda gjöf sé að ræða.

Áhrifavaldar til athugunar hjá Ríkisskattstjóra

Ríkisskattstjóri er með þessa starfsemi til athugunar og fjöldi ábendinga hefur borist embættinu og eru til skoðunar. Hins vegar er hér um að ræða nýjan atvinnuveg, sem ekki hefur verið flokkaður sérstaklega. Ekki liggur fyrir nein heildartala hversu mikið hefur verið talið fram sem tekjur áhrifavalda. Það er ekki flokkað sérstaklega.

„Við höfum skrifað ýmsum fyrirtækjum og spurt hvort þeir hafi nýtt sér þjónustu þessara áhrifavalda og verið er að vinna úr þeim upplýsingum,“ segir Guðrún.

Umboðsskrifstofur eiga að skila inn upplýsingum

Guðrún bendir á að í stefni að hafa megi betri yfirsýn yfir þessa starfsemi með tilkomu ýmissa umboðsskrifstofa sem settar hafa verið á fót í tengslum við áhrifavaldana. Hún segir ekki hægt að neita því að tiltölulega auðvelt hafi verið að líta svo á að um svartar tekjur sé að ræða.

„En um leið og þessir áhrifavaldar eru farnir að nýta sér umboðsskrifstofur er auðveldara að fá yfirlit yfir þetta. Því umboðsskrifstofurnar eiga að senda okkur upplýsingar um þær greiðslur sem farið hafa í gegnum þeirra hendur,“ segir Guðrún. En af því að þetta er til þess að gera nýtt af nálinni þá munu þær upplýsingar, sem taka til ársins 2017, ekki berast þeim fyrr en nú á þessu ári.