Spennandi tímar í vestnorrænu samstarfi! Steingrímur J. Sigfússon skrifar 15. júní 2017 09:45 Síðsumars 2015 var því fagnað í Færeyjum að þrjátíu ár voru frá stofnun Vestnorræna ráðsins, áður Vestnorræna þingmannaráðsins. Undirritaður varð þeirrar ánægju aðnjótandi að vera viðstaddur, einn fárra sem sat stofnfundinn í Nuuk 1985 og enn starfar í stjórnmálum. Það hefur verið ánægjulegt að taka þátt í eða fylgjast með starfsemi ráðsins eflast á liðnum rúmlega 30 árum og samskipti vestnorrænu þjóðanna aukast og tengslin styrkjast á sama tíma. Öll hafa löndin tekið stór skref á þessum tíma í sókn til betri lífskjara þótt sú vegferð hafi ekki verið hnökralaus og án þess að erfiðleikar, jafnvel harkalegir, hafi barið að dyrum. Færeyjar og Grænland eru á braut aukinnar sjálfstjórnar með fullt sjálfstæði sem lokamarkmið. Það er trú undirritaðs að báðar þjóðirnar muni ná því takmarki vel fyrir miðja þessa öld, Færeyjar fyrr en seinna og síðan einnig Grænland þó þar vanti enn sem komið er nokkru meira upp á grundvöll fulls efnahagslegs sjálfstæðis. Bæði löndin eru nú í ferli með að móta sér sínar fyrstu sjálfstæðu stjórnarskrár.Samstarfið eflist Nú á dögunum var umsókn Vestnorræna ráðsins um áheyrnaraðild að Heimskautaráðinu samþykkt og markar það tímamót, eykur vægi ráðsins og styrkir hina vestnorrænu rödd á þeim mikilvæga vettvangi. Hinn 1. janúar næstkomandi er gert ráð fyrir að grænlensk sendistofa opni í Reykjavík. Verða þá bæði Færeyjar og Grænland komnar með sína fulltrúa á Íslandi og Ísland með sendistofur skipaðar aðalræðismönnum í báðum löndunum á móti. Fer vel á því að einmitt á árinu 2018, þegar Ísland fagnar 100 ára fullveldisafmæli sínu, verða hin vestnorrænu tengsl sterkari en nokkru sinni fyrr og sýnileg með þessum hætti. Samgöngur milli landanna og innan svæðisins hafa styrkst undanfarin ár og eru enn að eflast. Flugsamgöngur milli Íslands og Grænlands hafa stóraukist, Færeyingar auka umsvif sín í sjósamgöngum til og frá Íslandi og höfuð skipafélög Grænlands og Íslands hafa nýverið náð samkomulagi um aukið samstarf.Stefna Íslands Á þessum tímamótum í vestnorrænu samstarfi og þegar í hönd fer 100 ára fullveldisafmæli Íslands á árinu 2018, er við hæfi að horfa fram á veginn. Þessi tímamót eru gott tilefni til þess fyrir Ísland að sýna í verki velvilja, stórhug og öflugan stuðning við frekari þróun og eflingu vestnorræns samstarfs. Óteljandi tækifæri og möguleikar liggja í því fyrir þjóðirnar þrjár sem svæðið byggja að auka sína samvinnu. Má í því sambandi nefna uppbyggingu samgangna og sókn í ferðaþjónustu, samstarf á sviði heilbrigðis-, mennta- og menningarmála, aukin innbyrðis viðskipti og samskipti af öllum toga. Aukin gagnkvæm þekking og skilningur almennings og ýmiskonar grasrótarsamstarf, sem hlúa þarf að, á hér að skipa veglegan sess. Ísland á nú fyrir sitt leyti að vinna sína heimavinnu og ekki efast ég um að vilji er til staðar til hins sama bæði í Færeyjum og Grænlandi. l Ísland á að móta sér formlega stjórnarstefnu með þingsályktunartillögu um áherslur í vestnorrænu samstarfi, hliðstæða þeirri sem mótuð hefur verið í málefnum heimskautasvæðisins. l Ísland á í tilefni af fullveldisafmæli sínu að leggja myndarleg framlög til Grænlandssjóðs og stofna sambærilegan Færeyjasjóð. Sjóðirnir hefðu (áfram) það hlutverk að veita styrki til kynnisferða, námsdvalar, listsýninga, íþróttaviðburða og annarra málefna á sviði menningar, menntunar og vísinda sem stuðlað geta að auknum samskiptum grannþjóðanna og Íslands. l Ísland á að bjóða fram aukin framlög til eflingar Vestnorræna ráðsins, enda slíks full þörf með auknum verkefnum þess og um leið myndu kostnaðarhlutföll færast nær réttu hlutfalli af vergri landsframleiðslu hvers lands um sig. l Ísland á að bjóða fulltrúum grannþjóða sinna í austri og vestri til sérstakrar og mjög sýnilegrar þátttöku í hátíðarhöldum á afmælisári fullveldisins. Á óvissutímum loftslagsbreytinga og viðsjár í alþjóðastjórnmálum er fátt mikilvægara en rækta góð tengsl og eiga friðsamlega og uppbyggilega samvinnu við sína nágranna. Þrátt fyrir margvíslegar og sumpart mismunandi áskoranir eiga vestnorrænu löndin mjög margt sameiginlegt. Fámennar þjóðir glíma við það í krefjandi umhverfi að byggja upp þróuð velferðarsamfélög í fremstu röð og hafa allar ríkan vilja til að ráða örlögum sínum sjálfar. Saman verður þeim róðurinn léttari. Höfundur er alþingismaður Vinstri grænna, fulltrúi í Norðurlandaráði og fyrrv. fulltrúi í Vestnorræna ráðinu. Höfundur er þingmaður VG. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Steingrímur J. Sigfússon Mest lesið Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir Skoðun Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson Skoðun Sumar og sól – en ekki alltaf sátt í sálinni Ellen Calmon Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson Skoðun Kúnstin að vera ósammála sjálfum sér Heiða Ingimarsdóttir Skoðun Til þeirra sem fagna Sigurður Gísli Bond Snorrason Skoðun Orðhengilsháttur og lygar Elín Erna Steinarsdóttir Skoðun Að semja er ekki veikleiki – það er forsenda lýðræðis Elliði Vignisson Skoðun Geislameðferð sem lífsbjörg Ingibjörg Isaksen Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Kúnstin að vera ósammála sjálfum sér Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson skrifar Skoðun Geislameðferð sem lífsbjörg Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Þetta eru ekki eðlileg vinnubrögð Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Hversu mikið er nóg? Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Til þeirra sem fagna Sigurður Gísli Bond Snorrason skrifar Skoðun Að semja er ekki veikleiki – það er forsenda lýðræðis Elliði Vignisson skrifar Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Sumar og sól – en ekki alltaf sátt í sálinni Ellen Calmon skrifar Skoðun Að flokka hver vinnur og hver tapar Tryggvi Rúnar Brynjarsson skrifar Skoðun Hagur hluthafanna alltaf og undantekningarlaust í forgangi Jón Kaldal skrifar Skoðun Má berja blaðamenn? Sigríður Dögg Auðunsdóttir skrifar Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir skrifar Skoðun Vonir um vopnahlé eins og hálmstrá Sveinn Rúnar Hauksson skrifar Skoðun Samfélagið innan samfélagsins Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Til hamingju Íslendingar með nýja Óperu Andri Björn Róbertsson skrifar Skoðun Hvers vegna hatar SFS smábáta? Svarið tengist veiðigjöldum Kjartan Páll Sveinsson skrifar Skoðun „Oft er flagð undir fögru skinni“ Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Orðhengilsháttur og lygar Elín Erna Steinarsdóttir skrifar Skoðun Fjögurra daga vinnuvika – nýr veruleiki? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Ráðherra gengur fram án laga Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Hagkvæmur kostur utan friðlands Jóna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Gagnsæi og inntak Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Sumargjöf Þórunn Sigurðardóttir skrifar Skoðun Hannað fyrir miklu stærri markaði Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Grafarvogur framtíðar verður til Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Málþófið um veiðigjöldin vekur miskunnsama Samverja Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Menntastefna 2030 Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Ágætu fyrrum samstarfsaðilar á Þjóðminjasafni Íslands Uggi Jónsson skrifar Sjá meira
Síðsumars 2015 var því fagnað í Færeyjum að þrjátíu ár voru frá stofnun Vestnorræna ráðsins, áður Vestnorræna þingmannaráðsins. Undirritaður varð þeirrar ánægju aðnjótandi að vera viðstaddur, einn fárra sem sat stofnfundinn í Nuuk 1985 og enn starfar í stjórnmálum. Það hefur verið ánægjulegt að taka þátt í eða fylgjast með starfsemi ráðsins eflast á liðnum rúmlega 30 árum og samskipti vestnorrænu þjóðanna aukast og tengslin styrkjast á sama tíma. Öll hafa löndin tekið stór skref á þessum tíma í sókn til betri lífskjara þótt sú vegferð hafi ekki verið hnökralaus og án þess að erfiðleikar, jafnvel harkalegir, hafi barið að dyrum. Færeyjar og Grænland eru á braut aukinnar sjálfstjórnar með fullt sjálfstæði sem lokamarkmið. Það er trú undirritaðs að báðar þjóðirnar muni ná því takmarki vel fyrir miðja þessa öld, Færeyjar fyrr en seinna og síðan einnig Grænland þó þar vanti enn sem komið er nokkru meira upp á grundvöll fulls efnahagslegs sjálfstæðis. Bæði löndin eru nú í ferli með að móta sér sínar fyrstu sjálfstæðu stjórnarskrár.Samstarfið eflist Nú á dögunum var umsókn Vestnorræna ráðsins um áheyrnaraðild að Heimskautaráðinu samþykkt og markar það tímamót, eykur vægi ráðsins og styrkir hina vestnorrænu rödd á þeim mikilvæga vettvangi. Hinn 1. janúar næstkomandi er gert ráð fyrir að grænlensk sendistofa opni í Reykjavík. Verða þá bæði Færeyjar og Grænland komnar með sína fulltrúa á Íslandi og Ísland með sendistofur skipaðar aðalræðismönnum í báðum löndunum á móti. Fer vel á því að einmitt á árinu 2018, þegar Ísland fagnar 100 ára fullveldisafmæli sínu, verða hin vestnorrænu tengsl sterkari en nokkru sinni fyrr og sýnileg með þessum hætti. Samgöngur milli landanna og innan svæðisins hafa styrkst undanfarin ár og eru enn að eflast. Flugsamgöngur milli Íslands og Grænlands hafa stóraukist, Færeyingar auka umsvif sín í sjósamgöngum til og frá Íslandi og höfuð skipafélög Grænlands og Íslands hafa nýverið náð samkomulagi um aukið samstarf.Stefna Íslands Á þessum tímamótum í vestnorrænu samstarfi og þegar í hönd fer 100 ára fullveldisafmæli Íslands á árinu 2018, er við hæfi að horfa fram á veginn. Þessi tímamót eru gott tilefni til þess fyrir Ísland að sýna í verki velvilja, stórhug og öflugan stuðning við frekari þróun og eflingu vestnorræns samstarfs. Óteljandi tækifæri og möguleikar liggja í því fyrir þjóðirnar þrjár sem svæðið byggja að auka sína samvinnu. Má í því sambandi nefna uppbyggingu samgangna og sókn í ferðaþjónustu, samstarf á sviði heilbrigðis-, mennta- og menningarmála, aukin innbyrðis viðskipti og samskipti af öllum toga. Aukin gagnkvæm þekking og skilningur almennings og ýmiskonar grasrótarsamstarf, sem hlúa þarf að, á hér að skipa veglegan sess. Ísland á nú fyrir sitt leyti að vinna sína heimavinnu og ekki efast ég um að vilji er til staðar til hins sama bæði í Færeyjum og Grænlandi. l Ísland á að móta sér formlega stjórnarstefnu með þingsályktunartillögu um áherslur í vestnorrænu samstarfi, hliðstæða þeirri sem mótuð hefur verið í málefnum heimskautasvæðisins. l Ísland á í tilefni af fullveldisafmæli sínu að leggja myndarleg framlög til Grænlandssjóðs og stofna sambærilegan Færeyjasjóð. Sjóðirnir hefðu (áfram) það hlutverk að veita styrki til kynnisferða, námsdvalar, listsýninga, íþróttaviðburða og annarra málefna á sviði menningar, menntunar og vísinda sem stuðlað geta að auknum samskiptum grannþjóðanna og Íslands. l Ísland á að bjóða fram aukin framlög til eflingar Vestnorræna ráðsins, enda slíks full þörf með auknum verkefnum þess og um leið myndu kostnaðarhlutföll færast nær réttu hlutfalli af vergri landsframleiðslu hvers lands um sig. l Ísland á að bjóða fulltrúum grannþjóða sinna í austri og vestri til sérstakrar og mjög sýnilegrar þátttöku í hátíðarhöldum á afmælisári fullveldisins. Á óvissutímum loftslagsbreytinga og viðsjár í alþjóðastjórnmálum er fátt mikilvægara en rækta góð tengsl og eiga friðsamlega og uppbyggilega samvinnu við sína nágranna. Þrátt fyrir margvíslegar og sumpart mismunandi áskoranir eiga vestnorrænu löndin mjög margt sameiginlegt. Fámennar þjóðir glíma við það í krefjandi umhverfi að byggja upp þróuð velferðarsamfélög í fremstu röð og hafa allar ríkan vilja til að ráða örlögum sínum sjálfar. Saman verður þeim róðurinn léttari. Höfundur er alþingismaður Vinstri grænna, fulltrúi í Norðurlandaráði og fyrrv. fulltrúi í Vestnorræna ráðinu. Höfundur er þingmaður VG.
Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir Skoðun
Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson Skoðun
Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir Skoðun
Skoðun Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson skrifar
Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar
Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir skrifar
Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir Skoðun
Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson Skoðun
Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir Skoðun