Hræðsluáróður og útúrsnúningar hæstaréttarlögmanns Örn Bárður Jónsson skrifar 8. janúar 2013 06:00 Þakka ber Reimari Péturssyni fyrir að auglýsa bölsýna afstöðu sína til nýrrar stjórnarskrár. Hann brást við mánaðargömlum greinarstúfi mínum og gefur mér þar með kærkomið tilefni til að ítreka skoðanir mínar á seinheppni fræðasamfélagsins og málflutningi andstæðinga nýrrar stjórnarskrár. Honum svíður undan orðabrandi mínum. Ég á mér það þó til málsbóta að Fréttablaðið birti ranga útgáfu af greininni og beittari en ég ætlaði mér og bað ritstjórinn mig afsökunar á því. Auðvitað er það fyrirgefið og mér er engin vorkunn að standa við hið prentaða orð. Fv. fulltrúar í Stjórnlagaráði (Slr.) lögðu í það krafta sína og reynslu að semja nýja stjórnarskrá, störfuðu í fjóra mánuði í galopnu, lýðræðislegu ferli, þar sem kallað var eftir viðbrögðum almennings og stofnana, félagsheilda og fræðasamfélags. Þeir hafa margir hverjir orðið fyrir vonbrigðum þegar sniglum líkir einstaklingar hafa loks rænu á að tjá sig, löngu eftir að ferlinu lauk og meira að segja eftir að þjóðin hafði sagt álit sitt í þjóðaratkvæðagreiðslu. Hugmyndir Slr. voru ræddar í þaula á starfstíma ráðsins. Þær voru ekki flausturslega unnar heldur ávöxtur af heilbrigðum skoðanaskiptum, snörpum á köflum, faglegri vinnu, virðingu fyrir skoðunum annarra og með ívafi frá almenningi, samtökum, félögum og hagsmunahópum. Einna háværastir í gagnrýni á frumvarpið eru lögmenn sem flestir koma reyndar úr einum og sama stjórnmálaflokki og líklega er það algjör tilviljun að flokkur þeirra stendur þver og þrár í vegi frumvarpsins. Lögfræðingar margir hverjir láta eins og þeir standi á skjálfandi jörð, eins og búið sé að kippa undan þeim tilvistargrundvellinum. Þeir óttast lagalega óvissu. Og ég sem hélt í sakleysi mínu að lögfræðingar, sem eru með slyngustu mönnum landsins þegar kemur að verðlagningu útseldrar vinnu sinnar, myndu skynja öll verkefnin og tekjurnar sem ný stjórnarskrá mun skapa þeim. Ekki meitluð í stein Fullkomin stjórnarskrá verður aldrei til og sú sem nú er í umræðunni verður ekki meitluð í stein. Henni má breyta, finni menn á henni alvarlega agnúa í náinni framtíð. Ég talaði um „úrtölufólk" og „gungur". Það voru mín orð og ég stend við þau. Orðin eiga við um fólk sem ekki þorir að horfast í augu við þær erfiðu aðstæður sem þjóðin býr nú við. Við erum enn í rústabjörgun eftir hrunið sem varð að mestu vegna bjálfráða þeirra sem nú skarast á við þau sem harðast ganga gegn lýðræðisumbótum og réttlátu þjóðfélagi. Reimar hengir reyndar prest fyrir kóng þegar hann gerir mig að höfundi þeirra orða sem hinn vitri, Salómon, mælti þegar hann talaði um „heimskingja" og líkir þeim við „hund" sem snýr aftur til „spýju" sinnar. Þau eru því miður allt of mörg hér á landi sem vilja engu breyta, vilja bara horfa til baka, til gömlu góðu daganna, þegar menn „græddu á daginn og grilluðu á kvöldin" eins og draup af vörum einnar brekkunnar í fræðasamfélaginu á dögum „óðærisins". Líkingamál Salómons er sterkt og beitt og það á vissulega við um þau sem vilja ekki nýja framtíð heldur gömlu forréttindin. Gott er til þess að vita, Reimars vegna og annarra sem illa þola tæpitungulaust málfar um afglöp og skaðræði, að séra Jón Vídalín er undir grænni torfu. Reimar segir: „Tillögurnar fela í sér mikla hættu fyrir lýðræðið" og færir engin rök fyrir þeirri staðhæfingu en gagnrýnir mig fyrir rökþrot. Misst af lestinni Nú er málið fyrir Alþingi og örfáar vikur til loka þess ferlis sem var vel skilgreint og varðað af hálfu Alþingis fyrir fjórum árum. Það liggur í augum uppi að það fræðasamfélag, sem Reimar ræðir nú, hefur misst af lestinni og getur ekki verið að hræra í efnisatriðum á þessu stigi málsins. Reyndar kom margt ágætt fólk úr svonefndu fræðasamfélagi að verki Slr. á sínum tíma, gaf góð ráð og holl, sem tillit var tekið til í langflestum tilfellum. En fræðasamfélagið veður í villu og svíma á þessum tímapunkti. Sérskipuð nefnd lögfræðinga sem falið var að fara yfir frumvarpið fékk skýr fyrirmæli um að hreyfa ekki við efnisatriðum nema þeim sem samkomulag var um að breyta á sérstökum samráðsfundi sem þingið boðaði til með fv. fulltrúum Slr. í mars 2012. Fræðasamfélagið athugi það. Hræðsluáróður og rökþrot þeirra sem nú sjá frumvarpinu allt til foráttu er til þess eins að tortíma hinni góðu smíð, sem rómuð er af fjölda fræðimanna og sérfræðinga, bæði hér innanlands og ekki síst við virtar fræðastofnanir erlendis. Það geta ekki allir fengið sérsmíðaða stjórnarskrá fyrir sig, ekki einu sinni fræðimenn. Málþófs- og þrætufólki á þingi sem í 68 ár hefur reynt að skapa nýja stjórnarskrá hefur ekki tekist það. Slr. var falið að vinna verkið og við þekkjum öll ferlið. Slr. lauk verkinu með sóma og samþykkti þaulrætt frumvarp að nýrri stjórnarskrá 25/0. Sumir hafa gagnrýnt að þetta hafi allt gerst á of skömmum tíma. Í því samhengi – og engu öðru – nefndi ég dagana 115 sem Slr. starfaði og bar þá saman við þá 116 sem þurfti til að koma saman bandarísku stjórnarskránni. Íslendingar tjáðu sig í atkvæðagreiðslu um frumvarpið 20. október sl. og lýstu afgerandi stuðningi við það. Og ég spyr: Hefur fræðasamfélagið enga sómakennd varðandi lýðræðið í landinu? Fræðasamfélagið, sem nú byltir sér, missti af tækifærinu. Það hefur haldið fundi um málið á liðnum vikum en gætti þess að bjóða ekki fulltrúum úr Slr. til að eiga þar rödd. Í Slr. starfaði fjöldi fræðimanna og fólk með viðtæka reynslu sem veit sínu viti. Nei, fræðasamfélagið talaði við sjálft sig og vildi enga aðra inn í fílabeinsturninn enda hefði það getað raskað ró og löngum svefni. Ég vitnaði í fyrri grein minni í Salómon konung og nú ætla ég að ganga ögn lengra og vitna í sjálfan Jesú sem sagði hina djúpvitru dæmisögu um meyjarnar tíu. Fimm voru hyggnar og misstu því ekki af hinu sögulega augnabliki og gengu inn til brúðkaupsins meðan hinar fimm fávísu enduðu utan gátta. Ég læt Reimari eftir að túlka dæmisöguna frekar og vænti þess að hann hafi kjassmálli prest en mig til að ráðfæra sig við í þeim efnum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Örn Bárður Jónsson Mest lesið Grindavík má enn bíða Gísli Stefánsson Skoðun Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson Skoðun Þið voruð í partýinu líka! Gísli Sigurður Gunnlaugsson Skoðun Þétting byggðar er ekki vandamálið Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun Lýðheilsan að veði? Willum Þór Þórsson Skoðun Gaza og sjálfbærni mennskunnar Elva Rakel Jónsdóttir Skoðun Swuayda blæðir: Hróp sem heimurinn heyrir ekki Mouna Nasr Skoðun Aðventukerti og aðgangshindranir Kristín María Birgisdóttir Skoðun Lífið í tjaldi á Gaza Viðar Hreinsson,Israa Saed Skoðun Af hverju varð heimsókn framkvæmdastjóra ESB að NATO-fundi? Helen Ólafsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Grindavík má enn bíða Gísli Stefánsson skrifar Skoðun Aðventukerti og aðgangshindranir Kristín María Birgisdóttir skrifar Skoðun Lífið í tjaldi á Gaza Viðar Hreinsson,Israa Saed skrifar Skoðun Gaza og sjálfbærni mennskunnar Elva Rakel Jónsdóttir skrifar Skoðun Börnin og hungursneyðin í Gaza Sverrir Ólafsson skrifar Skoðun Kynbundið ofbeldi Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Aðdragandi aðildar þarf umboð Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson skrifar Skoðun Þétting byggðar er ekki vandamálið Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Þrengt að þjóðarleikvanginum Þorvaldur Örlygsson skrifar Skoðun Ert þú drusla? Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir,Elísa Rún Svansdóttir,Lilja Íris Long Birnudóttir,Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Margrét Baldursdóttir,Silja Höllu Egilsdóttir skrifar Skoðun Sameiginleg yfirlýsing 28 ríkja um málefni Palestínu, hvers virði er hún? Einar Ólafsson skrifar Skoðun Alltof mörg sveitarfélög á Íslandi! Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Öryggi betur tryggt – fangelsismál færð til nútímans Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Lýðheilsan að veði? Willum Þór Þórsson skrifar Skoðun Evrópusambandsaðild - valdefling íslensks almennings Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Köllum Skjöld Íslands réttu nafni: Rasískt götugengi Ian McDonald skrifar Skoðun Hverjir eru komnir með nóg? Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Að leigja okkar eigin innviði Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Málþóf sem valdníðsla Einar G. Harðarson skrifar Skoðun Klaufaskapur og reynsluleysi? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hvernig spyr ég gervigreind til að fá besta svarið? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Ertu bitur? Björn Leví Gunnarsson skrifar Skoðun Er hægt að læra af draumum? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Afstæði ábyrgðar Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Klassapróf fína fólksins – eða hvernig erfingjar kenna okkur að lifa Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Fjárhagslegt virði vörumerkja Elías Larsen skrifar Skoðun Við ákærum – hver sveik strandveiðisjómenn? Kjartan Páll Sveinsson skrifar Skoðun Þið voruð í partýinu líka! Gísli Sigurður Gunnlaugsson skrifar Skoðun Af hverju varð heimsókn framkvæmdastjóra ESB að NATO-fundi? Helen Ólafsdóttir skrifar Sjá meira
Þakka ber Reimari Péturssyni fyrir að auglýsa bölsýna afstöðu sína til nýrrar stjórnarskrár. Hann brást við mánaðargömlum greinarstúfi mínum og gefur mér þar með kærkomið tilefni til að ítreka skoðanir mínar á seinheppni fræðasamfélagsins og málflutningi andstæðinga nýrrar stjórnarskrár. Honum svíður undan orðabrandi mínum. Ég á mér það þó til málsbóta að Fréttablaðið birti ranga útgáfu af greininni og beittari en ég ætlaði mér og bað ritstjórinn mig afsökunar á því. Auðvitað er það fyrirgefið og mér er engin vorkunn að standa við hið prentaða orð. Fv. fulltrúar í Stjórnlagaráði (Slr.) lögðu í það krafta sína og reynslu að semja nýja stjórnarskrá, störfuðu í fjóra mánuði í galopnu, lýðræðislegu ferli, þar sem kallað var eftir viðbrögðum almennings og stofnana, félagsheilda og fræðasamfélags. Þeir hafa margir hverjir orðið fyrir vonbrigðum þegar sniglum líkir einstaklingar hafa loks rænu á að tjá sig, löngu eftir að ferlinu lauk og meira að segja eftir að þjóðin hafði sagt álit sitt í þjóðaratkvæðagreiðslu. Hugmyndir Slr. voru ræddar í þaula á starfstíma ráðsins. Þær voru ekki flausturslega unnar heldur ávöxtur af heilbrigðum skoðanaskiptum, snörpum á köflum, faglegri vinnu, virðingu fyrir skoðunum annarra og með ívafi frá almenningi, samtökum, félögum og hagsmunahópum. Einna háværastir í gagnrýni á frumvarpið eru lögmenn sem flestir koma reyndar úr einum og sama stjórnmálaflokki og líklega er það algjör tilviljun að flokkur þeirra stendur þver og þrár í vegi frumvarpsins. Lögfræðingar margir hverjir láta eins og þeir standi á skjálfandi jörð, eins og búið sé að kippa undan þeim tilvistargrundvellinum. Þeir óttast lagalega óvissu. Og ég sem hélt í sakleysi mínu að lögfræðingar, sem eru með slyngustu mönnum landsins þegar kemur að verðlagningu útseldrar vinnu sinnar, myndu skynja öll verkefnin og tekjurnar sem ný stjórnarskrá mun skapa þeim. Ekki meitluð í stein Fullkomin stjórnarskrá verður aldrei til og sú sem nú er í umræðunni verður ekki meitluð í stein. Henni má breyta, finni menn á henni alvarlega agnúa í náinni framtíð. Ég talaði um „úrtölufólk" og „gungur". Það voru mín orð og ég stend við þau. Orðin eiga við um fólk sem ekki þorir að horfast í augu við þær erfiðu aðstæður sem þjóðin býr nú við. Við erum enn í rústabjörgun eftir hrunið sem varð að mestu vegna bjálfráða þeirra sem nú skarast á við þau sem harðast ganga gegn lýðræðisumbótum og réttlátu þjóðfélagi. Reimar hengir reyndar prest fyrir kóng þegar hann gerir mig að höfundi þeirra orða sem hinn vitri, Salómon, mælti þegar hann talaði um „heimskingja" og líkir þeim við „hund" sem snýr aftur til „spýju" sinnar. Þau eru því miður allt of mörg hér á landi sem vilja engu breyta, vilja bara horfa til baka, til gömlu góðu daganna, þegar menn „græddu á daginn og grilluðu á kvöldin" eins og draup af vörum einnar brekkunnar í fræðasamfélaginu á dögum „óðærisins". Líkingamál Salómons er sterkt og beitt og það á vissulega við um þau sem vilja ekki nýja framtíð heldur gömlu forréttindin. Gott er til þess að vita, Reimars vegna og annarra sem illa þola tæpitungulaust málfar um afglöp og skaðræði, að séra Jón Vídalín er undir grænni torfu. Reimar segir: „Tillögurnar fela í sér mikla hættu fyrir lýðræðið" og færir engin rök fyrir þeirri staðhæfingu en gagnrýnir mig fyrir rökþrot. Misst af lestinni Nú er málið fyrir Alþingi og örfáar vikur til loka þess ferlis sem var vel skilgreint og varðað af hálfu Alþingis fyrir fjórum árum. Það liggur í augum uppi að það fræðasamfélag, sem Reimar ræðir nú, hefur misst af lestinni og getur ekki verið að hræra í efnisatriðum á þessu stigi málsins. Reyndar kom margt ágætt fólk úr svonefndu fræðasamfélagi að verki Slr. á sínum tíma, gaf góð ráð og holl, sem tillit var tekið til í langflestum tilfellum. En fræðasamfélagið veður í villu og svíma á þessum tímapunkti. Sérskipuð nefnd lögfræðinga sem falið var að fara yfir frumvarpið fékk skýr fyrirmæli um að hreyfa ekki við efnisatriðum nema þeim sem samkomulag var um að breyta á sérstökum samráðsfundi sem þingið boðaði til með fv. fulltrúum Slr. í mars 2012. Fræðasamfélagið athugi það. Hræðsluáróður og rökþrot þeirra sem nú sjá frumvarpinu allt til foráttu er til þess eins að tortíma hinni góðu smíð, sem rómuð er af fjölda fræðimanna og sérfræðinga, bæði hér innanlands og ekki síst við virtar fræðastofnanir erlendis. Það geta ekki allir fengið sérsmíðaða stjórnarskrá fyrir sig, ekki einu sinni fræðimenn. Málþófs- og þrætufólki á þingi sem í 68 ár hefur reynt að skapa nýja stjórnarskrá hefur ekki tekist það. Slr. var falið að vinna verkið og við þekkjum öll ferlið. Slr. lauk verkinu með sóma og samþykkti þaulrætt frumvarp að nýrri stjórnarskrá 25/0. Sumir hafa gagnrýnt að þetta hafi allt gerst á of skömmum tíma. Í því samhengi – og engu öðru – nefndi ég dagana 115 sem Slr. starfaði og bar þá saman við þá 116 sem þurfti til að koma saman bandarísku stjórnarskránni. Íslendingar tjáðu sig í atkvæðagreiðslu um frumvarpið 20. október sl. og lýstu afgerandi stuðningi við það. Og ég spyr: Hefur fræðasamfélagið enga sómakennd varðandi lýðræðið í landinu? Fræðasamfélagið, sem nú byltir sér, missti af tækifærinu. Það hefur haldið fundi um málið á liðnum vikum en gætti þess að bjóða ekki fulltrúum úr Slr. til að eiga þar rödd. Í Slr. starfaði fjöldi fræðimanna og fólk með viðtæka reynslu sem veit sínu viti. Nei, fræðasamfélagið talaði við sjálft sig og vildi enga aðra inn í fílabeinsturninn enda hefði það getað raskað ró og löngum svefni. Ég vitnaði í fyrri grein minni í Salómon konung og nú ætla ég að ganga ögn lengra og vitna í sjálfan Jesú sem sagði hina djúpvitru dæmisögu um meyjarnar tíu. Fimm voru hyggnar og misstu því ekki af hinu sögulega augnabliki og gengu inn til brúðkaupsins meðan hinar fimm fávísu enduðu utan gátta. Ég læt Reimari eftir að túlka dæmisöguna frekar og vænti þess að hann hafi kjassmálli prest en mig til að ráðfæra sig við í þeim efnum.
Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson Skoðun
Skoðun Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson skrifar
Skoðun Ert þú drusla? Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir,Elísa Rún Svansdóttir,Lilja Íris Long Birnudóttir,Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Margrét Baldursdóttir,Silja Höllu Egilsdóttir skrifar
Skoðun Sameiginleg yfirlýsing 28 ríkja um málefni Palestínu, hvers virði er hún? Einar Ólafsson skrifar
Skoðun Öryggi betur tryggt – fangelsismál færð til nútímans Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar
Skoðun Klassapróf fína fólksins – eða hvernig erfingjar kenna okkur að lifa Sigríður Svanborgardóttir skrifar
Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson Skoðun