Má gera okkur öllum upp skoðanir? Kristín Þorsteinsdóttir skrifar 10. febrúar 2012 06:00 Hæfileikafólk á Íslandi er álíka margt og í þrjú hundruð þúsund manna borg annars staðar í heiminum, sagði Willem Buiter, hagfræðingur á hagfræðingaráðstefnunni í Hörpu í haust. Ég held að hann hafi hitt naglann á höfuðið. Fyrir vikið nær hæfileikafólk oft ótrúlegum tökum á íslensku umhverfi. Það fær svo litla samkeppni. Tökum Egil Helgason sem dæmi. Í mínum huga er engum blöðum um það að fletta að hann er þar sem hann er fyrir verðleika. Hann er manna fróðastur, víðlesinn, talar mörg tungumál, getur verið skemmtilegur og er afskaplega ljúfur og afslappaður á skjánum. Allt eru þetta kostir sem prýða góðan sjónvarpsmann, mikinn hæfileikamann. En okkur vantar fleiri með hæfileika eins og hans. Egill er samt ekkert öðru vísi en við hin, breyskur og með afar fastmótaðar og stundum einstrengingslegar hugmyndir um lífið og tilveruna. Það finnst mér. Ef það væru 10 til 15 jafnokar Egils á íslenskum ljósvaka skiptu hleypidómar hans í sjálfu sér litlu. Jafnokarnir myndu veita honum mótvægi. En Egill er eiginlega einn, í það minnsta er hann í stöðu sem enginn annar hefur. Hann er eins og Styrmir og Matthías á blómaskeiði Moggans, en ríkisrekinn. Í mörg ár hefur varla komið til landsins sérfræðingur sem nöfnum tjáir að nefna öðru vísi en hann hafi farið í þáttinn til Egils. Hann hefur orðið nokkurs konar sía á útlenda fræðimenn sem hafa tjáð sig um það gerningaveður, sem gengið hefur yfir landið. Mörg viðtölin hafa verið hreint frábær – enda varla hægt að klúðra viðtali við suma þessa vitringa ef maður kann útlensku. En vitaskuld lita viðhorf Egils viðtölin. Það er bara eðli málsins samkvæmt. Svo kallar hann til frekar einsleitan hóp álitsgjafa. Honum er vorkunn að því leyti, að það eru tiltölulega fáir með liðugt málbein sem eru reiðubúnir að tjá sig reglulega um menn og málefni á ljósvakanum. Það veit ég af eigin raun. Og þeir virka stundum best í sjónvarpi sem eru reiðubúnir að slá um sig með sleggjudómum – kaldir kallar sem þykjast hafa allt á hreinu. En gallinn er bara sá, að sjaldnast er veruleikinn á hreinu. Og eins og á öðrum sviðum, svo ég vitni aftur til Buiters, takmarkar fámennið framboð á fólki sem hefur komist að ígrundaðri niðurstöðu. Egill hefur nú sýnt mér þann heiður að svara tvívegis greinastúf sem ég skrifaði í Fréttablaðið fyrir nokkrum dögum. Þar lét ég í ljós efasemdir um að við værum á réttri braut í uppgjöri á hruninu. Ég taldi og tel að við horfum of mikið á meinta glæpi. Einhvern veginn læðist að mér sá grunur, að starfsfólk sérstaks saksóknara upplifi hlutina með svipuðum hætti og ég. Þess vegna séu ekki komnar fram ákærurnar sem voru boðaðar. Þau sitji og klóri sér í hausnum af því þau hafi komist að því að sakarefnin, sem áttu að blasa við, séu einfaldlega ekki fyrir hendi. Að minnsta kosti ekki í þeim mæli sem þau bjuggust við. Ef rétt er þá er ekki til einskis af stað farið. En fyrst ég er að tala um Egil get ég ekki látið hjá líða að nefna, að í seinna svari hans við greinarstúfi mínum kom fram sjónarmið sem mér finnst ógeðfellt. Og ég held að við nánari skoðun sé hann mér sammála. En hann skrifar: „Ég held reyndar að Kristín sé vísvitandi að mikla þetta fyrir sér – embætti sérstaks saksóknara starfar tímabundið að rannsóknum á atburðum sem gerðust á stuttu tímabili. Þegar þeim er lokið verður væntanlega settur punktur við þessi mál – þá munum við vonandi eiga hér nothæfa stofnun sem rannsakar efnahagsbrot. Því hefur ekki áður verið til að dreifa.” Ég held að það sé misskilningur hjá Agli, að stjórnvöld hafi ætlað að gera þá sem verið er að rannsaka að tilraunadýrum. Slíkt get ég séð fyrir mér í Íran en ekki á Íslandi. Ég vil benda Agli á, að sakborningar í sakamálum eru lifandi fólk, sem telst saklaust uns sekt er sönnuð. En Egill er þess umkominn að kveða upp úr um sekt og segir í fyrri grein: „…þegar klíka manna stundar stórfelldar og kerfisbundnar falsanir og blekkingar til að komast yfir fjármagn annars fólks og setur heilt samfélag á hliðina – að þá eigi lögin ekki við. Það er dálítið langsótt kenning.“ Það hrína náttúrulega engin rök á þeim sem veit. Ég bæti því við, að mér finnst dónalegt, að tala um að ég sé vísvitandi að mikla hlutina fyrir mér. Af hverju ætti ég að gera það? Ég þykist vita, að Egill leyfi sér að draga þá ályktun vegna þess að ég vann hjá Baugi. Ég vek athygli Egils á að eitt sinn unnu yfir 60 þúsund manns hjá Baugi og tengdum fyrirtækjum. Finnst honum í lagi að gera okkur öllum upp skoðanir? Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kristín Þorsteinsdóttir Mest lesið Matvælaframleiðslulandið Ísland – er framtíð án sérþekkingar? Ólöf Guðný Geirsdóttir,Ólafur Ögmundarson Skoðun Norska leiðin hefur gefist vel – í Póllandi Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Af hverju hræðist fólk kynjafræði? Eydís Ásbjörnsdóttir Skoðun Auðbeldi SFS Örn Bárður Jónsson Skoðun Opið hús fyrir útvalda Björn Brynjúlfur Björnsson Skoðun 120km hraði á Keflavíkurveginum og netsölur með áfengi Jón Páll Haraldsson Skoðun Af hverju er Framsóknarfólk hamingjusamast? Árelía Eydís Guðmundsdóttir Skoðun Skjárinn og börnin Daðey Albertsdóttir,Silja Björk Egilsdóttir,Skúli Bragi Geirdal Skoðun Hópnauðganir/svartheimar! Davíð Bergmann Skoðun Hvers vegna er ungbarnadauði lægstur á Íslandi? Þórður Þórkelsson Skoðun Skoðun Skoðun Matvælaframleiðslulandið Ísland – er framtíð án sérþekkingar? Ólöf Guðný Geirsdóttir,Ólafur Ögmundarson skrifar Skoðun 120km hraði á Keflavíkurveginum og netsölur með áfengi Jón Páll Haraldsson skrifar Skoðun Lausnin liggur fyrir – Landspítali þarf að stíga skrefið Sandra B. Franks skrifar Skoðun Auðbeldi SFS Örn Bárður Jónsson skrifar Skoðun Skjárinn og börnin Daðey Albertsdóttir,Silja Björk Egilsdóttir,Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun „Er stjúpmamma þín vond eins og í Öskubusku?“ Hafdís Bára Ólafsdóttir skrifar Skoðun Af hverju er Framsóknarfólk hamingjusamast? Árelía Eydís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Norska leiðin hefur gefist vel – í Póllandi Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Opið hús fyrir útvalda Björn Brynjúlfur Björnsson skrifar Skoðun Af hverju hræðist fólk kynjafræði? Eydís Ásbjörnsdóttir skrifar Skoðun Hlustum á okkar landsliðskonur - sýnum Ísrael rauða spjaldið Hrönn G. Guðmundsdóttir,Ragnhildur Hólmgeirsdóttir skrifar Skoðun Hópnauðganir/svartheimar! Davíð Bergmann skrifar Skoðun Valdið og samvinnuhugsjónin Kjartan Helgi Ólafsson skrifar Skoðun NPA breytti lífinu mínu Sveinbjörn Eggertsson skrifar Skoðun Hefur þú tilkynnt um ofbeldi gegn barni? Alfa Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Gildi kærleika og mannúðar Toshiki Toma skrifar Skoðun Hvernig tryggjum við samkeppnishæfni þjóðar? Jón Skafti Gestsson skrifar Skoðun Í minningu Frans páfa - sem tók sér nafn verndardýrlings dýra og náttúru Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Flottu kjötauglýsingarnar í blöðunum... Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Grafarvogsgremjan Þorlákur Axel Jónsson skrifar Skoðun Er ég að svindla? – Um sambýli manns og gervigreindar í sköpun og þekkingu Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Fjármögnuðu stríðsvél Rússlands Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hugleiðingar á páskum Ámundi Loftsson skrifar Skoðun Gremjan í Grafarvogi Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Samlokan á borðinu: Hugleiðingar á föstudeginn langaum sjónvarpsþættina Adolescence Skúli Ólafsson skrifar Skoðun Móttaka skemmtiferðaskipa - hlustað á íbúa Þórdís Lóa Þórhallsdóttir skrifar Skoðun Námsfærni nemenda í íslenskum skólum: Eigum við að lækka rána? Sigríður Ólafsdóttir skrifar Skoðun Snorri byggir skoðun á skólakerfinu á reynslusögum annarra en Guðrún vitnar í ritrýndar heimildir Davíð Routley skrifar Skoðun Þegar mannshjörtun mætast Jóna Hrönn Bolladóttir,Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Horft til einkunna og annarra þátta við innritun í framhaldsskóla Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Sjá meira
Hæfileikafólk á Íslandi er álíka margt og í þrjú hundruð þúsund manna borg annars staðar í heiminum, sagði Willem Buiter, hagfræðingur á hagfræðingaráðstefnunni í Hörpu í haust. Ég held að hann hafi hitt naglann á höfuðið. Fyrir vikið nær hæfileikafólk oft ótrúlegum tökum á íslensku umhverfi. Það fær svo litla samkeppni. Tökum Egil Helgason sem dæmi. Í mínum huga er engum blöðum um það að fletta að hann er þar sem hann er fyrir verðleika. Hann er manna fróðastur, víðlesinn, talar mörg tungumál, getur verið skemmtilegur og er afskaplega ljúfur og afslappaður á skjánum. Allt eru þetta kostir sem prýða góðan sjónvarpsmann, mikinn hæfileikamann. En okkur vantar fleiri með hæfileika eins og hans. Egill er samt ekkert öðru vísi en við hin, breyskur og með afar fastmótaðar og stundum einstrengingslegar hugmyndir um lífið og tilveruna. Það finnst mér. Ef það væru 10 til 15 jafnokar Egils á íslenskum ljósvaka skiptu hleypidómar hans í sjálfu sér litlu. Jafnokarnir myndu veita honum mótvægi. En Egill er eiginlega einn, í það minnsta er hann í stöðu sem enginn annar hefur. Hann er eins og Styrmir og Matthías á blómaskeiði Moggans, en ríkisrekinn. Í mörg ár hefur varla komið til landsins sérfræðingur sem nöfnum tjáir að nefna öðru vísi en hann hafi farið í þáttinn til Egils. Hann hefur orðið nokkurs konar sía á útlenda fræðimenn sem hafa tjáð sig um það gerningaveður, sem gengið hefur yfir landið. Mörg viðtölin hafa verið hreint frábær – enda varla hægt að klúðra viðtali við suma þessa vitringa ef maður kann útlensku. En vitaskuld lita viðhorf Egils viðtölin. Það er bara eðli málsins samkvæmt. Svo kallar hann til frekar einsleitan hóp álitsgjafa. Honum er vorkunn að því leyti, að það eru tiltölulega fáir með liðugt málbein sem eru reiðubúnir að tjá sig reglulega um menn og málefni á ljósvakanum. Það veit ég af eigin raun. Og þeir virka stundum best í sjónvarpi sem eru reiðubúnir að slá um sig með sleggjudómum – kaldir kallar sem þykjast hafa allt á hreinu. En gallinn er bara sá, að sjaldnast er veruleikinn á hreinu. Og eins og á öðrum sviðum, svo ég vitni aftur til Buiters, takmarkar fámennið framboð á fólki sem hefur komist að ígrundaðri niðurstöðu. Egill hefur nú sýnt mér þann heiður að svara tvívegis greinastúf sem ég skrifaði í Fréttablaðið fyrir nokkrum dögum. Þar lét ég í ljós efasemdir um að við værum á réttri braut í uppgjöri á hruninu. Ég taldi og tel að við horfum of mikið á meinta glæpi. Einhvern veginn læðist að mér sá grunur, að starfsfólk sérstaks saksóknara upplifi hlutina með svipuðum hætti og ég. Þess vegna séu ekki komnar fram ákærurnar sem voru boðaðar. Þau sitji og klóri sér í hausnum af því þau hafi komist að því að sakarefnin, sem áttu að blasa við, séu einfaldlega ekki fyrir hendi. Að minnsta kosti ekki í þeim mæli sem þau bjuggust við. Ef rétt er þá er ekki til einskis af stað farið. En fyrst ég er að tala um Egil get ég ekki látið hjá líða að nefna, að í seinna svari hans við greinarstúfi mínum kom fram sjónarmið sem mér finnst ógeðfellt. Og ég held að við nánari skoðun sé hann mér sammála. En hann skrifar: „Ég held reyndar að Kristín sé vísvitandi að mikla þetta fyrir sér – embætti sérstaks saksóknara starfar tímabundið að rannsóknum á atburðum sem gerðust á stuttu tímabili. Þegar þeim er lokið verður væntanlega settur punktur við þessi mál – þá munum við vonandi eiga hér nothæfa stofnun sem rannsakar efnahagsbrot. Því hefur ekki áður verið til að dreifa.” Ég held að það sé misskilningur hjá Agli, að stjórnvöld hafi ætlað að gera þá sem verið er að rannsaka að tilraunadýrum. Slíkt get ég séð fyrir mér í Íran en ekki á Íslandi. Ég vil benda Agli á, að sakborningar í sakamálum eru lifandi fólk, sem telst saklaust uns sekt er sönnuð. En Egill er þess umkominn að kveða upp úr um sekt og segir í fyrri grein: „…þegar klíka manna stundar stórfelldar og kerfisbundnar falsanir og blekkingar til að komast yfir fjármagn annars fólks og setur heilt samfélag á hliðina – að þá eigi lögin ekki við. Það er dálítið langsótt kenning.“ Það hrína náttúrulega engin rök á þeim sem veit. Ég bæti því við, að mér finnst dónalegt, að tala um að ég sé vísvitandi að mikla hlutina fyrir mér. Af hverju ætti ég að gera það? Ég þykist vita, að Egill leyfi sér að draga þá ályktun vegna þess að ég vann hjá Baugi. Ég vek athygli Egils á að eitt sinn unnu yfir 60 þúsund manns hjá Baugi og tengdum fyrirtækjum. Finnst honum í lagi að gera okkur öllum upp skoðanir?
Matvælaframleiðslulandið Ísland – er framtíð án sérþekkingar? Ólöf Guðný Geirsdóttir,Ólafur Ögmundarson Skoðun
Skoðun Matvælaframleiðslulandið Ísland – er framtíð án sérþekkingar? Ólöf Guðný Geirsdóttir,Ólafur Ögmundarson skrifar
Skoðun Hlustum á okkar landsliðskonur - sýnum Ísrael rauða spjaldið Hrönn G. Guðmundsdóttir,Ragnhildur Hólmgeirsdóttir skrifar
Skoðun Í minningu Frans páfa - sem tók sér nafn verndardýrlings dýra og náttúru Árni Stefán Árnason skrifar
Skoðun Er ég að svindla? – Um sambýli manns og gervigreindar í sköpun og þekkingu Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar
Skoðun Samlokan á borðinu: Hugleiðingar á föstudeginn langaum sjónvarpsþættina Adolescence Skúli Ólafsson skrifar
Skoðun Námsfærni nemenda í íslenskum skólum: Eigum við að lækka rána? Sigríður Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Snorri byggir skoðun á skólakerfinu á reynslusögum annarra en Guðrún vitnar í ritrýndar heimildir Davíð Routley skrifar
Skoðun Horft til einkunna og annarra þátta við innritun í framhaldsskóla Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar
Matvælaframleiðslulandið Ísland – er framtíð án sérþekkingar? Ólöf Guðný Geirsdóttir,Ólafur Ögmundarson Skoðun