Fagleg íslensk leyniþjónusta 4. janúar 2007 18:28 Ein af leyniskýrslunum sem Stöð 2 fékk afhentar. Stöð 2 Samkvæmt leyniskjölum, sem Stöð 2 fékk aðgang að í krafti upplýsingalaga, virðist náið samstarf hafa verið á milli íslensku öryggisþjónustunnar og leyniþjónustu bandaríska flotans undir lok sjöunda áratugarins, þegar fullvíst er talið að víðtækar fjarskiptanjósnir hafi verið stundaðar í sovéska sendiráðinu. Í einu þessara skjala hæla bandarískir leyniþjónustumenn íslenskum kollegum sínum í hástert fyrir fagmennsku. Hér má sjá frétt Stöðvar 2 um málið. Skjölin fengust eftir mikla eftirgangsmuni og eftirfylgni úrskurðarnefndar upplýsingamála en fyrst var krafist aðgangs að þessum skjölum í ágúst. Í þeim er mest fjallað um alvarlegar áhyggjur manna af fjarskiptanjósnum í sovéska sendiráðinu en árið 1968 varð vart við mikla þungaflutninga til sendiráðsins. Á nokkurra mánaða tímabili komu 3,5 tonn af tækjum í sendiráðið í vernduðum diplómatapósti og lék grunur á að þarna væri verið að flytja inn njósnatæki. Málið er litið svo alvarlegum augum að Sigurjón Sigurðsson, lögreglustjóri ritar dómsmálaráðherra bréf og bendir á að þetta þurfi að rannska ofaní kjölinn. Bréfið er ritað á þorláksmessu og það er ef til vill til marks um mikilvægi málsins að Baldur Möller, ráðuneytisstjóri svarar erindinu samdægurs og heimilar rannsóknina. Í óundirrituðum minnisskjölum er rakið hvað gerðist í kjölfarið. Farið var fram á aðstoð manna frá leyniþjónustu bandaríska flotans og komu menn á þeirra vegum til landsins í ársbyrjun 1969. Til landsins var flutt sérbúin bifreið til að ganga úr skugga um hvernig njósnað væri úr sendiráðinu. Eins var íbúð í grennd við sendiráðið í Garðarstræti tekin undir þessa rannsókn. Í minnisblöðum kemur fram að nær fullvíst sé talið að sovésku sendiráðsstarfsmennirnir hafi komið sér upp búnaði til að hlera öll íslensk millilandasamtöl. Málum var þannig háttað að símtölin við útlönd fóru um sæstreng frá Vestmannaeyjum en frá Eyjum og í Landsímahúsið við Austurvöll voru símtölin send á bylgjum. Þetta gátu sendiráðsmenn hlustað á. Þegar sovésku tækin fundust í Kleifarvatni 1973 var talið nokkuð víst að þar væru njósnatæki sem skipt hefði verið út fyrir ný fimm árum áður. En þegar leyniþjónustumenn bandaríska flotans og íslensku lögreglunnar höfðu staðreynt þessar fjarskiptanjósnir var metið hvaða úrræði voru í boði. Kostirin voru metnir og þótti einsýnt að það væri hægt að færa sendingarnar á kapal að hluta og hátíðnibylgjur að hluta - þetta myndi þó kosta 27 milljónir að þávirði. Hægt væri að fara ódýrari leið - en hún myndi ekki vera eins árangursrík. Athyglisvert að sjá að þessir valkostir eru bornir undir bandarísku leynþjónustumennina og senda þeir skeyti þar sem þeir mæla með dýrari kostinum. Það vekur nokkra athygli að það var EKKI farið útí þessar framkvæmdir til þess að hindra njósnir sovétmanna. Í leyniskýrslu frá bandaríska flotanum til Sigurjóns Sigurðssonar, lögreglustjóra, sem titlaður er öryggisfulltrúi NATO eru þessi samskipti rakin. Í lokin hælir bandaríski leyniþjónustumaðurinn "collegum" á Íslandi í hástert fyrir fagmennsku - væntanlega er þar átt við íslenska leyniþjónustumenn. Hægt er að skoða skjölin sem pdf skjal hér fyrir neðan Bandaríkin Utanríkismál NATO Kalda stríðið Mest lesið „Þetta er auðvitað stórhættulegt“ Innlent Langtímarannsóknir skorti á áhrifum kreatíns Innlent Styttist í háþróuð gervigreindarsvindl á íslensku Innlent Bílar fullir af bensínbrúsum séu úti um alla borg Innlent Sagði sig úr þingmannahóp: „Ég læt ekki nota mig í slíkum tilgangi“ Innlent Setja þurfi meiri þunga í hagsmunagæslu gagnvart ESB Innlent „Í minningu sonar - og allra þeirra sem aldrei komu heim“ Innlent Gripinn glóðvolgur í skjóli nætur við að tappa af bílnum Innlent Díselþjófar staðnir að verki: „Þetta er búið að kosta okkur milljónir“ Innlent MBA-nemi kvartaði og kveinaði en beið lægri hlut Innlent Fleiri fréttir Langtímarannsóknir skorti á áhrifum kreatíns „Þetta er auðvitað stórhættulegt“ Styttist í háþróuð gervigreindarsvindl á íslensku Setja þurfi meiri þunga í hagsmunagæslu gagnvart ESB Neyðast til að endurbyggja grunnskólann vegna myglu Bílar fullir af bensínbrúsum séu úti um alla borg Áhyggjur af tollum ESB, olíuþjófur gómaður og fífldjarfir ferðamenn „Í minningu sonar - og allra þeirra sem aldrei komu heim“ MBA-nemi kvartaði og kveinaði en beið lægri hlut Hjólreiðamaður slasaður við Kerlingarfjöll Árekstur í Öxnadal Ung stúlka varð fyrir húsbíl og hljóp af vettvangi Vilja að ríkisstjórnin leggi allt kapp í að afstýra tollunum Sagði sig úr þingmannahóp: „Ég læt ekki nota mig í slíkum tilgangi“ Ekkert hægt að gera nema húseigendur kæri Segir afkomu hundraða ógnað með beinum hætti Mikil umferð á gosstöðvunum og óvissa á Grundartanga Gripinn glóðvolgur í skjóli nætur við að tappa af bílnum Sóttu veikan ferðamann í Loðmundarfjörð Óteljandi skiptin sem lögregla hefur þurft að vísa sömu mönnum út Vara fólk við því að ganga á nýrunnu hrauninu Stór jarðskjálfti í Vatnajökli Foreldrar ómeðvitaðir um fjárhagstjón barnanna í fjárhættuspilum Sjáanlega nóg komið þegar þjóðarleiðtogar taka undir Eldur í yfirgefnu húsi í Borgartúni Tvítugur Akureyringur með rafskutluleigu fyrir ferðamenn Þekktum Íslendingum lögð orð í munn með gervigreind Fulltrúar minnihlutans á einu um að tollarnir hafi ekki verið ræddir Gervigreind leggur Íslendingum orð í munn, bátabruni og veðrið um versló Atvinnubílstjóri með farþega undir áhrifum áfengis í vinnunni Sjá meira
Samkvæmt leyniskjölum, sem Stöð 2 fékk aðgang að í krafti upplýsingalaga, virðist náið samstarf hafa verið á milli íslensku öryggisþjónustunnar og leyniþjónustu bandaríska flotans undir lok sjöunda áratugarins, þegar fullvíst er talið að víðtækar fjarskiptanjósnir hafi verið stundaðar í sovéska sendiráðinu. Í einu þessara skjala hæla bandarískir leyniþjónustumenn íslenskum kollegum sínum í hástert fyrir fagmennsku. Hér má sjá frétt Stöðvar 2 um málið. Skjölin fengust eftir mikla eftirgangsmuni og eftirfylgni úrskurðarnefndar upplýsingamála en fyrst var krafist aðgangs að þessum skjölum í ágúst. Í þeim er mest fjallað um alvarlegar áhyggjur manna af fjarskiptanjósnum í sovéska sendiráðinu en árið 1968 varð vart við mikla þungaflutninga til sendiráðsins. Á nokkurra mánaða tímabili komu 3,5 tonn af tækjum í sendiráðið í vernduðum diplómatapósti og lék grunur á að þarna væri verið að flytja inn njósnatæki. Málið er litið svo alvarlegum augum að Sigurjón Sigurðsson, lögreglustjóri ritar dómsmálaráðherra bréf og bendir á að þetta þurfi að rannska ofaní kjölinn. Bréfið er ritað á þorláksmessu og það er ef til vill til marks um mikilvægi málsins að Baldur Möller, ráðuneytisstjóri svarar erindinu samdægurs og heimilar rannsóknina. Í óundirrituðum minnisskjölum er rakið hvað gerðist í kjölfarið. Farið var fram á aðstoð manna frá leyniþjónustu bandaríska flotans og komu menn á þeirra vegum til landsins í ársbyrjun 1969. Til landsins var flutt sérbúin bifreið til að ganga úr skugga um hvernig njósnað væri úr sendiráðinu. Eins var íbúð í grennd við sendiráðið í Garðarstræti tekin undir þessa rannsókn. Í minnisblöðum kemur fram að nær fullvíst sé talið að sovésku sendiráðsstarfsmennirnir hafi komið sér upp búnaði til að hlera öll íslensk millilandasamtöl. Málum var þannig háttað að símtölin við útlönd fóru um sæstreng frá Vestmannaeyjum en frá Eyjum og í Landsímahúsið við Austurvöll voru símtölin send á bylgjum. Þetta gátu sendiráðsmenn hlustað á. Þegar sovésku tækin fundust í Kleifarvatni 1973 var talið nokkuð víst að þar væru njósnatæki sem skipt hefði verið út fyrir ný fimm árum áður. En þegar leyniþjónustumenn bandaríska flotans og íslensku lögreglunnar höfðu staðreynt þessar fjarskiptanjósnir var metið hvaða úrræði voru í boði. Kostirin voru metnir og þótti einsýnt að það væri hægt að færa sendingarnar á kapal að hluta og hátíðnibylgjur að hluta - þetta myndi þó kosta 27 milljónir að þávirði. Hægt væri að fara ódýrari leið - en hún myndi ekki vera eins árangursrík. Athyglisvert að sjá að þessir valkostir eru bornir undir bandarísku leynþjónustumennina og senda þeir skeyti þar sem þeir mæla með dýrari kostinum. Það vekur nokkra athygli að það var EKKI farið útí þessar framkvæmdir til þess að hindra njósnir sovétmanna. Í leyniskýrslu frá bandaríska flotanum til Sigurjóns Sigurðssonar, lögreglustjóra, sem titlaður er öryggisfulltrúi NATO eru þessi samskipti rakin. Í lokin hælir bandaríski leyniþjónustumaðurinn "collegum" á Íslandi í hástert fyrir fagmennsku - væntanlega er þar átt við íslenska leyniþjónustumenn. Hægt er að skoða skjölin sem pdf skjal hér fyrir neðan
Bandaríkin Utanríkismál NATO Kalda stríðið Mest lesið „Þetta er auðvitað stórhættulegt“ Innlent Langtímarannsóknir skorti á áhrifum kreatíns Innlent Styttist í háþróuð gervigreindarsvindl á íslensku Innlent Bílar fullir af bensínbrúsum séu úti um alla borg Innlent Sagði sig úr þingmannahóp: „Ég læt ekki nota mig í slíkum tilgangi“ Innlent Setja þurfi meiri þunga í hagsmunagæslu gagnvart ESB Innlent „Í minningu sonar - og allra þeirra sem aldrei komu heim“ Innlent Gripinn glóðvolgur í skjóli nætur við að tappa af bílnum Innlent Díselþjófar staðnir að verki: „Þetta er búið að kosta okkur milljónir“ Innlent MBA-nemi kvartaði og kveinaði en beið lægri hlut Innlent Fleiri fréttir Langtímarannsóknir skorti á áhrifum kreatíns „Þetta er auðvitað stórhættulegt“ Styttist í háþróuð gervigreindarsvindl á íslensku Setja þurfi meiri þunga í hagsmunagæslu gagnvart ESB Neyðast til að endurbyggja grunnskólann vegna myglu Bílar fullir af bensínbrúsum séu úti um alla borg Áhyggjur af tollum ESB, olíuþjófur gómaður og fífldjarfir ferðamenn „Í minningu sonar - og allra þeirra sem aldrei komu heim“ MBA-nemi kvartaði og kveinaði en beið lægri hlut Hjólreiðamaður slasaður við Kerlingarfjöll Árekstur í Öxnadal Ung stúlka varð fyrir húsbíl og hljóp af vettvangi Vilja að ríkisstjórnin leggi allt kapp í að afstýra tollunum Sagði sig úr þingmannahóp: „Ég læt ekki nota mig í slíkum tilgangi“ Ekkert hægt að gera nema húseigendur kæri Segir afkomu hundraða ógnað með beinum hætti Mikil umferð á gosstöðvunum og óvissa á Grundartanga Gripinn glóðvolgur í skjóli nætur við að tappa af bílnum Sóttu veikan ferðamann í Loðmundarfjörð Óteljandi skiptin sem lögregla hefur þurft að vísa sömu mönnum út Vara fólk við því að ganga á nýrunnu hrauninu Stór jarðskjálfti í Vatnajökli Foreldrar ómeðvitaðir um fjárhagstjón barnanna í fjárhættuspilum Sjáanlega nóg komið þegar þjóðarleiðtogar taka undir Eldur í yfirgefnu húsi í Borgartúni Tvítugur Akureyringur með rafskutluleigu fyrir ferðamenn Þekktum Íslendingum lögð orð í munn með gervigreind Fulltrúar minnihlutans á einu um að tollarnir hafi ekki verið ræddir Gervigreind leggur Íslendingum orð í munn, bátabruni og veðrið um versló Atvinnubílstjóri með farþega undir áhrifum áfengis í vinnunni Sjá meira