Dagur gáttaður á Viðskiptaráði: „Leigufélögin eru ekki andskotinn sjálfur“ Agnar Már Másson skrifar 11. júní 2025 12:46 Dagur B. Eggertsson (t.v.) er hneykslaður á Viðskiptaráði, sem hefur kært íslensk stjórnvöld til ESA. Björn Brynjúlfur Björnsson (t.h.), er framkvæmdastjóri Viðskiptaráðs. Viðskiptaráð hefur kvartað til ESA þar sem það telur niðurgreiðslur til óhagnaðardrifinna húsnæðisfélaga grafa undan samkeppni og jafnræði á húsnæðismarkaði. Dagur B. Eggertsson, þingmaður Samfylkingarinnar og fyrrverandi borgarstjóri, segir ólíklegt að hagsmunir fyrirtækja séu fólgnir í verri húsnæðismarkaði. Viðskiptaráð Íslands hefur sent Eftirlitsstofnun EFTA (ESA) kvörtun vegna þess sem ráðið telur ólögmæta ríkisaðstoð í tengslum við niðurgreiðslur til húsnæðisfélaga á vegum þriðja aðila. Ráðið bendir þar á að íbúðunum væri aðeins úthlutað til umsækjenda í aðild að félögunum sem reka húsnæðisfélögin, í flestum tilfellum verkalýðsfélög „og þannig ekki aðgengilegar öllum almenningi“. Viðskiptaráð beinir til ESA að hefja rannsókn á málinu og beita þeim úrræðum sem stofnuninni eru fær gagnvart íslenskum stjórnvöldum. Í kvörtuninni er rakið hvernig stjórnvöld veiti húsnæðisfélögum „þríþætta fjárhagslega meðgjöf“ en þar er átt við úthlutunum lóða á undirverði, bein fjárframlög gegnum stofnframlög, og niðurgreidd fasteignalán frá Húsnæðis- og mannvirkjastofnun (HMS). Samanlagt jafngildi meðgjöfin 46% niðurgreiðslu á stofnkostnaði nýrra íbúða, að sögn Viðskiptaráðs. Nú þegar hafi 1.600 íbúðir verið byggðar af húsnæðisfélögum á vegum þriðja aðila. Af 9.250 áformuðum íbúðum sem í Reykjavík á næstu árum eigi 3.070 íbúðir að vera byggðar af húsnæðisfélögum. Áformaðar niðurgreiðslur ríkis og sveitarfélaga nema 64 mö. kr., sem jafngildir 21 m.kr. á hverja nýja íbúð, að sögn Viðskiptaráðs. Að mati Viðskiptaráðs grefur þetta fyrirkomulag undan samkeppni og jafnræði á húsnæðismarkaði. Ráðið telur það uppfylla öll skilyrði EES-samningsins um ólögmæta ríkisaðstoð; að hún sé veitt með opinberum fjármunum, veiti tilteknum aðilum fjárhagslegt forskot, sé sértæk og valdi röskun á samkeppni og geti haft áhrif á viðskipti innan EES svæðisins. Önnur sveitarfélög mættu gyrða sig í brók Dagur segir það ótrúlegt að Viðskiptaráð vegi að óhagnaðardrifnum húsnæðisfélögum og tekur fram að óhagnaðardrifin húsnæisfélög hafi valdið byltingu í húsnæðisöyrggi. Bendir borgarstjórinn fyrrverandi jafnframt á að leigan hjá þeim félögum sé allt að 40% ódýrari en á almenna markaðnum á höfuðborgarsvæðinu. Og þar sem þróun leiguverðs sé nú tekin í ríkari mæli inn í verðbólgumælingar ætti allt samfélagið að hafa hag af því að óhagnaðardrifin félög fái þrifist. „Raunar ættu Viðskiptaráð og allir aðrir að kalla eftir því að önnur sveitarfélög en Reykjavík ættu að girða sig [svo] í brók og úthluta miklu fleiri lóðum til þessara félaga,“ skrifar Dagur og nefnir að uppbygging félaganna byggi á löggjölf að danskri fyrirmynd þar sem slík félög séu kjölfesta á heilbrigðum húsnæðismarkaði. Umræðan á „algjörum villigötum“ „Gleymum því svo ekki að þessi félög eru ekki andskotinn sjálfur heldur eru þetta Bjarg og Bríet, leigufélög verkalýðshreyfingarinnar, Félagsbústaðir og leigufélög sveitarfélaganna, félög stúdenta sem reist hafa stúdentaíbúðir og svo eru þetta íbúðir sem reistar hafa verið fyrir fatlað fólk,“ bætir þingmaðurinn við. Þá beinir þingmaðurinn orðum að Viðskiptaráði og sem hann segir að hafi ítrekað stigið fram og vegið að veigamiklum þáttum og undirstöðum kjarasasamninga og friðar á vinnumarkaði. Aðför að félagslegum lausnum séu af því sauðahúsinu, einsog tillögur um að falla frá hækkun barnabóta. „Ég hef ekki nokkra trú á að fyrirtækin í landinu telji hagsmuni sína fólgna í verri húsnæðismarkaði eða að kjarasamningar rofni í haust,“ skrifar Dagur. „Ég skil ekki þessa leiðangra og óska hér með eftir fundi með stjórn Viðskiptaráðs til að ræða þessi mál. Þessi umræða er á algjörum villigötum.“ Húsnæðismál Reykjavík EFTA Leigumarkaður Mest lesið Skjálfti fannst á höfuðborgarsvæðinu Innlent Öryggisráðið ákveður að taka yfir Gasa-borg Erlent Finna áhugann dvína á meðan vinir berjast og deyja á vígvellinum Innlent Gufunesmálið: „Þetta átti aldrei að fara svona“ Innlent Mun funda með Pútín þó fundur með Selenskí sé hvergi í sjónmáli Erlent Enginn handtekinn eftir hópslagsmálin Innlent „Það fer enginn lífvörður út í“ Innlent Reyndi að kaupa glás af nammi og kom upp um tíu ára bankaræningja Innlent Gefur sig fram fimmtíu árum eftir bankarán í Kópavogi Innlent Demókratar setja sig í stellingar fyrir forsetaframboð Erlent Fleiri fréttir Nauðsynlegt að fólk fái úrræði til að vernda sig frá djúpfölsunum Enginn handtekinn eftir hópslagsmálin Skjálfti fannst á höfuðborgarsvæðinu Finna áhugann dvína á meðan vinir berjast og deyja á vígvellinum „Það fer enginn lífvörður út í“ Reyndi að kaupa glás af nammi og kom upp um tíu ára bankaræningja Gufunesmálið: „Þetta átti aldrei að fara svona“ Lygilegar tilraunir til að hafa áhrif á sakborning, Reynisfjara og tollar Trumps Olíuleit á teikniborðinu og býst við tíðindum í vetur Smokkamaðurinn enn ófundinn Sjúkrabíllinn bilaður og kemst ekki með sjúkling úr Þakgili Þrír á þaki jeppa á kafi í Jökulsá í Lóni Gefur sig fram fimmtíu árum eftir bankarán í Kópavogi Alvarlegt vinnuslys í Skagafirði Undirbúa steypuvinnu fyrir nýju Ölfusárbrúna Þungar áhyggjur af „síversnandi stöðu Íslands“ „Yfirgangur gyðingahataranna er algerlega óþolandi“ Af hættustigi á óvissustig vegna eldgoss Sálfræðingar rukka hátt í 26 þúsund krónur Tollar, höfundarréttur og þögn lögreglu í kynferðisbrotamálum Engin málaferli vegna slyss á Breiðamerkurjökli Tveir skjálftar um 3,3 að stærð Fundur hafinn í utanríkismálanefnd Mat á skólastarfi „algjört fúsk“: Eins og fyrirtæki sem „vona að þau endi ekki í blöðunum“ Ráðin nýr forstöðumaður Háskólaseturs Vestfjarða Íslendingur grunaður um heimilisofbeldi handtekinn í Grikklandi „Norska leiðin“ sé leið Sjálfstæðisflokksins Eigandi bíls fullur af bensínbrúsum handtekinn Tollarnir tilefni til hvorra tveggja örvæntingar og léttis Simmi lýsir áralöngu umsáturseinelti: Sat um hann í bílakjallara Sjá meira
Viðskiptaráð Íslands hefur sent Eftirlitsstofnun EFTA (ESA) kvörtun vegna þess sem ráðið telur ólögmæta ríkisaðstoð í tengslum við niðurgreiðslur til húsnæðisfélaga á vegum þriðja aðila. Ráðið bendir þar á að íbúðunum væri aðeins úthlutað til umsækjenda í aðild að félögunum sem reka húsnæðisfélögin, í flestum tilfellum verkalýðsfélög „og þannig ekki aðgengilegar öllum almenningi“. Viðskiptaráð beinir til ESA að hefja rannsókn á málinu og beita þeim úrræðum sem stofnuninni eru fær gagnvart íslenskum stjórnvöldum. Í kvörtuninni er rakið hvernig stjórnvöld veiti húsnæðisfélögum „þríþætta fjárhagslega meðgjöf“ en þar er átt við úthlutunum lóða á undirverði, bein fjárframlög gegnum stofnframlög, og niðurgreidd fasteignalán frá Húsnæðis- og mannvirkjastofnun (HMS). Samanlagt jafngildi meðgjöfin 46% niðurgreiðslu á stofnkostnaði nýrra íbúða, að sögn Viðskiptaráðs. Nú þegar hafi 1.600 íbúðir verið byggðar af húsnæðisfélögum á vegum þriðja aðila. Af 9.250 áformuðum íbúðum sem í Reykjavík á næstu árum eigi 3.070 íbúðir að vera byggðar af húsnæðisfélögum. Áformaðar niðurgreiðslur ríkis og sveitarfélaga nema 64 mö. kr., sem jafngildir 21 m.kr. á hverja nýja íbúð, að sögn Viðskiptaráðs. Að mati Viðskiptaráðs grefur þetta fyrirkomulag undan samkeppni og jafnræði á húsnæðismarkaði. Ráðið telur það uppfylla öll skilyrði EES-samningsins um ólögmæta ríkisaðstoð; að hún sé veitt með opinberum fjármunum, veiti tilteknum aðilum fjárhagslegt forskot, sé sértæk og valdi röskun á samkeppni og geti haft áhrif á viðskipti innan EES svæðisins. Önnur sveitarfélög mættu gyrða sig í brók Dagur segir það ótrúlegt að Viðskiptaráð vegi að óhagnaðardrifnum húsnæðisfélögum og tekur fram að óhagnaðardrifin húsnæisfélög hafi valdið byltingu í húsnæðisöyrggi. Bendir borgarstjórinn fyrrverandi jafnframt á að leigan hjá þeim félögum sé allt að 40% ódýrari en á almenna markaðnum á höfuðborgarsvæðinu. Og þar sem þróun leiguverðs sé nú tekin í ríkari mæli inn í verðbólgumælingar ætti allt samfélagið að hafa hag af því að óhagnaðardrifin félög fái þrifist. „Raunar ættu Viðskiptaráð og allir aðrir að kalla eftir því að önnur sveitarfélög en Reykjavík ættu að girða sig [svo] í brók og úthluta miklu fleiri lóðum til þessara félaga,“ skrifar Dagur og nefnir að uppbygging félaganna byggi á löggjölf að danskri fyrirmynd þar sem slík félög séu kjölfesta á heilbrigðum húsnæðismarkaði. Umræðan á „algjörum villigötum“ „Gleymum því svo ekki að þessi félög eru ekki andskotinn sjálfur heldur eru þetta Bjarg og Bríet, leigufélög verkalýðshreyfingarinnar, Félagsbústaðir og leigufélög sveitarfélaganna, félög stúdenta sem reist hafa stúdentaíbúðir og svo eru þetta íbúðir sem reistar hafa verið fyrir fatlað fólk,“ bætir þingmaðurinn við. Þá beinir þingmaðurinn orðum að Viðskiptaráði og sem hann segir að hafi ítrekað stigið fram og vegið að veigamiklum þáttum og undirstöðum kjarasasamninga og friðar á vinnumarkaði. Aðför að félagslegum lausnum séu af því sauðahúsinu, einsog tillögur um að falla frá hækkun barnabóta. „Ég hef ekki nokkra trú á að fyrirtækin í landinu telji hagsmuni sína fólgna í verri húsnæðismarkaði eða að kjarasamningar rofni í haust,“ skrifar Dagur. „Ég skil ekki þessa leiðangra og óska hér með eftir fundi með stjórn Viðskiptaráðs til að ræða þessi mál. Þessi umræða er á algjörum villigötum.“
Húsnæðismál Reykjavík EFTA Leigumarkaður Mest lesið Skjálfti fannst á höfuðborgarsvæðinu Innlent Öryggisráðið ákveður að taka yfir Gasa-borg Erlent Finna áhugann dvína á meðan vinir berjast og deyja á vígvellinum Innlent Gufunesmálið: „Þetta átti aldrei að fara svona“ Innlent Mun funda með Pútín þó fundur með Selenskí sé hvergi í sjónmáli Erlent Enginn handtekinn eftir hópslagsmálin Innlent „Það fer enginn lífvörður út í“ Innlent Reyndi að kaupa glás af nammi og kom upp um tíu ára bankaræningja Innlent Gefur sig fram fimmtíu árum eftir bankarán í Kópavogi Innlent Demókratar setja sig í stellingar fyrir forsetaframboð Erlent Fleiri fréttir Nauðsynlegt að fólk fái úrræði til að vernda sig frá djúpfölsunum Enginn handtekinn eftir hópslagsmálin Skjálfti fannst á höfuðborgarsvæðinu Finna áhugann dvína á meðan vinir berjast og deyja á vígvellinum „Það fer enginn lífvörður út í“ Reyndi að kaupa glás af nammi og kom upp um tíu ára bankaræningja Gufunesmálið: „Þetta átti aldrei að fara svona“ Lygilegar tilraunir til að hafa áhrif á sakborning, Reynisfjara og tollar Trumps Olíuleit á teikniborðinu og býst við tíðindum í vetur Smokkamaðurinn enn ófundinn Sjúkrabíllinn bilaður og kemst ekki með sjúkling úr Þakgili Þrír á þaki jeppa á kafi í Jökulsá í Lóni Gefur sig fram fimmtíu árum eftir bankarán í Kópavogi Alvarlegt vinnuslys í Skagafirði Undirbúa steypuvinnu fyrir nýju Ölfusárbrúna Þungar áhyggjur af „síversnandi stöðu Íslands“ „Yfirgangur gyðingahataranna er algerlega óþolandi“ Af hættustigi á óvissustig vegna eldgoss Sálfræðingar rukka hátt í 26 þúsund krónur Tollar, höfundarréttur og þögn lögreglu í kynferðisbrotamálum Engin málaferli vegna slyss á Breiðamerkurjökli Tveir skjálftar um 3,3 að stærð Fundur hafinn í utanríkismálanefnd Mat á skólastarfi „algjört fúsk“: Eins og fyrirtæki sem „vona að þau endi ekki í blöðunum“ Ráðin nýr forstöðumaður Háskólaseturs Vestfjarða Íslendingur grunaður um heimilisofbeldi handtekinn í Grikklandi „Norska leiðin“ sé leið Sjálfstæðisflokksins Eigandi bíls fullur af bensínbrúsum handtekinn Tollarnir tilefni til hvorra tveggja örvæntingar og léttis Simmi lýsir áralöngu umsáturseinelti: Sat um hann í bílakjallara Sjá meira