Rödd mannréttinda, jöfnuðar og jafnréttis þarf að hljóma á Alþingi Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar 26. nóvember 2024 12:12 Við sem erum fötluð lendum flest í þeim ósköpum að þurfa að reiða okkur á almannatryggingakerfið til framfærslu. Það kerfi var almenningur sammála um að setja á, til að mæta þeim erfiðu en eðlilegu atburðum að fólk slasist á vinnustöðum, veikist alvarlega, slasist í frítíma eða eignist fötluð börn. Allt eru þetta eðlilegir hlutar samfélags sem er allskonar, og þannig eigum við að líta á það. Um er að ræða eitt af mikilvægustu jöfnunartækjum samfélagsins sem þarf stöðugt að viðhalda, vaka yfir og bæta svo það grípi örugglega þau sem þurfa á að halda. Vinstri græn settu fram áherslur í ríkisstjórnarsamstarfinu um virðingu fyrir mannréttindum fatlaðs fólks þar sem markmiðið var að bæta lífskjör og lífsgæði þessa hóps og unnu markvisst að því að samningur Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks yrði innleiddur og lögfestur. Ný, óháð mannréttindastofnun var hluti af því ferli og mun hún að taka til starfa á vordögum. Á árinu lagði þáverandi félags- og vinnumarkaðsráðherra Guðmundur Ingi Guðbrandsson fram frumvarp til laga um nýtt og breytt almannatryggingakerfi. Þar er m.a. horft til þess að fólk fái tíma til að jafna sig eftir áföll og til að nýta endurhæfingu til að komast aftur út í lífið. Þá er tryggt að það hafi framfærslu á þeim tíma. Þar er líka horft til þess að fólk geti farið að hluta til á vinnumarkaðinn fái það starf við hæfi, án þess að launin renni að mestu í vasa ríkisins. Aðdragandi þess að frumvarpið var lagt fram til Alþingis var langur, nokkrir áratugir. En síðustu þrjú ár breytti þáverandi félags- og vinnumarkaðsráðherra vinnulaginu og ákvað að efni frumvarpsins skyldi reglulega borið undir hagsmunasamtök fatlaðs fólks, sem gátu þá spurt spurninga, gagnrýnt og lýst sínum áhyggjum. Þau gátu einnig bent á það sem betur mætti fara o.s.frv. Frumvarpið leit dagsins ljós í haust en þá var enn ýmislegt sem heildarsamtök fatlaðs fólks hafði við það að athuga. ÖBÍ lagði fram 13 mikilvægar breytingatillögur og óskaði eftir að tekið yrði tillit til þeirra. Ekki fengust allar tillögurnar samþykktar en tekið var tillit til nokkurra. Frumvarpið varð að lögum í júní og tekur gildi 1. september 2025. Mikil ábyrgð fylgir því að taka ákvarðanir um líf, heilsu og framfærslu einstaklinga. Tækifæri þeirra til samfélagsþátttöku og sjálfsagðra réttinda. Ég upplifði að bæði fyrrverandi forsætisráðherra og félags- og vinnumarkaðsráðherra vönduðu sig, og í snúnu samstarfi með öðrum stjórnarflokkum náðu þau að sigla þessu stóra máli í höfn. Félags- og vinnumarkaðsráðherra setti jafnframt fram metnaðarfulla áætlun um innleiðingu allra greina samnings Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks svokallaða landsáætlun í málefnum fatlaðs fólks, til ársins 2030. Ég tel að fáir félagsmálaráðherrar hafa sett sig jafn vel inn í málaflokkinn og Guðmundur Ingi Guðbrandsson gerði. Ég tel að hann hafi unnið frumvarpið af heilindum og með það í huga að þau sem þurfa á almannatryggingakerfinu að halda geti treyst því að það grípi þau. Þá er innbyggt í lagafrumvarpið að endurskoðun skuli fara fram á fyrstu þremur árunum svo bregðast megi við þeim annmörkum sem upp kunna að koma við innleiðingu þess, og það er mikilvægt. Í tíð Svandísar Svavarsdóttur þá heilbrigðisráðherra má nefna að hún hækkaði greiðsluþátttöku ríkisins í tannlækningum öryrkja og eldri borgara eða í 75%. Þannig lækkaði tannlæknakostnaður þessara hópa verulega og það skipti miklu máli. Ég treysti öflugu forystufólki VG til góðra verka í þágu samfélagsins. Guðmundur Ingi Guðbrandsson hefur sýnt að hann beitir sér gegn óréttlæti, mismunun og jaðarsetningu. Hann setur mannréttindi, náttúru og umhverfis og loftslagsmál í fyrsta sæti. Hann viðurkennir líka að hann muni ekki geta lifað af örorkulífeyrinum eins og hann er í dag og að enn muni þurfa að lagfæra og leiðrétta almannatryggingakerfið. Það verður verkefni nýrrar ríkisstjórnar að hækka lífeyrinn og bæta líf og kjör þeirra sem hann þurfa að nýta. Hvort nýtt kerfi virki eins og því er ætlað að gera, verða notendur að dæma um þegar lögin taka gildi og ný ríkisstjórn fer með framkvæmdina. Það er mikilvægt að rödd mannréttinda, jöfnuðar og jafnréttis hljómi á Alþingi, það er mikilvægt að kvenréttindi séu virt. Það er mikilvægt að mannúð sé höfð að leiðarljósi og það er mikilvægt að standa vörð um náttúruna en um leið að nýta auðlindir þjóðarinnar í hennar þágu. Þátttaka VG í ríkisstjórn undanfarin sex ár hefur skipt verulegu máli, þau stóðu vörð um hagsmuni almennings og náttúrunnar. Vegna þessa alls er mikilvægt að rödd Vinstri grænna verði á Alþingi. Höfundur er formaður Sjálfsbjargar lsh., í 10 sæti á lista VG í Reykjavíkurkjördæmi norður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þuríður Harpa Sigurðardóttir Skoðun: Alþingiskosningar 2024 Vinstri græn Mest lesið Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun 1 stk. ísl. ríkisborgararéttur - kr. 1,600 Róbert Björnsson Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir Skoðun Setjum kraft í íslenskukennslu fullorðinna Anna Linda Sigurðardóttir Skoðun Áhrif veiðigjalda ná út fyrir atvinnugreinina Ásgerður Kristín Gylfadóttir Skoðun Ekkert kerfi lifir af pólitískan geðþótta Guðrún Hafsteinsdóttir Skoðun Evrópumet! Háskólamenntun minnst metin á Íslandi Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Ég á þetta ég má þetta Arnar Atlason Skoðun Að vera hvítur og kristinn Guðbrandur Einarsson Skoðun RÚV - ljósritunarstofa ríkisins? Birgir Finnsson Skoðun Skoðun Skoðun 1 stk. ísl. ríkisborgararéttur - kr. 1,600 Róbert Björnsson skrifar Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Setjum kraft í íslenskukennslu fullorðinna Anna Linda Sigurðardóttir skrifar Skoðun Áhrif veiðigjalda ná út fyrir atvinnugreinina Ásgerður Kristín Gylfadóttir skrifar Skoðun Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson skrifar Skoðun RÚV - ljósritunarstofa ríkisins? Birgir Finnsson skrifar Skoðun Að vera hvítur og kristinn Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Heilbrigðisþjónusta í heimabyggð – loksins orðin að veruleika Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Komum heil heim eftir hvítasunnuhelgina Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Leiðin til Parísar (bókstaflega) Ólafur St. Arnarsson skrifar Skoðun Ósnertanlegir eineltisseggir og óhæfir starfsmenn Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Opinber skýring til Sigurjóns Þórðarsonar Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Ekkert kerfi lifir af pólitískan geðþótta Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Þegar undirskrift skiptir máli – um gervigreind, vottun og verðmæti mannlegra athafna Henning Arnór Úlfarsson skrifar Skoðun Hoppað yfir girðingarnar Vilhjálmur Árnason skrifar Skoðun Þegar ég fékk séns Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Verður greinilega að vera Ísrael Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Evrópumet! Háskólamenntun minnst metin á Íslandi Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Ríkið tekur – landsbyggðirnar fá minna Hjálmar Bogi Hafliðason skrifar Skoðun Snjallasta stefnubreyting Samfylkingarinnar Jóhann Frímann Arinbjarnarson skrifar Skoðun Þegar samfélagið þagnar Benóný Valur Jakobsson skrifar Skoðun Stjórnleysi í íslenskri dýravernd Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Olíumjólk Sigurður Ingi Friðleifsson skrifar Skoðun Leikskólagjöld í Kópavogi þau hæstu á landinu Örn Arnarson skrifar Skoðun Pólitískur gúmmítékki Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Þegar bændur bregðast dýrum sínum – Valda þeim þjáningu og skelfilegum dauðdaga Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Morðæðið á Gaza - Vitfirringin má ekki eyðileggja mennskuna Jón Baldvin Hannesson skrifar Skoðun Orðsins fyllsta merking Eiríkur Kristjánsson skrifar Skoðun Dóru Björt svarað! Jón G. Hauksson skrifar Skoðun Ísland og hafið: viðbrögð við brotum Ísraels á alþjóðalögum Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Magnús Magnússon skrifar Sjá meira
Við sem erum fötluð lendum flest í þeim ósköpum að þurfa að reiða okkur á almannatryggingakerfið til framfærslu. Það kerfi var almenningur sammála um að setja á, til að mæta þeim erfiðu en eðlilegu atburðum að fólk slasist á vinnustöðum, veikist alvarlega, slasist í frítíma eða eignist fötluð börn. Allt eru þetta eðlilegir hlutar samfélags sem er allskonar, og þannig eigum við að líta á það. Um er að ræða eitt af mikilvægustu jöfnunartækjum samfélagsins sem þarf stöðugt að viðhalda, vaka yfir og bæta svo það grípi örugglega þau sem þurfa á að halda. Vinstri græn settu fram áherslur í ríkisstjórnarsamstarfinu um virðingu fyrir mannréttindum fatlaðs fólks þar sem markmiðið var að bæta lífskjör og lífsgæði þessa hóps og unnu markvisst að því að samningur Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks yrði innleiddur og lögfestur. Ný, óháð mannréttindastofnun var hluti af því ferli og mun hún að taka til starfa á vordögum. Á árinu lagði þáverandi félags- og vinnumarkaðsráðherra Guðmundur Ingi Guðbrandsson fram frumvarp til laga um nýtt og breytt almannatryggingakerfi. Þar er m.a. horft til þess að fólk fái tíma til að jafna sig eftir áföll og til að nýta endurhæfingu til að komast aftur út í lífið. Þá er tryggt að það hafi framfærslu á þeim tíma. Þar er líka horft til þess að fólk geti farið að hluta til á vinnumarkaðinn fái það starf við hæfi, án þess að launin renni að mestu í vasa ríkisins. Aðdragandi þess að frumvarpið var lagt fram til Alþingis var langur, nokkrir áratugir. En síðustu þrjú ár breytti þáverandi félags- og vinnumarkaðsráðherra vinnulaginu og ákvað að efni frumvarpsins skyldi reglulega borið undir hagsmunasamtök fatlaðs fólks, sem gátu þá spurt spurninga, gagnrýnt og lýst sínum áhyggjum. Þau gátu einnig bent á það sem betur mætti fara o.s.frv. Frumvarpið leit dagsins ljós í haust en þá var enn ýmislegt sem heildarsamtök fatlaðs fólks hafði við það að athuga. ÖBÍ lagði fram 13 mikilvægar breytingatillögur og óskaði eftir að tekið yrði tillit til þeirra. Ekki fengust allar tillögurnar samþykktar en tekið var tillit til nokkurra. Frumvarpið varð að lögum í júní og tekur gildi 1. september 2025. Mikil ábyrgð fylgir því að taka ákvarðanir um líf, heilsu og framfærslu einstaklinga. Tækifæri þeirra til samfélagsþátttöku og sjálfsagðra réttinda. Ég upplifði að bæði fyrrverandi forsætisráðherra og félags- og vinnumarkaðsráðherra vönduðu sig, og í snúnu samstarfi með öðrum stjórnarflokkum náðu þau að sigla þessu stóra máli í höfn. Félags- og vinnumarkaðsráðherra setti jafnframt fram metnaðarfulla áætlun um innleiðingu allra greina samnings Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks svokallaða landsáætlun í málefnum fatlaðs fólks, til ársins 2030. Ég tel að fáir félagsmálaráðherrar hafa sett sig jafn vel inn í málaflokkinn og Guðmundur Ingi Guðbrandsson gerði. Ég tel að hann hafi unnið frumvarpið af heilindum og með það í huga að þau sem þurfa á almannatryggingakerfinu að halda geti treyst því að það grípi þau. Þá er innbyggt í lagafrumvarpið að endurskoðun skuli fara fram á fyrstu þremur árunum svo bregðast megi við þeim annmörkum sem upp kunna að koma við innleiðingu þess, og það er mikilvægt. Í tíð Svandísar Svavarsdóttur þá heilbrigðisráðherra má nefna að hún hækkaði greiðsluþátttöku ríkisins í tannlækningum öryrkja og eldri borgara eða í 75%. Þannig lækkaði tannlæknakostnaður þessara hópa verulega og það skipti miklu máli. Ég treysti öflugu forystufólki VG til góðra verka í þágu samfélagsins. Guðmundur Ingi Guðbrandsson hefur sýnt að hann beitir sér gegn óréttlæti, mismunun og jaðarsetningu. Hann setur mannréttindi, náttúru og umhverfis og loftslagsmál í fyrsta sæti. Hann viðurkennir líka að hann muni ekki geta lifað af örorkulífeyrinum eins og hann er í dag og að enn muni þurfa að lagfæra og leiðrétta almannatryggingakerfið. Það verður verkefni nýrrar ríkisstjórnar að hækka lífeyrinn og bæta líf og kjör þeirra sem hann þurfa að nýta. Hvort nýtt kerfi virki eins og því er ætlað að gera, verða notendur að dæma um þegar lögin taka gildi og ný ríkisstjórn fer með framkvæmdina. Það er mikilvægt að rödd mannréttinda, jöfnuðar og jafnréttis hljómi á Alþingi, það er mikilvægt að kvenréttindi séu virt. Það er mikilvægt að mannúð sé höfð að leiðarljósi og það er mikilvægt að standa vörð um náttúruna en um leið að nýta auðlindir þjóðarinnar í hennar þágu. Þátttaka VG í ríkisstjórn undanfarin sex ár hefur skipt verulegu máli, þau stóðu vörð um hagsmuni almennings og náttúrunnar. Vegna þessa alls er mikilvægt að rödd Vinstri grænna verði á Alþingi. Höfundur er formaður Sjálfsbjargar lsh., í 10 sæti á lista VG í Reykjavíkurkjördæmi norður.
Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar
Skoðun Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson skrifar
Skoðun Þegar undirskrift skiptir máli – um gervigreind, vottun og verðmæti mannlegra athafna Henning Arnór Úlfarsson skrifar
Skoðun Þegar bændur bregðast dýrum sínum – Valda þeim þjáningu og skelfilegum dauðdaga Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Ísland og hafið: viðbrögð við brotum Ísraels á alþjóðalögum Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Magnús Magnússon skrifar