Stjórnvöld, virðið frumbyggjaréttinn í íslensku samfélagi Sæmundur Einarsson skrifar 21. nóvember 2024 19:32 Frumbygginn er í okkur öllum. Hann býr í þjóðarsálinni og menningu okkar. Hann erfist á milli kynslóða og opnar dyr til að starfa í gjövulli náttúru landsins. Frumbygginn gerir ekki kröfu til eignaréttar. Handfæraveiðar hafa í gegnum aldirnar verið grunnstoð til afkomu fólksins. Sjósókn er Íslendingum í blóð borin. Þekking sjómanna á fiskimiðum út frá ströndum á heimaslóð sem nýtist vel til veiðanna. Í dag eru handfærabátar vel útbúnir plastbátar með góðan tækjakost sem kostar sitt. Það gætir ákveðin hræðsla meðal stjórnvalda um að fjöldi sjómanna sem stunda frjálsar handfæraveiðar fari fram úr hófi og ekkert verði við ráðið. Hugsanlega er þessi ótti stjórnvalda óþarfur. Til þess að komast í þetta kerfi er mikilll kostnaður sem dregur úr getu manna til að komast í kerfið. 1.Til að mynda þarf sjómaður sem vill stunda þessar veiðar að vera hluthafi í útgerði eða eigandi báts 2.Eigandi báts þarf að afla sér réttinda til að geta stundað veiðar í þessu smábátakerfi. Sem svar við ótta stjórnvalda hefur Landsamband smábátaeiganda óskað eftir því að stjórnvöld taki til greina tillögu sem samþykkt var á aðalfundi sambandsins 14.október síðastliðin. Fjallar tillagan um tilraunaverkefni í þessu kerfi. Það var skynsamlegt ákvæði í lögum um stjórn fiskveiða að veiðireynsla einstaka útgerða til kvóta skyldi vera 70% af veiðireynslu þeirra. Þannig féll 30% af veiðireynslu í ríkissjóð. Sá sjóður er ætlaður að nýta til sérstakra verkefna til að styrkja og styðja við landsbyggðina. Þessar úthlutanir eru tæki stjórnvalda til að bregðast við versnandi stöðu landsbyggðarinnar sem átti allt undir útgerð dagróðrarbáta. Aflaheimildir í aflamarki og krókaflamarki eru úthlutanir, séreign þjóðarinnar sem stjórnvöld geta ráðstafað án afskipta annarra. Þegar vel aflast á grunnslóð þá er góður árgangur komin í veiðina og því þjóðhagslega hagkvæmt að nýta hann á frjálsum handfæraveiðum. Þær taka ekki neitt frá öðrum útgerðum því þeirra afli er utan venjulega kvótasetningu í þorski og ufsa sem eru þær tegundir fiska sem eru í veiði handfæra báta. Að auki brenna inni þær tegundur ár hvert. Að því sögðu vel ég þakka samfélagi okkar fyrir framúrskarandi umgjörð sem orðin er í kring um smábáta. Það er búið að gera gríðarlega góða umgjörð fyrir kerfi sem getur ekki nýtt það til fulls vegna stöðvunar veiða á úthlutuðum veiðtíma. 1.Reglur um skoðunarskyldu báta. 2.Vaktstofa Landhelgisgæslunnar í gegnum AIS kerfið. 3.Skilvirk og áreiðanleg veðurlýsing í rauntíma frá Veðurstofu Íslands. 4.Björgunarbátar í viðbragðsstöðu um allt land. 5.Vel búnar smábátahafnir á landinu öllu. Þetta utanumhald hefur fækkað sjóslysum verulega undanfarin ár og sannað gildi sitt. Umgjörðin er þar af leiðandi góð en veiðiréttur brotin vegna stöðvunar veiðanna á úthlutuðum veiðtíma. Þessu þarf að breyta! Ég, frumbygginn og strandveiðimaðurinn til margra ára fæ oft þá spurningu:,,Af hverju ertu að þessu puði. Því er auðvelt að svara. Það er frelsið sem fylgir því að vera úti á sjó. Einyrki einn með sjálfum sér úti í náttúrunni, því fylgir alltaf von um góðan afla í byrjun veiðiferðar. Það er aldrei á vísan að róa. Sjómaðurinn er aldrei glaðari en á góðum degi þegar aflast vel. Sú gleði fæst ekki í apótekum eða vínbúðum því hún býr í manninum sjálfum. Sönn gleði”. Það er mitt svar og mæli ég með að stunda sjósókn. Hvernig væri að samfélagið taki sig saman og bæti þetta kerfi, lofi nýliðum að njóta svo afkoma þeirra sem það stunda sé tryggð? Nýliði sem hefur kraft, áhuga og þor til að stunda strandveiðar ætti að fá tækifæri til að hefja sjósókn sér og sínum til framfærslu hvar á landinu sem er. Að lokum: Það er komið að Alþingiskosningum. Þrátt fyrir mikilvægi strandveiða fyrir fjölda landsmanna er lítil umræða um þetta meingallaða kerfi. Flokkur fólksins hefur þegar lýst yfir stuðningi við breytingar, en hvað ætlar þinn flokkur að gera? Við skulum minna okkur á að strandveiðibátar voru 730 árið 2024 – hver og einn þeirra skiptir máli. Hvert atkvæði skiptir máli, ekki satt? Ég óska verðandi alþingismönnum velfarnaðar í störfum sínum að loknum kosningum. Ég skora á þá að láta sér málin varða. Höfundur er eldri borgari, trillusjómaður til 30 ára og fyrrverandi rafvirki Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Hafið Sjávarútvegur Skoðun: Alþingiskosningar 2024 Mest lesið Hörmulegur atburður í flugstöð Leifs Eiríkssonar Jón Pétursson Skoðun Forstjórinn stígur fram Örn Pálsson Skoðun Lífsgæði íbúa Mosfellsbæjar skert Regína Ásvaldsdóttir Skoðun Börnin á Gaza eru ekki í fríi Bjarni Fritzson,Blær Guðmundsdóttir ,Elías Rúni Þorsteinsson,Elísabet Thoroddsen,Gunnar Helgason,Linda Ólafsdóttir,Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir,Yrsa Þöll Gylfadóttir Skoðun Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun Eiga ellilífeyrir og örorkubætur að fylgja launavísitölu? Haukur Arnþórsson Skoðun Tilvera okkar er undarlegt ferðalag Hópur meðlima No Borders Skoðun Brimrót og veðragnýr í alþjóðamálum Árni Þór Sigurðsson Skoðun Nennið þið plís blessaða ríkisstjórn! Derek T. Allen Skoðun Mannréttindi fatlaðs fólks - orð og efndir Unnur Helga Óttarsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Karlar, piltar og strákar Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Eiga ellilífeyrir og örorkubætur að fylgja launavísitölu? Haukur Arnþórsson skrifar Skoðun Ísland verður að vernda hafið og fiskimiðin frá námuvinnslu á hafsbotni Laura Sólveig Lefort Scheefer,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir,Belén García Ovide,Huld Hafliðadóttir skrifar Skoðun Nennið þið plís blessaða ríkisstjórn! Derek T. Allen skrifar Skoðun Ertu klár? Jakob Smári Magnússon skrifar Skoðun Kengúrur eða Þorskar: Hver forritar framtíð Íslands? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Börnin á Gaza eru ekki í fríi Bjarni Fritzson,Blær Guðmundsdóttir ,Elías Rúni Þorsteinsson,Elísabet Thoroddsen,Gunnar Helgason,Linda Ólafsdóttir,Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir,Yrsa Þöll Gylfadóttir skrifar Skoðun Mannréttindi fatlaðs fólks - orð og efndir Unnur Helga Óttarsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Brimrót og veðragnýr í alþjóðamálum Árni Þór Sigurðsson skrifar Skoðun Forstjórinn stígur fram Örn Pálsson skrifar Skoðun Lífsgæði íbúa Mosfellsbæjar skert Regína Ásvaldsdóttir skrifar Skoðun Lestur lykillinn að endurhæfingu? Hvað ef lestur væri lykillinn út? Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Tilvera okkar er undarlegt ferðalag Hópur meðlima No Borders skrifar Skoðun Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Það að þrá börn eða ekki Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Tímanna tákn? Hólmgeir Baldursson skrifar Skoðun Hörmulegur atburður í flugstöð Leifs Eiríkssonar Jón Pétursson skrifar Skoðun Kvótaverð, veiðigjald, fjárfesting og arðsemi í sjávarútvegi Ásgeir Daníelsson skrifar Skoðun Getur Seljaskóli núna orðið símalaus skóli, Jóhanna? Kristín Jónsdóttir skrifar Skoðun Gagnsæi og traust á raforkumarkaði Einar S Einarsson skrifar Skoðun Ef þetta er rétt – hvað er þá rangt? Anna Berg Samúelsdóttir skrifar Skoðun Hvað er þetta MG? Júlíana Magnúsdóttir skrifar Skoðun Sjúkraþyrlu sem allra fyrst, kerfi sem veitir lífsbjörg Gunnar Svanur Einarsson skrifar Skoðun Ríkisstofnun forherðist við gagnrýni Björn Ólafsson skrifar Skoðun Bylting, bóla, bölvun - bull? Brynjólfur Þorvarðsson skrifar Skoðun Eru smáþjóðir stikkfríar? Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Ákall Valdimar Júlíusson skrifar Skoðun Á að leyfa eða halda áfram að banna? Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Íslenski fáninn fyrir samstöðu ekki mismunun Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Jafnlaunabarnið og baðvatnið Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Sjá meira
Frumbygginn er í okkur öllum. Hann býr í þjóðarsálinni og menningu okkar. Hann erfist á milli kynslóða og opnar dyr til að starfa í gjövulli náttúru landsins. Frumbygginn gerir ekki kröfu til eignaréttar. Handfæraveiðar hafa í gegnum aldirnar verið grunnstoð til afkomu fólksins. Sjósókn er Íslendingum í blóð borin. Þekking sjómanna á fiskimiðum út frá ströndum á heimaslóð sem nýtist vel til veiðanna. Í dag eru handfærabátar vel útbúnir plastbátar með góðan tækjakost sem kostar sitt. Það gætir ákveðin hræðsla meðal stjórnvalda um að fjöldi sjómanna sem stunda frjálsar handfæraveiðar fari fram úr hófi og ekkert verði við ráðið. Hugsanlega er þessi ótti stjórnvalda óþarfur. Til þess að komast í þetta kerfi er mikilll kostnaður sem dregur úr getu manna til að komast í kerfið. 1.Til að mynda þarf sjómaður sem vill stunda þessar veiðar að vera hluthafi í útgerði eða eigandi báts 2.Eigandi báts þarf að afla sér réttinda til að geta stundað veiðar í þessu smábátakerfi. Sem svar við ótta stjórnvalda hefur Landsamband smábátaeiganda óskað eftir því að stjórnvöld taki til greina tillögu sem samþykkt var á aðalfundi sambandsins 14.október síðastliðin. Fjallar tillagan um tilraunaverkefni í þessu kerfi. Það var skynsamlegt ákvæði í lögum um stjórn fiskveiða að veiðireynsla einstaka útgerða til kvóta skyldi vera 70% af veiðireynslu þeirra. Þannig féll 30% af veiðireynslu í ríkissjóð. Sá sjóður er ætlaður að nýta til sérstakra verkefna til að styrkja og styðja við landsbyggðina. Þessar úthlutanir eru tæki stjórnvalda til að bregðast við versnandi stöðu landsbyggðarinnar sem átti allt undir útgerð dagróðrarbáta. Aflaheimildir í aflamarki og krókaflamarki eru úthlutanir, séreign þjóðarinnar sem stjórnvöld geta ráðstafað án afskipta annarra. Þegar vel aflast á grunnslóð þá er góður árgangur komin í veiðina og því þjóðhagslega hagkvæmt að nýta hann á frjálsum handfæraveiðum. Þær taka ekki neitt frá öðrum útgerðum því þeirra afli er utan venjulega kvótasetningu í þorski og ufsa sem eru þær tegundir fiska sem eru í veiði handfæra báta. Að auki brenna inni þær tegundur ár hvert. Að því sögðu vel ég þakka samfélagi okkar fyrir framúrskarandi umgjörð sem orðin er í kring um smábáta. Það er búið að gera gríðarlega góða umgjörð fyrir kerfi sem getur ekki nýtt það til fulls vegna stöðvunar veiða á úthlutuðum veiðtíma. 1.Reglur um skoðunarskyldu báta. 2.Vaktstofa Landhelgisgæslunnar í gegnum AIS kerfið. 3.Skilvirk og áreiðanleg veðurlýsing í rauntíma frá Veðurstofu Íslands. 4.Björgunarbátar í viðbragðsstöðu um allt land. 5.Vel búnar smábátahafnir á landinu öllu. Þetta utanumhald hefur fækkað sjóslysum verulega undanfarin ár og sannað gildi sitt. Umgjörðin er þar af leiðandi góð en veiðiréttur brotin vegna stöðvunar veiðanna á úthlutuðum veiðtíma. Þessu þarf að breyta! Ég, frumbygginn og strandveiðimaðurinn til margra ára fæ oft þá spurningu:,,Af hverju ertu að þessu puði. Því er auðvelt að svara. Það er frelsið sem fylgir því að vera úti á sjó. Einyrki einn með sjálfum sér úti í náttúrunni, því fylgir alltaf von um góðan afla í byrjun veiðiferðar. Það er aldrei á vísan að róa. Sjómaðurinn er aldrei glaðari en á góðum degi þegar aflast vel. Sú gleði fæst ekki í apótekum eða vínbúðum því hún býr í manninum sjálfum. Sönn gleði”. Það er mitt svar og mæli ég með að stunda sjósókn. Hvernig væri að samfélagið taki sig saman og bæti þetta kerfi, lofi nýliðum að njóta svo afkoma þeirra sem það stunda sé tryggð? Nýliði sem hefur kraft, áhuga og þor til að stunda strandveiðar ætti að fá tækifæri til að hefja sjósókn sér og sínum til framfærslu hvar á landinu sem er. Að lokum: Það er komið að Alþingiskosningum. Þrátt fyrir mikilvægi strandveiða fyrir fjölda landsmanna er lítil umræða um þetta meingallaða kerfi. Flokkur fólksins hefur þegar lýst yfir stuðningi við breytingar, en hvað ætlar þinn flokkur að gera? Við skulum minna okkur á að strandveiðibátar voru 730 árið 2024 – hver og einn þeirra skiptir máli. Hvert atkvæði skiptir máli, ekki satt? Ég óska verðandi alþingismönnum velfarnaðar í störfum sínum að loknum kosningum. Ég skora á þá að láta sér málin varða. Höfundur er eldri borgari, trillusjómaður til 30 ára og fyrrverandi rafvirki
Börnin á Gaza eru ekki í fríi Bjarni Fritzson,Blær Guðmundsdóttir ,Elías Rúni Þorsteinsson,Elísabet Thoroddsen,Gunnar Helgason,Linda Ólafsdóttir,Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir,Yrsa Þöll Gylfadóttir Skoðun
Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun
Skoðun Ísland verður að vernda hafið og fiskimiðin frá námuvinnslu á hafsbotni Laura Sólveig Lefort Scheefer,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir,Belén García Ovide,Huld Hafliðadóttir skrifar
Skoðun Börnin á Gaza eru ekki í fríi Bjarni Fritzson,Blær Guðmundsdóttir ,Elías Rúni Þorsteinsson,Elísabet Thoroddsen,Gunnar Helgason,Linda Ólafsdóttir,Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir,Yrsa Þöll Gylfadóttir skrifar
Skoðun Mannréttindi fatlaðs fólks - orð og efndir Unnur Helga Óttarsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar
Skoðun Lestur lykillinn að endurhæfingu? Hvað ef lestur væri lykillinn út? Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar
Skoðun Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Börnin á Gaza eru ekki í fríi Bjarni Fritzson,Blær Guðmundsdóttir ,Elías Rúni Þorsteinsson,Elísabet Thoroddsen,Gunnar Helgason,Linda Ólafsdóttir,Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir,Yrsa Þöll Gylfadóttir Skoðun
Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun