„Við andlát manns lýkur skattskyldu hans“ Þórður Gunnarsson skrifar 21. nóvember 2024 08:02 Á vefsíðu Skattsins þar sem fjallað er um dánarbú segir meðal annars: „Við andlát manns lýkur skattskyldu hans.“ Fyrr má nú vera, en þessi setning segir þó aðeins hálfa söguna og er ekki fyllilega lýsandi fyrir raunveruleikann. Líkt og vitað er renna eignir látinna einstaklinga til erfingja sem þurfa svo að standa skil á 10 prósent erfðafjárskatti af eignum hins látna. Allir þekkja hin góðu og gildu rök gegn erfðafjárskatti – ósanngjarnt er að skattleggja fjármuni sem áður hafa sætt skattlagningu, jafnvel margoft. Einn frambjóðenda Pírata kvað sér máls í morgunsárið á miðvikudag og sagði að tillögur Sjálfstæðisflokksins um helmingun skattprósentu erfðafjárskatts og hækkun frítekjumarks í 20 milljónir króna, myndu helst gagnast hinum efnamestu. Sami frambjóðandi hafnar því að um margfalda skattlagningu sé að ræða, án þess þó að rökstyðja það frekar. Nefnir Píratinn verðbréfasöfn sem dæmi um eignir sem geta hækkað í verði og gengið í arf. Þrátt fyrir að eigandi verðbréfasafns falli frá þá sleppa erfingjar slíks safns ekki undan greiðslu fjármagnstekjuskatts, ef hagnaður er innleystur. Sá fjármagnstekjuskattur sem þá kemur til greiðslu bætist því við erfðafjárskatt. Á því leikur enginn vafi. Í grein Píratans virðist jafnframt gefið í skyn að erfðafjárskattur sé nauðsynlegt tæki gagnvart þeim aldrei innleystu hagnað af sínum fjárfestingum áður en þeir létu lífið. Minnir þetta á stefnu Samfylkingarinnar í Noregi sem leiddi nýverið í lög skatta á óinnleystan gengishagnað. Það hafði í för með sér landflótta í stórum stíl, einkum af hálfu stofnenda nýsköpunarfyrirtækja. Við skulum ekki leika þann leik eftir hér á landi. Frambjóðandi Pírata sakar Sjálfstæðisflokkinn um að kasta ryki í augu fólks með tillögum sínum um breytingar á erfðafjárskatti. Þær séu helst til þess fallnar að gagnast efnameira fólki. En ólíkt því sem Píratinn heldur fram, myndi sú breyting öðru fremur koma langstærstum hluta landsmanna að mestu gagni. Í svari fjármálaráðherra við fyrirspurn á þingi á árinu 2018 kom fram að meðalfjárhæð arfs á árunum 2010-2017 hefði haldist nokkuð stöðug á bilinu 2,5 – 3 milljónir króna, en gera má ráð fyrir að sú fjárhæð hafi hækkað síðan þá, samfara hækkunum á allflestum eignamörkuðum, sér í lagi fasteignum. Hækkun frítekjumarks erfðafjárskatts er því eðlileg ráðstöfun samfara hækkandi eignaverði, því annars á sér stað óþörf og ósanngjörn skattahækkun eftir því sem tíminn líður. Skattbyrði dæmigerðs dánarbús lækkar um nærri tvo þriðju Sé litið til nýlegra gagna Hagstofunnar má sjá að hrein eign þeirra landsmanna sem komnir voru á eftirlaunaaldur var um 71 milljón að miðgildi á síðasta ári. Þarna er um að ræða þann meginþorra, fullorðinna landsmanna sem hefur að lokinni starfsævi farið langt með, eða lokið við, að greiða upp fasteignalán og býr yfir sparnaði. Skattbyrði dánarbús sem samanstendur af hreinni eign upp á 71 milljón króna myndi lækka úr um 6,5 milljónum í ríflega 2,5 milljónir, ef tillögur Sjálfstæðisflokksins ná fram að ganga. Fyrir venjulegt og vinnandi fólk sem fær það verkefni í hendurnar að skipta upp dánarbúi með öðrum erfingjum munar sannarlega um þessar fjórar milljónir. Skattbyrðin lækkar um nærri 62 prósent, sé miðað við ofangreinda miðgildiseign og það dánarbú sem slík eign myndar. Skattalækkunin minnkar svo eftir því sem verðmæti eigna dánarbús hækkar, enda dregur þá úr hlutfallslegu vægi frítekjumarksins. Að sama skapi verða eignaminni dánarbú gerð nánast eða alveg skattfrjáls með hækkun frítekjumarks í 20 milljónir. Drögum til baka hækkanir Það skyldi svo ekki gleymast að vinstristjórnin sem réð ríkjum 2009 til 2013 hækkaði erfðafjárskatt úr 5 í 10 prósent. Löngu tímabært er að vinda ofan af þeirri vondu breytingu. Flestir eru eflaust á þeirri skoðun að hinn ósanngjarni erfðafjárskattur (sem skapar lítið brot af tekjum ríkissjóðs, innan við eitt prósent) skuli afnuminn með öllu. En tillögur Sjálfstæðisflokksins fela í sér áhrifaríka breytingu í rétta átt. Grein Píratans ber með sér gamalkunnugt mælskubragð vinstrimanna – að ýta undir tortryggni í garð samborgara sinna til að réttlæta meiri skattheimtu frekar en minni. Það er Píratinn sem kastar ryki í augu fólks með skrifum sínum. Að sama skapi afhjúpar greinin endanlega að Píratar eru ekkert annað – og ekkert öðruvísi – en aðrir teknókratískir vinstriflokkar af gamla skólanum sem tala fyrir boðum, bönnum og sköttum. Höfundur er hagfræðingur og skipar 11.sæti á lista Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík suður Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skattar og tollar Píratar Skoðun: Alþingiskosningar 2024 Sjálfstæðisflokkurinn Þórður Gunnarsson Mest lesið Kynlíf veldur einhverfu: Opið bréf til Háskóla Íslands og fjölmiðla Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Margrét Oddný Leópoldsdóttir Skoðun Deyr mjólkurkýrin ef eigandi hennar fær eitt viðbótar mjólkurglas? Þórður Snær Júlíusson Skoðun Er þetta í alvöru umdeild skoðun fámenns hóps? Snorri Másson Skoðun Réttur til endurtektarprófa: Jafnræði í námi fyrir alla stúdenta Vera Mist Magnúsdóttir,Guðlaug Eva Albertsdóttir Skoðun Aðför að landsbyggðinni – og tilraun til að slá ryki í augu almennings Ingibjörg Isaksen Skoðun Getur Sturlunga snúið aftur? Leifur B. Dagfinnsson Skoðun Ákvarðanir teknar í Reykjavík – afleiðingarnar skella á okkur Hópur Framsóknarmanna í sveitarstjórnum Skoðun Áskorun til Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga og Háskóla Íslands Ríkharður Ólafsson,Styrmir Hallsson Skoðun „Þessu er alltaf lofað fyrir kosningar en alltaf svikið“ Jóhann Páll Jóhannsson Skoðun Liðveisla fyrir öll Atli Már Haraldsson Skoðun Skoðun Skoðun Mælt fyrir miklum kjarabótum öryrkja og aldraðra Inga Sæland skrifar Skoðun Mannréttindabrot og stríðsglæpir Rússa í Úkraínu Erlingur Erlingsson skrifar Skoðun Áskorun til Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga og Háskóla Íslands Ríkharður Ólafsson,Styrmir Hallsson skrifar Skoðun Ákvarðanir teknar í Reykjavík – afleiðingarnar skella á okkur Hópur Framsóknarmanna í sveitarstjórnum skrifar Skoðun Snjallborgin eða Skuggaborgin Reykjavík: Gervigreindarknúið höfuðborgarsvæði Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Getur Sturlunga snúið aftur? Leifur B. Dagfinnsson skrifar Skoðun Vaka stendur með Menntavísindasviði í verki Gunnar Ásgrímsson skrifar Skoðun Vorbókaleysingar Henry Alexander Henrysson skrifar Skoðun Er þetta í alvöru umdeild skoðun fámenns hóps? Snorri Másson skrifar Skoðun Liðveisla fyrir öll Atli Már Haraldsson skrifar Skoðun Réttur til endurtektarprófa: Jafnræði í námi fyrir alla stúdenta Vera Mist Magnúsdóttir,Guðlaug Eva Albertsdóttir skrifar Skoðun Að standa við stóru orðin Guðmundur Ari Sigurjónsson skrifar Skoðun Aðför að landsbyggðinni – og tilraun til að slá ryki í augu almennings Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Deyr mjólkurkýrin ef eigandi hennar fær eitt viðbótar mjólkurglas? Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Kynlíf veldur einhverfu: Opið bréf til Háskóla Íslands og fjölmiðla Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Margrét Oddný Leópoldsdóttir skrifar Skoðun Ég virði þig og þín mörk, virðir þú mig og mín mörk ? Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar Skoðun „Þessu er alltaf lofað fyrir kosningar en alltaf svikið“ Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun Þjóðaröryggi að vera aðildarríki að Evrópusambandinu Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Fullvalda utan sambandsríkja Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Sagnaarfur Biblíunnar - Salómonsdómur, lög og ólög Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Skoðun Sjálfstæðir grunnskólar í hættu Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Borgaralegur vígbúnaður Dr. Bjarni Már Magnússon skrifar Skoðun Áskoranir og tækni í heilbrigðisþjónustu Teitur Guðmundsson skrifar Skoðun Ósunginn óður til doktorsnema Styrmir Hallsson skrifar Skoðun Frjáls umræða ekki lengur leyfð í USA – Skoðanafrelsi í hættu – Amerískt Gestapo í uppsiglingu? Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Tannhjól í mulningsvél? Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Fækkum kennurum um 90% Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Uppsagnarbréf til góða fólksins Daníel Freyr Jónsson skrifar Skoðun Kristni og íslam: Samfélag sem hvílir á skilningi Skúli S. Ólafsson skrifar Skoðun Hugtakastríðið mikla Sigmar Guðmundsson skrifar Sjá meira
Á vefsíðu Skattsins þar sem fjallað er um dánarbú segir meðal annars: „Við andlát manns lýkur skattskyldu hans.“ Fyrr má nú vera, en þessi setning segir þó aðeins hálfa söguna og er ekki fyllilega lýsandi fyrir raunveruleikann. Líkt og vitað er renna eignir látinna einstaklinga til erfingja sem þurfa svo að standa skil á 10 prósent erfðafjárskatti af eignum hins látna. Allir þekkja hin góðu og gildu rök gegn erfðafjárskatti – ósanngjarnt er að skattleggja fjármuni sem áður hafa sætt skattlagningu, jafnvel margoft. Einn frambjóðenda Pírata kvað sér máls í morgunsárið á miðvikudag og sagði að tillögur Sjálfstæðisflokksins um helmingun skattprósentu erfðafjárskatts og hækkun frítekjumarks í 20 milljónir króna, myndu helst gagnast hinum efnamestu. Sami frambjóðandi hafnar því að um margfalda skattlagningu sé að ræða, án þess þó að rökstyðja það frekar. Nefnir Píratinn verðbréfasöfn sem dæmi um eignir sem geta hækkað í verði og gengið í arf. Þrátt fyrir að eigandi verðbréfasafns falli frá þá sleppa erfingjar slíks safns ekki undan greiðslu fjármagnstekjuskatts, ef hagnaður er innleystur. Sá fjármagnstekjuskattur sem þá kemur til greiðslu bætist því við erfðafjárskatt. Á því leikur enginn vafi. Í grein Píratans virðist jafnframt gefið í skyn að erfðafjárskattur sé nauðsynlegt tæki gagnvart þeim aldrei innleystu hagnað af sínum fjárfestingum áður en þeir létu lífið. Minnir þetta á stefnu Samfylkingarinnar í Noregi sem leiddi nýverið í lög skatta á óinnleystan gengishagnað. Það hafði í för með sér landflótta í stórum stíl, einkum af hálfu stofnenda nýsköpunarfyrirtækja. Við skulum ekki leika þann leik eftir hér á landi. Frambjóðandi Pírata sakar Sjálfstæðisflokkinn um að kasta ryki í augu fólks með tillögum sínum um breytingar á erfðafjárskatti. Þær séu helst til þess fallnar að gagnast efnameira fólki. En ólíkt því sem Píratinn heldur fram, myndi sú breyting öðru fremur koma langstærstum hluta landsmanna að mestu gagni. Í svari fjármálaráðherra við fyrirspurn á þingi á árinu 2018 kom fram að meðalfjárhæð arfs á árunum 2010-2017 hefði haldist nokkuð stöðug á bilinu 2,5 – 3 milljónir króna, en gera má ráð fyrir að sú fjárhæð hafi hækkað síðan þá, samfara hækkunum á allflestum eignamörkuðum, sér í lagi fasteignum. Hækkun frítekjumarks erfðafjárskatts er því eðlileg ráðstöfun samfara hækkandi eignaverði, því annars á sér stað óþörf og ósanngjörn skattahækkun eftir því sem tíminn líður. Skattbyrði dæmigerðs dánarbús lækkar um nærri tvo þriðju Sé litið til nýlegra gagna Hagstofunnar má sjá að hrein eign þeirra landsmanna sem komnir voru á eftirlaunaaldur var um 71 milljón að miðgildi á síðasta ári. Þarna er um að ræða þann meginþorra, fullorðinna landsmanna sem hefur að lokinni starfsævi farið langt með, eða lokið við, að greiða upp fasteignalán og býr yfir sparnaði. Skattbyrði dánarbús sem samanstendur af hreinni eign upp á 71 milljón króna myndi lækka úr um 6,5 milljónum í ríflega 2,5 milljónir, ef tillögur Sjálfstæðisflokksins ná fram að ganga. Fyrir venjulegt og vinnandi fólk sem fær það verkefni í hendurnar að skipta upp dánarbúi með öðrum erfingjum munar sannarlega um þessar fjórar milljónir. Skattbyrðin lækkar um nærri 62 prósent, sé miðað við ofangreinda miðgildiseign og það dánarbú sem slík eign myndar. Skattalækkunin minnkar svo eftir því sem verðmæti eigna dánarbús hækkar, enda dregur þá úr hlutfallslegu vægi frítekjumarksins. Að sama skapi verða eignaminni dánarbú gerð nánast eða alveg skattfrjáls með hækkun frítekjumarks í 20 milljónir. Drögum til baka hækkanir Það skyldi svo ekki gleymast að vinstristjórnin sem réð ríkjum 2009 til 2013 hækkaði erfðafjárskatt úr 5 í 10 prósent. Löngu tímabært er að vinda ofan af þeirri vondu breytingu. Flestir eru eflaust á þeirri skoðun að hinn ósanngjarni erfðafjárskattur (sem skapar lítið brot af tekjum ríkissjóðs, innan við eitt prósent) skuli afnuminn með öllu. En tillögur Sjálfstæðisflokksins fela í sér áhrifaríka breytingu í rétta átt. Grein Píratans ber með sér gamalkunnugt mælskubragð vinstrimanna – að ýta undir tortryggni í garð samborgara sinna til að réttlæta meiri skattheimtu frekar en minni. Það er Píratinn sem kastar ryki í augu fólks með skrifum sínum. Að sama skapi afhjúpar greinin endanlega að Píratar eru ekkert annað – og ekkert öðruvísi – en aðrir teknókratískir vinstriflokkar af gamla skólanum sem tala fyrir boðum, bönnum og sköttum. Höfundur er hagfræðingur og skipar 11.sæti á lista Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík suður
Kynlíf veldur einhverfu: Opið bréf til Háskóla Íslands og fjölmiðla Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Margrét Oddný Leópoldsdóttir Skoðun
Réttur til endurtektarprófa: Jafnræði í námi fyrir alla stúdenta Vera Mist Magnúsdóttir,Guðlaug Eva Albertsdóttir Skoðun
Ákvarðanir teknar í Reykjavík – afleiðingarnar skella á okkur Hópur Framsóknarmanna í sveitarstjórnum Skoðun
Áskorun til Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga og Háskóla Íslands Ríkharður Ólafsson,Styrmir Hallsson Skoðun
Skoðun Áskorun til Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga og Háskóla Íslands Ríkharður Ólafsson,Styrmir Hallsson skrifar
Skoðun Ákvarðanir teknar í Reykjavík – afleiðingarnar skella á okkur Hópur Framsóknarmanna í sveitarstjórnum skrifar
Skoðun Snjallborgin eða Skuggaborgin Reykjavík: Gervigreindarknúið höfuðborgarsvæði Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar
Skoðun Réttur til endurtektarprófa: Jafnræði í námi fyrir alla stúdenta Vera Mist Magnúsdóttir,Guðlaug Eva Albertsdóttir skrifar
Skoðun Aðför að landsbyggðinni – og tilraun til að slá ryki í augu almennings Ingibjörg Isaksen skrifar
Skoðun Deyr mjólkurkýrin ef eigandi hennar fær eitt viðbótar mjólkurglas? Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Kynlíf veldur einhverfu: Opið bréf til Háskóla Íslands og fjölmiðla Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Margrét Oddný Leópoldsdóttir skrifar
Skoðun Frjáls umræða ekki lengur leyfð í USA – Skoðanafrelsi í hættu – Amerískt Gestapo í uppsiglingu? Ole Anton Bieltvedt skrifar
Kynlíf veldur einhverfu: Opið bréf til Háskóla Íslands og fjölmiðla Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Margrét Oddný Leópoldsdóttir Skoðun
Réttur til endurtektarprófa: Jafnræði í námi fyrir alla stúdenta Vera Mist Magnúsdóttir,Guðlaug Eva Albertsdóttir Skoðun
Ákvarðanir teknar í Reykjavík – afleiðingarnar skella á okkur Hópur Framsóknarmanna í sveitarstjórnum Skoðun
Áskorun til Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga og Háskóla Íslands Ríkharður Ólafsson,Styrmir Hallsson Skoðun