„Við andlát manns lýkur skattskyldu hans“ Þórður Gunnarsson skrifar 21. nóvember 2024 08:02 Á vefsíðu Skattsins þar sem fjallað er um dánarbú segir meðal annars: „Við andlát manns lýkur skattskyldu hans.“ Fyrr má nú vera, en þessi setning segir þó aðeins hálfa söguna og er ekki fyllilega lýsandi fyrir raunveruleikann. Líkt og vitað er renna eignir látinna einstaklinga til erfingja sem þurfa svo að standa skil á 10 prósent erfðafjárskatti af eignum hins látna. Allir þekkja hin góðu og gildu rök gegn erfðafjárskatti – ósanngjarnt er að skattleggja fjármuni sem áður hafa sætt skattlagningu, jafnvel margoft. Einn frambjóðenda Pírata kvað sér máls í morgunsárið á miðvikudag og sagði að tillögur Sjálfstæðisflokksins um helmingun skattprósentu erfðafjárskatts og hækkun frítekjumarks í 20 milljónir króna, myndu helst gagnast hinum efnamestu. Sami frambjóðandi hafnar því að um margfalda skattlagningu sé að ræða, án þess þó að rökstyðja það frekar. Nefnir Píratinn verðbréfasöfn sem dæmi um eignir sem geta hækkað í verði og gengið í arf. Þrátt fyrir að eigandi verðbréfasafns falli frá þá sleppa erfingjar slíks safns ekki undan greiðslu fjármagnstekjuskatts, ef hagnaður er innleystur. Sá fjármagnstekjuskattur sem þá kemur til greiðslu bætist því við erfðafjárskatt. Á því leikur enginn vafi. Í grein Píratans virðist jafnframt gefið í skyn að erfðafjárskattur sé nauðsynlegt tæki gagnvart þeim aldrei innleystu hagnað af sínum fjárfestingum áður en þeir létu lífið. Minnir þetta á stefnu Samfylkingarinnar í Noregi sem leiddi nýverið í lög skatta á óinnleystan gengishagnað. Það hafði í för með sér landflótta í stórum stíl, einkum af hálfu stofnenda nýsköpunarfyrirtækja. Við skulum ekki leika þann leik eftir hér á landi. Frambjóðandi Pírata sakar Sjálfstæðisflokkinn um að kasta ryki í augu fólks með tillögum sínum um breytingar á erfðafjárskatti. Þær séu helst til þess fallnar að gagnast efnameira fólki. En ólíkt því sem Píratinn heldur fram, myndi sú breyting öðru fremur koma langstærstum hluta landsmanna að mestu gagni. Í svari fjármálaráðherra við fyrirspurn á þingi á árinu 2018 kom fram að meðalfjárhæð arfs á árunum 2010-2017 hefði haldist nokkuð stöðug á bilinu 2,5 – 3 milljónir króna, en gera má ráð fyrir að sú fjárhæð hafi hækkað síðan þá, samfara hækkunum á allflestum eignamörkuðum, sér í lagi fasteignum. Hækkun frítekjumarks erfðafjárskatts er því eðlileg ráðstöfun samfara hækkandi eignaverði, því annars á sér stað óþörf og ósanngjörn skattahækkun eftir því sem tíminn líður. Skattbyrði dæmigerðs dánarbús lækkar um nærri tvo þriðju Sé litið til nýlegra gagna Hagstofunnar má sjá að hrein eign þeirra landsmanna sem komnir voru á eftirlaunaaldur var um 71 milljón að miðgildi á síðasta ári. Þarna er um að ræða þann meginþorra, fullorðinna landsmanna sem hefur að lokinni starfsævi farið langt með, eða lokið við, að greiða upp fasteignalán og býr yfir sparnaði. Skattbyrði dánarbús sem samanstendur af hreinni eign upp á 71 milljón króna myndi lækka úr um 6,5 milljónum í ríflega 2,5 milljónir, ef tillögur Sjálfstæðisflokksins ná fram að ganga. Fyrir venjulegt og vinnandi fólk sem fær það verkefni í hendurnar að skipta upp dánarbúi með öðrum erfingjum munar sannarlega um þessar fjórar milljónir. Skattbyrðin lækkar um nærri 62 prósent, sé miðað við ofangreinda miðgildiseign og það dánarbú sem slík eign myndar. Skattalækkunin minnkar svo eftir því sem verðmæti eigna dánarbús hækkar, enda dregur þá úr hlutfallslegu vægi frítekjumarksins. Að sama skapi verða eignaminni dánarbú gerð nánast eða alveg skattfrjáls með hækkun frítekjumarks í 20 milljónir. Drögum til baka hækkanir Það skyldi svo ekki gleymast að vinstristjórnin sem réð ríkjum 2009 til 2013 hækkaði erfðafjárskatt úr 5 í 10 prósent. Löngu tímabært er að vinda ofan af þeirri vondu breytingu. Flestir eru eflaust á þeirri skoðun að hinn ósanngjarni erfðafjárskattur (sem skapar lítið brot af tekjum ríkissjóðs, innan við eitt prósent) skuli afnuminn með öllu. En tillögur Sjálfstæðisflokksins fela í sér áhrifaríka breytingu í rétta átt. Grein Píratans ber með sér gamalkunnugt mælskubragð vinstrimanna – að ýta undir tortryggni í garð samborgara sinna til að réttlæta meiri skattheimtu frekar en minni. Það er Píratinn sem kastar ryki í augu fólks með skrifum sínum. Að sama skapi afhjúpar greinin endanlega að Píratar eru ekkert annað – og ekkert öðruvísi – en aðrir teknókratískir vinstriflokkar af gamla skólanum sem tala fyrir boðum, bönnum og sköttum. Höfundur er hagfræðingur og skipar 11.sæti á lista Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík suður Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skattar og tollar Píratar Skoðun: Alþingiskosningar 2024 Sjálfstæðisflokkurinn Þórður Gunnarsson Mest lesið Hörmulegur atburður í flugstöð Leifs Eiríkssonar Jón Pétursson Skoðun Forstjórinn stígur fram Örn Pálsson Skoðun Lífsgæði íbúa Mosfellsbæjar skert Regína Ásvaldsdóttir Skoðun Börnin á Gaza eru ekki í fríi Bjarni Fritzson,Blær Guðmundsdóttir ,Elías Rúni Þorsteinsson,Elísabet Thoroddsen,Gunnar Helgason,Linda Ólafsdóttir,Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir,Yrsa Þöll Gylfadóttir Skoðun Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun Eiga ellilífeyrir og örorkubætur að fylgja launavísitölu? Haukur Arnþórsson Skoðun Tilvera okkar er undarlegt ferðalag Hópur meðlima No Borders Skoðun Brimrót og veðragnýr í alþjóðamálum Árni Þór Sigurðsson Skoðun Nennið þið plís blessaða ríkisstjórn! Derek T. Allen Skoðun Mannréttindi fatlaðs fólks - orð og efndir Unnur Helga Óttarsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Karlar, piltar og strákar Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Eiga ellilífeyrir og örorkubætur að fylgja launavísitölu? Haukur Arnþórsson skrifar Skoðun Ísland verður að vernda hafið og fiskimiðin frá námuvinnslu á hafsbotni Laura Sólveig Lefort Scheefer,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir,Belén García Ovide,Huld Hafliðadóttir skrifar Skoðun Nennið þið plís blessaða ríkisstjórn! Derek T. Allen skrifar Skoðun Ertu klár? Jakob Smári Magnússon skrifar Skoðun Kengúrur eða Þorskar: Hver forritar framtíð Íslands? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Börnin á Gaza eru ekki í fríi Bjarni Fritzson,Blær Guðmundsdóttir ,Elías Rúni Þorsteinsson,Elísabet Thoroddsen,Gunnar Helgason,Linda Ólafsdóttir,Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir,Yrsa Þöll Gylfadóttir skrifar Skoðun Mannréttindi fatlaðs fólks - orð og efndir Unnur Helga Óttarsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Brimrót og veðragnýr í alþjóðamálum Árni Þór Sigurðsson skrifar Skoðun Forstjórinn stígur fram Örn Pálsson skrifar Skoðun Lífsgæði íbúa Mosfellsbæjar skert Regína Ásvaldsdóttir skrifar Skoðun Lestur lykillinn að endurhæfingu? Hvað ef lestur væri lykillinn út? Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Tilvera okkar er undarlegt ferðalag Hópur meðlima No Borders skrifar Skoðun Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Það að þrá börn eða ekki Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Tímanna tákn? Hólmgeir Baldursson skrifar Skoðun Hörmulegur atburður í flugstöð Leifs Eiríkssonar Jón Pétursson skrifar Skoðun Kvótaverð, veiðigjald, fjárfesting og arðsemi í sjávarútvegi Ásgeir Daníelsson skrifar Skoðun Getur Seljaskóli núna orðið símalaus skóli, Jóhanna? Kristín Jónsdóttir skrifar Skoðun Gagnsæi og traust á raforkumarkaði Einar S Einarsson skrifar Skoðun Ef þetta er rétt – hvað er þá rangt? Anna Berg Samúelsdóttir skrifar Skoðun Hvað er þetta MG? Júlíana Magnúsdóttir skrifar Skoðun Sjúkraþyrlu sem allra fyrst, kerfi sem veitir lífsbjörg Gunnar Svanur Einarsson skrifar Skoðun Ríkisstofnun forherðist við gagnrýni Björn Ólafsson skrifar Skoðun Bylting, bóla, bölvun - bull? Brynjólfur Þorvarðsson skrifar Skoðun Eru smáþjóðir stikkfríar? Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Ákall Valdimar Júlíusson skrifar Skoðun Á að leyfa eða halda áfram að banna? Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Íslenski fáninn fyrir samstöðu ekki mismunun Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Jafnlaunabarnið og baðvatnið Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Sjá meira
Á vefsíðu Skattsins þar sem fjallað er um dánarbú segir meðal annars: „Við andlát manns lýkur skattskyldu hans.“ Fyrr má nú vera, en þessi setning segir þó aðeins hálfa söguna og er ekki fyllilega lýsandi fyrir raunveruleikann. Líkt og vitað er renna eignir látinna einstaklinga til erfingja sem þurfa svo að standa skil á 10 prósent erfðafjárskatti af eignum hins látna. Allir þekkja hin góðu og gildu rök gegn erfðafjárskatti – ósanngjarnt er að skattleggja fjármuni sem áður hafa sætt skattlagningu, jafnvel margoft. Einn frambjóðenda Pírata kvað sér máls í morgunsárið á miðvikudag og sagði að tillögur Sjálfstæðisflokksins um helmingun skattprósentu erfðafjárskatts og hækkun frítekjumarks í 20 milljónir króna, myndu helst gagnast hinum efnamestu. Sami frambjóðandi hafnar því að um margfalda skattlagningu sé að ræða, án þess þó að rökstyðja það frekar. Nefnir Píratinn verðbréfasöfn sem dæmi um eignir sem geta hækkað í verði og gengið í arf. Þrátt fyrir að eigandi verðbréfasafns falli frá þá sleppa erfingjar slíks safns ekki undan greiðslu fjármagnstekjuskatts, ef hagnaður er innleystur. Sá fjármagnstekjuskattur sem þá kemur til greiðslu bætist því við erfðafjárskatt. Á því leikur enginn vafi. Í grein Píratans virðist jafnframt gefið í skyn að erfðafjárskattur sé nauðsynlegt tæki gagnvart þeim aldrei innleystu hagnað af sínum fjárfestingum áður en þeir létu lífið. Minnir þetta á stefnu Samfylkingarinnar í Noregi sem leiddi nýverið í lög skatta á óinnleystan gengishagnað. Það hafði í för með sér landflótta í stórum stíl, einkum af hálfu stofnenda nýsköpunarfyrirtækja. Við skulum ekki leika þann leik eftir hér á landi. Frambjóðandi Pírata sakar Sjálfstæðisflokkinn um að kasta ryki í augu fólks með tillögum sínum um breytingar á erfðafjárskatti. Þær séu helst til þess fallnar að gagnast efnameira fólki. En ólíkt því sem Píratinn heldur fram, myndi sú breyting öðru fremur koma langstærstum hluta landsmanna að mestu gagni. Í svari fjármálaráðherra við fyrirspurn á þingi á árinu 2018 kom fram að meðalfjárhæð arfs á árunum 2010-2017 hefði haldist nokkuð stöðug á bilinu 2,5 – 3 milljónir króna, en gera má ráð fyrir að sú fjárhæð hafi hækkað síðan þá, samfara hækkunum á allflestum eignamörkuðum, sér í lagi fasteignum. Hækkun frítekjumarks erfðafjárskatts er því eðlileg ráðstöfun samfara hækkandi eignaverði, því annars á sér stað óþörf og ósanngjörn skattahækkun eftir því sem tíminn líður. Skattbyrði dæmigerðs dánarbús lækkar um nærri tvo þriðju Sé litið til nýlegra gagna Hagstofunnar má sjá að hrein eign þeirra landsmanna sem komnir voru á eftirlaunaaldur var um 71 milljón að miðgildi á síðasta ári. Þarna er um að ræða þann meginþorra, fullorðinna landsmanna sem hefur að lokinni starfsævi farið langt með, eða lokið við, að greiða upp fasteignalán og býr yfir sparnaði. Skattbyrði dánarbús sem samanstendur af hreinni eign upp á 71 milljón króna myndi lækka úr um 6,5 milljónum í ríflega 2,5 milljónir, ef tillögur Sjálfstæðisflokksins ná fram að ganga. Fyrir venjulegt og vinnandi fólk sem fær það verkefni í hendurnar að skipta upp dánarbúi með öðrum erfingjum munar sannarlega um þessar fjórar milljónir. Skattbyrðin lækkar um nærri 62 prósent, sé miðað við ofangreinda miðgildiseign og það dánarbú sem slík eign myndar. Skattalækkunin minnkar svo eftir því sem verðmæti eigna dánarbús hækkar, enda dregur þá úr hlutfallslegu vægi frítekjumarksins. Að sama skapi verða eignaminni dánarbú gerð nánast eða alveg skattfrjáls með hækkun frítekjumarks í 20 milljónir. Drögum til baka hækkanir Það skyldi svo ekki gleymast að vinstristjórnin sem réð ríkjum 2009 til 2013 hækkaði erfðafjárskatt úr 5 í 10 prósent. Löngu tímabært er að vinda ofan af þeirri vondu breytingu. Flestir eru eflaust á þeirri skoðun að hinn ósanngjarni erfðafjárskattur (sem skapar lítið brot af tekjum ríkissjóðs, innan við eitt prósent) skuli afnuminn með öllu. En tillögur Sjálfstæðisflokksins fela í sér áhrifaríka breytingu í rétta átt. Grein Píratans ber með sér gamalkunnugt mælskubragð vinstrimanna – að ýta undir tortryggni í garð samborgara sinna til að réttlæta meiri skattheimtu frekar en minni. Það er Píratinn sem kastar ryki í augu fólks með skrifum sínum. Að sama skapi afhjúpar greinin endanlega að Píratar eru ekkert annað – og ekkert öðruvísi – en aðrir teknókratískir vinstriflokkar af gamla skólanum sem tala fyrir boðum, bönnum og sköttum. Höfundur er hagfræðingur og skipar 11.sæti á lista Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík suður
Börnin á Gaza eru ekki í fríi Bjarni Fritzson,Blær Guðmundsdóttir ,Elías Rúni Þorsteinsson,Elísabet Thoroddsen,Gunnar Helgason,Linda Ólafsdóttir,Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir,Yrsa Þöll Gylfadóttir Skoðun
Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun
Skoðun Ísland verður að vernda hafið og fiskimiðin frá námuvinnslu á hafsbotni Laura Sólveig Lefort Scheefer,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir,Belén García Ovide,Huld Hafliðadóttir skrifar
Skoðun Börnin á Gaza eru ekki í fríi Bjarni Fritzson,Blær Guðmundsdóttir ,Elías Rúni Þorsteinsson,Elísabet Thoroddsen,Gunnar Helgason,Linda Ólafsdóttir,Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir,Yrsa Þöll Gylfadóttir skrifar
Skoðun Mannréttindi fatlaðs fólks - orð og efndir Unnur Helga Óttarsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar
Skoðun Lestur lykillinn að endurhæfingu? Hvað ef lestur væri lykillinn út? Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar
Skoðun Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Börnin á Gaza eru ekki í fríi Bjarni Fritzson,Blær Guðmundsdóttir ,Elías Rúni Þorsteinsson,Elísabet Thoroddsen,Gunnar Helgason,Linda Ólafsdóttir,Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir,Yrsa Þöll Gylfadóttir Skoðun
Uppbygging í Grafarvogi eflir hverfið og mætir húsnæðiskrísunni á skynsaman hátt Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun