Verstu kennarar í heimi Gígja Bjargardóttir skrifar 11. nóvember 2024 14:31 Nú standa yfir verkföll allra aðildarfélaga KÍ, verkföll sem dreifast milli sveitarfélaga og skólastiga, í mislangan tíma. Hér í mínu bæjarfélagi, Seltjarnarnesi, eru kennarar í leikskólanum í verkfalli. Ótímabundnu. Í því felst mikil lífsgæðaskerðing fyrir börnin og gífurlegt rask fyrir foreldra og aðstandendur þeirra. Við leikskólakennarar tökum því að fara í verkfall ekki af neinni léttúð; verkfall er neyðaraðgerð sem er ráðist í eftir vandlega ígrundun og er henni ætlað að þrýsta á samningaviðræður í kjarabaráttu. Og þessi aðgerð er óravegu frá því að vera fyrsta skrefið sem tekið hefur verið í yfirstandandi kjaraviðræðum; samninganefndir KÍ hafa setið á fundum mánuðum saman, og hafa kennarar verið samningslausir frá mars og maí á þessu ári. Það sem stóra deilumálið snýst um er að árið 2016, fyrir átta árum, var skrifað undir samning þar sem kennurum var lofað jöfnun launa á við almennan vinnumarkað, á sama tíma og lífeyrisréttindi hins almenna markaðar voru jöfnuð við hinn opinbera. Jöfnun lífeyrisréttinda á almennum vinnumarkaði gekk hratt og örugglega fyrir sig, en kennarar eru nú búnir að bíða í öll þessi ár eftir að hafist verði handa við að jafna laun kennara. Og nú er þolinmæði kennara einfaldlega á þrotum: við búum við samfélagssáttmála sem gerir ráð fyrir því að staðið sé við þá samninga sem skrifað er undir. Ef ekki eru lengur forsendur fyrir því að gagnkvæmt traust ríki á milli viðsemjenda, ættum við einfaldlega að hætta að nota orðið samfélag og finna eitthvað allt annað hugtak sem raunverulega fangar ástandið. Samninganefndir sveitarfélaganna hafa ekki viljað eiga samtal um þennan vanefnda samning og í dag snýst deilan m.a. um að finna viðmiðunarhóp á hinum almenna markaði sem hægt er að bera störf kennara við. Á samfélagsmiðlum snerist orðræðan fljótt upp í að persónugera verkfallsaðgerðir okkar og við leikskólakennarar, á Seltjarnarnesi og víðar, vorum vænd um að vera vond við börnin sem við menntum og hlúum að í okkar daglega starfi. Það er ekki einungis ósanngjarnt, heldur líka virkilega sárt. Við leikskólakennarar erum fagstétt sem stendur í kjaradeilu, með skýran verkfallsrétt. Verkfall þýðir að leggja niður störf. Það þarf vart að taka það fram hvað okkur þykir það miður að börnin, og fjölskyldur þeirra, líði fyrir þetta. En okkur hefur verið stillt upp við vegg og allar aðrar aðgerðir hafa verið fullreyndar. Hvernig þetta verkfall er útfært er ekki á forræði okkar kennara, heldur treystum við því að forysta okkar stéttarfélags hafi þekkingu og innsýn og velji aðgerðir sem knýja fram samninga. Við í Leikskóla Seltjarnarness erum í þeirri óvenjulegu forréttindastöðu að meirihluti starfsfólks leikskólans er fagmenntaður og þar af leiðandi meðlimir í Kennarasambandi Íslands. Að jafnaði fer þar fram metnaðarfullt og vandað starf sem börnin okkar munu búa að á allri sinni skólagöngu. En þetta er því miður ekki raunin í öllum leikskólum landsins, heilt yfir eru leikskólakennarar um 24% starfsfólks í leikskólum. Og þó að hin 76% sem starfa séu vandað og dásamlegt fólk þá er verið að mismuna börnum um tækifæri til menntunar. Þau margvíslegu verkefni sem eru hluti af daglegu starfi leikskólans eru skipulögð og leidd af fagfólki, hvort sem það er málörvun, tónlistarkennsla, listsköpun, útinám eða annað markvisst nám. Þetta eru tækifæri sem börnin á Nesinu fá alla jafna, þó svo enn megi gera betur, en um land allt er verið að brjóta á rétti barna til gæðamenntunar með því að viðhalda leikskólaumhverfinu og kjörum kennara á þann hátt að faglært fólk helst ekki í starfi. Annað starfsfólk leggur svo sannarlega sitt af mörkum og er okkur gífurlega mikilvægt, en fagfólkið er það sem skipuleggur nám barnanna og ber ábyrgðina. Fagfólkið er stöðugleikinn sem leikskólastarfið þarf, því við sem þarna störfum vitum hversu ótrúlega mikilvæg fyrstu árin eru fyrir þroska og vellíðan barna, og skipta öllu máli fyrir það sem koma skal. Enn og aftur þurfum við kennarar að verja fagmennsku leikskólastigsins. Kæru foreldrar, þið hafið fullan rétt á að vera ósátt og hafið rétt á ykkar skoðunum á aðgerðum, en þær breyta ekki þeirri stöðu sem uppi er. Búið er að dæma kröfurnar löglegar. Verkföll eru skollin á. Hvernig þær aðgerðir þróast veltur á viðsemjendum og deilan leysist við samningaborðið, ekki á samfélagsmiðlum. Ég fullvissa ykkur um að ekkert stendur hjarta kennarans nær en að bæta menntun barna; okkur ber skylda til að fjárfesta í börnunum okkar um allt land, ekki bara á Seltjarnarnesi. Og til að það sé mögulegt verður samfélagið að fjárfesta í kennarastarfinu. Það gengur einfaldlega ekki upp að fólk í fullri vinnu, með fimm ára háskólanám að baki, þurfi oftar en ekki að vinna aukavinnu til þess eins að ná endum saman. Ég hvet ykkur til að standa með kennurum og beita ykkur þar sem þið getið haft áhrif. Þið foreldrar eruð langt frá því að vera máttlaust afl, við kennarar leikskólans finnum vel fyrir þrýstingi ykkar, boðleiðin niður á bæjarskrifstofu er ekki lengri. Hvað með með undirskriftalista til sveitarstjórna? Höfundur er kennari og trúnaðarmaður í Leikskóla Seltjarnarness. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kennaraverkfall 2024 Mest lesið Kristrún, það er bannað að plata Snorri Másson Skoðun Öndunaræfingar í boði SFS Vala Árnadóttir Skoðun Öndum rólega – á meðan húsið brennur Magnús Magnússon Skoðun Ferðalag úr fangelsi hugans Sigurður Árni Reynisson Skoðun 50 þúsund nýir íbúar – Hvernig tryggjum við samheldni? Guðmundur Ari Sigurjónsson Skoðun Umbylting ríkisfjármála á átta mánuðum Jóhann Páll Jóhannsson Skoðun „Akademísk sniðganga“: gaslýsingar og hnignun háskólasamfélagsins Birgir Finnsson Skoðun Átta atriði sem sýna fram á vanda hávaxtastefnunnar Halla Gunnarsdóttir Skoðun Hraðahindranir fyrir strætó Sveinn Ólafsson Skoðun Að setjast í fyrsta sinn á skólabekk Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Kristrún, það er bannað að plata Snorri Másson skrifar Skoðun Öndunaræfingar í boði SFS Vala Árnadóttir skrifar Skoðun Öndum rólega – á meðan húsið brennur Magnús Magnússon skrifar Skoðun Umbylting ríkisfjármála á átta mánuðum Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun Átta atriði sem sýna fram á vanda hávaxtastefnunnar Halla Gunnarsdóttir skrifar Skoðun 50 þúsund nýir íbúar – Hvernig tryggjum við samheldni? Guðmundur Ari Sigurjónsson skrifar Skoðun Framtíð nemenda í fyrsta sæti í Kópavogi Ásdís Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Að setjast í fyrsta sinn á skólabekk Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Ferðalag úr fangelsi hugans Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Hraðahindranir fyrir strætó Sveinn Ólafsson skrifar Skoðun Íslenzkir sambandsríkissinnar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Garðurinn okkar fyllist af illgresi Davíð Bergmann skrifar Skoðun Nýtt landsframlag – og hvað svo? Hrafnhildur Bragadóttir,Birna Sigrún Hallsdóttir skrifar Skoðun Fágætir dýrgripir í Vestmannaeyjum Gunnar Salvarsson skrifar Skoðun Gjaldskyldulandið Ísland - Viltu hafa bílastæðagjald við hverja lækjarsprænu? Hermann Helguson skrifar Skoðun Gervigreind er ekki sannleiksvél – en við getum gert svörin traustari Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Er einnig von á góðakstri Strætó í ár? Stefán Hrafn Jónsson skrifar Skoðun Ferðumst saman í Reykjavík Heiða Björg Hilmisdóttir skrifar Skoðun Þúsundir barna bætast við umferðina Hrefna Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Þau sem hlaupa í átt að hættunni þegar aðrir flýja Gísli Rafn Ólafsson skrifar Skoðun Öndum rólega Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Réttur barna versus veruleiki Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Framtíð villta laxins hangir á bláþræði Elvar Örn Friðriksson skrifar Skoðun „Akademísk sniðganga“: gaslýsingar og hnignun háskólasamfélagsins Birgir Finnsson skrifar Skoðun Við lifum ekki á tíma fasisma Hjörvar Sigurðsson skrifar Skoðun Fíknisjúkdómur – samfélagsleg ábyrgð sem við þurfum að takast á við Halldór Þór Svavarsson skrifar Skoðun Ætlar ríkið að stuðla að aukinni tóbaksneyslu á Íslandi? Bjarni Freyr Guðmundsson skrifar Skoðun Bílastæðavandi í Reykjavík – tími til aðgerða Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Þakkir til Sivjar Arnar Sigurðsson skrifar Skoðun Fráleit túlkun á fornum texta breytir ekki staðreyndum Ómar Torfason skrifar Sjá meira
Nú standa yfir verkföll allra aðildarfélaga KÍ, verkföll sem dreifast milli sveitarfélaga og skólastiga, í mislangan tíma. Hér í mínu bæjarfélagi, Seltjarnarnesi, eru kennarar í leikskólanum í verkfalli. Ótímabundnu. Í því felst mikil lífsgæðaskerðing fyrir börnin og gífurlegt rask fyrir foreldra og aðstandendur þeirra. Við leikskólakennarar tökum því að fara í verkfall ekki af neinni léttúð; verkfall er neyðaraðgerð sem er ráðist í eftir vandlega ígrundun og er henni ætlað að þrýsta á samningaviðræður í kjarabaráttu. Og þessi aðgerð er óravegu frá því að vera fyrsta skrefið sem tekið hefur verið í yfirstandandi kjaraviðræðum; samninganefndir KÍ hafa setið á fundum mánuðum saman, og hafa kennarar verið samningslausir frá mars og maí á þessu ári. Það sem stóra deilumálið snýst um er að árið 2016, fyrir átta árum, var skrifað undir samning þar sem kennurum var lofað jöfnun launa á við almennan vinnumarkað, á sama tíma og lífeyrisréttindi hins almenna markaðar voru jöfnuð við hinn opinbera. Jöfnun lífeyrisréttinda á almennum vinnumarkaði gekk hratt og örugglega fyrir sig, en kennarar eru nú búnir að bíða í öll þessi ár eftir að hafist verði handa við að jafna laun kennara. Og nú er þolinmæði kennara einfaldlega á þrotum: við búum við samfélagssáttmála sem gerir ráð fyrir því að staðið sé við þá samninga sem skrifað er undir. Ef ekki eru lengur forsendur fyrir því að gagnkvæmt traust ríki á milli viðsemjenda, ættum við einfaldlega að hætta að nota orðið samfélag og finna eitthvað allt annað hugtak sem raunverulega fangar ástandið. Samninganefndir sveitarfélaganna hafa ekki viljað eiga samtal um þennan vanefnda samning og í dag snýst deilan m.a. um að finna viðmiðunarhóp á hinum almenna markaði sem hægt er að bera störf kennara við. Á samfélagsmiðlum snerist orðræðan fljótt upp í að persónugera verkfallsaðgerðir okkar og við leikskólakennarar, á Seltjarnarnesi og víðar, vorum vænd um að vera vond við börnin sem við menntum og hlúum að í okkar daglega starfi. Það er ekki einungis ósanngjarnt, heldur líka virkilega sárt. Við leikskólakennarar erum fagstétt sem stendur í kjaradeilu, með skýran verkfallsrétt. Verkfall þýðir að leggja niður störf. Það þarf vart að taka það fram hvað okkur þykir það miður að börnin, og fjölskyldur þeirra, líði fyrir þetta. En okkur hefur verið stillt upp við vegg og allar aðrar aðgerðir hafa verið fullreyndar. Hvernig þetta verkfall er útfært er ekki á forræði okkar kennara, heldur treystum við því að forysta okkar stéttarfélags hafi þekkingu og innsýn og velji aðgerðir sem knýja fram samninga. Við í Leikskóla Seltjarnarness erum í þeirri óvenjulegu forréttindastöðu að meirihluti starfsfólks leikskólans er fagmenntaður og þar af leiðandi meðlimir í Kennarasambandi Íslands. Að jafnaði fer þar fram metnaðarfullt og vandað starf sem börnin okkar munu búa að á allri sinni skólagöngu. En þetta er því miður ekki raunin í öllum leikskólum landsins, heilt yfir eru leikskólakennarar um 24% starfsfólks í leikskólum. Og þó að hin 76% sem starfa séu vandað og dásamlegt fólk þá er verið að mismuna börnum um tækifæri til menntunar. Þau margvíslegu verkefni sem eru hluti af daglegu starfi leikskólans eru skipulögð og leidd af fagfólki, hvort sem það er málörvun, tónlistarkennsla, listsköpun, útinám eða annað markvisst nám. Þetta eru tækifæri sem börnin á Nesinu fá alla jafna, þó svo enn megi gera betur, en um land allt er verið að brjóta á rétti barna til gæðamenntunar með því að viðhalda leikskólaumhverfinu og kjörum kennara á þann hátt að faglært fólk helst ekki í starfi. Annað starfsfólk leggur svo sannarlega sitt af mörkum og er okkur gífurlega mikilvægt, en fagfólkið er það sem skipuleggur nám barnanna og ber ábyrgðina. Fagfólkið er stöðugleikinn sem leikskólastarfið þarf, því við sem þarna störfum vitum hversu ótrúlega mikilvæg fyrstu árin eru fyrir þroska og vellíðan barna, og skipta öllu máli fyrir það sem koma skal. Enn og aftur þurfum við kennarar að verja fagmennsku leikskólastigsins. Kæru foreldrar, þið hafið fullan rétt á að vera ósátt og hafið rétt á ykkar skoðunum á aðgerðum, en þær breyta ekki þeirri stöðu sem uppi er. Búið er að dæma kröfurnar löglegar. Verkföll eru skollin á. Hvernig þær aðgerðir þróast veltur á viðsemjendum og deilan leysist við samningaborðið, ekki á samfélagsmiðlum. Ég fullvissa ykkur um að ekkert stendur hjarta kennarans nær en að bæta menntun barna; okkur ber skylda til að fjárfesta í börnunum okkar um allt land, ekki bara á Seltjarnarnesi. Og til að það sé mögulegt verður samfélagið að fjárfesta í kennarastarfinu. Það gengur einfaldlega ekki upp að fólk í fullri vinnu, með fimm ára háskólanám að baki, þurfi oftar en ekki að vinna aukavinnu til þess eins að ná endum saman. Ég hvet ykkur til að standa með kennurum og beita ykkur þar sem þið getið haft áhrif. Þið foreldrar eruð langt frá því að vera máttlaust afl, við kennarar leikskólans finnum vel fyrir þrýstingi ykkar, boðleiðin niður á bæjarskrifstofu er ekki lengri. Hvað með með undirskriftalista til sveitarstjórna? Höfundur er kennari og trúnaðarmaður í Leikskóla Seltjarnarness.
Skoðun Gjaldskyldulandið Ísland - Viltu hafa bílastæðagjald við hverja lækjarsprænu? Hermann Helguson skrifar
Skoðun Gervigreind er ekki sannleiksvél – en við getum gert svörin traustari Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Fíknisjúkdómur – samfélagsleg ábyrgð sem við þurfum að takast á við Halldór Þór Svavarsson skrifar