Haraldur baunar á forstjóra Landsvirkjunar Rafn Ágúst Ragnarsson skrifar 17. ágúst 2024 15:31 Mikillar ólgu hefur gætt vegna byggingar vindorkuvers við Vaðöldu. Vísir/Samsett Haraldur Þór Jónsson, oddviti í Skeiða- og Gnúpverjahreppi er ósammála fullyrðingum Harðar Arnarsonar, forstjóra Landsvirkjunar, um umfangsmikið samráð við hagaðila tilætlaðs vindorkuvers í Búrfellslundi við Vaðöldu. Haraldur vænir Landsvirkjun um vindasöm vinnubrögð í stað vandasamra. Í aðsendri grein á Vísi sem birtist fyrr í dag skrifar Hörður að leyfisveitingaferlið vegna Búrfellslundar hafi verið mjög ítarlegt og fjarri því að það hafi verið geðþótta háð eða skort skýran ramma, eins og Haraldur hafi haldið fram. „Undirbúningur að byggingu Búrfellslundar, vindorkuvers Landsvirkjunar við Vaðöldu, hefur staðið á annan áratug. Á þeim tíma hafa aðstæður allar verið rannsakaðar ítarlega, Alþingi fjallað margoft um virkjunarkostinn, hann farið í gegnum mat á umhverfisáhrifum, flókið umsóknarferli virkjunarleyfis staðið í tæp tvö ár, sveitarfélagið hefur unnið deiliskipulag svæðisins, gengið var frá lögbundnum samningum um tengingu vindorkuversins við dreifikerfi raforku og samið við ríkið um lands- og vindorkuréttindi,“ skrifar Hörður. Skorður á endurnýjanlegum orkugjöfum Hann segir upptalningu þessa meira að segja vera mikla einföldun. Ítarlegar rannsóknir hafi verið gerðar á náttúrufari, gróðri og farleiðum fugla auk sífelldra vindmælinga. Rammaáætlun lá loks fyrir árið 2022 hátt í áratug eftir að virkjunarkosturinn var fyrst lagður fram til umfjöllunar, að sögn Harðar. Í október þess árs sótti Landsvirkjun um virkjunarleyfi sem afgreitt var nú í ágúst eftir ítarlega yfirferð Orkustofnunar. Hörður segist fagna umfjöllun um málið en að ekki sé hægt að sjá allt fyrir. „Vel má vera að endurskoða þurfi leyfisveitingaferli að einhverju leyti en það er fjarstæða að láta eins og ekki hafi verið hugað að öllum þáttum málsins á sl. 11 árum. Reyndar hefur þessi langi tími reynst okkur erfiðastur, það setur orkufyrirtæki þjóðarinnar óneitanlega skorður við skipulagningu orkuöflunar þegar ekki er hægt að sjá með meiri vissu fram í tímann,“ skrifar Hörður. „Við höfum sett okkur skýr markmið um orkuskipti en við getum ekki hætt að nota bensín og olíu nema við fáum græna orkugjafa í staðinn. Þar ætlar orkufyrirtæki þjóðarinnar sannarlega að leggja sitt af mörkum,“ skrifar hann að lokum. Vindasöm en ekki vandasöm Haraldur Þór segist ekki efast um vandasöm vinnubrögð Landsvirkjunar og segir starfsfólk stofnunarinnar standa sig vel í sínum störfum. Hins vegar sé markmiðið að byggja virkjun og því fá önnur sjónarmið ekki brautargengi þar. „Mikilvægt er því að fara yfir hina hliðina á sama málinu, það er að segja, vindasöm vinnubrögð í aðdraganda vindorkuvers,“ skrifar Haraldur. Haraldur segir Landsvirkjun hafa skilað inn í umfjöllun í rammaáætlun 200 MW vindorkuveri árið 2013 og að niðurstaða verkefnastjórnar rammaáætlunarinnar hefði verið að Búrfellslundur væri slæmur orkunýtingarkostur sökum áhrifa hans á ferðaþjónustu og útivist. „Hann muni hafa með sjónrænt áhrifasvæði á hálendi Íslands sem er í kringum 1.000 ferkílómetrar. Verkefnastjórnin lagði til að Búrfellslundur yrði í biðflokki og alþingi staðfesti þá ákvörðun,“ skrifar Haraldur. Óvönduð vinnubrögð Alþingis Haraldur segir Landsvirkjun þá hafa minnkað umfang vindorkuversins í 120 MW til að minnka umhverfisáhrifin og taka tillit til athugasemda. Eftir umfjöllun rammaáætlunar árið 2020 hafi niðurstaða verkefnisstjórnarinnar verið að þrátt fyrir breytta útfærslu væru áhrifin af vindorkuverinu enn verri en fyrri útgáfa þar sem vægi ferðaþjónustunnar sem atvinnugrein hefði tvöfaldast á þessu fimm ára tímabili. Lagt hafi þá verið til að Búrfellslundur yrði áfram í biðflokki. „Það má því skrifa afgreiðslu Alþingis á óvönduð vinnubrögð þar sem Alþingi tók pólitíska ákvörðun um að setja Búrfellslund í nýtingarflokk gegn faglegu rökum verkefnastjórnarinnar. Áhugavert væri að kalla eftir faglegu forsendum sem lágu til grundvallar ákvörðunar alþingis á þeim tíma, ef þau eru til!“ skrifar Haraldur. Haraldur skrifar þá að í stefnu umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra sem unnið hefur verið að síðan 2022 sé sérstaklega tekið fram að ekki eigi að byggja vindorkuver innan miðhálendislínunnar. Þar fari þó hljóð og mynd ekki saman því Búrfellslundur er vissulega á hálendi Íslands. „Til að redda málinu, þá var bætt inn í komandi vindorkustefnu að hún gildi ekki aftur í tímann svo Landsvirkjun geti reist Búrfellslund því okkur liggur svo á, það er komið að skuldardögum eins og ráðherrann hefur sagt,“ segir Haraldur. 100 störf í Eyjum en engin þar sem orkan skapast Haraldur segir að bæði skuggavarp og hljóðvist vindorkuversins hafi áhrif í Skeiða- og Gnúpverjahreppi og takmarki því landnotkun sveitarfélagsins. Það sé þrátt fyrir að ekki hafi verið sótt um að vindorkuverið fari í skipulag þess né að Búrfellslundur skili nokkrum tekjum í nærumhverfi sínu. „Búrfellslundur verður rekinn af erlendum sérfræðingum sem munu koma 1-2svar til landsins á ári að sinna viðhaldi. Hann skilar því engum staðbundnum störfum og þar af leiðandi engum útsvarstekjum til sveitarfélaganna. En það skiptir víst engu máli, það er búið að undirbúa þetta svo faglega og ákvörðun alþingis var svo fagleg,“ skrifar Haraldur. Haraldur tekur þá fram raforkusamning sem Landsvirkjun gerði við Laxey ehf. um sölu á endurnýjanlegri raforku til uppbyggingar nýrrar landeldisstöðvar Laxeyjar í Vestmannaeyjum. Í tilkynningu komi fram að forsenda samningsins sé meðal annars að Búrfellslundur verði gangsettur í lok árs 2026. Gert sé ráð fyrir að verkefnið skapi hundrað störf í Vestmannaeyjum, en engin störf skapist þar sem orkan verður til. „Hefur íbúum Rangárþings Ytra eða Skeiða- og Gnúpverjahrepps verið faglega kynnt að orkan úr Búrfellslundi fari til Vestmannaeyja en verði ekki nýtt til atvinnuuppbyggingar í nærumhverfi orkuframleiðslunnar?“ skrifar Haraldur. Vindorka Landsvirkjun Skeiða- og Gnúpverjahreppur Umhverfismál Vindorkuver í Búrfellslundi Mest lesið Búningsklefar minna á fatagám: „Þetta mun aldrei breytast, því miður“ Innlent Tóku farsíma af unglingum í Hafnarfirði og millifærðu af reikningum Innlent Á leið til Suður-Afríku með syni sína í meðferð vegna úrræðaleysis Innlent Diljá hlustaði á Bítið með tárin í augunum Innlent Umferð stýrt eftir að ekið var á grindverk á Austurvegi Innlent Leigubílstjóri grunaður um stórfellda líkamsárás rekinn Innlent Farþegi á bak og burt þegar björgunaraðilar mættu Innlent Spyr hvort aflífa þurfi sig vegna mjaðmaskipta Innlent Nýkjörinn bæjarstjóri alvarlega særður eftir stunguárás Erlent Engan óraði fyrir framhaldinu Erlent Fleiri fréttir „Það er sárt að þurfa að horfa á eftir þeim“ Ekki hlutverk stjórnarandstöðunnar að halda uppi stemmingu Segir réttast að ráðherra dragi drögin í heild sinni til baka Spyr hvort aflífa þurfi sig vegna mjaðmaskipta Þungt símtal bónda í Skagafirði Lögregla lýsir eftir Aylin Dæmi um að aðstandendur beri fíkniefni í börn á Stuðlum Tóku farsíma af unglingum í Hafnarfirði og millifærðu af reikningum Stofna hreyfingu til undirbúnings íslenskum her Fólk hvatt til að setjast og spjalla á spjallbekknum Diljá hlustaði á Bítið með tárin í augunum Kyngreint nautasæði kemur vel út Samþykkt að kortleggja eignarhald sjávarútvegsfyrirtækja „Þýðir ekki bara að moka yfir hlutina“ Segir stöðuna á sjúkrahúsinu á Akureyri grafalvarlega „Það þarf að gera meira og hraðar“ Ekki áfellisdómur yfir kerfinu að farið sé með börn í meðferð í Suður-Afríku Snjór í Esjunni en ekki víst að hann festist Farþegi á bak og burt þegar björgunaraðilar mættu „Munum fagna þegar riðu hefur verið útrýmt á Íslandi“ „Ekki svo að allir bændur séu að kvarta“ Tvö ár liðin frá árásum Hamas og alvarlegt rútuslys á Snæfellsnesi Vilja heimili á markað en ekki uppboð við nauðungarsölu Þriðjungur telur sumarfrí grunnskólabarna of langt Óánægja með stjórnarandstöðu í hæstu hæðum Mótmæla við ríkisstjórnarfund og kalla eftir aðgerðum Á leið til Suður-Afríku með syni sína í meðferð vegna úrræðaleysis Umferð stýrt eftir að ekið var á grindverk á Austurvegi Skorið á hjólbarða og spreyjað á bifreiðar Búningsklefar minna á fatagám: „Þetta mun aldrei breytast, því miður“ Sjá meira
Í aðsendri grein á Vísi sem birtist fyrr í dag skrifar Hörður að leyfisveitingaferlið vegna Búrfellslundar hafi verið mjög ítarlegt og fjarri því að það hafi verið geðþótta háð eða skort skýran ramma, eins og Haraldur hafi haldið fram. „Undirbúningur að byggingu Búrfellslundar, vindorkuvers Landsvirkjunar við Vaðöldu, hefur staðið á annan áratug. Á þeim tíma hafa aðstæður allar verið rannsakaðar ítarlega, Alþingi fjallað margoft um virkjunarkostinn, hann farið í gegnum mat á umhverfisáhrifum, flókið umsóknarferli virkjunarleyfis staðið í tæp tvö ár, sveitarfélagið hefur unnið deiliskipulag svæðisins, gengið var frá lögbundnum samningum um tengingu vindorkuversins við dreifikerfi raforku og samið við ríkið um lands- og vindorkuréttindi,“ skrifar Hörður. Skorður á endurnýjanlegum orkugjöfum Hann segir upptalningu þessa meira að segja vera mikla einföldun. Ítarlegar rannsóknir hafi verið gerðar á náttúrufari, gróðri og farleiðum fugla auk sífelldra vindmælinga. Rammaáætlun lá loks fyrir árið 2022 hátt í áratug eftir að virkjunarkosturinn var fyrst lagður fram til umfjöllunar, að sögn Harðar. Í október þess árs sótti Landsvirkjun um virkjunarleyfi sem afgreitt var nú í ágúst eftir ítarlega yfirferð Orkustofnunar. Hörður segist fagna umfjöllun um málið en að ekki sé hægt að sjá allt fyrir. „Vel má vera að endurskoða þurfi leyfisveitingaferli að einhverju leyti en það er fjarstæða að láta eins og ekki hafi verið hugað að öllum þáttum málsins á sl. 11 árum. Reyndar hefur þessi langi tími reynst okkur erfiðastur, það setur orkufyrirtæki þjóðarinnar óneitanlega skorður við skipulagningu orkuöflunar þegar ekki er hægt að sjá með meiri vissu fram í tímann,“ skrifar Hörður. „Við höfum sett okkur skýr markmið um orkuskipti en við getum ekki hætt að nota bensín og olíu nema við fáum græna orkugjafa í staðinn. Þar ætlar orkufyrirtæki þjóðarinnar sannarlega að leggja sitt af mörkum,“ skrifar hann að lokum. Vindasöm en ekki vandasöm Haraldur Þór segist ekki efast um vandasöm vinnubrögð Landsvirkjunar og segir starfsfólk stofnunarinnar standa sig vel í sínum störfum. Hins vegar sé markmiðið að byggja virkjun og því fá önnur sjónarmið ekki brautargengi þar. „Mikilvægt er því að fara yfir hina hliðina á sama málinu, það er að segja, vindasöm vinnubrögð í aðdraganda vindorkuvers,“ skrifar Haraldur. Haraldur segir Landsvirkjun hafa skilað inn í umfjöllun í rammaáætlun 200 MW vindorkuveri árið 2013 og að niðurstaða verkefnastjórnar rammaáætlunarinnar hefði verið að Búrfellslundur væri slæmur orkunýtingarkostur sökum áhrifa hans á ferðaþjónustu og útivist. „Hann muni hafa með sjónrænt áhrifasvæði á hálendi Íslands sem er í kringum 1.000 ferkílómetrar. Verkefnastjórnin lagði til að Búrfellslundur yrði í biðflokki og alþingi staðfesti þá ákvörðun,“ skrifar Haraldur. Óvönduð vinnubrögð Alþingis Haraldur segir Landsvirkjun þá hafa minnkað umfang vindorkuversins í 120 MW til að minnka umhverfisáhrifin og taka tillit til athugasemda. Eftir umfjöllun rammaáætlunar árið 2020 hafi niðurstaða verkefnisstjórnarinnar verið að þrátt fyrir breytta útfærslu væru áhrifin af vindorkuverinu enn verri en fyrri útgáfa þar sem vægi ferðaþjónustunnar sem atvinnugrein hefði tvöfaldast á þessu fimm ára tímabili. Lagt hafi þá verið til að Búrfellslundur yrði áfram í biðflokki. „Það má því skrifa afgreiðslu Alþingis á óvönduð vinnubrögð þar sem Alþingi tók pólitíska ákvörðun um að setja Búrfellslund í nýtingarflokk gegn faglegu rökum verkefnastjórnarinnar. Áhugavert væri að kalla eftir faglegu forsendum sem lágu til grundvallar ákvörðunar alþingis á þeim tíma, ef þau eru til!“ skrifar Haraldur. Haraldur skrifar þá að í stefnu umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra sem unnið hefur verið að síðan 2022 sé sérstaklega tekið fram að ekki eigi að byggja vindorkuver innan miðhálendislínunnar. Þar fari þó hljóð og mynd ekki saman því Búrfellslundur er vissulega á hálendi Íslands. „Til að redda málinu, þá var bætt inn í komandi vindorkustefnu að hún gildi ekki aftur í tímann svo Landsvirkjun geti reist Búrfellslund því okkur liggur svo á, það er komið að skuldardögum eins og ráðherrann hefur sagt,“ segir Haraldur. 100 störf í Eyjum en engin þar sem orkan skapast Haraldur segir að bæði skuggavarp og hljóðvist vindorkuversins hafi áhrif í Skeiða- og Gnúpverjahreppi og takmarki því landnotkun sveitarfélagsins. Það sé þrátt fyrir að ekki hafi verið sótt um að vindorkuverið fari í skipulag þess né að Búrfellslundur skili nokkrum tekjum í nærumhverfi sínu. „Búrfellslundur verður rekinn af erlendum sérfræðingum sem munu koma 1-2svar til landsins á ári að sinna viðhaldi. Hann skilar því engum staðbundnum störfum og þar af leiðandi engum útsvarstekjum til sveitarfélaganna. En það skiptir víst engu máli, það er búið að undirbúa þetta svo faglega og ákvörðun alþingis var svo fagleg,“ skrifar Haraldur. Haraldur tekur þá fram raforkusamning sem Landsvirkjun gerði við Laxey ehf. um sölu á endurnýjanlegri raforku til uppbyggingar nýrrar landeldisstöðvar Laxeyjar í Vestmannaeyjum. Í tilkynningu komi fram að forsenda samningsins sé meðal annars að Búrfellslundur verði gangsettur í lok árs 2026. Gert sé ráð fyrir að verkefnið skapi hundrað störf í Vestmannaeyjum, en engin störf skapist þar sem orkan verður til. „Hefur íbúum Rangárþings Ytra eða Skeiða- og Gnúpverjahrepps verið faglega kynnt að orkan úr Búrfellslundi fari til Vestmannaeyja en verði ekki nýtt til atvinnuuppbyggingar í nærumhverfi orkuframleiðslunnar?“ skrifar Haraldur.
Vindorka Landsvirkjun Skeiða- og Gnúpverjahreppur Umhverfismál Vindorkuver í Búrfellslundi Mest lesið Búningsklefar minna á fatagám: „Þetta mun aldrei breytast, því miður“ Innlent Tóku farsíma af unglingum í Hafnarfirði og millifærðu af reikningum Innlent Á leið til Suður-Afríku með syni sína í meðferð vegna úrræðaleysis Innlent Diljá hlustaði á Bítið með tárin í augunum Innlent Umferð stýrt eftir að ekið var á grindverk á Austurvegi Innlent Leigubílstjóri grunaður um stórfellda líkamsárás rekinn Innlent Farþegi á bak og burt þegar björgunaraðilar mættu Innlent Spyr hvort aflífa þurfi sig vegna mjaðmaskipta Innlent Nýkjörinn bæjarstjóri alvarlega særður eftir stunguárás Erlent Engan óraði fyrir framhaldinu Erlent Fleiri fréttir „Það er sárt að þurfa að horfa á eftir þeim“ Ekki hlutverk stjórnarandstöðunnar að halda uppi stemmingu Segir réttast að ráðherra dragi drögin í heild sinni til baka Spyr hvort aflífa þurfi sig vegna mjaðmaskipta Þungt símtal bónda í Skagafirði Lögregla lýsir eftir Aylin Dæmi um að aðstandendur beri fíkniefni í börn á Stuðlum Tóku farsíma af unglingum í Hafnarfirði og millifærðu af reikningum Stofna hreyfingu til undirbúnings íslenskum her Fólk hvatt til að setjast og spjalla á spjallbekknum Diljá hlustaði á Bítið með tárin í augunum Kyngreint nautasæði kemur vel út Samþykkt að kortleggja eignarhald sjávarútvegsfyrirtækja „Þýðir ekki bara að moka yfir hlutina“ Segir stöðuna á sjúkrahúsinu á Akureyri grafalvarlega „Það þarf að gera meira og hraðar“ Ekki áfellisdómur yfir kerfinu að farið sé með börn í meðferð í Suður-Afríku Snjór í Esjunni en ekki víst að hann festist Farþegi á bak og burt þegar björgunaraðilar mættu „Munum fagna þegar riðu hefur verið útrýmt á Íslandi“ „Ekki svo að allir bændur séu að kvarta“ Tvö ár liðin frá árásum Hamas og alvarlegt rútuslys á Snæfellsnesi Vilja heimili á markað en ekki uppboð við nauðungarsölu Þriðjungur telur sumarfrí grunnskólabarna of langt Óánægja með stjórnarandstöðu í hæstu hæðum Mótmæla við ríkisstjórnarfund og kalla eftir aðgerðum Á leið til Suður-Afríku með syni sína í meðferð vegna úrræðaleysis Umferð stýrt eftir að ekið var á grindverk á Austurvegi Skorið á hjólbarða og spreyjað á bifreiðar Búningsklefar minna á fatagám: „Þetta mun aldrei breytast, því miður“ Sjá meira