Leiðin til betri lífskjara og velferðar Kristinn Karl Brynjarsson skrifar 29. mars 2024 20:38 Þegar að formaður Samfylkingarnar og aðrir lukkuriddar, birtast með lausn á öllum heimsins/ríkisins vandamálum, er fjármögnun þeirra aðgerða einatt sú, að sækja peningana þar sem þeir eru. Í því sambandi er helst talað um að hækka, bankaskatt, fjármagnstekjuskatt og veiðigjald. Það er nokkuð augljóst, ef vægi allra þessara skatta er vegið í heildarsamhengi skatttekna ríkissjóðs, að til þess að kreista fram marktækar upphæðir með hækkun þeirra, þyrfti að hækka þá alla verulega. Enda þessir skattar innan við 10% af heildarskatttekjum ríkissjóðs. Eflaust myndi “næg”hækkun í einhverjum tilfellum þýða, hreina og klára eignaupptöku. Ef við byrjum á bankaskattinum, þá þyrfti hann að hækka um að minnsta kosti 100 - 200%, svo hækkunin gerði eitthvað gagn. En sennilega er það ekki besta leiðin til þess að ná markmiðum um að lækka vexti og verðbólgu. Hvað fjármagnstekjuskattinn varðar, þá þyrfti því að hækka hann um tugi prósenta, eða að minnsta kosti 30-50% til þess að fá tekjuaukningu sem einhverju máli skipti í heildarsamhenginu. Yfir helmingur þeirra sem greiða fjármagnstekjuskatt eru 60 ára og eldri. Hækkunina mætti því að miklu leyti kalla aukinn eldriborgaraskatt. Auk þess sem að hækkunin myndi auðvitað draga úr umsvifum í þjóðfélaginu vegna þess að það eru jú svokallaðir fjármagnseigendur sem fjárfesta í atvinnulífinu og aukinni verðmætasköpun. Hugmyndir um að skattleggja bara sérstaklega, ákveðna hópa fjármagnseigenda, myndi svo í besta falli stappa nærri eignaupptöku. Ætti sú hugmynd að skila marktækum árangri. Veiðigjaldið reiknast nú sem 33% af afkomu veiðanna. Mig minnir að það sé áætlað að veiðigjaldið verði um 10 milljarðar í ár. Allt undir 100% hækkun gjaldsins er því gagnslaust með öllu. Talað hefur verið um hækka bara veiðigjaldið stærstu sjávarútvegsfyrirtækjunum sem mestum hagnaði skila. Verði sú leið farin, er auðvitað verið að skattleggja aukalega, árangur þessara fyrirtækja af fjárfestingum sínum í tækjabúnaði, markaðsstarfi og nýsköpun. Hvaða hvata hefðu þá þessi fyrirtæki til þess að leita leiða til að auka verðmætasköpun sína? Samanteknar hækkanir af þessum dæmum hér að ofan, gætu eflaust skilað einhverjum tugmilljörðum á ársgrundvelli. Allar þessar hækkanir hafa það sammerkt að þær muni á einn eða annan hátt, draga úr umsvifum og leiða þá um leið til lækkunnar á öðrum skattstofnum ríkissjóðs, eins og tekjuskatti lögaðila og tekjuskatti launatekna. Auk þess yrði viðbúið að skattstofn fjármagnstekna myndi dragast verulega saman. Það er því auðvitað spurning, hversu mikið af þessari áætluðu tekjuöflun, myndu í raun skila sér í ríkiskassann. Skilin gætu jafnvel orðið neikvæð, ef umsvifin minnka þess meira. Það þarf enginn að segja mér annað, en að hagfræðimenntaður formaður Samfylkingarnar, viti þetta allt saman. Og eflaust líka allir hinir lukkuriddaranir. En hvað skildi þá valda því að þessir aðilar tali með þessum hætti? Ekki er ólíklegt að svarið sé einfaldlega það, að auðvelt er að skapa andúð hjá almenningi gagnvart bönkunum, fjármagseigendum og sjávarútvegsfyrirtækjum. Að auðveldasta leiðin til að vinna hugmyndum sínum fylgi, sé að beita einu helsta trixi lýðhyggjunnar þ.e. að benda almenningi á og fá hann til að trúa því, hver eða hverjir séu helstu óvinir almennings og dragbítar á öll eðlileg lífsgæði almennings. Leið lýðhyggjunnar til betri lífskjara og velferðar, er því dæmd til að mistakast og verða þau mistök okkur öllum dýr. Leiðin til betri lífskjara og velferðar, er auðvitað vörðuð því, að með hóflegri skattheimtu og fleiri aðgerðum stjórnvalda og að skapaðar verði hér aðstæður til frekari umsvifa, frekari atvinnuuppbyggingar og frekari verðmætasköpunar. Nær undantekningalaust leiðir sú leið ekki af sér hærri útgjöld ríkissjóðs. Heldur þvert á móti eykur hún tekjur ríkissjóðs og gerir hann um leið tilbúnari til þess að takast á við þær áskoranir allar sem bíða handan við hornið. Lífskjör okkar og velferð má aldrei taka að láni hjá kynslóðum framtíðar, líkt og leið lýðhyggjunnar leiðir til. Lífskjör okkar og velferð verðum við að skapa okkur sjálf, með elju og dugnaði í umhverfi hófsamra skatta og hófsamra opinberra umsvifa. Tækifærið er núna. Framtíðin hefst í dag. Höfundur er formaður Verkalýðsráðs Sjálfstæðisflokksins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sjálfstæðisflokkurinn Skattar og tollar Kristinn Karl Brynjarsson Mest lesið Halldór 28.06.2025 Halldór Falleinkunn skólakerfis? Helga Þórisdóttir Skoðun Hvers vegna berðu kross? Hrafnhildur Sigurðardóttir Skoðun Hvar er auðlindarentan? Birta Karen Tryggvadóttir Skoðun Þannig gerum við þetta? Ísak Ernir Kristinsson Skoðun Stærsta framfaraskref í námsmati íslenskra barna í áratugi Guðmundur Ingi Kristinsson Skoðun Hver borgar brúsann? Ingibjörg Isaksen Skoðun Sniðgangan á Rapyd slær öll met Björn B. Björnsson Skoðun Skattafíkn í skjóli réttlætis: Tímavélin stillt á 2012 Kristinn Karl Brynjarsson Skoðun Hætt við að hækka ekki skatta á almenning Bryndís Haraldsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Raforkuverð: Stórnotendur og almenningur Ingvar Júlíus Baldursson skrifar Skoðun Hætt við að hækka ekki skatta á almenning Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Skattafíkn í skjóli réttlætis: Tímavélin stillt á 2012 Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Hver borgar brúsann? Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Hvers vegna berðu kross? Hrafnhildur Sigurðardóttir skrifar Skoðun Þannig gerum við þetta? Ísak Ernir Kristinsson skrifar Skoðun Stærsta framfaraskref í námsmati íslenskra barna í áratugi Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Falleinkunn skólakerfis? Helga Þórisdóttir skrifar Skoðun Þjónusta sem gleður – skilar sér beint í kassann Margrét Reynisdóttir skrifar Skoðun Hvar er auðlindarentan? Birta Karen Tryggvadóttir skrifar Skoðun Miðflokkurinn – Rödd skynseminnar í borginni Ómar Már Jónsson skrifar Skoðun Virði barna og ungmenna Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Sættir þú þig við þetta? Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Alþingi gleymir aftur fötluðum börnum Lúðvík Júlíusson skrifar Skoðun Lægri gjöld, fleiri tækifæri Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Tölum um stóra valdaframsalsmálið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Litla landið sem kennir heiminum – Ísland og þróunarsamvinna í gegnum menntun GRÓ skólanna Verena Karlsdóttir,Hreiðar Þór Valtýsson,Þór Heiðar Ásgeirsson skrifar Skoðun Öflugar varnir krefjast stöndugra fréttamiðla Sigríður Dögg Auðunsdóttir skrifar Skoðun Gott frumvarp, en hvað með verklagið? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Augnablikið Magnús Jóhann Hjartarson skrifar Skoðun Listnám er lífsbjörg – opið bréf til ráðherra mennta, félags og heilbrigðismála, til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Dagbjört Andrésdóttir skrifar Skoðun Það þarf ekki að biðjast afsökunar á því að segja satt Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Lífeyrissjóðirnir og Íslandsbanki, hluthafafundur á mánudag Bolli Héðinsson skrifar Skoðun „Þegar arkitektinn fer á flug“ - opinber umræða á villigötum Eyrún Arnarsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfið þarf stjórnvöld með bein í nefinu Svandís Svavarsdóttir skrifar Skoðun Börn eru hvorki veiðigjöld né öryggis- og varnarmál Grímur Atlason skrifar Skoðun Í vörn gegn sjálfum sér? Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Mig langar að byggja heim með frið og umlykja með ást Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þjóðin stendur með sjúkraliðum Sandra B. Franks skrifar Skoðun Vegið að íslenska lífeyriskerfinu Björgvin Jón Bjarnason,Þóra Eggertsdóttir,Halldór Kristinsson,Guðmundur Svavarsson,Elsa Björk Pétursdóttir,Jón Ólafur Halldórsson,Arnar Hjaltalín skrifar Sjá meira
Þegar að formaður Samfylkingarnar og aðrir lukkuriddar, birtast með lausn á öllum heimsins/ríkisins vandamálum, er fjármögnun þeirra aðgerða einatt sú, að sækja peningana þar sem þeir eru. Í því sambandi er helst talað um að hækka, bankaskatt, fjármagnstekjuskatt og veiðigjald. Það er nokkuð augljóst, ef vægi allra þessara skatta er vegið í heildarsamhengi skatttekna ríkissjóðs, að til þess að kreista fram marktækar upphæðir með hækkun þeirra, þyrfti að hækka þá alla verulega. Enda þessir skattar innan við 10% af heildarskatttekjum ríkissjóðs. Eflaust myndi “næg”hækkun í einhverjum tilfellum þýða, hreina og klára eignaupptöku. Ef við byrjum á bankaskattinum, þá þyrfti hann að hækka um að minnsta kosti 100 - 200%, svo hækkunin gerði eitthvað gagn. En sennilega er það ekki besta leiðin til þess að ná markmiðum um að lækka vexti og verðbólgu. Hvað fjármagnstekjuskattinn varðar, þá þyrfti því að hækka hann um tugi prósenta, eða að minnsta kosti 30-50% til þess að fá tekjuaukningu sem einhverju máli skipti í heildarsamhenginu. Yfir helmingur þeirra sem greiða fjármagnstekjuskatt eru 60 ára og eldri. Hækkunina mætti því að miklu leyti kalla aukinn eldriborgaraskatt. Auk þess sem að hækkunin myndi auðvitað draga úr umsvifum í þjóðfélaginu vegna þess að það eru jú svokallaðir fjármagnseigendur sem fjárfesta í atvinnulífinu og aukinni verðmætasköpun. Hugmyndir um að skattleggja bara sérstaklega, ákveðna hópa fjármagnseigenda, myndi svo í besta falli stappa nærri eignaupptöku. Ætti sú hugmynd að skila marktækum árangri. Veiðigjaldið reiknast nú sem 33% af afkomu veiðanna. Mig minnir að það sé áætlað að veiðigjaldið verði um 10 milljarðar í ár. Allt undir 100% hækkun gjaldsins er því gagnslaust með öllu. Talað hefur verið um hækka bara veiðigjaldið stærstu sjávarútvegsfyrirtækjunum sem mestum hagnaði skila. Verði sú leið farin, er auðvitað verið að skattleggja aukalega, árangur þessara fyrirtækja af fjárfestingum sínum í tækjabúnaði, markaðsstarfi og nýsköpun. Hvaða hvata hefðu þá þessi fyrirtæki til þess að leita leiða til að auka verðmætasköpun sína? Samanteknar hækkanir af þessum dæmum hér að ofan, gætu eflaust skilað einhverjum tugmilljörðum á ársgrundvelli. Allar þessar hækkanir hafa það sammerkt að þær muni á einn eða annan hátt, draga úr umsvifum og leiða þá um leið til lækkunnar á öðrum skattstofnum ríkissjóðs, eins og tekjuskatti lögaðila og tekjuskatti launatekna. Auk þess yrði viðbúið að skattstofn fjármagnstekna myndi dragast verulega saman. Það er því auðvitað spurning, hversu mikið af þessari áætluðu tekjuöflun, myndu í raun skila sér í ríkiskassann. Skilin gætu jafnvel orðið neikvæð, ef umsvifin minnka þess meira. Það þarf enginn að segja mér annað, en að hagfræðimenntaður formaður Samfylkingarnar, viti þetta allt saman. Og eflaust líka allir hinir lukkuriddaranir. En hvað skildi þá valda því að þessir aðilar tali með þessum hætti? Ekki er ólíklegt að svarið sé einfaldlega það, að auðvelt er að skapa andúð hjá almenningi gagnvart bönkunum, fjármagseigendum og sjávarútvegsfyrirtækjum. Að auðveldasta leiðin til að vinna hugmyndum sínum fylgi, sé að beita einu helsta trixi lýðhyggjunnar þ.e. að benda almenningi á og fá hann til að trúa því, hver eða hverjir séu helstu óvinir almennings og dragbítar á öll eðlileg lífsgæði almennings. Leið lýðhyggjunnar til betri lífskjara og velferðar, er því dæmd til að mistakast og verða þau mistök okkur öllum dýr. Leiðin til betri lífskjara og velferðar, er auðvitað vörðuð því, að með hóflegri skattheimtu og fleiri aðgerðum stjórnvalda og að skapaðar verði hér aðstæður til frekari umsvifa, frekari atvinnuuppbyggingar og frekari verðmætasköpunar. Nær undantekningalaust leiðir sú leið ekki af sér hærri útgjöld ríkissjóðs. Heldur þvert á móti eykur hún tekjur ríkissjóðs og gerir hann um leið tilbúnari til þess að takast á við þær áskoranir allar sem bíða handan við hornið. Lífskjör okkar og velferð má aldrei taka að láni hjá kynslóðum framtíðar, líkt og leið lýðhyggjunnar leiðir til. Lífskjör okkar og velferð verðum við að skapa okkur sjálf, með elju og dugnaði í umhverfi hófsamra skatta og hófsamra opinberra umsvifa. Tækifærið er núna. Framtíðin hefst í dag. Höfundur er formaður Verkalýðsráðs Sjálfstæðisflokksins.
Skoðun Stærsta framfaraskref í námsmati íslenskra barna í áratugi Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar
Skoðun Litla landið sem kennir heiminum – Ísland og þróunarsamvinna í gegnum menntun GRÓ skólanna Verena Karlsdóttir,Hreiðar Þór Valtýsson,Þór Heiðar Ásgeirsson skrifar
Skoðun Listnám er lífsbjörg – opið bréf til ráðherra mennta, félags og heilbrigðismála, til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Dagbjört Andrésdóttir skrifar
Skoðun Vegið að íslenska lífeyriskerfinu Björgvin Jón Bjarnason,Þóra Eggertsdóttir,Halldór Kristinsson,Guðmundur Svavarsson,Elsa Björk Pétursdóttir,Jón Ólafur Halldórsson,Arnar Hjaltalín skrifar