Ofurkraftur okkar allra Sveinn Waage skrifar 26. maí 2023 11:00 Rannsóknir halda áfram að staðfesta virkni húmors Húmor og hlátur er alþjóðlegt tungumál sem hefur þann ótrúlega hæfileika að leiða fólk saman og stökkva yfir menningarlegar og tungumála-hindranir. Húmor er einfalt en öflugt tæki sem við elskum flest fyrir getu sína til að lyfta okkur upp og skapa jákvæðar tilfinningar. Hins vegar hafa nýlegar vísindarannsóknir sýnt okkur margvíslegan ávinning sem nær til ýmissa þátta líkamlegrar, andlegrar og félagslegrar vellíðan okkar. Hér stiklum við á stóru yfir nýjustu rannsóknirnar til að varpa ljósi á ótrúlega kosti húmors. Að víkka sjónarhorn okkar á Húmor er öllum til góðs. Líkamleg heilsa Húmor hefur lengi verið hylltur sem „besta lyfið“ sbr. að hláturinn lengi lífið, og nýlegar rannsóknir styðja þessa fullyrðingu með því að undirstrika jákvæð áhrif húmors á líkamlega heilsu. Þegar við hlæjum upplifir líkaminn okkar röð lífeðlisfræðilegra breytinga. Hjartsláttur okkar eykst, sem veldur tímabundinni aukningu í blóðflæði og súrefnisgjöf. Fyrir vikið getur hlátur virkað sem náttúruleg hjarta- og æðaþjálfun og stuðlað að bættri hjartaheilsu. Enn fremur benda rannsóknir til þess að hlátur örvar losun endorfíns, náttúrulegra verkjalyfja líkamans, sem leiðir til tímabundinnar verkjastillingar. Rannsóknir hafa sýnt að húmor getur hjálpað til við að draga úr líkamlegum óþægindum, sem er óneitanlega vænlegur valkostur m.v. hefðbundna verkjastjórnun. Andleg heilsa Geðheilbrigðisávinningurinn af húmor er ekki síður merkilegur. Í ljós hefur komið að hlátur dregur úr streitu og kvíða, virkar sem öflugt streitulosandi í sífellt hraðskreiðara og krefjandi lífi okkar. Það kemur af stað losun serótóníns og dópamíns, taugaboðefna sem tengjast ánægju og hamingju, og bætir þannig skap okkar í heild. Að auki hefur húmor verið tengdur við aukna víðsýni og sköpunargáfu. Vísindamenn hafa komist að því að taka þátt í fjörugum og gamansömum athöfnum örvar mismunandi svæði heilans, ýtir undir aukna færni til að leysa vandamál, nýsköpun og út-fyrir-kassann hugsun. Sýnt hefur verið fram á að það að húmor í menntun og fræðslu eykur skilning og námsárangur með því að stuðla að þátttöku og varðveislu upplýsinga. Mikilvægi þessa er ekki hægt að ofmeta. Félagsleg tengsl, seigla og traust Hlátur þjónar sem öflugt félagslegt smur-efni, ýtir undir tengsl og eykur sambönd. Sameiginlegur hlátur getur dýpkað félagsleg tengsl, styrkt félagsskap og aukið tilfinningar um að tilheyra hópi. Húmor virkar sem sameiginlegur grundvöllur, auðveldar samskipti og dregur úr mannlegum átökum. Það gerir einstaklingum kleift að tengjast á tilfinningalegu stigi, efla samkennd og skilning. Húmor gegnir einnig mikilvægu hlutverki við að byggja upp tilfinningalegt seiglu. Rannsóknir hafa bent til þess að einstaklingar með meiri húmor hafa tilhneigingu til að sýna aukna tilfinningagreind og að takast á við færni. Húmor virkar sem stuðpúði á tímum mótlætis, gefur ferskt sjónarhorn og hjálpar einstaklingum að sigla í gegnum krefjandi aðstæður með jákvæðara hugarfari. Samspil Húmors og Trausts er svo efni í sérstaka grein, því öfugt við það sem við héldum lengi vel þá byggir Húmor upp traust og trúverðugleika. Það er jú ekkert sem gerir okkur eins mikið að manneskjum og húmor. Takið eftir að „Humor“ og „Human“ er nánast sama orðið. Það er ekki að ástæðulausu. Samningar og vinnustaðurinn Ávinningur húmors nær út fyrir líkamlega heilsu, andlega vellíðan og félagsleg tengsl. Rannsóknir hafa sýnt að hlátur getur bætt svefngæði, aukið ónæmisvirkni og jafnvel aukið sársaukaþol. Með því að stuðla að slökun og draga úr streitu skapar húmor umhverfi sem stuðlar að almennri vellíðan. Gleði og húmor hefur verið viðurkennt, hér á landi sem erlendis, fyrir hlutverk sitt í lausn ágreinings og samningaviðræðum. Húmor dreifir spennu, hvetur til opinna samskipta og hjálpar aðilum að finna sameiginlegan grundvöll. Í faglegum aðstæðum stuðlar létt vinnuumhverfi að ánægju starfsmanna, framleiðni og sköpunargáfu. Það er ekki lítið mikilvægt hjá hvaða vinnustað sem er. Allra meina bót Vísindarannsóknir eru að afhjúpa djúpstæð áhrif húmors á ýmsa þætti í lífi okkar. Allt frá því að bæta líkamlega heilsu yfir í að efla andlega vellíðan, efla félagsleg tengsl og efla almenna hamingju. Húmor og hlátur er að sanna sig sem öflugt tæki með víðtæka kosti. Sanna sig sem ofurkraftur. Að tileinka sér húmor í daglegu lífi okkar, vinnustöðum og menntastofnunum getur valdið jákvæðum breytingum og stuðlað að heilbrigðara og líflegra samfélagi. Við skulum því fagna öllum tækifærum til að njóta Húmors, leita eftir honum og kunna meta hversu dásamlegur hann er á óteljandi hátt. Og munum að staðreyndin er sú að amma og co höfðu nefnilega hárrétt fyrir sér: Hláturinn lengir lífið. Höfundur er fyrirlesari hjá Húmor Virkar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Geðheilbrigði Sveinn Waage Mest lesið Svargrein: Ísland á víst að íhuga aðild að ESB Ágúst Ólafur Ágústsson Skoðun „Er allt í lagi?“ Olga Björt Þórðardóttir Skoðun Verkafólk kaupir aðgang að íslenskum auðlindum af Norðmönnum Arndís Kristjánsdóttir Skoðun Úr skotgröfum í netkerfin: Netárásir á innviði Vesturlanda Ýmir Vigfússon Skoðun Einmanaleiki: Skortir þig tengsl við þig eða aðra? Sigrún Þóra Sveinsdóttir Skoðun Sumarfríinu aflýst Sigurður Helgi Pálmason Skoðun Köstum ekki verðmætum á glæ Ingvar Jónsson Skoðun Fordómar gagnvart hinsegin fólki – Reynslusaga Geir Gunnar Markússon Skoðun Um mýkt, menntun og von Sigurður Árni Reynisson Skoðun Ævinlega þakkláti flóttamaðurinn Zeljka Kristín Klobucar Skoðun Skoðun Skoðun Þegar fjölbreytileikinn verður ógn: Afneitun, andstaða og ótti við hið mannlega Haukur Logi Jóhannsson skrifar Skoðun Einmanaleiki: Skortir þig tengsl við þig eða aðra? Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar Skoðun Svargrein: Ísland á víst að íhuga aðild að ESB Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Fjölbreytni í endurhæfingu skiptir máli Hólmfríður Einarsdóttir skrifar Skoðun Sumarfríinu aflýst Sigurður Helgi Pálmason skrifar Skoðun Úr skotgröfum í netkerfin: Netárásir á innviði Vesturlanda Ýmir Vigfússon skrifar Skoðun Fordómar gagnvart hinsegin fólki – Reynslusaga Geir Gunnar Markússon skrifar Skoðun „Er allt í lagi?“ Olga Björt Þórðardóttir skrifar Skoðun Göngum í Haag hópinn Þórhildur Sunna Ævarsdóttir skrifar Skoðun Kirkjuklukkur hringja Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Gerir háskólanám þig að grunnskólakennara? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Stríð skapar ekki frið Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Íslenska stóðhryssan og Evrópa Hallgerður Ljósynja Hauksdóttir skrifar Skoðun Hvammsvirkjun – Skyldur ráðherra og réttur samfélagsins Eggert Valur Guðmundsson skrifar Skoðun Norska leiðin er fasismi Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Um mýkt, menntun og von Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Höfum alla burði til þess Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Tímabær rannsókn dómsmálaráðuneytisins Sigmundur Davíð Gunnlaugsson skrifar Skoðun Umsókn krefst ákvörðunar – ekki ákalls Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Hjálp, barnið mitt spilar Roblox! Kristín Magnúsdóttir skrifar Skoðun Líkindi með guðstrú og djöflatrú Gunnar Björgvinsson skrifar Skoðun Ævinlega þakkláti flóttamaðurinn Zeljka Kristín Klobucar skrifar Skoðun Vér vesalingar Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun Leikrit Landsvirkjunar Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Við þurfum ekki að loka landinu – við þurfum að opna augun Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Svona eða hinsegin, hvert okkar verður næst? Unnar Geir Unnarsson skrifar Skoðun Reynisfjara og mannréttindasáttmáli Evrópu Róbert R. Spanó skrifar Skoðun Að hlúa að foreldrum: Forvörn sem skiptir máli Áróra Huld Bjarnadóttir skrifar Skoðun Ákall til íslenskra stjórnmálamanna Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Þurfum við virkilega „leyniþjónustu”? Helen Ólafsdóttir skrifar Sjá meira
Rannsóknir halda áfram að staðfesta virkni húmors Húmor og hlátur er alþjóðlegt tungumál sem hefur þann ótrúlega hæfileika að leiða fólk saman og stökkva yfir menningarlegar og tungumála-hindranir. Húmor er einfalt en öflugt tæki sem við elskum flest fyrir getu sína til að lyfta okkur upp og skapa jákvæðar tilfinningar. Hins vegar hafa nýlegar vísindarannsóknir sýnt okkur margvíslegan ávinning sem nær til ýmissa þátta líkamlegrar, andlegrar og félagslegrar vellíðan okkar. Hér stiklum við á stóru yfir nýjustu rannsóknirnar til að varpa ljósi á ótrúlega kosti húmors. Að víkka sjónarhorn okkar á Húmor er öllum til góðs. Líkamleg heilsa Húmor hefur lengi verið hylltur sem „besta lyfið“ sbr. að hláturinn lengi lífið, og nýlegar rannsóknir styðja þessa fullyrðingu með því að undirstrika jákvæð áhrif húmors á líkamlega heilsu. Þegar við hlæjum upplifir líkaminn okkar röð lífeðlisfræðilegra breytinga. Hjartsláttur okkar eykst, sem veldur tímabundinni aukningu í blóðflæði og súrefnisgjöf. Fyrir vikið getur hlátur virkað sem náttúruleg hjarta- og æðaþjálfun og stuðlað að bættri hjartaheilsu. Enn fremur benda rannsóknir til þess að hlátur örvar losun endorfíns, náttúrulegra verkjalyfja líkamans, sem leiðir til tímabundinnar verkjastillingar. Rannsóknir hafa sýnt að húmor getur hjálpað til við að draga úr líkamlegum óþægindum, sem er óneitanlega vænlegur valkostur m.v. hefðbundna verkjastjórnun. Andleg heilsa Geðheilbrigðisávinningurinn af húmor er ekki síður merkilegur. Í ljós hefur komið að hlátur dregur úr streitu og kvíða, virkar sem öflugt streitulosandi í sífellt hraðskreiðara og krefjandi lífi okkar. Það kemur af stað losun serótóníns og dópamíns, taugaboðefna sem tengjast ánægju og hamingju, og bætir þannig skap okkar í heild. Að auki hefur húmor verið tengdur við aukna víðsýni og sköpunargáfu. Vísindamenn hafa komist að því að taka þátt í fjörugum og gamansömum athöfnum örvar mismunandi svæði heilans, ýtir undir aukna færni til að leysa vandamál, nýsköpun og út-fyrir-kassann hugsun. Sýnt hefur verið fram á að það að húmor í menntun og fræðslu eykur skilning og námsárangur með því að stuðla að þátttöku og varðveislu upplýsinga. Mikilvægi þessa er ekki hægt að ofmeta. Félagsleg tengsl, seigla og traust Hlátur þjónar sem öflugt félagslegt smur-efni, ýtir undir tengsl og eykur sambönd. Sameiginlegur hlátur getur dýpkað félagsleg tengsl, styrkt félagsskap og aukið tilfinningar um að tilheyra hópi. Húmor virkar sem sameiginlegur grundvöllur, auðveldar samskipti og dregur úr mannlegum átökum. Það gerir einstaklingum kleift að tengjast á tilfinningalegu stigi, efla samkennd og skilning. Húmor gegnir einnig mikilvægu hlutverki við að byggja upp tilfinningalegt seiglu. Rannsóknir hafa bent til þess að einstaklingar með meiri húmor hafa tilhneigingu til að sýna aukna tilfinningagreind og að takast á við færni. Húmor virkar sem stuðpúði á tímum mótlætis, gefur ferskt sjónarhorn og hjálpar einstaklingum að sigla í gegnum krefjandi aðstæður með jákvæðara hugarfari. Samspil Húmors og Trausts er svo efni í sérstaka grein, því öfugt við það sem við héldum lengi vel þá byggir Húmor upp traust og trúverðugleika. Það er jú ekkert sem gerir okkur eins mikið að manneskjum og húmor. Takið eftir að „Humor“ og „Human“ er nánast sama orðið. Það er ekki að ástæðulausu. Samningar og vinnustaðurinn Ávinningur húmors nær út fyrir líkamlega heilsu, andlega vellíðan og félagsleg tengsl. Rannsóknir hafa sýnt að hlátur getur bætt svefngæði, aukið ónæmisvirkni og jafnvel aukið sársaukaþol. Með því að stuðla að slökun og draga úr streitu skapar húmor umhverfi sem stuðlar að almennri vellíðan. Gleði og húmor hefur verið viðurkennt, hér á landi sem erlendis, fyrir hlutverk sitt í lausn ágreinings og samningaviðræðum. Húmor dreifir spennu, hvetur til opinna samskipta og hjálpar aðilum að finna sameiginlegan grundvöll. Í faglegum aðstæðum stuðlar létt vinnuumhverfi að ánægju starfsmanna, framleiðni og sköpunargáfu. Það er ekki lítið mikilvægt hjá hvaða vinnustað sem er. Allra meina bót Vísindarannsóknir eru að afhjúpa djúpstæð áhrif húmors á ýmsa þætti í lífi okkar. Allt frá því að bæta líkamlega heilsu yfir í að efla andlega vellíðan, efla félagsleg tengsl og efla almenna hamingju. Húmor og hlátur er að sanna sig sem öflugt tæki með víðtæka kosti. Sanna sig sem ofurkraftur. Að tileinka sér húmor í daglegu lífi okkar, vinnustöðum og menntastofnunum getur valdið jákvæðum breytingum og stuðlað að heilbrigðara og líflegra samfélagi. Við skulum því fagna öllum tækifærum til að njóta Húmors, leita eftir honum og kunna meta hversu dásamlegur hann er á óteljandi hátt. Og munum að staðreyndin er sú að amma og co höfðu nefnilega hárrétt fyrir sér: Hláturinn lengir lífið. Höfundur er fyrirlesari hjá Húmor Virkar.
Skoðun Þegar fjölbreytileikinn verður ógn: Afneitun, andstaða og ótti við hið mannlega Haukur Logi Jóhannsson skrifar
Skoðun Við þurfum ekki að loka landinu – við þurfum að opna augun Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar