Við getum dúxað í loftslagsmálum Jóna Bjarnadóttir og Jóhanna Hlín Auðunsdóttir skrifa 14. maí 2023 10:01 Framtíðarsýn Landsvirkjunar er sjálfbær heimur, knúinn endurnýjanlegri orku. Við vitum öll að við verðum að hætta að brenna bensíni og olíum og knýja heiminn þess í stað áfram með grænni orku. Það er eina leiðin til að snúa við geigvænlegri þróun loftslagsmála. Landsvirkjun hefur þegar náð þeim árangri að vera með eitt lægsta kolefnisspor allra orkufyrirtækja heims en við ætlum samt að gera enn betur. Leiðina fram undan og árangurinn þarf að vera unnt að mæla. Á undanförnum árum höfum við náð sífellt betri tökum á því viðfangsefni og nú er orkufyrirtæki þjóðarinnar leiðandi á heimsvísu í loftslagsmálum, með hæstu einkunn alþjóðlegu samtakanna Carbon Disclosure Project (CDP), sem eru óhagnaðardrifin umhverfissamtök. Réttu verkfærin Við hjá Landsvirkjun höfum starfað með CDP frá 2016. Á þeim tíma hefur okkur lærst sífellt betur hvernig best er að mæla, stýra og upplýsa um þau áhrif sem starfsemi okkar hefur á umhverfið. Upplýsingar eru til alls fyrstar. Ef við ætlum að ráðast að rót vandans verður að vera alveg skýrt hver hann er og hversu stór. Með því að gerast aðili að CDP fékk Landsvirkjun þau verkfæri og þá kvarða í hendur, sem hjálpa okkur daglega í baráttunni gegn loftslagsbreytingum. Okkur liggur beinlínis lífið á að snúa við blaðinu í loftslagsmálum. Við megum hins vegar ekki rasa um ráð fram, heldur verðum við að nýta bestu fáanlegu þekkingu á hverjum tíma til að okkur miði örugglega í rétta átt. Aðgerðir í umhverfis- og loftslagsmálum eru engin nýlunda fyrir Landsvirkjun, þótt áherslur í þeim málaflokkum verði sífellt þyngri. Orkufyrirtæki þjóðarinnar er treyst fyrir auðlindum vatnsfalla, jarðvarma og vinds og hefur ávallt leitast við að ná sem allra bestu jafnvægi við náttúruna í allri sinni starfsemi og vakta lífríkið með ítarlegum mælingum og rannsóknum. Brösugleg byrjun Fyrsta einkunn okkar hjá CDP árið 2016 var ekkert til að hrópa húrra fyrir. Við fengum C og vorum ekki sátt. C þýddi einfaldlega að við gerðum okkur grein fyrir þeim áhrifum sem starfsemi Landsvirkjunar hafði á loftslagið og þau áhrif sem loftslagsbreytingar og aðgerðir gegn þeim höfðu á starfsemina. Við höfðum hins vegar ekki náð fullum tökum á að stýra þeim áhrifum og afleiðingum þeirra. Við töldum þetta reyndar misskilning og ári síðar vönduðum við okkur enn meira við að fylla út öll nauðsynleg skjöl. Aftur fengum við C og það þrátt fyrir að vart væri hægt að finna orkufyrirtæki í heiminum með lægra kolefnisspor. Við gáfumst ekki upp og áttuðum okkur fljótt á því að við yrðum að fara enn dýpra en áður í mælingum og pælingum. Einkunn CDP er brotin upp í 12 þætti og við fórum ítarlega yfir hvern og einn. Þeir ná yfir stjórnarhætti og ábyrgð á loftslagsmálum innan fyrirtækja, hvernig brugðist er við loftslagstengdum áhættum og tækifærum og hvernig þær endurspeglast í viðskiptamódeli fyrirtækisins og samskiptum við hagaðila. Þá ná þeir einnig yfir upplýsingar um losun vegna starfseminnar, markmið og aðgerðir um samdrátt í losun, eftirfylgni og árangur. Ábyrgir starfshættir þegar kemur að loftslagsmálum snúast nefnilega ekki bara um að losa lítið heldur líka hvernig starfsemin styður markvisst við aðgerðir gegn loftslagsbreytingum og að sjálfbærri þróun. Við þurftum því að skoða alla virðiskeðju fyrirtækisins, hvað við gerum og hvernig við gerum það. Átta árum síðar státum við af einkunninni A, en aðeins 1,5% þeirra tugþúsunda fyrirtækja sem skila upplýsingum til CDP árlega ná þeim árangri. Einbeiting og ástundun Þegar Landsvirkjun hóf fyrst CDP vegferð sína töldum við okkur standa ágætlega að vígi. Við höfðum gert margt gott, töldum okkur hafa nákvæma yfirsýn yfir starfsemi okkar og áhrif hennar og vorum reiðubúin að halda góðu starfi áfram. CDP færði okkur hins vegar þau verkfæri sem við höfðum ekki áttað okkur á að skorti. Starf okkar er enn markvissara og markmiðin enn skýrari. Við hvetjum önnur íslensk fyrirtæki til að feta sömu slóð. Kannski verður fyrsta einkunnin nálægt falli. En það er eins með einkunnir CDP og þær sem allir þekkja úr skólastarfi: Einbeiting og ástundun tryggir sífellt betri einkunn. Eftir því sem fleiri fyrirtæki setjast á þann skólabekk þeim mun hraðar sækist okkur leiðin til lausna í loftslagsmálum. Jóna er framkvæmdastjóri Samfélags og umhverfis hjá Landsvirkjun og Jóhanna Hlín er forstöðumaður Loftslags og grænna lausna. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Loftslagsmál Landsvirkjun Jóna Bjarnadóttir Mest lesið Sjö staðreyndir í útlendingamálum Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir Skoðun Sjálfstæðisstefnan og frelsið Helgi Áss Grétarsson Skoðun Svargrein: Ísland á víst að íhuga aðild að ESB Ágúst Ólafur Ágústsson Skoðun Sumarorlofið fór í baráttuna fyrir barni - er það sanngjarnt? Sigríður Auðunsdóttir Skoðun Sumarfríinu aflýst Sigurður Helgi Pálmason Skoðun „Er allt í lagi?“ Olga Björt Þórðardóttir Skoðun Um mýkt, menntun og von Sigurður Árni Reynisson Skoðun Einmanaleiki: Skortir þig tengsl við þig eða aðra? Sigrún Þóra Sveinsdóttir Skoðun Gerir háskólanám þig að grunnskólakennara? Davíð Már Sigurðsson Skoðun Úr skotgröfum í netkerfin: Netárásir á innviði Vesturlanda Ýmir Vigfússon Skoðun Skoðun Skoðun Sumarorlofið fór í baráttuna fyrir barni - er það sanngjarnt? Sigríður Auðunsdóttir skrifar Skoðun Sjálfstæðisstefnan og frelsið Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Sjö staðreyndir í útlendingamálum Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Þegar fjölbreytileikinn verður ógn: Afneitun, andstaða og ótti við hið mannlega Haukur Logi Jóhannsson skrifar Skoðun Einmanaleiki: Skortir þig tengsl við þig eða aðra? Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar Skoðun Svargrein: Ísland á víst að íhuga aðild að ESB Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Fjölbreytni í endurhæfingu skiptir máli Hólmfríður Einarsdóttir skrifar Skoðun Sumarfríinu aflýst Sigurður Helgi Pálmason skrifar Skoðun Úr skotgröfum í netkerfin: Netárásir á innviði Vesturlanda Ýmir Vigfússon skrifar Skoðun Fordómar gagnvart hinsegin fólki – Reynslusaga Geir Gunnar Markússon skrifar Skoðun „Er allt í lagi?“ Olga Björt Þórðardóttir skrifar Skoðun Göngum í Haag hópinn Þórhildur Sunna Ævarsdóttir skrifar Skoðun Kirkjuklukkur hringja Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Gerir háskólanám þig að grunnskólakennara? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Stríð skapar ekki frið Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Íslenska stóðhryssan og Evrópa Hallgerður Ljósynja Hauksdóttir skrifar Skoðun Hvammsvirkjun – Skyldur ráðherra og réttur samfélagsins Eggert Valur Guðmundsson skrifar Skoðun Norska leiðin er fasismi Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Um mýkt, menntun og von Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Höfum alla burði til þess Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Tímabær rannsókn dómsmálaráðuneytisins Sigmundur Davíð Gunnlaugsson skrifar Skoðun Umsókn krefst ákvörðunar – ekki ákalls Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Hjálp, barnið mitt spilar Roblox! Kristín Magnúsdóttir skrifar Skoðun Líkindi með guðstrú og djöflatrú Gunnar Björgvinsson skrifar Skoðun Ævinlega þakkláti flóttamaðurinn Zeljka Kristín Klobucar skrifar Skoðun Vér vesalingar Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun Leikrit Landsvirkjunar Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Við þurfum ekki að loka landinu – við þurfum að opna augun Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Svona eða hinsegin, hvert okkar verður næst? Unnar Geir Unnarsson skrifar Skoðun Reynisfjara og mannréttindasáttmáli Evrópu Róbert R. Spanó skrifar Sjá meira
Framtíðarsýn Landsvirkjunar er sjálfbær heimur, knúinn endurnýjanlegri orku. Við vitum öll að við verðum að hætta að brenna bensíni og olíum og knýja heiminn þess í stað áfram með grænni orku. Það er eina leiðin til að snúa við geigvænlegri þróun loftslagsmála. Landsvirkjun hefur þegar náð þeim árangri að vera með eitt lægsta kolefnisspor allra orkufyrirtækja heims en við ætlum samt að gera enn betur. Leiðina fram undan og árangurinn þarf að vera unnt að mæla. Á undanförnum árum höfum við náð sífellt betri tökum á því viðfangsefni og nú er orkufyrirtæki þjóðarinnar leiðandi á heimsvísu í loftslagsmálum, með hæstu einkunn alþjóðlegu samtakanna Carbon Disclosure Project (CDP), sem eru óhagnaðardrifin umhverfissamtök. Réttu verkfærin Við hjá Landsvirkjun höfum starfað með CDP frá 2016. Á þeim tíma hefur okkur lærst sífellt betur hvernig best er að mæla, stýra og upplýsa um þau áhrif sem starfsemi okkar hefur á umhverfið. Upplýsingar eru til alls fyrstar. Ef við ætlum að ráðast að rót vandans verður að vera alveg skýrt hver hann er og hversu stór. Með því að gerast aðili að CDP fékk Landsvirkjun þau verkfæri og þá kvarða í hendur, sem hjálpa okkur daglega í baráttunni gegn loftslagsbreytingum. Okkur liggur beinlínis lífið á að snúa við blaðinu í loftslagsmálum. Við megum hins vegar ekki rasa um ráð fram, heldur verðum við að nýta bestu fáanlegu þekkingu á hverjum tíma til að okkur miði örugglega í rétta átt. Aðgerðir í umhverfis- og loftslagsmálum eru engin nýlunda fyrir Landsvirkjun, þótt áherslur í þeim málaflokkum verði sífellt þyngri. Orkufyrirtæki þjóðarinnar er treyst fyrir auðlindum vatnsfalla, jarðvarma og vinds og hefur ávallt leitast við að ná sem allra bestu jafnvægi við náttúruna í allri sinni starfsemi og vakta lífríkið með ítarlegum mælingum og rannsóknum. Brösugleg byrjun Fyrsta einkunn okkar hjá CDP árið 2016 var ekkert til að hrópa húrra fyrir. Við fengum C og vorum ekki sátt. C þýddi einfaldlega að við gerðum okkur grein fyrir þeim áhrifum sem starfsemi Landsvirkjunar hafði á loftslagið og þau áhrif sem loftslagsbreytingar og aðgerðir gegn þeim höfðu á starfsemina. Við höfðum hins vegar ekki náð fullum tökum á að stýra þeim áhrifum og afleiðingum þeirra. Við töldum þetta reyndar misskilning og ári síðar vönduðum við okkur enn meira við að fylla út öll nauðsynleg skjöl. Aftur fengum við C og það þrátt fyrir að vart væri hægt að finna orkufyrirtæki í heiminum með lægra kolefnisspor. Við gáfumst ekki upp og áttuðum okkur fljótt á því að við yrðum að fara enn dýpra en áður í mælingum og pælingum. Einkunn CDP er brotin upp í 12 þætti og við fórum ítarlega yfir hvern og einn. Þeir ná yfir stjórnarhætti og ábyrgð á loftslagsmálum innan fyrirtækja, hvernig brugðist er við loftslagstengdum áhættum og tækifærum og hvernig þær endurspeglast í viðskiptamódeli fyrirtækisins og samskiptum við hagaðila. Þá ná þeir einnig yfir upplýsingar um losun vegna starfseminnar, markmið og aðgerðir um samdrátt í losun, eftirfylgni og árangur. Ábyrgir starfshættir þegar kemur að loftslagsmálum snúast nefnilega ekki bara um að losa lítið heldur líka hvernig starfsemin styður markvisst við aðgerðir gegn loftslagsbreytingum og að sjálfbærri þróun. Við þurftum því að skoða alla virðiskeðju fyrirtækisins, hvað við gerum og hvernig við gerum það. Átta árum síðar státum við af einkunninni A, en aðeins 1,5% þeirra tugþúsunda fyrirtækja sem skila upplýsingum til CDP árlega ná þeim árangri. Einbeiting og ástundun Þegar Landsvirkjun hóf fyrst CDP vegferð sína töldum við okkur standa ágætlega að vígi. Við höfðum gert margt gott, töldum okkur hafa nákvæma yfirsýn yfir starfsemi okkar og áhrif hennar og vorum reiðubúin að halda góðu starfi áfram. CDP færði okkur hins vegar þau verkfæri sem við höfðum ekki áttað okkur á að skorti. Starf okkar er enn markvissara og markmiðin enn skýrari. Við hvetjum önnur íslensk fyrirtæki til að feta sömu slóð. Kannski verður fyrsta einkunnin nálægt falli. En það er eins með einkunnir CDP og þær sem allir þekkja úr skólastarfi: Einbeiting og ástundun tryggir sífellt betri einkunn. Eftir því sem fleiri fyrirtæki setjast á þann skólabekk þeim mun hraðar sækist okkur leiðin til lausna í loftslagsmálum. Jóna er framkvæmdastjóri Samfélags og umhverfis hjá Landsvirkjun og Jóhanna Hlín er forstöðumaður Loftslags og grænna lausna.
Skoðun Sumarorlofið fór í baráttuna fyrir barni - er það sanngjarnt? Sigríður Auðunsdóttir skrifar
Skoðun Þegar fjölbreytileikinn verður ógn: Afneitun, andstaða og ótti við hið mannlega Haukur Logi Jóhannsson skrifar
Skoðun Við þurfum ekki að loka landinu – við þurfum að opna augun Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar