Hæstaréttarlögmaður segir tjáningafrelsið hafa þanist út Ólafur Björn Sverrisson skrifar 31. maí 2022 20:01 Ingólfur Þórarinsson tónlistarmaður kærði Sindra Þór fyrir meiðyrði eftir að hann hafði viðhaft sterk ummæli um söngvarann. Gunnar Ingi Jóhannsson, hæstaréttarlögmaður, segir að sýkna Sindra hafi ekki endilega komið sér á óvart. Vísir/Vilhelm Hæstaréttarlögmenn hafa ýmist hneykslast á sýknudómi héraðsdóms yfir Sindra Þór Sigríðarsyni Hilmarssyni eða sagt dóminn til marks um aukið tjáningafrelsi. Ingólfur Þórarinsson tónlistarmaður kærði Sindra Þór fyrir meiðyrði eftir að hann hafði viðhaft sterk ummæli um söngvarann, í umræðum á netinu þar sem Ingólfur var sakaður um að hafa átt samræði við stúlkur undir lögaldri. Tjáningafrelsið þanist út Gunnar Ingi Jóhannsson, hæstaréttarlögmaður, hvers sérsvið er ærumeiðingamál, segir dóminn ekki endilega hafa komið sér á óvart. Eftir að hafa lesið dóminn, sem er nokkuð ítarlega rökstuddur, finnst Gunnari að niðurstaðan geti gengið upp. „Mér sýnist tjáningafrelsið vera að þenjast út, ef svo má segja. Það sem hefði talist til ærumeiðinga fyrir tíu árum fellur vel innan marka tjáningafrelsis í dag, við sjáum það bara af nýlegri dómum.“ Gunnar segir dómarann hafa metið það svo að svo margt hafi komið fram um meinta háttsemi Ingólfs að Sindri hafi mátt vera í góðri trú um að það væri eitthvað til í því. Dómurinn telji að ekki megi skerða tjáningarfrelsi einstaklinga undir slíkum kringumstæðum. Gunnar segist geta tekið undir slík sjónarmið. „Í þessu máli er einstaklingur að taka þátt í umræðunni, ekki hefja hana. Mat dómsins er greinilega sú að ummæli Sindra hafi verið framlag til þeirrar umræðu og meðal annars gagnrýni á það að fullorðnir menn megi hafa samræði við einstaklinga undir lögaldri sér að refsilausu.“ Þess ber að geta að dómari héraðsdóms hafnar þeirri málsástæðu Sindra að hann hafi með ummælum sínum einungis átt við um börn undir 18 ára aldri en yfir 15 ára aldri og því ekki verið að saka Ingólf um refsiverðan verknað. Um þær fullyrðingar Sindra segir dómari að þær hafi verið til þess fallnar að vekja þá hugmynd hjá lesendum að stefnandi hefði átt samræði við börn og þess að engu getið, eða sett fyrirvara um að einungis væri átt við kynferðislegt samneyti við einstaklinga eldri en 15 ára og yngri en 18 ára. Sönnunarfærslan einkennileg Gunnari finnst einkennilegt að sú sönnunarfærsla sem Sindri byggði mál sitt á hafi verið leyfð, en Sindri vísaði jafnan í sögur þriðja aðila sem ekki komu fyrir dóm. Hann bendir þó á að sú sönnunarfærsla virðist ekki hafa haft mikla þýðingu í rökstuðningi dómarans heldur hafi frekar verið vísað til þess sem var skrifað á samfélagsmiðlum og netinu. Honum þykir líklegt að niðurstöðunni verði áfrýjað þar sem dómstólar virðast enn vera að finna út mörk tjáningafrelsis og friðhelgi einkalífs í ærumeiðingamálum sem þessum. Furða sig á dómnum Þeir eru hins vegar margir lögmennirnir sem furða sig á niðurstöðunni í málinu. Sigurður G. Guðjónsson hæstaréttarlögmaður sakaði dómarann í málnum um að afnema friðhelgi einkalífs og æruvernd í þágu byltingar. Sigurður G Guðjónsson, lögmaðurVísir/Friðrik Þór „Það er ekki í fyrsta sinn sem hugmyndafræði um betri heim hefur verið talin mannréttindum æðri. Boðskapur dómarans er sá, að í nafni tjáningarfrelsis sé sérhverjum frjálst að bera sakir á samborgara sína, troða þá niður í svaðið, hafa af þeim lífsviðurværi sitt, ef tjáandanum finnst hann vera að vinna að framgangi ríkjandi hugmyndafræði og telur sig vera að segja satt og rétt frá og getur stutt þá tilfinningu sína með framburði skoðana systkina.“ skrifar Sigurður. Jón Magnússon, hæstaréttarlögmaður tekur í sama streng og segir dóminn með miklum ólíkindum. „Verði þetta niðurstaðan er æruvernd einstaklings ekki fyrir hendi.“ skrifar Jón. Það gerir Eva Hauksdóttir lögmaður einnig: „Þá vitum við það. Miðað við þá stefnu sem Landsréttur hefur verið að taka í þessum málum yrði ég ekki hissa þótt málið endaði fyrir Mannréttindadómstóli Evrópu“ skrifar Eva í færslu á Facebook. Dómsmál Mál Ingólfs Þórarinssonar Tjáningarfrelsi Dómstólar Mest lesið Kona réðst að sjö ára dreng við Smáraskóla Innlent Eiginmaður íslenskrar konu lét sig hverfa rétt eftir brúðkaupið Innlent „Það er ódýrast og best og fljótlegast að kála þessum dýrum“ Innlent Hafa „góða hugmynd“ hvar og hvenær stúlkunni var ráðinn bani Innlent Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Innlent „Ég hefði bara sagt af mér á staðnum“ Innlent Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Innlent Skerjafjarðarskáldið krefst afsökunarbeiðni – annars fer það í mál Innlent Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Innlent Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Innlent Fleiri fréttir Loka almenningsbókasafninu og leita til Akureyrar Búið að taka sýni úr ungu birnunni Vinna málið saman og nýta greinargerð vegna fyrri umsóknar Kona réðst að sjö ára dreng við Smáraskóla Stofna námsstyrk á sviði umhverfismála í nafni Ellýjar Hafa „góða hugmynd“ hvar og hvenær stúlkunni var ráðinn bani Maður sem var leitað við Vík fannst látinn Ákvörðun ráðherra viðurkenning á að mikil þekking sé fyrir norðan Biðin óásættanleg og vill skýr svör frá ríkinu Hinir grunuðu í mansalsmálinu ganga lausir Sveitarfélögin krefja ríkið svara um NPA Norðurlönd dýpka samvinnu í varnarmálum Eiginmaður íslenskrar konu lét sig hverfa rétt eftir brúðkaupið „Það er ódýrast og best og fljótlegast að kála þessum dýrum“ Bein útsending: Birting lýðheilsuvísa í Grindavík Skerjafjarðarskáldið krefst afsökunarbeiðni – annars fer það í mál Húnninn settur í frost þar til hægt verður að stoppa hann upp „Ég hefði bara sagt af mér á staðnum“ Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Vinnuslys töluvert tíðari á Íslandi en í Noregi Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Dæmi um að fólk hafi fallið frá á meðan beðið er eftir NPA-þjónustu Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Brynjar vill herða upp á mannréttindahugtakinu Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Sjá meira
Ingólfur Þórarinsson tónlistarmaður kærði Sindra Þór fyrir meiðyrði eftir að hann hafði viðhaft sterk ummæli um söngvarann, í umræðum á netinu þar sem Ingólfur var sakaður um að hafa átt samræði við stúlkur undir lögaldri. Tjáningafrelsið þanist út Gunnar Ingi Jóhannsson, hæstaréttarlögmaður, hvers sérsvið er ærumeiðingamál, segir dóminn ekki endilega hafa komið sér á óvart. Eftir að hafa lesið dóminn, sem er nokkuð ítarlega rökstuddur, finnst Gunnari að niðurstaðan geti gengið upp. „Mér sýnist tjáningafrelsið vera að þenjast út, ef svo má segja. Það sem hefði talist til ærumeiðinga fyrir tíu árum fellur vel innan marka tjáningafrelsis í dag, við sjáum það bara af nýlegri dómum.“ Gunnar segir dómarann hafa metið það svo að svo margt hafi komið fram um meinta háttsemi Ingólfs að Sindri hafi mátt vera í góðri trú um að það væri eitthvað til í því. Dómurinn telji að ekki megi skerða tjáningarfrelsi einstaklinga undir slíkum kringumstæðum. Gunnar segist geta tekið undir slík sjónarmið. „Í þessu máli er einstaklingur að taka þátt í umræðunni, ekki hefja hana. Mat dómsins er greinilega sú að ummæli Sindra hafi verið framlag til þeirrar umræðu og meðal annars gagnrýni á það að fullorðnir menn megi hafa samræði við einstaklinga undir lögaldri sér að refsilausu.“ Þess ber að geta að dómari héraðsdóms hafnar þeirri málsástæðu Sindra að hann hafi með ummælum sínum einungis átt við um börn undir 18 ára aldri en yfir 15 ára aldri og því ekki verið að saka Ingólf um refsiverðan verknað. Um þær fullyrðingar Sindra segir dómari að þær hafi verið til þess fallnar að vekja þá hugmynd hjá lesendum að stefnandi hefði átt samræði við börn og þess að engu getið, eða sett fyrirvara um að einungis væri átt við kynferðislegt samneyti við einstaklinga eldri en 15 ára og yngri en 18 ára. Sönnunarfærslan einkennileg Gunnari finnst einkennilegt að sú sönnunarfærsla sem Sindri byggði mál sitt á hafi verið leyfð, en Sindri vísaði jafnan í sögur þriðja aðila sem ekki komu fyrir dóm. Hann bendir þó á að sú sönnunarfærsla virðist ekki hafa haft mikla þýðingu í rökstuðningi dómarans heldur hafi frekar verið vísað til þess sem var skrifað á samfélagsmiðlum og netinu. Honum þykir líklegt að niðurstöðunni verði áfrýjað þar sem dómstólar virðast enn vera að finna út mörk tjáningafrelsis og friðhelgi einkalífs í ærumeiðingamálum sem þessum. Furða sig á dómnum Þeir eru hins vegar margir lögmennirnir sem furða sig á niðurstöðunni í málinu. Sigurður G. Guðjónsson hæstaréttarlögmaður sakaði dómarann í málnum um að afnema friðhelgi einkalífs og æruvernd í þágu byltingar. Sigurður G Guðjónsson, lögmaðurVísir/Friðrik Þór „Það er ekki í fyrsta sinn sem hugmyndafræði um betri heim hefur verið talin mannréttindum æðri. Boðskapur dómarans er sá, að í nafni tjáningarfrelsis sé sérhverjum frjálst að bera sakir á samborgara sína, troða þá niður í svaðið, hafa af þeim lífsviðurværi sitt, ef tjáandanum finnst hann vera að vinna að framgangi ríkjandi hugmyndafræði og telur sig vera að segja satt og rétt frá og getur stutt þá tilfinningu sína með framburði skoðana systkina.“ skrifar Sigurður. Jón Magnússon, hæstaréttarlögmaður tekur í sama streng og segir dóminn með miklum ólíkindum. „Verði þetta niðurstaðan er æruvernd einstaklings ekki fyrir hendi.“ skrifar Jón. Það gerir Eva Hauksdóttir lögmaður einnig: „Þá vitum við það. Miðað við þá stefnu sem Landsréttur hefur verið að taka í þessum málum yrði ég ekki hissa þótt málið endaði fyrir Mannréttindadómstóli Evrópu“ skrifar Eva í færslu á Facebook.
Dómsmál Mál Ingólfs Þórarinssonar Tjáningarfrelsi Dómstólar Mest lesið Kona réðst að sjö ára dreng við Smáraskóla Innlent Eiginmaður íslenskrar konu lét sig hverfa rétt eftir brúðkaupið Innlent „Það er ódýrast og best og fljótlegast að kála þessum dýrum“ Innlent Hafa „góða hugmynd“ hvar og hvenær stúlkunni var ráðinn bani Innlent Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Innlent „Ég hefði bara sagt af mér á staðnum“ Innlent Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Innlent Skerjafjarðarskáldið krefst afsökunarbeiðni – annars fer það í mál Innlent Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Innlent Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Innlent Fleiri fréttir Loka almenningsbókasafninu og leita til Akureyrar Búið að taka sýni úr ungu birnunni Vinna málið saman og nýta greinargerð vegna fyrri umsóknar Kona réðst að sjö ára dreng við Smáraskóla Stofna námsstyrk á sviði umhverfismála í nafni Ellýjar Hafa „góða hugmynd“ hvar og hvenær stúlkunni var ráðinn bani Maður sem var leitað við Vík fannst látinn Ákvörðun ráðherra viðurkenning á að mikil þekking sé fyrir norðan Biðin óásættanleg og vill skýr svör frá ríkinu Hinir grunuðu í mansalsmálinu ganga lausir Sveitarfélögin krefja ríkið svara um NPA Norðurlönd dýpka samvinnu í varnarmálum Eiginmaður íslenskrar konu lét sig hverfa rétt eftir brúðkaupið „Það er ódýrast og best og fljótlegast að kála þessum dýrum“ Bein útsending: Birting lýðheilsuvísa í Grindavík Skerjafjarðarskáldið krefst afsökunarbeiðni – annars fer það í mál Húnninn settur í frost þar til hægt verður að stoppa hann upp „Ég hefði bara sagt af mér á staðnum“ Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Vinnuslys töluvert tíðari á Íslandi en í Noregi Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Dæmi um að fólk hafi fallið frá á meðan beðið er eftir NPA-þjónustu Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Brynjar vill herða upp á mannréttindahugtakinu Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Sjá meira