Aðalsteinn hafði á þessum tíma yfirumsjón með starfsemi Samherja í Afríku og var einn nánasti samstarfsmaður Þorsteins Más Baldvinssonar, forstjóra Samherja.
„Ég á við hvort hægt sé að beita hótunum,“ bætti hann við í kjölfarið.
Þetta kemur fram í ítarlegri umfjöllun Stundarinnar sem er byggð á áður óséðum gögnum innan úr Samherja. Samskiptin eru sögð sýna hversu víðtæk þekking var innan fyrirtækisins um mútugreiðslur til Namibíumanna en gögnin eru undir í rannsókn héraðssaksóknara og namibískra yfirvalda á starfsháttum Samherja í Namibíu.
Talaði oftar en einu sinni um mútur
Gefa gögnin til kynna að Þorsteinn Már Baldvinsson, forstjóri Samherja, hafi fengið stöðugar upplýsingar um gang mála og kynnt starfsemina fyrir stjórn fyrirtækisins.
Málsvörn fyrirtækisins fram að þessu hefur meðal annars byggt á því að ef eitthvað ólöglegt hafi átt sér stað þá hafi það verið á ábyrgð Jóhannesar Stefánssonar, fyrrverandi framkvæmdastjóri Samherja í Namibíu, og uppljóstrara í málinu. Sjálfur hefur hann viðurkennt að hafa greitt mútur til að tryggja fyrirtækinu fiskveiðikvóta.
Samskiptin sýna hins vegar að Aðalsteinn, sem var þá yfirmaður Jóhannesar, hafði oftar en einu sinni velt því upp hvort Samherji gæti notað mútugreiðslur til að smyrja hjólin í Namibíu.
„Á einhverju stigi kann að skipta máli að múta einhverjum leiðtoga þessara manna,“ segir í stuttum skilaboðum Aðalsteins til Jóhannesar og Ingvars Júlíussonar, fjármálastjóra Samherja á Kýpur, þann 16. desember 2011.
Vildi ekki ræða málin í tölvupósti
Gögnin eru sömuleiðis sögð gefa hugmynd um hvers vegna engir tölvupóstar hafa fundist frá Þorsteini Má um mútur. Árið 2017 spyr forstjórinn „saelir tarf tetta allt ad vera til i postum milli manna ?“ í tölvupósti til undirmanna sinna.
Jóhannes Stefánsson hefur sagt að hann hafi borið mútugreiðslurnar undir Þorstein Má í samtölum þeirra á milli og hafi ekki greitt neinar mútur án þess að fá grænt ljós frá Þorsteini.
Hann hafi þó aldrei verið í póstsamskiptum við forstjórann heldur rætt við hann í gegnum Skype eða öruggan fjarfundabúnað á skrifstofum Samherja.
Útbjuggu minnisblað fyrir Þorstein
Í gögnunum sem Stundin hefur undir höndum er einnig minnst á minnisblað sem var útbúið fyrir Þorstein Má um Namibíu-verkefnið.
„Sú tenging sem Wilie virðist hafa við SWAP flokknum gæti orðið mjög dýrmæt enda eru kvótaúthlutanir pólitískar,“ skrifaði Jóhannes í þetta minnisblað fyrir Þorstein.
Willie var fyrsti samstarfsmaður Samherja í Namibíu og hafði milligöngu um að semja við SWAPO-flokkinn, sem hefur verið við stjórnvölinn í Namibíu frá 1990. Jóhannes bendir Þorsteini einnig á að peningar til SWAPO endi hjá flokknum en ekki í ríkissjóði.
„SWAP[O] hugsar þetta að hluta til sem leið til að fjármagna rekstur flokksins í gegnum samtök eða fyrirtæki sem að heitir Polit Buro,“ segir hann í minnisblaðinu sem Stundin vísar til.
Þá sýna gögnin að Þorsteinn Már átti mun fleiri fundi í persónu en áður hefur verið greint frá með „hákörlunum“, namibísku ráða- og áhrifamönnunum sem sitja nú í fangelsi og bíða þess að koma fyrir dóm vegna ákæru um mútuþægni.
Kynnti sér mútur og spillingu í Afríku
Segir í umfjöllun Stundarinnar að Arna Bryndís Baldvins McClure, innanhúslögmaður Samherja, hafi leitað til utanaðkomandi lögmanns árið 2013 varðandi ráð vegna þjónustusamnings um afurðir togarans Heinaste sem Samherji gerði út í Namibíu.
Til baka fékk hún ljósrit upp úr bókinni „Alþjóðlegir viðskiptasamningar“ þar sem meðal annars komu fram varúðarorð um mútur og spillingu.
„Yfirleitt eru mútur greiddar sem „umboðslaun“ („commission“) til milliliða í þjónustu hins opinbera. Umboðslaunin eru reiknuð sem hlutfall af verðmæti viðskiptanna og getur þóknunin hæglega numið milljörðum íslenskra króna í sumum tilvikum,“ segir meðal annars í kaflabrotinu sem Arna fékk.
Þar sagði einnig: „[E]r ábyrgðin jafnt þeirra sem inna slíkar greiðslur af hendi og hinna sem taka við þeim. Til dæmis segir það jafn mikið um framferði stórfyrirtækja og siðferði innlendra valdahafa, þegar bent er á hversu mikil spilling ríkir í viðskiptum í löndum Afríku sunnan Sahara.“
Fram kemur í grein Stundarinnar að þessi leið sem Önnu var bent á sé nákvæmlega sú sem Samherji fór í Namibíu.
