Bjóst við því að „næsta bylgja“ kæmi seinna Sylvía Hall skrifar 3. ágúst 2020 22:51 Thor Aspelund, prófessor í líftölfræði við Háskóla Íslands, sem fer fyrir teyminu sem vinnur spálíkan um líklega þróun Covid-19 hér á Íslandi. Vísir Thor Aspelund, prófessor í líftölfræði, segir vinnu við nýtt spálíkan vera í þann mund að hefjast. Nú sé verið að meta stöðuna og fara yfir gögn, enda líklegt að faraldurinn sé að fara af stað aftur og svokölluð „önnur bylgja“ að hefjast. Sjálfur bjóst hann við því að ný bylgja smita myndi koma upp seinna hér á landi. Spálíkanið er unnið í samstarfi við sóttvarnalækni og spáir það fyrir um líklega þróun Covid-19 hér á landi. Slíkt líkan var einnig unnið þegar faraldurinn hófst hér á landi í vor og vakti það mikla athygli hversu nákvæmar spárnar reyndust. Nú þykir tilefni til að hefja vinnu við nýtt líkan, en á upplýsingafundi almannavarna í dag sagði Þórólfur Guðnason sóttvarnalæknir það vera ljóst að aukning væri í kórónuveirutilfellum hér á landi. Það væri þó smekksatriði hvort kalla ætti það nýja bylgju. Það líkan sem unnið er að núna mun að einhverju leyti byggja á fyrri vinnu með tilliti til þróunar í öðrum löndum. „Það var tvennt sem skipti máli í vor; það að meta hversu mikið álagið verður á heilbrigðisþjónustuna – það er mjög mikilvægt – og sjá fyrir hvenær þetta mun toppa og snúa við. Það var alltaf svolítið mikilvægur punktur, að vita hvenær þetta væri að fara niður aftur. Þá veit maður að maður hefur náð að vinna eitthvað á þessu og skila árangri,“ segir Thor í samtali við Vísi. Þátttaka allra skiptir máli Vinnan mun taka nokkra daga og býst hann við því að það gæti orðið klárt í næstu viku, en mögulegt er þó að einhver drög liggi fyrir undir lok þessarar viku. Að sögn Thors er líkanið ekki síst mikilvægt til þess að sýna fram á hversu miklu framlag hvers og eins getur skilað. „Ef fólk tekur þátt, þá skilar það árangri. Það er svo mikilvægt að allir taki þátt í því að vera með í þessu. Það eru góð skilaboð til þess að meta stöðuna og ástandið og hvert við erum að stefna.“ Thor segir skipta miklu máli að vandað sé til verka svo hægt sé að meta stöðuna hverju sinni. Þegar veiran greindist fyrst hér á landi í vetur hafi verið til líkön sem sýndu mun svartari sviðsmynd en raunin varð. Hefði slíku líkani verið fylgt í stað þess að gera nýtt hefðu viðbrögðin sennilega verið allt önnur. Sjálfur birti hann færslu á Facebook-síðu sinni í gær þar sem hann fór yfir stöðu mála. Sagði hann enn vera um það bil tvær vikur í að hægt væri að segja til um hver þróunin yrði nú en lagði áherslu á að fólk færi varlega. „Bjóst við því að það yrði aðeins seinna hjá okkur“ Syddansk-háskólinn í Óðinsvéum birti í síðustu viku spálíkan þar sem áhersla var lögð á átján Evrópulönd, en þó ekki Ísland. Spálíkanið er unnið af eðlisfræðiprófessornum Francesco Sannino í samstarfi við prófessora við Háskólann í Lyon, þá Giacomo Cacciapaglia og Corentin Cot. Þar er næstu bylgju faraldursins spáð í byrjun september og hún sögð svipa til fyrstu bylgju smita. Gert er ráð fyrir því að faraldurinn fari niður á við tveimur vikum eftir að hin svokallaða seinni bylgja hefst. Þannig gerir það spálíkan ráð fyrir því að svipað margir greinist með veiruna ef gripið verður til sömu úrræða og í vor; það að virða fjarlægðarmörk og huga að einstaklinsbundnum smitvörnum. Verði það ekki gert sé hætta á að mun fleiri muni smitast. Thor segir líklegt að eitthvað verði líkt með spálíkani Syddansk-háskólans og því sem unnið er að hér heima. „Tímasetningarnar eru svolítið á flakki milli landa. Síðast byrjuðu mjög margir um mánaðamótin febrúar/mars. Ég bjóst sjálfur við því að það yrði aðeins seinna hjá okkur - ágúst/september eða jafnvel október.“ Hann sé þó ekki tilbúinn að fullyrða að tveggja vikna viðmiðið verði einnig hér á landi, enda sé vinnan ekki nógu langt komin. „En það er auðvitað eitt af því sem við viljum meta; þessi toppur og niðurleiðin aftur.“ Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Vísindi Tengdar fréttir Hefur tekist að sveigja faraldurinn niður Ljóst er að tekist hefur að sveigja vöxt kórónuveirufaraldursins niður á við með aðgerðum yfirvalda, að sögn sóttvarnalæknis. Fjöldi tilfella fylgir nú bjartsýnustu spám og gæti faraldurinn náð hámarki í byrjun apríl. Fjöldi alvarlegra tilfella fylgir þó svartsýnustu spám spálíkana. 30. mars 2020 14:48 Nýtt spálíkan gerir ráð fyrir að toppi faraldursins sé náð Innlagnir á gjörgæslu virðast áfram fylgja svartsýnni spá. 14. apríl 2020 19:52 Mest lesið Trump hrósaði forsetanum fyrir færni í eigin móðurmáli Erlent Telur sig hafa orðið vitni að aðdraganda drápsins Innlent Tveir menn fjárkúguðu ungan dreng Innlent Mátti ekki lána sér pening úr eigin fyrirtæki Innlent Kvarta yfir því að reykur frá Kanada sé að skemma sumarið Erlent Metnaðarfullar malbikunarauglýsingar hluti af væb-kúltúrnum Innlent Hlýnar um helgina Veður Aðilar „einfaldlega ekki tilbúnir að teygja sig nógu langt“ Innlent Bandaríkjamenn refsa sendifulltrúa SÞ í málefnum Palestínumanna Erlent Pilturinn er fundinn Innlent Fleiri fréttir Jökulhlaup úr Mýrdalsjökli í Leirá Syðri og Skálm enn í gangi Telur sig hafa orðið vitni að aðdraganda drápsins Borgarbúar frekar hlynntir kílómetragjaldi en landsbyggðin Aðilar „einfaldlega ekki tilbúnir að teygja sig nógu langt“ Tveir menn fjárkúguðu ungan dreng Fundu jöklafýlu í Þórsmörk vegna hlaupsins Metnaðarfullar malbikunarauglýsingar hluti af væb-kúltúrnum Mátti ekki lána sér pening úr eigin fyrirtæki Pilturinn er fundinn „Skýr vísbending um að gera þurfi betur í málefnum erlendra barna“ Sjúklingar óttist dómhörku vegna þyngdarstjórnunarlyfja „Það er engin ástæða til að gefast upp“ Reiðarslag fyrir Landsvirkjun, kjarnorkukafbátur og heimsfræg íslensk kisa „Í næstu umferð fara hlutirnir í gegn“ Tilkynnt um buxnalausan mann og stolinn pizzaofn „Það er enginn svartur listi hjá okkur“ Davíð hafi lagt Golíat Hlaup er hafið úr Mýrdalsjökli Ökumaður bifhjólsins látinn Dettifoss vélarvana úti á ballarhafi Flugvél snúið við vegna bilunar „Enn ein viðurkenning að það má brjóta á fötluðu fólki“ Ógeðsleg aðkoma að íbúðinni eftir Airbnb-gesti Óska eftir vitnum: Missti stjórn og hafnaði á vegriði Bíða niðurstaðna um magakveisuna á Laugarvatni Dómurinn vonbrigði en virkjunin ekki út úr myndinni Kona á fimmtugsaldri í haldi vegna hnífstunguárásar „Nú verður að hafa hraðar hendur“ Hvammsvirkjun í uppnámi og ókyrrð hjá Play Hæstiréttur hafnar Hvammsvirkjun Sjá meira
Thor Aspelund, prófessor í líftölfræði, segir vinnu við nýtt spálíkan vera í þann mund að hefjast. Nú sé verið að meta stöðuna og fara yfir gögn, enda líklegt að faraldurinn sé að fara af stað aftur og svokölluð „önnur bylgja“ að hefjast. Sjálfur bjóst hann við því að ný bylgja smita myndi koma upp seinna hér á landi. Spálíkanið er unnið í samstarfi við sóttvarnalækni og spáir það fyrir um líklega þróun Covid-19 hér á landi. Slíkt líkan var einnig unnið þegar faraldurinn hófst hér á landi í vor og vakti það mikla athygli hversu nákvæmar spárnar reyndust. Nú þykir tilefni til að hefja vinnu við nýtt líkan, en á upplýsingafundi almannavarna í dag sagði Þórólfur Guðnason sóttvarnalæknir það vera ljóst að aukning væri í kórónuveirutilfellum hér á landi. Það væri þó smekksatriði hvort kalla ætti það nýja bylgju. Það líkan sem unnið er að núna mun að einhverju leyti byggja á fyrri vinnu með tilliti til þróunar í öðrum löndum. „Það var tvennt sem skipti máli í vor; það að meta hversu mikið álagið verður á heilbrigðisþjónustuna – það er mjög mikilvægt – og sjá fyrir hvenær þetta mun toppa og snúa við. Það var alltaf svolítið mikilvægur punktur, að vita hvenær þetta væri að fara niður aftur. Þá veit maður að maður hefur náð að vinna eitthvað á þessu og skila árangri,“ segir Thor í samtali við Vísi. Þátttaka allra skiptir máli Vinnan mun taka nokkra daga og býst hann við því að það gæti orðið klárt í næstu viku, en mögulegt er þó að einhver drög liggi fyrir undir lok þessarar viku. Að sögn Thors er líkanið ekki síst mikilvægt til þess að sýna fram á hversu miklu framlag hvers og eins getur skilað. „Ef fólk tekur þátt, þá skilar það árangri. Það er svo mikilvægt að allir taki þátt í því að vera með í þessu. Það eru góð skilaboð til þess að meta stöðuna og ástandið og hvert við erum að stefna.“ Thor segir skipta miklu máli að vandað sé til verka svo hægt sé að meta stöðuna hverju sinni. Þegar veiran greindist fyrst hér á landi í vetur hafi verið til líkön sem sýndu mun svartari sviðsmynd en raunin varð. Hefði slíku líkani verið fylgt í stað þess að gera nýtt hefðu viðbrögðin sennilega verið allt önnur. Sjálfur birti hann færslu á Facebook-síðu sinni í gær þar sem hann fór yfir stöðu mála. Sagði hann enn vera um það bil tvær vikur í að hægt væri að segja til um hver þróunin yrði nú en lagði áherslu á að fólk færi varlega. „Bjóst við því að það yrði aðeins seinna hjá okkur“ Syddansk-háskólinn í Óðinsvéum birti í síðustu viku spálíkan þar sem áhersla var lögð á átján Evrópulönd, en þó ekki Ísland. Spálíkanið er unnið af eðlisfræðiprófessornum Francesco Sannino í samstarfi við prófessora við Háskólann í Lyon, þá Giacomo Cacciapaglia og Corentin Cot. Þar er næstu bylgju faraldursins spáð í byrjun september og hún sögð svipa til fyrstu bylgju smita. Gert er ráð fyrir því að faraldurinn fari niður á við tveimur vikum eftir að hin svokallaða seinni bylgja hefst. Þannig gerir það spálíkan ráð fyrir því að svipað margir greinist með veiruna ef gripið verður til sömu úrræða og í vor; það að virða fjarlægðarmörk og huga að einstaklinsbundnum smitvörnum. Verði það ekki gert sé hætta á að mun fleiri muni smitast. Thor segir líklegt að eitthvað verði líkt með spálíkani Syddansk-háskólans og því sem unnið er að hér heima. „Tímasetningarnar eru svolítið á flakki milli landa. Síðast byrjuðu mjög margir um mánaðamótin febrúar/mars. Ég bjóst sjálfur við því að það yrði aðeins seinna hjá okkur - ágúst/september eða jafnvel október.“ Hann sé þó ekki tilbúinn að fullyrða að tveggja vikna viðmiðið verði einnig hér á landi, enda sé vinnan ekki nógu langt komin. „En það er auðvitað eitt af því sem við viljum meta; þessi toppur og niðurleiðin aftur.“
Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Vísindi Tengdar fréttir Hefur tekist að sveigja faraldurinn niður Ljóst er að tekist hefur að sveigja vöxt kórónuveirufaraldursins niður á við með aðgerðum yfirvalda, að sögn sóttvarnalæknis. Fjöldi tilfella fylgir nú bjartsýnustu spám og gæti faraldurinn náð hámarki í byrjun apríl. Fjöldi alvarlegra tilfella fylgir þó svartsýnustu spám spálíkana. 30. mars 2020 14:48 Nýtt spálíkan gerir ráð fyrir að toppi faraldursins sé náð Innlagnir á gjörgæslu virðast áfram fylgja svartsýnni spá. 14. apríl 2020 19:52 Mest lesið Trump hrósaði forsetanum fyrir færni í eigin móðurmáli Erlent Telur sig hafa orðið vitni að aðdraganda drápsins Innlent Tveir menn fjárkúguðu ungan dreng Innlent Mátti ekki lána sér pening úr eigin fyrirtæki Innlent Kvarta yfir því að reykur frá Kanada sé að skemma sumarið Erlent Metnaðarfullar malbikunarauglýsingar hluti af væb-kúltúrnum Innlent Hlýnar um helgina Veður Aðilar „einfaldlega ekki tilbúnir að teygja sig nógu langt“ Innlent Bandaríkjamenn refsa sendifulltrúa SÞ í málefnum Palestínumanna Erlent Pilturinn er fundinn Innlent Fleiri fréttir Jökulhlaup úr Mýrdalsjökli í Leirá Syðri og Skálm enn í gangi Telur sig hafa orðið vitni að aðdraganda drápsins Borgarbúar frekar hlynntir kílómetragjaldi en landsbyggðin Aðilar „einfaldlega ekki tilbúnir að teygja sig nógu langt“ Tveir menn fjárkúguðu ungan dreng Fundu jöklafýlu í Þórsmörk vegna hlaupsins Metnaðarfullar malbikunarauglýsingar hluti af væb-kúltúrnum Mátti ekki lána sér pening úr eigin fyrirtæki Pilturinn er fundinn „Skýr vísbending um að gera þurfi betur í málefnum erlendra barna“ Sjúklingar óttist dómhörku vegna þyngdarstjórnunarlyfja „Það er engin ástæða til að gefast upp“ Reiðarslag fyrir Landsvirkjun, kjarnorkukafbátur og heimsfræg íslensk kisa „Í næstu umferð fara hlutirnir í gegn“ Tilkynnt um buxnalausan mann og stolinn pizzaofn „Það er enginn svartur listi hjá okkur“ Davíð hafi lagt Golíat Hlaup er hafið úr Mýrdalsjökli Ökumaður bifhjólsins látinn Dettifoss vélarvana úti á ballarhafi Flugvél snúið við vegna bilunar „Enn ein viðurkenning að það má brjóta á fötluðu fólki“ Ógeðsleg aðkoma að íbúðinni eftir Airbnb-gesti Óska eftir vitnum: Missti stjórn og hafnaði á vegriði Bíða niðurstaðna um magakveisuna á Laugarvatni Dómurinn vonbrigði en virkjunin ekki út úr myndinni Kona á fimmtugsaldri í haldi vegna hnífstunguárásar „Nú verður að hafa hraðar hendur“ Hvammsvirkjun í uppnámi og ókyrrð hjá Play Hæstiréttur hafnar Hvammsvirkjun Sjá meira
Hefur tekist að sveigja faraldurinn niður Ljóst er að tekist hefur að sveigja vöxt kórónuveirufaraldursins niður á við með aðgerðum yfirvalda, að sögn sóttvarnalæknis. Fjöldi tilfella fylgir nú bjartsýnustu spám og gæti faraldurinn náð hámarki í byrjun apríl. Fjöldi alvarlegra tilfella fylgir þó svartsýnustu spám spálíkana. 30. mars 2020 14:48
Nýtt spálíkan gerir ráð fyrir að toppi faraldursins sé náð Innlagnir á gjörgæslu virðast áfram fylgja svartsýnni spá. 14. apríl 2020 19:52