Um 1.100 manns misstu vinnuna í gær þegar WOW air fór veg allrar veraldar. Áhrifa af þroti flugfélagsins gætti strax á mörkuðum og brá Seðlabankinn á það ráð að grípa inn í gjaldeyrismarkaðinn til að sporna við veikingu krónunnar.
Áhrifa gætti ekki aðeins þar. Kynnisferðir tilkynntu í gær að fyrirtækið hefði sagt upp 59 starfsmönnum en þar hafa starfað um 400 manns undanfarið. Í fréttatilkynningu fyrirtækisins kemur fram að aðalástæðan fyrir uppsögnunum sé sú að WOW air hafi lagt upp laupana. Einnig hafi spilað inn í að brátt sjái fyrirtækið ekki lengur um áhafnaakstur Icelandair.
„Við vitum að fyrirtæki í þessum geira hafa verið í hagræðingarfasa undanfarið og svo sem verið viðbúið að einhverjir þurfi að segja upp,“ segir Jóhannes Þór Skúlason, framkvæmdastjóri SAF.
„Miðað við að það voru 1.100 sem misstu vinnuna í gær þá held ég að það sé ekki óvarlegt að áætla að alls verði það á bilinu 1.500 til 2.000 manns sem missi vinnuna áður en sumarið er liðið. Það er þó erfitt að segja til um það með vissu,“ segir Jóhannes.
Í kjölfar fregna af þroti WOW air voru símar VMST rauðglóandi. Sé heimasíða stofnunarinnar opnuð blasir við orðsending til fyrrverandi starfsfólks þar sem því er leiðbeint um næstu skref. Þá verður stofnunin með opið á morgun í höfuðstöðvum sínum sem og í Reykjanesbæ til að veita starfsfólki liðsinni.
„Það er mjög mikilvægt að fólk skili inn umsókn um atvinnuleysisbætur sem fyrst,“ segir Unnur Sverrisdóttir, forstjóri VMST. Hún segir að aldrei í sögunni hafi jafn fjölmennur hópur orðið atvinnulaus á jafn skömmum tíma.
Fyrstu þrjá mánuðina á fólk rétt á tekjutengdum atvinnuleysisbótum sem nema 70 prósentum af heildarlaunum, þó að hámarki 441 þúsund krónum á mánuði. Eftir það taka grunnatvinnuleysisbætur við en þær eru tæpar 280 þúsund krónur miðað við fullan bótarétt. Þá er viðbúið að greiða þurfi úr ábyrgðarsjóði launa en hámarksábyrgð þaðan er 633 þúsund á mánuði. Sjóðurinn tryggir einnig hluta séreignarsparnaðar en sagt var frá því á dögunum að WOW air hefði ekki staðið skil á mótframlagi atvinnurekanda í séreignarsjóð.
Aðspurð hvort VMST muni þurfa að bæta starfsfólki við tímabundið til að ná að sinna umsóknum í sjóðinn segist Unnur allt eins eiga von á því. „Við höfum að auki miklar áhyggjur af afleiddu störfunum. Fyrirtæki hafa teiknað upp hinar ýmsu sviðsmyndir og það er viðbúið að þau hafi snör handtök þegar það versta gerist,“ segir Unnur.
Icelandair réttir hjálparhönd
Icelandair virkjaði í gær viðbragðsáætlun eftir að tilkynnt var að WOW air hefði hætt starfsemi og öllu flugi félagsins var aflýst. Var þá ljóst að þúsundir farþega og starfsmanna væru strandaglópar. Félagið ákvað að bjóða sérstök afsláttarfargjöld á almennu farrými til og frá ákveðnum áfanga stöðum í Evrópu og Bandaríkjunum.Kjörin sem Icelandair býður eru þannig að fast gjald til eða frá Evrópu er 60 Bandaríkjadalir aðra leiðina með tösku og 100 Bandaríkjadalir til eða frá Bandaríkjunum, fyrir utan skatta og gjöld. Fargjöld þessi standa til boða næstu tvær vikurnar fyrir farþega sem áttu bókað með WOW frá 28. mars til 11. apríl. Þá ákvað Icelandair einnig að aðstoða áhafnir WOW air sem voru að störfum erlendis til að komast til síns heima, þeim að kostnaðarlausu.
Bogi Nils Bogason, forstjóri Icelandair Group, sagði í bréfi til starfsmanna félagsins að verkefnið fæli í sér töluverða áskorun. „Í ljósi stöðunnar mun nú reyna mikið á okkur og það má búast við álagi á alla starfsmenn í dag og næstu daga,“ skrifaði Bogi Nils.
„Það er áskorun að takast á við þetta verkefni þar sem páskarnir eru fram undan og því eru flestar vélar þétt bókaðar á okkar helstu flugleiðum.“ Þá hefur Icelandair gefið út að verð á flugmiðum miðist við eftirspurn og síðustu daga og vikur hafi verið mikil ásókn í flug. Afsláttarfargjöldin sem bjóðast nú farþegum WOW auki þá eftirspurn enn frekar. Hlutabréf Icelandair hafa sveiflast mikið í takt við fréttir af WOW air. Þegar aðalmarkaði Kauphallarinnar var lokað í gær hafði verð hlutabréfa Icelandair hækkað um tæp fimmtán prósent í 326 milljóna króna viðskiptum
Tvöfalt lengri kröfulýsingarfrestur en venjulegt er
Frestur til að lýsa kröfu í þrotabú WOW air verður fjórir mánuðir en meginreglan er að hann sé helmingi styttri. Var þetta ákveðið af skiptastjórum búsins meðal annars með vísan til þess að félagið var í umtalsverðri starfsemi á erlendri grund.Lögmennirnir Sveinn Andri Sveinsson og Þorsteinn Einarsson voru skipaðir til að stýra slitunum. Búið var tekið til þrotaskipta með úrskurði héraðsdóms klukkan 13.30 og klukkutíma síðar voru skiptastjórarnir mættir í höfuðstöðvar félagsins.
„Þetta var mjög sérstakt andrúmsloft að koma inn í. Fólk var algjörlega örmagna og hafði vakað í marga sólarhringa. Það mætti skilningi hjá okkur að menn voru misjafnlega vel upplagðir til að svara spurningum okkar en okkur var vel tekið og við fengum upplýsingar fljótt og vel,“ segir Sveinn Andri.
Næstu skref eru að sinna bráðaaðgerðum enda mánaðamót og ýmislegt sem þarf að gera. Skiptastjórar gera ráð fyrir að mæta aftur á skrifstofur WOW snemma í dag og funda með lykilstarfsfólki.
