Vinnumansal í íslenskri ferðaþjónustu Kristjana Björg Guðbrandsdóttir skrifar 18. febrúar 2016 07:00 Mikil fjölgun ferðamanna á landinu hefur valdið mikilli grósku í ferðaþjónustu. Gróskunni virðast fylgja vaxtarverkir og ASÍ og fleiri félög vilja skera upp herör gegn ólaunaðri vinnu hjá fyrirtækjum. Vísir/GVA Ferðaþjónusta Báran stéttarfélag skoðar hátt í tuttugu mál innan ferðaþjónustunnar á Suðurlandi er varða svarta starfsemi eða misneytingu starfsfólks. Eitt vinnumansalsmál er til rannsóknar hjá lögreglunni á Suðurlandi. „Ég gæti trúað að það séu tuttugu aðilar sem eru til skoðunar vegna mála sem við teljum alvarleg,“ segir Halldóra Sigríður Sveinsdóttir, formaður Bárunnar, um bresti í ferðaþjónustu. „Við höfum farið með eitt alvarlegt mál og kært til lögreglu og erum að skoða fleiri mál sem varða ýmis brot. Það tekur tíma að safna gögnum um hvert og eitt mál. Málið þarf að vera skothelt fari það til lögreglu.“Halldóra Sigríður Sveinsdóttir, formaður Bárunnar stéttarfélags, hefur mikinn fjölda mála til skoðunar. Hún segir að langan tíma taki að safna gögnum og verkalýðsfélögin þurfi stuðning. Fréttablaðið/Davíð ÞórÞorgrímur Óli Sigurðsson, aðstoðaryfirlögregluþjónn hjá lögreglunni á Suðurlandi, segir lögregluna ekki hafa komist í rannsókn málsins. Lögreglan á Suðurlandi sé undirmönnuð. Á svæðinu þurfi lögreglan að forgangsraða verkefnum sínum, kynferðisbrot, heimilisofbeldi og alvarleg slys hafa verið efst á verkefnalista lögreglunnar. Embætti lögreglunnar á Suðurlandi hefur ekki óskað eftir aðstoð mansalsteymis lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu. Önnur mál til skoðunar hjá verkalýðsfélaginu eru af ýmsum toga. „Við erum að skoða skráningar starfsmanna, mögulega svarta starfsemi og misneytingu á starfsfólki,“ segir Halldóra Sigríður og segir suma vinnuveitendur ekki meðvitaða um það þegar þeir brjóta lög en aðra endurtaka brot sín þrátt fyrir aðkomu félagsins. „Sumir hafa einbeittan brotavilja á meðan aðrir virðast ekki átta sig á því þegar þeir fara yfir strikið. Rekstur þeirra þenst ef til vill út og það þarf að segja þeim að það megi ekki vinna alla daga vikunnar, allan sólarhringinn. Við viljum nálgast þessi mál lausnamiðað.“ Á næstunni fer af stað sameinað átak ríkisskattstjóra, vinnueftirlitsins og ASÍ og er ætlunin að stilla saman krafta stofnana til þess að ná betur utan um það sem betur má fara í ferðaþjónustu. Halldóra Sigríður segir verkalýðsfélögin einnig þurfa að styrkja sig. „Félögin þyrftu að hafa eftirlitsaðila í föstu starfshlutfalli að fylgjast með þessu og ég kalla eftir samstarfi við Samtök ferðaþjónustunnar. Við fórum í samstarf með garðyrkjubændum vegna svipaðra mála og það hafði góð og mikil áhrif.“Mörg þeirra mála sem koma á borð verkalýðssamtaka eru á afar gráu svæði að sögn Halldóru Sigríðar og hún bendir á vefsíðuna workaway.info. Þegar leitað er sérstaklega eftir sjálfboðaliðum til Íslands koma upp tvö hundruð auglýsingar eftir sjálfboðaliðum. Tugir íslenskra fyrirtækja eru á meðal auglýsenda. „Þetta er ein alvarlegasta birtingarmynd undirboðs á vinnumarkaði. Við skimum þessa síðu reglulega og látum félög í viðkomandi byggðarlagi vita, þau ganga svo í málið,“ segir Drífa Snædal, framkvæmdastjóri Starfsgreinasambandsins, og segir að reglulega hverfi auglýsingar hótela og gistiheimila af síðunni eftir slík afskipti verkalýðsfélaga. „Það er stór munur á sjálfboðavinnu fyrir góðgerðar- eða félagasamtök og fyrirtæki í efnahagslegri starfsemi,“ segir Drífa og tiltekur dæmi: „Það eru hvít svæði, grá svæði og svört svæði. Á svörtu svæði eru hótel og gistiheimili sem óska eftir sjálfboðaliðum.“Drífa segir SGS skima síðuna workaway.info reglulega og hafa samband við verkalýðsfélög í þeim byggðum sem fyrirtæki auglýsa eftir sjálfboðaliðum til starfa. Eftir áminningu verkalýðsfélags hverfi oft auglýsingar af síðunni. Fréttablaðið/GVAASÍ og aðildarsamtök þess hafa kallað eftir samstarfi við stjórnvöld og Samtök atvinnulífsins um að uppræta ólaunaða vinnu í efnahagslegri starfsemi og hafa gert athugun á málaflokknum. Gera verði skýran greinarmun á ólaunaðri vinnu í efnahagslegri starfsemi annars vegar og ólaunaðri samfélagslegri vinnu, sjálfboðavinnu, hins vegar. Ólaunuð vinna við efnahagslega starfsemi, framleiðslu og sölu á vöru eða þjónustu á markaði í hagnaðarskyni sé oft í samkeppni við fyrirtæki í sömu atvinnustarfsemi og feli í sér óásættanleg undirboð á íslenskum vinnumarkaði og standist hvorki kjarasamninga né lög. Dæmi um efnahagslega starfsemi þar sem gjarnan finnst fólk í ólaunaðri vinnu skv. athugun ASÍ er fyrst og fremst við ýmiss konar ferðaþjónustu, nánar tiltekið vinnu á kaffi- og veitingahúsum, á gistiheimilum og hótelum, hestaleigum og við hellaskoðanir auk ýmiss konar blandaðra starfa á sveitabýlum og/eða við bændagistingu. Ferðamennska á Íslandi Mest lesið Sagt að njóta ótruflaðrar ástar í Venesúela Innlent „Mér finnst þeir vera að taka frá mér lífið“ Innlent Óljóst hvort Kínverjarnir geti sótt vélina sína Innlent Nafngreina árásarmanninn í Manchester Erlent Segja falda launauppbót hjá níu af hverjum tíu stofnunum ríkisins Viðskipti innlent Hamas liðar vilja ekki afvopnast Erlent Rauk upp úr flugvél Jet2 Innlent Flugvellinum í München lokað vegna drónaumferðar Erlent Föst á Spáni næstu mánuði vegna meðgöngukvilla Innlent Ragnhildur tekur við Kveik Innlent Fleiri fréttir Skjálftahrina við Krýsuvík og Kleifarvatn Sagt að njóta ótruflaðrar ástar í Venesúela Bergþór vill verða varaformaður Óljóst hvort Kínverjarnir geti sótt vélina sína „Mér finnst þeir vera að taka frá mér lífið“ Rauk upp úr flugvél Jet2 Loka leikskóladeild á Stöðvarfirði vegna manneklu Nýjar tillögur falli á herðar vinnandi foreldra Eðlilegt að Ísland skoði að taka þátt Til umræðu að setja upp lokunarpósta við Fossvogsbrú Ragnhildur tekur við Kveik Blæs á sögusagnir um úthugsaða fléttu og ótti við að enda rúmliggjandi Vilja að fallið verði frá hækkun áfengisskatta „Þetta er auðvitað allt of lítið úrtak til að vera marktækt“ Refsing fyrir að reyna að myrða lækni þyngd Miklar breytingar á gjaldskrá leikskóla borgarinnar Nýr stjóri Icelandair vildi bara Airbus þegar hann stýrði Play Föst á Spáni næstu mánuði vegna meðgöngukvilla Óánægja með Kópavogsmódelið: Foreldrar upplifa samviskubit, aukið álag og stöðuga tímapressu Hátt spennustig um borð eftir að ísraelski sjóherinn hóf handtökur Bein útsending: Opnunarmálstofa Menntakviku - Kennaramenntun í deiglunni Hraðamyndavélar settar upp við Þingvelli Hjóla í forseta ASÍ og segja hann afvegaleiða umræðuna Býður sig fram til áframhaldandi formennsku Þúsundir barna bíða og listarnir lengjast POTS-samtök fá lögfræðing í málið: „Margir eru rúmliggjandi í dag“ Sveitarstjóri Mýrdalshrepps vill verða ritari Frelsisflotinn stöðvaður og árás á bænahús gyðinga í Manchester Styttist í lok rannsóknar Rúmlega þrjátíu skjálftar á Vesturlandi Sjá meira
Ferðaþjónusta Báran stéttarfélag skoðar hátt í tuttugu mál innan ferðaþjónustunnar á Suðurlandi er varða svarta starfsemi eða misneytingu starfsfólks. Eitt vinnumansalsmál er til rannsóknar hjá lögreglunni á Suðurlandi. „Ég gæti trúað að það séu tuttugu aðilar sem eru til skoðunar vegna mála sem við teljum alvarleg,“ segir Halldóra Sigríður Sveinsdóttir, formaður Bárunnar, um bresti í ferðaþjónustu. „Við höfum farið með eitt alvarlegt mál og kært til lögreglu og erum að skoða fleiri mál sem varða ýmis brot. Það tekur tíma að safna gögnum um hvert og eitt mál. Málið þarf að vera skothelt fari það til lögreglu.“Halldóra Sigríður Sveinsdóttir, formaður Bárunnar stéttarfélags, hefur mikinn fjölda mála til skoðunar. Hún segir að langan tíma taki að safna gögnum og verkalýðsfélögin þurfi stuðning. Fréttablaðið/Davíð ÞórÞorgrímur Óli Sigurðsson, aðstoðaryfirlögregluþjónn hjá lögreglunni á Suðurlandi, segir lögregluna ekki hafa komist í rannsókn málsins. Lögreglan á Suðurlandi sé undirmönnuð. Á svæðinu þurfi lögreglan að forgangsraða verkefnum sínum, kynferðisbrot, heimilisofbeldi og alvarleg slys hafa verið efst á verkefnalista lögreglunnar. Embætti lögreglunnar á Suðurlandi hefur ekki óskað eftir aðstoð mansalsteymis lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu. Önnur mál til skoðunar hjá verkalýðsfélaginu eru af ýmsum toga. „Við erum að skoða skráningar starfsmanna, mögulega svarta starfsemi og misneytingu á starfsfólki,“ segir Halldóra Sigríður og segir suma vinnuveitendur ekki meðvitaða um það þegar þeir brjóta lög en aðra endurtaka brot sín þrátt fyrir aðkomu félagsins. „Sumir hafa einbeittan brotavilja á meðan aðrir virðast ekki átta sig á því þegar þeir fara yfir strikið. Rekstur þeirra þenst ef til vill út og það þarf að segja þeim að það megi ekki vinna alla daga vikunnar, allan sólarhringinn. Við viljum nálgast þessi mál lausnamiðað.“ Á næstunni fer af stað sameinað átak ríkisskattstjóra, vinnueftirlitsins og ASÍ og er ætlunin að stilla saman krafta stofnana til þess að ná betur utan um það sem betur má fara í ferðaþjónustu. Halldóra Sigríður segir verkalýðsfélögin einnig þurfa að styrkja sig. „Félögin þyrftu að hafa eftirlitsaðila í föstu starfshlutfalli að fylgjast með þessu og ég kalla eftir samstarfi við Samtök ferðaþjónustunnar. Við fórum í samstarf með garðyrkjubændum vegna svipaðra mála og það hafði góð og mikil áhrif.“Mörg þeirra mála sem koma á borð verkalýðssamtaka eru á afar gráu svæði að sögn Halldóru Sigríðar og hún bendir á vefsíðuna workaway.info. Þegar leitað er sérstaklega eftir sjálfboðaliðum til Íslands koma upp tvö hundruð auglýsingar eftir sjálfboðaliðum. Tugir íslenskra fyrirtækja eru á meðal auglýsenda. „Þetta er ein alvarlegasta birtingarmynd undirboðs á vinnumarkaði. Við skimum þessa síðu reglulega og látum félög í viðkomandi byggðarlagi vita, þau ganga svo í málið,“ segir Drífa Snædal, framkvæmdastjóri Starfsgreinasambandsins, og segir að reglulega hverfi auglýsingar hótela og gistiheimila af síðunni eftir slík afskipti verkalýðsfélaga. „Það er stór munur á sjálfboðavinnu fyrir góðgerðar- eða félagasamtök og fyrirtæki í efnahagslegri starfsemi,“ segir Drífa og tiltekur dæmi: „Það eru hvít svæði, grá svæði og svört svæði. Á svörtu svæði eru hótel og gistiheimili sem óska eftir sjálfboðaliðum.“Drífa segir SGS skima síðuna workaway.info reglulega og hafa samband við verkalýðsfélög í þeim byggðum sem fyrirtæki auglýsa eftir sjálfboðaliðum til starfa. Eftir áminningu verkalýðsfélags hverfi oft auglýsingar af síðunni. Fréttablaðið/GVAASÍ og aðildarsamtök þess hafa kallað eftir samstarfi við stjórnvöld og Samtök atvinnulífsins um að uppræta ólaunaða vinnu í efnahagslegri starfsemi og hafa gert athugun á málaflokknum. Gera verði skýran greinarmun á ólaunaðri vinnu í efnahagslegri starfsemi annars vegar og ólaunaðri samfélagslegri vinnu, sjálfboðavinnu, hins vegar. Ólaunuð vinna við efnahagslega starfsemi, framleiðslu og sölu á vöru eða þjónustu á markaði í hagnaðarskyni sé oft í samkeppni við fyrirtæki í sömu atvinnustarfsemi og feli í sér óásættanleg undirboð á íslenskum vinnumarkaði og standist hvorki kjarasamninga né lög. Dæmi um efnahagslega starfsemi þar sem gjarnan finnst fólk í ólaunaðri vinnu skv. athugun ASÍ er fyrst og fremst við ýmiss konar ferðaþjónustu, nánar tiltekið vinnu á kaffi- og veitingahúsum, á gistiheimilum og hótelum, hestaleigum og við hellaskoðanir auk ýmiss konar blandaðra starfa á sveitabýlum og/eða við bændagistingu.
Ferðamennska á Íslandi Mest lesið Sagt að njóta ótruflaðrar ástar í Venesúela Innlent „Mér finnst þeir vera að taka frá mér lífið“ Innlent Óljóst hvort Kínverjarnir geti sótt vélina sína Innlent Nafngreina árásarmanninn í Manchester Erlent Segja falda launauppbót hjá níu af hverjum tíu stofnunum ríkisins Viðskipti innlent Hamas liðar vilja ekki afvopnast Erlent Rauk upp úr flugvél Jet2 Innlent Flugvellinum í München lokað vegna drónaumferðar Erlent Föst á Spáni næstu mánuði vegna meðgöngukvilla Innlent Ragnhildur tekur við Kveik Innlent Fleiri fréttir Skjálftahrina við Krýsuvík og Kleifarvatn Sagt að njóta ótruflaðrar ástar í Venesúela Bergþór vill verða varaformaður Óljóst hvort Kínverjarnir geti sótt vélina sína „Mér finnst þeir vera að taka frá mér lífið“ Rauk upp úr flugvél Jet2 Loka leikskóladeild á Stöðvarfirði vegna manneklu Nýjar tillögur falli á herðar vinnandi foreldra Eðlilegt að Ísland skoði að taka þátt Til umræðu að setja upp lokunarpósta við Fossvogsbrú Ragnhildur tekur við Kveik Blæs á sögusagnir um úthugsaða fléttu og ótti við að enda rúmliggjandi Vilja að fallið verði frá hækkun áfengisskatta „Þetta er auðvitað allt of lítið úrtak til að vera marktækt“ Refsing fyrir að reyna að myrða lækni þyngd Miklar breytingar á gjaldskrá leikskóla borgarinnar Nýr stjóri Icelandair vildi bara Airbus þegar hann stýrði Play Föst á Spáni næstu mánuði vegna meðgöngukvilla Óánægja með Kópavogsmódelið: Foreldrar upplifa samviskubit, aukið álag og stöðuga tímapressu Hátt spennustig um borð eftir að ísraelski sjóherinn hóf handtökur Bein útsending: Opnunarmálstofa Menntakviku - Kennaramenntun í deiglunni Hraðamyndavélar settar upp við Þingvelli Hjóla í forseta ASÍ og segja hann afvegaleiða umræðuna Býður sig fram til áframhaldandi formennsku Þúsundir barna bíða og listarnir lengjast POTS-samtök fá lögfræðing í málið: „Margir eru rúmliggjandi í dag“ Sveitarstjóri Mýrdalshrepps vill verða ritari Frelsisflotinn stöðvaður og árás á bænahús gyðinga í Manchester Styttist í lok rannsóknar Rúmlega þrjátíu skjálftar á Vesturlandi Sjá meira
Óánægja með Kópavogsmódelið: Foreldrar upplifa samviskubit, aukið álag og stöðuga tímapressu