Ótvírætt mikilvægasta pólitíska viðfangsefnið til framtíðar litið 1. nóvember 2006 07:30 Jökulsárlón Bráðnun jökla ein og sér er sögð geta ógnað lífi eins af hverjum 20 íbúum á jörðinni verði ekkert að gert. MYND/Stefán Skýrsla um aðgerðir gegn loftslagsbreytingum, sem breski hagfræðingurinn Nicholas Stern vann að beiðni Gordons Brown, fjármálaráðherra Breta, hefur vakið verðskuldaða athygli. Starfshópur Sterns kemst að þeirri niðurstöðu að nauðsynlegt sé að bregðast við vandanum, sem sannarlega er til staðar, með afgerandi aðgerðum. Áþreifanlegar sannanir, sem leiddar hafa verið fram með viðurkenndum vísindalegum aðferðum, eru nú fyrir því að loftslagsbreytingar af mannavöldum geti ógnað lífi á jörðinni á komandi áratugum. Þetta er niðurstaða starfhóps breska hagfræðingsins Nicholas Stern, sem gerði grein fyrir rannsóknum starfshópsins á áhrifum loftslagsbreytinga á hagkerfi heimsins á fundi á laugardag. Nálgunin að rannsókninni sem Stern lagði upp með, var að meta rannsóknir á áhrifum loftslagsbreytinga sem þegar voru fyrir hendi og skoða hvernig bregðast þurfi við vandanum, með efnahagslegum aðgerðum. „Það sem við gerum núna getur einungis haft takmörkuð áhrif á þróun næstu 40 til 50 ára. En breytingar sem koma til framkvæmda á næstu tíu til tuttugu árum geta hins vegar haft afgerandi áhrif á þróun mála á seinni hluta þessarar aldar og þeirri næstu,“ segir Stern meðal annars í skýrslunni og leggur áherslu á að viðurkenning alþjóðasamfélagsins á fyrirliggjandi rannsóknum þurfi að ganga hratt fyrir sig.Þrjú grundvallaratriðiVerðlagning á kolefnissamböndum, sem yfirvöld geta stýrt með sköttum og reglugerðum, þarf að mati Sterns að koma til svo að notendur greiði kostnaðinn sem af notkuninni hlýst.Þetta segir Stern að sé áhrifarík aðferð sem skapi farveg fyrir stjórnvöld til þess að hvetja fyrirtæki, bæði í eigu hins opinbera og einkaaðila, til þess að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda. Í skýrslunni er sérstaklega tekið fram að „minnkun losunar gróðurhúsalofttegunda gæti kostað um eitt prósent af heimsframleiðslunni á ári hverju“.Annað grundvallaratriðanna sem nefnd eru í skýrslu Sterns er nauðsyn á frekari stuðningi við rannsóknir sem leitt geti af sér tækni sem minnki losun gróðurhúsalofttegunda. Ef til kemur tækni, sem dregið getur úr útblæstri en jafnframt viðhaldið efnhagslegum styrk þjóða, þá yrði það vitanlega best,“ sagði Stern á fundinum um leið og hann lagði áherslu á að efling rannsókna yrði að fara fram „meðfram eflingu á öðrum þáttum“ til þess að sporna við núverandi þróun.Í þriðja lagi nefnir Stern aðgerðir sem miða að því að „ryðja úr vegi hindrunum“ fyrir nýtingu hagkvæmrar orkunýtingar. „Áhersla á skilvirka upplýsingagjöf og menntun skiptir sköpum í þessu samhengi,“ sagði Stern er hann útskýrði mikilvægi þess að stjórnvöld þjóða líti á aukna áherslu á menntun og upplýsingagjöf sem lið í því að ryðja hindrunum úr vegi.Staðreyndin sem byggt er áEiginleg ástæða viðamikilla rannsókna vísindamanna um allan heim á áhrifum loftslagsbreytinga á líf á jörðinni er sú staðreynd að magn koltvísýrings í lofthjúpi jarðar mælist nú 430 einingar á móti milljón, í stað 280 á móti milljón fyrir iðnbyltingu. Ef ekkert verður að gert hækkar þetta hlutfall enn frekar þar sem útblástur gróðurhúsalofttegunda eykst sífellt og helmingur af honum verður eftir í lofthjúpnum, en lífkerfi jarðarinnar taka á móti hinum helmingnum. Afleiðingar aðgerðaleysis„Ef ekkert er að gert, getur það, samkvæmt okkar mati á áreiðanleika rannsókna sem fyrir liggja, haft skelfilegar afleiðingar,“ sagði Stern við kynningu á skýrslunni á laugardag. Út frá þeim niðurstöðum, sem frá er greint í skýrslunni, eru þetta svo sannarlega orð að sönnu.Hækkun hitastigs og þar með aukin bráðnun jökla, ógnar lífi milljóna. Bráðnunin ein og sér ógnar lífi á landsvæðum þar sem einn af hverjum 20 íbúum á jörðinni býr nú,“ segir meðal annars í skýrslu Sterns. Auk þess er ítarlega gerð grein fyrir áhrifum sem veðurbreytingar, þar með talin tíð ofsaveður, hefðu á búsetuskilyrði fólks víðs vegar um heiminn.Þrátt fyrir að vitneskja um hrikalegar afleiðingar loftslagsbreytinga hafi verið fyrir hendi um nokkurt skeið, hefur erfiðlega gengið að koma þessu mikilvæga máli fremst í forgangsröðina hjá stjórnvöldum stærstu þjóða heims. Sérstaklega hefur stefna George W. Bush, forseta Bandaríkjanna, verið umdeild, en hún hefur í einföldu máli verið fólgin í því að taka ekki nema að takmörkuðu leyti mark á niðurstöðum sem leiddar hafa verið fram með viðurkenndum starfsaðferðum um þessi málefni. Þannig hefur hann metið hagsmuni bandarískra fyrirtækja, sem mörg hver standa fyrir stórum hluta af útblæstri á gróðurhúsalofttegundum út í andrúmsloftið, umfram annarra íbúa á jörðinni. Vonir standa til þess að afstaða bandarískra stjórnvalda, með Bush fremstan í flokki, breytist en hún hefur nú þegar skaðað mikilvægt samband margra af fremstu vísindamönnum heims, sem starfa við bandaríska háskóla, við stjórnvöld í Bandaríkjunum.Framtíðin í okkar höndumÍ þessu máli, eins og öðrum þar sem reynir öðru fremur á traust á vísindi og þekkingu, skiptir framsýni stjórnmálamanna sköpum. Á það minnir skýrsla starfshóps Sterns okkur áþreifanlega. Í sjálfu sér er það aukatriði hvort stjórnmálamenn koma sér áfram eftir stíg vinstri- eða hægrisinnaðra stjórnmálaleiða, þegar kemur að aðgerðum sem öðru fremur byggja á virðingu fyrir hinum ófæddu.Samkvæmt sjónarmiði Sterns, getur aðeins virðing fyrir vísindum og ákvarðanir sem byggja á þeim orðið stjórnmálamönnum leiðarvísir inn í framtíðina í þessu mikilvægasta pólitíska viðfangsefni samtímans. Innlent Mest lesið Fjórir látnir eftir skotárás á Manhattan Erlent Maxwell biðlar til Hæstaréttar Erlent Langtímarannsóknir skorti á áhrifum kreatíns Innlent Fundaði með Guterres: Tveggja ríkja lausnin sé eina lausnin Innlent „Þetta er auðvitað stórhættulegt“ Innlent Íhuga að greiða sextíu milljarða til að friðþægja Trump Erlent Ungir menn staðnir að því að skjóta gelkúlum á vegfarendur Innlent Á annan tug í valnum eftir að Rússar sprengdu fangelsi í loft upp Erlent Meintur þjófur leitaði til lögreglu vegna framkvæmdastjórans Innlent Mögulegur fyrirboði um goslok Innlent Fleiri fréttir Neyðarástand á Gasa og ágengir túristar angra kirkjugesti Dóttirin í Súlunesi ákærð Vonast til að spáin rætist ekki: Rigning og 22 metrar á sekúndu Rannsaka áhrif samfélagsmiðla á heilastarfsemi barna Meintur þjófur leitaði til lögreglu vegna framkvæmdastjórans Gat ekki sannað að verkstæðið tjónaði vélina Mögulegur fyrirboði um goslok Fundaði með Guterres: Tveggja ríkja lausnin sé eina lausnin Ungir menn staðnir að því að skjóta gelkúlum á vegfarendur Enn gýs úr einum megingíg og virknin nokkuð stöðug Langtímarannsóknir skorti á áhrifum kreatíns „Þetta er auðvitað stórhættulegt“ Styttist í háþróuð gervigreindarsvindl á íslensku Setja þurfi meiri þunga í hagsmunagæslu gagnvart ESB Neyðast til að endurbyggja grunnskólann vegna myglu Bílar fullir af bensínbrúsum séu úti um alla borg Áhyggjur af tollum ESB, olíuþjófur gómaður og fífldjarfir ferðamenn „Í minningu sonar - og allra þeirra sem aldrei komu heim“ MBA-nemi kvartaði og kveinaði en beið lægri hlut Hjólreiðamaður slasaður við Kerlingarfjöll Árekstur í Öxnadal Ung stúlka varð fyrir húsbíl og hljóp af vettvangi Vilja að ríkisstjórnin leggi allt kapp í að afstýra tollunum Sagði sig úr þingmannahóp: „Ég læt ekki nota mig í slíkum tilgangi“ Ekkert hægt að gera nema húseigendur kæri Segir afkomu hundraða ógnað með beinum hætti Mikil umferð á gosstöðvunum og óvissa á Grundartanga Gripinn glóðvolgur í skjóli nætur við að tappa af bílnum Sóttu veikan ferðamann í Loðmundarfjörð Óteljandi skiptin sem lögregla hefur þurft að vísa sömu mönnum út Sjá meira
Skýrsla um aðgerðir gegn loftslagsbreytingum, sem breski hagfræðingurinn Nicholas Stern vann að beiðni Gordons Brown, fjármálaráðherra Breta, hefur vakið verðskuldaða athygli. Starfshópur Sterns kemst að þeirri niðurstöðu að nauðsynlegt sé að bregðast við vandanum, sem sannarlega er til staðar, með afgerandi aðgerðum. Áþreifanlegar sannanir, sem leiddar hafa verið fram með viðurkenndum vísindalegum aðferðum, eru nú fyrir því að loftslagsbreytingar af mannavöldum geti ógnað lífi á jörðinni á komandi áratugum. Þetta er niðurstaða starfhóps breska hagfræðingsins Nicholas Stern, sem gerði grein fyrir rannsóknum starfshópsins á áhrifum loftslagsbreytinga á hagkerfi heimsins á fundi á laugardag. Nálgunin að rannsókninni sem Stern lagði upp með, var að meta rannsóknir á áhrifum loftslagsbreytinga sem þegar voru fyrir hendi og skoða hvernig bregðast þurfi við vandanum, með efnahagslegum aðgerðum. „Það sem við gerum núna getur einungis haft takmörkuð áhrif á þróun næstu 40 til 50 ára. En breytingar sem koma til framkvæmda á næstu tíu til tuttugu árum geta hins vegar haft afgerandi áhrif á þróun mála á seinni hluta þessarar aldar og þeirri næstu,“ segir Stern meðal annars í skýrslunni og leggur áherslu á að viðurkenning alþjóðasamfélagsins á fyrirliggjandi rannsóknum þurfi að ganga hratt fyrir sig.Þrjú grundvallaratriðiVerðlagning á kolefnissamböndum, sem yfirvöld geta stýrt með sköttum og reglugerðum, þarf að mati Sterns að koma til svo að notendur greiði kostnaðinn sem af notkuninni hlýst.Þetta segir Stern að sé áhrifarík aðferð sem skapi farveg fyrir stjórnvöld til þess að hvetja fyrirtæki, bæði í eigu hins opinbera og einkaaðila, til þess að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda. Í skýrslunni er sérstaklega tekið fram að „minnkun losunar gróðurhúsalofttegunda gæti kostað um eitt prósent af heimsframleiðslunni á ári hverju“.Annað grundvallaratriðanna sem nefnd eru í skýrslu Sterns er nauðsyn á frekari stuðningi við rannsóknir sem leitt geti af sér tækni sem minnki losun gróðurhúsalofttegunda. Ef til kemur tækni, sem dregið getur úr útblæstri en jafnframt viðhaldið efnhagslegum styrk þjóða, þá yrði það vitanlega best,“ sagði Stern á fundinum um leið og hann lagði áherslu á að efling rannsókna yrði að fara fram „meðfram eflingu á öðrum þáttum“ til þess að sporna við núverandi þróun.Í þriðja lagi nefnir Stern aðgerðir sem miða að því að „ryðja úr vegi hindrunum“ fyrir nýtingu hagkvæmrar orkunýtingar. „Áhersla á skilvirka upplýsingagjöf og menntun skiptir sköpum í þessu samhengi,“ sagði Stern er hann útskýrði mikilvægi þess að stjórnvöld þjóða líti á aukna áherslu á menntun og upplýsingagjöf sem lið í því að ryðja hindrunum úr vegi.Staðreyndin sem byggt er áEiginleg ástæða viðamikilla rannsókna vísindamanna um allan heim á áhrifum loftslagsbreytinga á líf á jörðinni er sú staðreynd að magn koltvísýrings í lofthjúpi jarðar mælist nú 430 einingar á móti milljón, í stað 280 á móti milljón fyrir iðnbyltingu. Ef ekkert verður að gert hækkar þetta hlutfall enn frekar þar sem útblástur gróðurhúsalofttegunda eykst sífellt og helmingur af honum verður eftir í lofthjúpnum, en lífkerfi jarðarinnar taka á móti hinum helmingnum. Afleiðingar aðgerðaleysis„Ef ekkert er að gert, getur það, samkvæmt okkar mati á áreiðanleika rannsókna sem fyrir liggja, haft skelfilegar afleiðingar,“ sagði Stern við kynningu á skýrslunni á laugardag. Út frá þeim niðurstöðum, sem frá er greint í skýrslunni, eru þetta svo sannarlega orð að sönnu.Hækkun hitastigs og þar með aukin bráðnun jökla, ógnar lífi milljóna. Bráðnunin ein og sér ógnar lífi á landsvæðum þar sem einn af hverjum 20 íbúum á jörðinni býr nú,“ segir meðal annars í skýrslu Sterns. Auk þess er ítarlega gerð grein fyrir áhrifum sem veðurbreytingar, þar með talin tíð ofsaveður, hefðu á búsetuskilyrði fólks víðs vegar um heiminn.Þrátt fyrir að vitneskja um hrikalegar afleiðingar loftslagsbreytinga hafi verið fyrir hendi um nokkurt skeið, hefur erfiðlega gengið að koma þessu mikilvæga máli fremst í forgangsröðina hjá stjórnvöldum stærstu þjóða heims. Sérstaklega hefur stefna George W. Bush, forseta Bandaríkjanna, verið umdeild, en hún hefur í einföldu máli verið fólgin í því að taka ekki nema að takmörkuðu leyti mark á niðurstöðum sem leiddar hafa verið fram með viðurkenndum starfsaðferðum um þessi málefni. Þannig hefur hann metið hagsmuni bandarískra fyrirtækja, sem mörg hver standa fyrir stórum hluta af útblæstri á gróðurhúsalofttegundum út í andrúmsloftið, umfram annarra íbúa á jörðinni. Vonir standa til þess að afstaða bandarískra stjórnvalda, með Bush fremstan í flokki, breytist en hún hefur nú þegar skaðað mikilvægt samband margra af fremstu vísindamönnum heims, sem starfa við bandaríska háskóla, við stjórnvöld í Bandaríkjunum.Framtíðin í okkar höndumÍ þessu máli, eins og öðrum þar sem reynir öðru fremur á traust á vísindi og þekkingu, skiptir framsýni stjórnmálamanna sköpum. Á það minnir skýrsla starfshóps Sterns okkur áþreifanlega. Í sjálfu sér er það aukatriði hvort stjórnmálamenn koma sér áfram eftir stíg vinstri- eða hægrisinnaðra stjórnmálaleiða, þegar kemur að aðgerðum sem öðru fremur byggja á virðingu fyrir hinum ófæddu.Samkvæmt sjónarmiði Sterns, getur aðeins virðing fyrir vísindum og ákvarðanir sem byggja á þeim orðið stjórnmálamönnum leiðarvísir inn í framtíðina í þessu mikilvægasta pólitíska viðfangsefni samtímans.
Innlent Mest lesið Fjórir látnir eftir skotárás á Manhattan Erlent Maxwell biðlar til Hæstaréttar Erlent Langtímarannsóknir skorti á áhrifum kreatíns Innlent Fundaði með Guterres: Tveggja ríkja lausnin sé eina lausnin Innlent „Þetta er auðvitað stórhættulegt“ Innlent Íhuga að greiða sextíu milljarða til að friðþægja Trump Erlent Ungir menn staðnir að því að skjóta gelkúlum á vegfarendur Innlent Á annan tug í valnum eftir að Rússar sprengdu fangelsi í loft upp Erlent Meintur þjófur leitaði til lögreglu vegna framkvæmdastjórans Innlent Mögulegur fyrirboði um goslok Innlent Fleiri fréttir Neyðarástand á Gasa og ágengir túristar angra kirkjugesti Dóttirin í Súlunesi ákærð Vonast til að spáin rætist ekki: Rigning og 22 metrar á sekúndu Rannsaka áhrif samfélagsmiðla á heilastarfsemi barna Meintur þjófur leitaði til lögreglu vegna framkvæmdastjórans Gat ekki sannað að verkstæðið tjónaði vélina Mögulegur fyrirboði um goslok Fundaði með Guterres: Tveggja ríkja lausnin sé eina lausnin Ungir menn staðnir að því að skjóta gelkúlum á vegfarendur Enn gýs úr einum megingíg og virknin nokkuð stöðug Langtímarannsóknir skorti á áhrifum kreatíns „Þetta er auðvitað stórhættulegt“ Styttist í háþróuð gervigreindarsvindl á íslensku Setja þurfi meiri þunga í hagsmunagæslu gagnvart ESB Neyðast til að endurbyggja grunnskólann vegna myglu Bílar fullir af bensínbrúsum séu úti um alla borg Áhyggjur af tollum ESB, olíuþjófur gómaður og fífldjarfir ferðamenn „Í minningu sonar - og allra þeirra sem aldrei komu heim“ MBA-nemi kvartaði og kveinaði en beið lægri hlut Hjólreiðamaður slasaður við Kerlingarfjöll Árekstur í Öxnadal Ung stúlka varð fyrir húsbíl og hljóp af vettvangi Vilja að ríkisstjórnin leggi allt kapp í að afstýra tollunum Sagði sig úr þingmannahóp: „Ég læt ekki nota mig í slíkum tilgangi“ Ekkert hægt að gera nema húseigendur kæri Segir afkomu hundraða ógnað með beinum hætti Mikil umferð á gosstöðvunum og óvissa á Grundartanga Gripinn glóðvolgur í skjóli nætur við að tappa af bílnum Sóttu veikan ferðamann í Loðmundarfjörð Óteljandi skiptin sem lögregla hefur þurft að vísa sömu mönnum út Sjá meira