Rykkornin eru risavaxin 2. október 2006 02:45 Vísindamenn við störf Unnið er með smæstu stærðirnar í rykfríu hreinherbergi. Full loftskipti eru á þrjátíu sekúndna fresti og er lýsingin gul svo betur megi vernda ljósnæm efni sem þar eru notuð.FRÉTTABLAÐIÐ/HÖRÐUR Örtæknikjarni hefur verið tekinn í notkun í Háskóla Íslands. Sambærilega aðstöðu og þá sem nú hefur verið opnuð má finna í flestum stærri háskólum veraldar. Hún gefur vísindamönnum möguleika á að framleiða hluti á örsmæðarmælikvarða úr ýmsum efnum. Hægt er að prenta í þessi efni munstur sem nema um einum hundraðasta úr hársbreidd og þykkt þeirra getur verið allt niður í einstök atómlög sem nema einum nanómetra, sem er einn milljarðasti úr metra. Því er um að ræða stærðir sem eru minni en rykkorn. Örtæknin eða nanótækni, eins og hún er einnig oft nefnd hefur haft gríðarleg áhrif á tækniþróun undanfarinna áratuga, í tölvutækni, samskiptatækni, efnistækni, líftækni, læknisfræði og á fleiri sviðum. Margir vísindamenn um heiminn hafa líkt þróun örtækninnar við tilkomu iðnbyltingarinnar á átjándu öld. Tækniframfarir framtíðarinnar eigi að miklum hluta eftir að byggjast á þróun hennar. Umfangsmikil tækjauppbygging hefur verið í örtækni á Íslandi frá árinu 2004. Tækjakostinum hefur verið deilt á tvo örtæknikjarna og er annar þeirra staðsettur í Háskóla Íslands en hinn á Iðntæknistofnun. Kostnaður við tækjabúnaðinn fyrir árin 2004-2007 er talinn nema um 150 milljónum króna. Við opnunarræðu Kristínar Ingólfsdóttur háskólarektors vísaði hún til þess að heiti þessarar tækni væri dregið af gríska orðinu nanó sem þýðir dvergur. Hún ítrekaði þó að þær væntingar sem bundnar væru við tilkomu örtæknikjarnanna væru ekki í dvergstærðum heldur risavaxnar. Kjarnarnir feli í sér mikilvæg tækifæri fyrir íslenskt rannsóknarsamfélag. Innlent Mest lesið Vaktin: Vopnið fundið og FBI dreifir myndum Erlent Alvarlegt atvik kom upp í Heiðarskóla Innlent Bandamaður Trumps skotinn til bana á fjölmennum viðburði Erlent Hinn 22 ára Tyler Robinson grunaður um morðið á Kirk Erlent Í straffi fyrir skilaboð á vegg Kaffibarsins: „Þetta eru bara skemmdarverk“ Innlent Alríkislögreglan birtir myndskeið af morðingjanum Erlent Íslendingar í meistaradeild þrátt fyrir herleysið Innlent Sakborningur í 28 málum sendur úr landi Innlent Trump segist nokkuð viss um að grunaður morðingi hafi verið handsamaður Erlent Bregðast við árás á barnaníðing í Fellabæ Innlent Fleiri fréttir Ósætti með nýtt grenndargámasvæði: „Þetta er bara mikið áhyggjuefni“ Áköf úrkoma hætti á skriðuföll á Ströndum Stærsti skjálfti síðan í maí fannst í byggð Þurfi að jafna réttindi upp á við en ekki skerða hjá einum hóp Leggur fram öryggis- og varnarstefnu: „Ógnin er veruleg“ Óformlegar verkfallsaðgerðir hjá Play og tilfinningaþrungnir dagar Bregðast við árás á barnaníðing í Fellabæ Ákærður fyrir tilraun til manndráps í Úlfarsárdal Í straffi fyrir skilaboð á vegg Kaffibarsins: „Þetta eru bara skemmdarverk“ Ríkisstjórnin þverbrjóti leikreglur vinnumarkaðarins Starfsmenn þingflokks taka pokann sinn Vilja afnema áminningarskyldu sem undanfara uppsagnar opinberra starfsmanna Sá yngsti til að verða kjörinn goði hjá Ásatrúarfélaginu Forstöðumenn fangelsa lýsa kerfislægri krísu og segja ástandið óásættanlegt Búin að sjóða vatn í rúman mánuð og segir íbúa ekki treysta vatnsbólinu Þurfa 12-15 milljónir til að halda Ylju opinni um helgar Lýðræðislegri umræðu og samstöðu ógnað Ísland gæti þurft að kaupa losunarheimildir fyrir milljarða til að standa við skuldbindingar Starfsmannafundur hjá Play og enn leitað að morðingja Charlie Kirk Hæstiréttur tekur fyrir mál móður sem dæmd var í 18 ára fangelsi Bein útsending: Áherslur og forgangsaðgerðir Íslands í loftslagsmálum Ríflega þúsund börn bíða eftir að komast að en ekki 400 Fjórtán áherslur í varnar- og öryggismálum: „Öryggisógnin er raunveruleg og aðkallandi“ Staðfesta dóm yfir tvíburabræðrunum en refsing Samúels Jóa milduð Bein útsending: Skýrsla samráðshóps um inntak og áherslur stefnu í varnar- og öryggismálum Tveir handteknir fyrir húsbrot og einn fyrir að vera ólöglega á landinu Íslendingar í meistaradeild þrátt fyrir herleysið Helgarlokanir leiði fólk til þess að nota efnin í bílakjöllurum Vinirnir vestanhafs hafi áhyggjur af stigmögnun Segir Íslendinga eiga eftir að uppgötva Grænland Sjá meira
Örtæknikjarni hefur verið tekinn í notkun í Háskóla Íslands. Sambærilega aðstöðu og þá sem nú hefur verið opnuð má finna í flestum stærri háskólum veraldar. Hún gefur vísindamönnum möguleika á að framleiða hluti á örsmæðarmælikvarða úr ýmsum efnum. Hægt er að prenta í þessi efni munstur sem nema um einum hundraðasta úr hársbreidd og þykkt þeirra getur verið allt niður í einstök atómlög sem nema einum nanómetra, sem er einn milljarðasti úr metra. Því er um að ræða stærðir sem eru minni en rykkorn. Örtæknin eða nanótækni, eins og hún er einnig oft nefnd hefur haft gríðarleg áhrif á tækniþróun undanfarinna áratuga, í tölvutækni, samskiptatækni, efnistækni, líftækni, læknisfræði og á fleiri sviðum. Margir vísindamenn um heiminn hafa líkt þróun örtækninnar við tilkomu iðnbyltingarinnar á átjándu öld. Tækniframfarir framtíðarinnar eigi að miklum hluta eftir að byggjast á þróun hennar. Umfangsmikil tækjauppbygging hefur verið í örtækni á Íslandi frá árinu 2004. Tækjakostinum hefur verið deilt á tvo örtæknikjarna og er annar þeirra staðsettur í Háskóla Íslands en hinn á Iðntæknistofnun. Kostnaður við tækjabúnaðinn fyrir árin 2004-2007 er talinn nema um 150 milljónum króna. Við opnunarræðu Kristínar Ingólfsdóttur háskólarektors vísaði hún til þess að heiti þessarar tækni væri dregið af gríska orðinu nanó sem þýðir dvergur. Hún ítrekaði þó að þær væntingar sem bundnar væru við tilkomu örtæknikjarnanna væru ekki í dvergstærðum heldur risavaxnar. Kjarnarnir feli í sér mikilvæg tækifæri fyrir íslenskt rannsóknarsamfélag.
Innlent Mest lesið Vaktin: Vopnið fundið og FBI dreifir myndum Erlent Alvarlegt atvik kom upp í Heiðarskóla Innlent Bandamaður Trumps skotinn til bana á fjölmennum viðburði Erlent Hinn 22 ára Tyler Robinson grunaður um morðið á Kirk Erlent Í straffi fyrir skilaboð á vegg Kaffibarsins: „Þetta eru bara skemmdarverk“ Innlent Alríkislögreglan birtir myndskeið af morðingjanum Erlent Íslendingar í meistaradeild þrátt fyrir herleysið Innlent Sakborningur í 28 málum sendur úr landi Innlent Trump segist nokkuð viss um að grunaður morðingi hafi verið handsamaður Erlent Bregðast við árás á barnaníðing í Fellabæ Innlent Fleiri fréttir Ósætti með nýtt grenndargámasvæði: „Þetta er bara mikið áhyggjuefni“ Áköf úrkoma hætti á skriðuföll á Ströndum Stærsti skjálfti síðan í maí fannst í byggð Þurfi að jafna réttindi upp á við en ekki skerða hjá einum hóp Leggur fram öryggis- og varnarstefnu: „Ógnin er veruleg“ Óformlegar verkfallsaðgerðir hjá Play og tilfinningaþrungnir dagar Bregðast við árás á barnaníðing í Fellabæ Ákærður fyrir tilraun til manndráps í Úlfarsárdal Í straffi fyrir skilaboð á vegg Kaffibarsins: „Þetta eru bara skemmdarverk“ Ríkisstjórnin þverbrjóti leikreglur vinnumarkaðarins Starfsmenn þingflokks taka pokann sinn Vilja afnema áminningarskyldu sem undanfara uppsagnar opinberra starfsmanna Sá yngsti til að verða kjörinn goði hjá Ásatrúarfélaginu Forstöðumenn fangelsa lýsa kerfislægri krísu og segja ástandið óásættanlegt Búin að sjóða vatn í rúman mánuð og segir íbúa ekki treysta vatnsbólinu Þurfa 12-15 milljónir til að halda Ylju opinni um helgar Lýðræðislegri umræðu og samstöðu ógnað Ísland gæti þurft að kaupa losunarheimildir fyrir milljarða til að standa við skuldbindingar Starfsmannafundur hjá Play og enn leitað að morðingja Charlie Kirk Hæstiréttur tekur fyrir mál móður sem dæmd var í 18 ára fangelsi Bein útsending: Áherslur og forgangsaðgerðir Íslands í loftslagsmálum Ríflega þúsund börn bíða eftir að komast að en ekki 400 Fjórtán áherslur í varnar- og öryggismálum: „Öryggisógnin er raunveruleg og aðkallandi“ Staðfesta dóm yfir tvíburabræðrunum en refsing Samúels Jóa milduð Bein útsending: Skýrsla samráðshóps um inntak og áherslur stefnu í varnar- og öryggismálum Tveir handteknir fyrir húsbrot og einn fyrir að vera ólöglega á landinu Íslendingar í meistaradeild þrátt fyrir herleysið Helgarlokanir leiði fólk til þess að nota efnin í bílakjöllurum Vinirnir vestanhafs hafi áhyggjur af stigmögnun Segir Íslendinga eiga eftir að uppgötva Grænland Sjá meira