Láglaunakonur neiti sér um mat svo að börn þeirra fái að borða Hallgerður Kolbrún E. Jónsdóttir skrifar 16. ágúst 2024 19:30 Berglind segir margar láglaunakonur ekki hafa efni á að kaupa nauðsynjavörur líkt og kuldaskó og úlpur fyrir börn sín. Vísir/Arnar Rúm fjörutíu prósent kvenna í láglaunastörfum hafa minna en 150 þúsund krónur í ráðstöfunartekjur á mánuði. Margar geta ekki keypt nauðsynjavörur, eins og kuldaskó og úlpur fyrir börn sín, og hafa neitað sér um mat svo börn þeirra fái að borða. Hópur fræðakvenna kynnti í morgun niðurstöður skýrslu um ójöfnuð meðal íslenskra kvenna. Af þeim rúmlega tólf hundruð sem tóku þátt í könnun, sem skýrslan byggir á, eru 42 prósent með minna en 500 þúsund í laun á mánuði, 38 prósent með fimm til átta hundruð þúsund og tuttugu prósent með hærri laun en það. Félagslífið sitji á hakanum Meðal þess sem fram kemur í skýrslunni er að láglaunakonur eiga mun erfiðara en aðrar að ná endum saman. Rúm fjörutíu prósent þeirra hafa minna en 150 þúsund krónur í ráðstöfunartekjur á mánuði og 13 prósent minna en sextíu þúsund. Þá getur tæpur þriðjungur láglaunakvenna ekki mætt óvæntum útgjöldum. „Þær eru líklegri til að þurfa að neita sér eða börnunum sínum um ýmsar grunnþarfir,“ segir Berglind Hólm Ragnarsdóttir, lektor við Háskólann á Akureyri. „Þær geta ekki borgað kostnað vegna skólaferðalaga, þær geta ekki margar hverjar greitt fyrir nauðsynlegan fatnað eins og kuldaskó eða úlpur. Margar eiga erfitt með að greiða fyrir hluti sem tengjast félagslífi barnanna þeirra ef þau vilja fara í bekkjarafmæli þar sem þarf að koma með afmælisgjöf, fara í bíó eða eitthvað slíkt þá þurfa þær að neita börnunum sínum um það.“ Börn útsettasti hópurinn fyrir fátækt Margar þeirra segjast þá ekki geta greitt fyrir tómstundir og íþróttir barna sinna og jafnvel þurfa að neita sér um mat svo börn þeirra fái að borða. Eins kemur fram í skýrslunni að láglaunakonur séu líkamlega og andlega heilsuveilli en konur með hærri laun. „Þetta er auðvitað samfélagslegur kostnaður. Þetta hefur bæði áhrif á atvinnuþátttöku og fjölskylduna en líka bara heilbrigðiskostnað og samfélagið allt. Það borgar sig ekkert að skera naumt í þessu,“ segir Sonja Ýr Þorbergsdóttir, formaður BSRB. Sonja Ýr kallar eftir því að stjórnvöld endurskoði reglulegar aðstoð við fjölskyldur.Vísir/Arnar Könnunin sé skýrt merki um hvað stuðningsaðgerðir stjórnvalda geta skipt miklu máli. „Við höfum það að meðaltali gott hér á landi en það eru hópar innan hópanna sem þarf að styðja sérstaklega við. Við höfum auðvitað verið að berjast fyrir því við kjarasamningsborðið en við vitum líka að stuðningur stjórnvalda ræður úrslitum um það hvort fólk nái endum saman og geti séð börnum sínum farborða. Það er enn þannig að það eru helst börn í þessu samfélagi sem eru útsett fyrir fátækt,“ segir Sonja. „Það er auðvitað þannig að það eiga ekki að vera breytingar á stuðningi við barnafjölskyldur þegar verið er að gera kjarasamninga hverju sinni heldur á að vera að meta stöðuna stöðugt og bregðast við. Því miður hefur það ekki verið að gerast og það er pólitík sem okkur líkar ekki við.“ Ömurlegt að fólk sé svangt í allsnægtarsamfélagi Finnbjörn A. Hermannsson, forseti ASÍ, segir niðurstöður skýrslunnar ekki koma á óvart. „Við erum alltaf að reyna að bregðast við þessu í kjarasamningum. Í síðustu kjarasamningum lögðum við sérstaka áherslu á lægstu launin og það á að koma láglaunafólki til góða. Við lögðum líka sérstaka áherslu á það, gagnvart ríki og sveitarfélögum, að þau myndu spýta í tilfærslukerfin, svo sem barnabótakerfin og húsnæðisbætur,“ segir Finnbjörn. Miklu máli skipti að við þessi loforð verði staðið. Hann segir mjög dýrt að gera það ekki þar sem afleiðingar þess myndu fyrst og síðast bitna á börnum. Hann segir ömurlegt að vita til þess að sumar mæður sleppi því að borða svo börn þeirra verði ekki svöng. „Það er ömurlegt að vita til þess, í þessu allsnægtarsamfélagi sem við búum í, að það sé þannig staða hjá fólki að þetta þurfi að koma upp. Það er ekki allt saman leyst í kjarasamningur. Ríki og sveitarfélög bera töluverða ábyrgð á velferð fólks í landinu. Þau verða að standa sína plikt í þessum efnum.“ Vinnumarkaður Kjaramál Börn og uppeldi Tengdar fréttir Láglaunakonur heilsuveilli en konur með hærri laun Líkamleg heilsa kvenna, sem hafa eingöngu lokið grunnskólaprófi, er verri en kvenna með meiri menntun. Þá eru konur með háskólamenntun í öllum tilfellum ólíklegri til að vera með klínísk einkenni þunglyndis, kvíða og streitu en konur með lægra menntunarstig. 16. ágúst 2024 12:00 Mest lesið Endurvekur ferðabannið Erlent Sári djúpt snortinn yfir stuðningi Innlent Segir ljóst að Víðir hafi brotið stjórnsýslureglur: „Það er verið að kaupa sér vinsældir“ Innlent Krefst fimm prósenta til varnarmála: „Allir þurfa að leggja hönd á plóg“ Erlent Réttað yfir sakhæfum Ym fyrir luktum dyrum Innlent Ætlar að gera allt í sínu valdi til að tryggja rekstur Kaffistofunnar Innlent Loka kaffiskúrnum umtalaða við Leifsstöð Innlent Sundhöllinni lokað vegna reyks Innlent Ríkið keypti nýjan sendiherrabústað á 750 milljónir Innlent Öryggismál að eiga reiðufé heima fyrir „ef í harðbakkann slær“ Innlent Fleiri fréttir Strætó dældi milljónum í öryggisgæslu í Mjódd Banna lagningu bíla í beygjum í Álakvísl Með hvalssporð um hálsinn við þingfestingu Sári djúpt snortinn yfir stuðningi Sundhöllinni lokað vegna reyks Rúmur helmingur ánægður með störf Höllu Réttað yfir sakhæfum Ym fyrir luktum dyrum Svara fyrir skýrslu fjármálaeftirlitsnefndar Rignir enn fyrir norðan þótt heldur hafi dregið úr ákefðinni Ofurölvi þjófur gisti í fangageymslu Segir ljóst að Víðir hafi brotið stjórnsýslureglur: „Það er verið að kaupa sér vinsældir“ Ætlar að gera allt í sínu valdi til að tryggja rekstur Kaffistofunnar Fádæma úrhelli á Ólafsfirði Hildur er nýr formaður Almannaheilla Loka kaffiskúrnum umtalaða við Leifsstöð Öryggismál að eiga reiðufé heima fyrir „ef í harðbakkann slær“ Um 100 skemmtiferðaskip í Vestmannaeyjum í sumar „Auðvitað bregður fólki“ Ríkið keypti nýjan sendiherrabústað á 750 milljónir Hlutfall barna sem beitti foreldra eða skylda ofbeldi tvöfaldaðist Strandveiðimenn huga að samstöðufundi við Austurvöll Tilkynningum um heimilisofbeldi fjölgar og endurfrumsýning Brúðubílsins Skemmtiferðaskipi snúið vegna vinds „Djöflablístur“ stafi líklega af svölum nýbygginga Stöðvaði miðasölu um leið og hann áttaði sig á stöðu mála Hrottalegu ofbeldi lýst í ákæru á hendur Stefáni, Lúkasi og Matthíasi Tvöfalt fleiri Parkinson-sjúklingar eftir fimmtán ár Alvarlegum ofbeldisbrotum fjölgað á síðustu kvartöld „Þetta eru alveg galin vinnubrögð“ Sex ára fangelsi fyrir árás á fyrrverandi sambýliskonu Sjá meira
Hópur fræðakvenna kynnti í morgun niðurstöður skýrslu um ójöfnuð meðal íslenskra kvenna. Af þeim rúmlega tólf hundruð sem tóku þátt í könnun, sem skýrslan byggir á, eru 42 prósent með minna en 500 þúsund í laun á mánuði, 38 prósent með fimm til átta hundruð þúsund og tuttugu prósent með hærri laun en það. Félagslífið sitji á hakanum Meðal þess sem fram kemur í skýrslunni er að láglaunakonur eiga mun erfiðara en aðrar að ná endum saman. Rúm fjörutíu prósent þeirra hafa minna en 150 þúsund krónur í ráðstöfunartekjur á mánuði og 13 prósent minna en sextíu þúsund. Þá getur tæpur þriðjungur láglaunakvenna ekki mætt óvæntum útgjöldum. „Þær eru líklegri til að þurfa að neita sér eða börnunum sínum um ýmsar grunnþarfir,“ segir Berglind Hólm Ragnarsdóttir, lektor við Háskólann á Akureyri. „Þær geta ekki borgað kostnað vegna skólaferðalaga, þær geta ekki margar hverjar greitt fyrir nauðsynlegan fatnað eins og kuldaskó eða úlpur. Margar eiga erfitt með að greiða fyrir hluti sem tengjast félagslífi barnanna þeirra ef þau vilja fara í bekkjarafmæli þar sem þarf að koma með afmælisgjöf, fara í bíó eða eitthvað slíkt þá þurfa þær að neita börnunum sínum um það.“ Börn útsettasti hópurinn fyrir fátækt Margar þeirra segjast þá ekki geta greitt fyrir tómstundir og íþróttir barna sinna og jafnvel þurfa að neita sér um mat svo börn þeirra fái að borða. Eins kemur fram í skýrslunni að láglaunakonur séu líkamlega og andlega heilsuveilli en konur með hærri laun. „Þetta er auðvitað samfélagslegur kostnaður. Þetta hefur bæði áhrif á atvinnuþátttöku og fjölskylduna en líka bara heilbrigðiskostnað og samfélagið allt. Það borgar sig ekkert að skera naumt í þessu,“ segir Sonja Ýr Þorbergsdóttir, formaður BSRB. Sonja Ýr kallar eftir því að stjórnvöld endurskoði reglulegar aðstoð við fjölskyldur.Vísir/Arnar Könnunin sé skýrt merki um hvað stuðningsaðgerðir stjórnvalda geta skipt miklu máli. „Við höfum það að meðaltali gott hér á landi en það eru hópar innan hópanna sem þarf að styðja sérstaklega við. Við höfum auðvitað verið að berjast fyrir því við kjarasamningsborðið en við vitum líka að stuðningur stjórnvalda ræður úrslitum um það hvort fólk nái endum saman og geti séð börnum sínum farborða. Það er enn þannig að það eru helst börn í þessu samfélagi sem eru útsett fyrir fátækt,“ segir Sonja. „Það er auðvitað þannig að það eiga ekki að vera breytingar á stuðningi við barnafjölskyldur þegar verið er að gera kjarasamninga hverju sinni heldur á að vera að meta stöðuna stöðugt og bregðast við. Því miður hefur það ekki verið að gerast og það er pólitík sem okkur líkar ekki við.“ Ömurlegt að fólk sé svangt í allsnægtarsamfélagi Finnbjörn A. Hermannsson, forseti ASÍ, segir niðurstöður skýrslunnar ekki koma á óvart. „Við erum alltaf að reyna að bregðast við þessu í kjarasamningum. Í síðustu kjarasamningum lögðum við sérstaka áherslu á lægstu launin og það á að koma láglaunafólki til góða. Við lögðum líka sérstaka áherslu á það, gagnvart ríki og sveitarfélögum, að þau myndu spýta í tilfærslukerfin, svo sem barnabótakerfin og húsnæðisbætur,“ segir Finnbjörn. Miklu máli skipti að við þessi loforð verði staðið. Hann segir mjög dýrt að gera það ekki þar sem afleiðingar þess myndu fyrst og síðast bitna á börnum. Hann segir ömurlegt að vita til þess að sumar mæður sleppi því að borða svo börn þeirra verði ekki svöng. „Það er ömurlegt að vita til þess, í þessu allsnægtarsamfélagi sem við búum í, að það sé þannig staða hjá fólki að þetta þurfi að koma upp. Það er ekki allt saman leyst í kjarasamningur. Ríki og sveitarfélög bera töluverða ábyrgð á velferð fólks í landinu. Þau verða að standa sína plikt í þessum efnum.“
Vinnumarkaður Kjaramál Börn og uppeldi Tengdar fréttir Láglaunakonur heilsuveilli en konur með hærri laun Líkamleg heilsa kvenna, sem hafa eingöngu lokið grunnskólaprófi, er verri en kvenna með meiri menntun. Þá eru konur með háskólamenntun í öllum tilfellum ólíklegri til að vera með klínísk einkenni þunglyndis, kvíða og streitu en konur með lægra menntunarstig. 16. ágúst 2024 12:00 Mest lesið Endurvekur ferðabannið Erlent Sári djúpt snortinn yfir stuðningi Innlent Segir ljóst að Víðir hafi brotið stjórnsýslureglur: „Það er verið að kaupa sér vinsældir“ Innlent Krefst fimm prósenta til varnarmála: „Allir þurfa að leggja hönd á plóg“ Erlent Réttað yfir sakhæfum Ym fyrir luktum dyrum Innlent Ætlar að gera allt í sínu valdi til að tryggja rekstur Kaffistofunnar Innlent Loka kaffiskúrnum umtalaða við Leifsstöð Innlent Sundhöllinni lokað vegna reyks Innlent Ríkið keypti nýjan sendiherrabústað á 750 milljónir Innlent Öryggismál að eiga reiðufé heima fyrir „ef í harðbakkann slær“ Innlent Fleiri fréttir Strætó dældi milljónum í öryggisgæslu í Mjódd Banna lagningu bíla í beygjum í Álakvísl Með hvalssporð um hálsinn við þingfestingu Sári djúpt snortinn yfir stuðningi Sundhöllinni lokað vegna reyks Rúmur helmingur ánægður með störf Höllu Réttað yfir sakhæfum Ym fyrir luktum dyrum Svara fyrir skýrslu fjármálaeftirlitsnefndar Rignir enn fyrir norðan þótt heldur hafi dregið úr ákefðinni Ofurölvi þjófur gisti í fangageymslu Segir ljóst að Víðir hafi brotið stjórnsýslureglur: „Það er verið að kaupa sér vinsældir“ Ætlar að gera allt í sínu valdi til að tryggja rekstur Kaffistofunnar Fádæma úrhelli á Ólafsfirði Hildur er nýr formaður Almannaheilla Loka kaffiskúrnum umtalaða við Leifsstöð Öryggismál að eiga reiðufé heima fyrir „ef í harðbakkann slær“ Um 100 skemmtiferðaskip í Vestmannaeyjum í sumar „Auðvitað bregður fólki“ Ríkið keypti nýjan sendiherrabústað á 750 milljónir Hlutfall barna sem beitti foreldra eða skylda ofbeldi tvöfaldaðist Strandveiðimenn huga að samstöðufundi við Austurvöll Tilkynningum um heimilisofbeldi fjölgar og endurfrumsýning Brúðubílsins Skemmtiferðaskipi snúið vegna vinds „Djöflablístur“ stafi líklega af svölum nýbygginga Stöðvaði miðasölu um leið og hann áttaði sig á stöðu mála Hrottalegu ofbeldi lýst í ákæru á hendur Stefáni, Lúkasi og Matthíasi Tvöfalt fleiri Parkinson-sjúklingar eftir fimmtán ár Alvarlegum ofbeldisbrotum fjölgað á síðustu kvartöld „Þetta eru alveg galin vinnubrögð“ Sex ára fangelsi fyrir árás á fyrrverandi sambýliskonu Sjá meira
Láglaunakonur heilsuveilli en konur með hærri laun Líkamleg heilsa kvenna, sem hafa eingöngu lokið grunnskólaprófi, er verri en kvenna með meiri menntun. Þá eru konur með háskólamenntun í öllum tilfellum ólíklegri til að vera með klínísk einkenni þunglyndis, kvíða og streitu en konur með lægra menntunarstig. 16. ágúst 2024 12:00