Þjóðarmorðið á Gaza 2023 Ingólfur Steinsson skrifar 2. nóvember 2023 14:31 Svo lengi sem ég man hafa málefni Ísraels og Palestínu verið í fréttum. Ísraelsríki var stofnað vorið 1948 af Sameinuðu þjóðunum með fulltingi Breta sem höfðu stjórnað svæðinu eftir fyrri heimsstyrjöld. Þeir höfðu talað tungum tveim, fyrir þjóðarheimili gyðinga en leikið tveim skjöldum gagnvart aröbum. Ekki hefði átt að setja ríki Ísraels niður þarna að mínu mati, þrátt fyrir söguleg tengsl þeirra við landið. Þetta var annarra land, byggt og umkringt aröbum. Og þó að þetta fólk hafi lifað saman í þokkalegu samlyndi fram að þessu þá breyttist það. Arabar vildu ekki sætta sig við stöðuga fjölgun gyðinga og stofnun þessa ríkis og sögðu Ísrael stríð á hendur eftir stofnun 15. maí, réðust á það en biðu ósigur. Ísrael var dyggilega stutt af Vesturveldum eins og æ síðan. Afleiðingin varð það sem Palestínumenn kalla hörmungarnar, al-Naqba en Ísraelsmenn ár frelsisins. Arabar voru flæmdir burt af landi sínu. Það er mikil sorgarsaga. Talið er að a.m.k. 750 þúsund hafi sest að sem flóttamenn í nálægum löndum, aðallega Jórdaníu, Líbanon og Gaza sem þá var stjórnað af Egyptum. Þetta fólk hefur aldrei komist heim aftur. Þarna búa nú afkomendurnir við miklu lakari skilyrði en aðrir. Þetta á við um stóran hluta íbúa Gaza og þar er fjöldi umfangsmikilla flóttamannabúða. Arabar háðu nokkur stríð við Ísrael m.a. 1956, ´67 , ´73 og ´82 en lutu alltaf í lægra haldi. Ríkt hefur ákveðið dugleysi meðal leiðtoga arabaþjóða til að standa raunverulega með Palestínumönnum þrátt fyrir yfirlýsingar þar að lútandi. USA hefur hins vegar stutt Ísrael með ráðum og dáð í seinni tíð. Þeir fá árlega tæpa 4 milljarða dollara að viðbættri hernaðaraðstoð t.d. nú um stundir. Og nú standa þeir með pálmann í höndunum hernaðarlega. Eftir sex daga stríðið í júní 1967 lagði Ísrael undir sig Palestínu, þ.e. Vesturbakkann og Gaza. Það hernám hefur staðið síðan með sívaxandi kúgun. Mikið var talað um tveggja ríkja lausn en hún er orðinn fjarlægur möguleiki enda hafa ísraelskir „landnemar“ hrifsað til sín æ meira af landi Palestínu, sérstaklega á Vesturbakkanum, í trássi við alþjóðalög. Ísraelsher yfirgaf Gaza 2005 en hefur haldið landskikanum í heljargreipum síðan eins og reyndar áður. Þeir hafa stjórnað allri aðkomu að svæðinu og hafa nú skrúfað fyrir vatn, rafmagn, öll aðföng og eldsneyti. Árás Hamas 7. okt. kom flestum á óvart þar á meðal Ísrael. Þeir drápu um 14 hundruð manns, m.a. börn, konur, unglinga og almenna borgara en einnig hermenn og tóku á þriðja hundrað gísla. Þetta var hið versta hryðjuverk og erfitt að sjá hvað þeim gekk til. En kannski hitti aðalritari SÞ naglann á höfuðið þegar hann sagði að þetta gerðist ekki í tómarúmi. Ef þú króar köttinn af nógu lengi þá endar með því að hann stekkur á þig og klórar. Viðbrögð Ísraels eru mér lítt skiljanleg. Varla er hægt að kalla þau annað en hefndaraðgerðir gegn Palestínumönnum í heild eða það sem á ensku nefnist collective punishment. Að láta sprengjum rigna yfir almenna borgara vikum saman er hróplegt brot á öllum reglum sem þó eru til um stríðsrekstur, hreinir stríðsglæpir. Eins og allir Palestínumenn á Gaza séu sekir um þessa árás. Kannski hafa Ísraelsmenn aldrei jafnað sig eftir holocaustið í seinna stríði. Að mörgu leyti er það skiljanlegt. Að eftirlifendurnir og afkomendur þeirra hafi skaddast varanlega á þeim hörmungum öllum. Sex milljónir gyðinga létu lífið á gasklefum nazista. Það gefur þeim þó ekki leyfi til að ryðja öðrum þjóðum úr vegi. Hvernig þeir haga sér á Gaza núna ber ekki vott um mikla heilbrigða hugsun eða skynsemi eða nokkra virðingu fyrir mannréttindum. Þeir brjóta öll skráð og óskráð lög um stríðsrekstur. Á Ísrael þó að heita lýðræðisríki í vestrænni mynd. Og ljótt er að sjá hvernig hinn vestræni heimur buktar sig og beygir. Þjóðverjar með sína risastóru sektarkennd, Kanar með sinn sjálfbirgingshátt og gyðingalobbýisma, Bretar með níðþunga söguna á herðum sér. Eins og þessum þjóðum sé fyrirmunað að setja Ísrael stólinn fyrir dyrnar, jafnvel þegar það hagar sér með öllu ósæmilega. Og öll hin ríkin sem fylgja í kjölfarið og sitja hjá með hendur í skauti, þar á meðal Ísland! Það er ekki í lagi að halda milljónum manna án vatns, rafmagns, matar og eldsneytis um langan tíma. Það er ekki í lagi að senda tækniher gegn fólki sem hefur engan flugher, engan flota, enga skriðdreka. Það er ekki í lagi að láta sprengjum rigna yfir almenning, innilokaðan í fangelsi þínu, vikum saman. Það er ekki í lagi að sprengja skóla, kirkjur, moskur, spítala og flóttamannastofnanir hvers konar. Það er ekki í lagi að drepa þúsundir barna, kvenna og gamalmenna með endalausum loftárásum. Það er ekki í lagi! Nei, ekki í lagi. Þetta eru stríðsglæpir af versta tagi. Sem betur fer er almenningur að vakna, hafandi orðið vitni að þessu þjóðarmorði í beinni útsendingu. Kannski verður það almenningur, fólkið á götunni, sem tekur í taumana og hefur áhrif á stjórnvöld ríkja sinna á Vesturlöndum. Þau ein geta komið vitinu fyrir Ísrael. Guð láti gott á vita, sagði amma mín. Höfundur er tónlistarmaður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Átök í Ísrael og Palestínu Ingólfur Steinsson Mest lesið Halldór 20.12.2025 Halldór Staðreyndir um móttöku flóttafólks í Hafnarfirði Margrét Vala Marteinsdóttir Skoðun Samtöl við þá sem hurfu of fljótt Sigurður Árni Reynisson Skoðun Flugvöllurinn í Reykjavík - fyrir landið allt Einar Sveinbjörn Guðmundsson Skoðun Borgar það sig að panta mat á netinu? Jóhann Már Helgason Skoðun „Rússland hefur hins vegar ráðist inn í 19 ríki“ Einar Ólafsson Skoðun Þetta varð í alvöru að lögum! Snorri Másson Skoðun Gamla fólkið okkar býr við óöryggi – kerfið okkar er að bregðast Valný Óttarsdóttir Skoðun Hvers vegna heyra yfirvöld á Íslandi ekki grátbeiðni Sameinuðu þjóðanna og yfir 200 hjálparsamtaka um aðgerðir gegn Ísrael? Björn B. Björnsson Skoðun Fiktið byrjar ekki sem sjúkdómur Gunnar Salvarsson Skoðun Skoðun Skoðun Samtöl við þá sem hurfu of fljótt Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Flugvöllurinn í Reykjavík - fyrir landið allt Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Gamla fólkið okkar býr við óöryggi – kerfið okkar er að bregðast Valný Óttarsdóttir skrifar Skoðun Siðferðileg reiði er ekki staðreynd Hilmar Kristinsson skrifar Skoðun Fiktið byrjar ekki sem sjúkdómur Gunnar Salvarsson skrifar Skoðun Jólagjöf ríkisstjórnarinnar Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Einfaldlega íslenskt, líka um jólin Hafliði Halldórsson skrifar Skoðun Hvers vegna heyra yfirvöld á Íslandi ekki grátbeiðni Sameinuðu þjóðanna og yfir 200 hjálparsamtaka um aðgerðir gegn Ísrael? Björn B. Björnsson skrifar Skoðun Réttaröryggi nemenda og framkvæmd inntöku í framhaldsskóla Karen María Jónsdóttir skrifar Skoðun Vönduð lagasetning á undanhaldi Diljá Matthíasardóttir skrifar Skoðun Borgar það sig að panta mat á netinu? Jóhann Már Helgason skrifar Skoðun Staðreyndir um móttöku flóttafólks í Hafnarfirði Margrét Vala Marteinsdóttir skrifar Skoðun „Fullkominn fjandskapur í garð smáríkis“ Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Þegar Hr. X bjargaði jólunum Anna Bergþórsdóttir skrifar Skoðun Öll lífsins gæði mynda skattstofn Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Þegar lögheimilið verður að útilokunartæki Jack Hrafnkell Daníelsson skrifar Skoðun Vandfýsin og útilokandi samstaða: Ólýðræðislegir tilburðir íslensku elítunnar gegn réttindabaráttu verkaðlýðsins Armando Garcia skrifar Skoðun Mýtuvaxtarækt loftslagsafneitunar Sveinn Atli Gunnarsson skrifar Skoðun Hvað ætlið þið að gera fyrir okkur Seyðfirðinga? Júlíana Björk Garðarsdóttir skrifar Skoðun Jarðvegstilskipun Evrópu Anna María Ágústsdóttir skrifar Skoðun Jólagjöfin í ár Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Samsköttun, samnýting eða skattahækkun? Kristófer Már Maronsson skrifar Skoðun Framkvæmdir við gatnamót Höfðabakka Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Á krossgötum í Atlantshafi Gunnar Pálsson skrifar Skoðun Börnin fyrst – er framtíðarsýn Vestmannaeyja að fjara út? Jóhann Ingi Óskarsson skrifar Skoðun Jólahugvekja trans konu Arna Magnea Danks skrifar Skoðun Erum við sérstökust í heimi? Jean-Rémi Chareyre skrifar Skoðun Gerum betur í borgarstjórn. Endurheimtum traust og bætum þjónustu við borgarbúa á öllum aldri Magnea Marinósdóttir skrifar Skoðun Stóra myndin í fjárlögum Daði Már Kristófersson skrifar Skoðun „Rússland hefur hins vegar ráðist inn í 19 ríki“ Einar Ólafsson skrifar Sjá meira
Svo lengi sem ég man hafa málefni Ísraels og Palestínu verið í fréttum. Ísraelsríki var stofnað vorið 1948 af Sameinuðu þjóðunum með fulltingi Breta sem höfðu stjórnað svæðinu eftir fyrri heimsstyrjöld. Þeir höfðu talað tungum tveim, fyrir þjóðarheimili gyðinga en leikið tveim skjöldum gagnvart aröbum. Ekki hefði átt að setja ríki Ísraels niður þarna að mínu mati, þrátt fyrir söguleg tengsl þeirra við landið. Þetta var annarra land, byggt og umkringt aröbum. Og þó að þetta fólk hafi lifað saman í þokkalegu samlyndi fram að þessu þá breyttist það. Arabar vildu ekki sætta sig við stöðuga fjölgun gyðinga og stofnun þessa ríkis og sögðu Ísrael stríð á hendur eftir stofnun 15. maí, réðust á það en biðu ósigur. Ísrael var dyggilega stutt af Vesturveldum eins og æ síðan. Afleiðingin varð það sem Palestínumenn kalla hörmungarnar, al-Naqba en Ísraelsmenn ár frelsisins. Arabar voru flæmdir burt af landi sínu. Það er mikil sorgarsaga. Talið er að a.m.k. 750 þúsund hafi sest að sem flóttamenn í nálægum löndum, aðallega Jórdaníu, Líbanon og Gaza sem þá var stjórnað af Egyptum. Þetta fólk hefur aldrei komist heim aftur. Þarna búa nú afkomendurnir við miklu lakari skilyrði en aðrir. Þetta á við um stóran hluta íbúa Gaza og þar er fjöldi umfangsmikilla flóttamannabúða. Arabar háðu nokkur stríð við Ísrael m.a. 1956, ´67 , ´73 og ´82 en lutu alltaf í lægra haldi. Ríkt hefur ákveðið dugleysi meðal leiðtoga arabaþjóða til að standa raunverulega með Palestínumönnum þrátt fyrir yfirlýsingar þar að lútandi. USA hefur hins vegar stutt Ísrael með ráðum og dáð í seinni tíð. Þeir fá árlega tæpa 4 milljarða dollara að viðbættri hernaðaraðstoð t.d. nú um stundir. Og nú standa þeir með pálmann í höndunum hernaðarlega. Eftir sex daga stríðið í júní 1967 lagði Ísrael undir sig Palestínu, þ.e. Vesturbakkann og Gaza. Það hernám hefur staðið síðan með sívaxandi kúgun. Mikið var talað um tveggja ríkja lausn en hún er orðinn fjarlægur möguleiki enda hafa ísraelskir „landnemar“ hrifsað til sín æ meira af landi Palestínu, sérstaklega á Vesturbakkanum, í trássi við alþjóðalög. Ísraelsher yfirgaf Gaza 2005 en hefur haldið landskikanum í heljargreipum síðan eins og reyndar áður. Þeir hafa stjórnað allri aðkomu að svæðinu og hafa nú skrúfað fyrir vatn, rafmagn, öll aðföng og eldsneyti. Árás Hamas 7. okt. kom flestum á óvart þar á meðal Ísrael. Þeir drápu um 14 hundruð manns, m.a. börn, konur, unglinga og almenna borgara en einnig hermenn og tóku á þriðja hundrað gísla. Þetta var hið versta hryðjuverk og erfitt að sjá hvað þeim gekk til. En kannski hitti aðalritari SÞ naglann á höfuðið þegar hann sagði að þetta gerðist ekki í tómarúmi. Ef þú króar köttinn af nógu lengi þá endar með því að hann stekkur á þig og klórar. Viðbrögð Ísraels eru mér lítt skiljanleg. Varla er hægt að kalla þau annað en hefndaraðgerðir gegn Palestínumönnum í heild eða það sem á ensku nefnist collective punishment. Að láta sprengjum rigna yfir almenna borgara vikum saman er hróplegt brot á öllum reglum sem þó eru til um stríðsrekstur, hreinir stríðsglæpir. Eins og allir Palestínumenn á Gaza séu sekir um þessa árás. Kannski hafa Ísraelsmenn aldrei jafnað sig eftir holocaustið í seinna stríði. Að mörgu leyti er það skiljanlegt. Að eftirlifendurnir og afkomendur þeirra hafi skaddast varanlega á þeim hörmungum öllum. Sex milljónir gyðinga létu lífið á gasklefum nazista. Það gefur þeim þó ekki leyfi til að ryðja öðrum þjóðum úr vegi. Hvernig þeir haga sér á Gaza núna ber ekki vott um mikla heilbrigða hugsun eða skynsemi eða nokkra virðingu fyrir mannréttindum. Þeir brjóta öll skráð og óskráð lög um stríðsrekstur. Á Ísrael þó að heita lýðræðisríki í vestrænni mynd. Og ljótt er að sjá hvernig hinn vestræni heimur buktar sig og beygir. Þjóðverjar með sína risastóru sektarkennd, Kanar með sinn sjálfbirgingshátt og gyðingalobbýisma, Bretar með níðþunga söguna á herðum sér. Eins og þessum þjóðum sé fyrirmunað að setja Ísrael stólinn fyrir dyrnar, jafnvel þegar það hagar sér með öllu ósæmilega. Og öll hin ríkin sem fylgja í kjölfarið og sitja hjá með hendur í skauti, þar á meðal Ísland! Það er ekki í lagi að halda milljónum manna án vatns, rafmagns, matar og eldsneytis um langan tíma. Það er ekki í lagi að senda tækniher gegn fólki sem hefur engan flugher, engan flota, enga skriðdreka. Það er ekki í lagi að láta sprengjum rigna yfir almenning, innilokaðan í fangelsi þínu, vikum saman. Það er ekki í lagi að sprengja skóla, kirkjur, moskur, spítala og flóttamannastofnanir hvers konar. Það er ekki í lagi að drepa þúsundir barna, kvenna og gamalmenna með endalausum loftárásum. Það er ekki í lagi! Nei, ekki í lagi. Þetta eru stríðsglæpir af versta tagi. Sem betur fer er almenningur að vakna, hafandi orðið vitni að þessu þjóðarmorði í beinni útsendingu. Kannski verður það almenningur, fólkið á götunni, sem tekur í taumana og hefur áhrif á stjórnvöld ríkja sinna á Vesturlöndum. Þau ein geta komið vitinu fyrir Ísrael. Guð láti gott á vita, sagði amma mín. Höfundur er tónlistarmaður.
Hvers vegna heyra yfirvöld á Íslandi ekki grátbeiðni Sameinuðu þjóðanna og yfir 200 hjálparsamtaka um aðgerðir gegn Ísrael? Björn B. Björnsson Skoðun
Skoðun Hvers vegna heyra yfirvöld á Íslandi ekki grátbeiðni Sameinuðu þjóðanna og yfir 200 hjálparsamtaka um aðgerðir gegn Ísrael? Björn B. Björnsson skrifar
Skoðun Réttaröryggi nemenda og framkvæmd inntöku í framhaldsskóla Karen María Jónsdóttir skrifar
Skoðun Vandfýsin og útilokandi samstaða: Ólýðræðislegir tilburðir íslensku elítunnar gegn réttindabaráttu verkaðlýðsins Armando Garcia skrifar
Skoðun Gerum betur í borgarstjórn. Endurheimtum traust og bætum þjónustu við borgarbúa á öllum aldri Magnea Marinósdóttir skrifar
Hvers vegna heyra yfirvöld á Íslandi ekki grátbeiðni Sameinuðu þjóðanna og yfir 200 hjálparsamtaka um aðgerðir gegn Ísrael? Björn B. Björnsson Skoðun