Ríkið gæti þurft að koma heimilunum til aðstoðar Heimir Már Pétursson skrifar 23. mars 2023 19:40 Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra útilokar ekki að ríkið kunni að þurfa að koma heimilunum til aðstoðar vegna aukinnar vaxtabyrði. Stöð 2/Arnar Fjármálaráðherra segir til greina koma að ríkisstjórnin grípi til aðgerða vegna aukinnar vaxtabyrði heimilanna. Skilaboð Seðlabankans í gær hafi verið skýr varðandi baráttuna við verðbólgu en einnig þurfi að gæta þess að hækka vexti ekki of mikið þannig að það skapist samdráttur og kreppa í samfélaginu. Seðlabankinn eins og seðlabankar annarra ríkja reynir að slá á hitann í efnahagslífinu með ítrekuðum vaxtahækkunum til að vinna gegn þrálátri og hækkandi verðbólgu. Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra segir gríðarlega mikil umsvif og hagvöxt undanfarin misseri skila sér í miklum tekjuauka hjá ríkissjóði. „Við sjáum það á öllum helstu tekjustofnum ríkisins að þeir munu skila mun meiri tekjum á árinu en við sáum fram á. Það munar verulega um þetta og viðsnúningurinn í rekstri ríkissjóðs er mjög hraður um þessar mundir," segir Bjarni. Þannig batni afkoman um 70 milljarða á þessu ári og hafi þá batnað um 200 milljarða á tæpum tveimur árum. Þetta komi sér vel til að greiða niður skuldir því ríkissjóður búi við mjög há vaxtagjöld. Hins vegar kalli verðbólgan líka á aukin útgjöld því ríkissjóður vilji að greiðslur almannatrygginga haldi í við verðlagið. En á sama tíma og ríkissjóður hagnast finna heimilin fyrir mjög bröttum vaxtahækkunum á húsnæðislánum á undanförnum mánuðum þar sem afborganir hafa hækkað um tugi þúsunda á mánuði. Vextir á óverðtryggðum breytilegum lánum gætu nálgast tíu prósentin fylgi bankarnir ákvörðun Seðlabankans frá í gær til fulls. Ríkisstjórnin kynnir uppfærða fjármálaáætlun í næstu viku þar sem reikna má með ýmsum breytingum á gjalda- og tekjuhlið fjárlaga til að bregðast við þeirri þenslu sem nú ríkir í efnahagslífinu.Stöð 2/Arnar Þarf ríkissjóður eitthvað að horfa til þess verja heimilin, gera þeim lífið auðveldara, á meðan þessi vaxtakúfur er? „Ég ætla alls ekki að útiloka að það geti reynst nauðsynlegt. Menn þurfa að vanda sig mjög í þeim aðgerðum en það geta verið hópar sem eru mjög viðkvæmir fyrir þessari stöðu,“ segir fjármálaráðherra. Fyrstu ættu viðskiptabankarnir hins vegar að bjóða upp á leiðir til að létta byrðar viðskiptavina sinna. Þeir gæti til að mynda fleytt auknum afborgunum vegna hærri vaxta aftur fyrir afborganir af láni. Seðlabankastjóri sagði í gær að þrálát verðbólga yki líkurnar á samdrætti og kreppu. Óttast þú að sú staða geti komið upp? „Ég tel að það þurfi ekki að fara þannig. En það er alveg rétt að ef við endum í því að hækka vexti mögulega of hátt til að skilaboðin heyrist og ef menn bregðast of skarpt við á sviði ríkisfjármálanna, þá getur þú farið fram af kletti og endað í atvinnuleysi og samdrætti,” segir Bjarni. Nú skipti mestu að það komist skýrt til skila að þeir sem geti haft áhrif ætli sér að grípa inn í. „Við viljum ekki endurtaka það sem hefur gerst í sögunni þegar verðbólga fer í tveggja stafa tölu. Það er alveg klárt í mínum huga að það er óþarfi að fara niður þann stíg. Þess vegna þarf að bregðast við og það þarf samhent átak til að ná árangri,“ segir Bjarni Benediktsson. Hér má sjá viðtalið við Bjarna Benediktsson í heild sinni: Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Efnahagsmál Verðlag Seðlabankinn Íslenskir bankar Fjármál heimilisins Rekstur hins opinbera Tengdar fréttir Bjarni segir skatta á launafólk ekki verða hækkaða Fjármálaráðherra segir að engar breytingar verði gerðar á sköttum sem bitni á launafólki í væntanlegri fjármálaáætlun. Hins vegar verði dregið úr ýmsum ívilnunum sem rafbílar hafi notið og gjaldtöku á umferð og vegi almennt breytt. 23. mars 2023 14:00 Langvarandi verðbólga eykur líkur á kreppu Þrálát verðbólga eykur hættu á kreppu að sögn seðlabankastjóra. Mikill hiti sé í hagkerfinu og nauðsynlegt að hægja meðal annars á fjárfestingum fyrirtækja. Vextir verði hækkaðir þar til verðbólga minnki. 22. mars 2023 19:40 Mest lesið Öryggisráðið ákveður að taka yfir Gasa-borg Erlent Dvalarleyfi langtum dýrara í hinum Norðurlöndunum Innlent Keppa við Kínverja og Rússa um að koma kjarnakljúfi til tunglsins Erlent Nauðsynlegt að fólk fái úrræði til að vernda sig frá djúpfölsunum Innlent Skjálfti fannst á höfuðborgarsvæðinu Innlent Rússar enn að fá „samstöðustyrki“ en Úkraínumenn ekki Erlent Sektaður fyrir að aka á 321 kílómetra hraða Erlent Lögreglurannsókn á banaslysi í Brúará „svo til“ lokið Innlent Enginn handtekinn eftir hópslagsmálin Innlent Íslendingurinn í Grikklandi laus úr haldi Innlent Fleiri fréttir Esjan snjólaus og það óvenju snemma Íslendingurinn í Grikklandi laus úr haldi Dvalarleyfi langtum dýrara í hinum Norðurlöndunum Lögreglurannsókn á banaslysi í Brúará „svo til“ lokið Nauðsynlegt að fólk fái úrræði til að vernda sig frá djúpfölsunum Enginn handtekinn eftir hópslagsmálin Skjálfti fannst á höfuðborgarsvæðinu Finna áhugann dvína á meðan vinir berjast og deyja á vígvellinum „Það fer enginn lífvörður út í“ Reyndi að kaupa glás af nammi og kom upp um tíu ára bankaræningja Gufunesmálið: „Þetta átti aldrei að fara svona“ Lygilegar tilraunir til að hafa áhrif á sakborning, Reynisfjara og tollar Trumps Olíuleit á teikniborðinu og býst við tíðindum í vetur Smokkamaðurinn enn ófundinn Sjúkrabíllinn bilaður og kemst ekki með sjúkling úr Þakgili Þrír á þaki jeppa á kafi í Jökulsá í Lóni Gefur sig fram fimmtíu árum eftir bankarán í Kópavogi Alvarlegt vinnuslys í Skagafirði Undirbúa steypuvinnu fyrir nýju Ölfusárbrúna Þungar áhyggjur af „síversnandi stöðu Íslands“ „Yfirgangur gyðingahataranna er algerlega óþolandi“ Af hættustigi á óvissustig vegna eldgoss Sálfræðingar rukka hátt í 26 þúsund krónur Tollar, höfundarréttur og þögn lögreglu í kynferðisbrotamálum Engin málaferli vegna slyss á Breiðamerkurjökli Tveir skjálftar um 3,3 að stærð Fundur hafinn í utanríkismálanefnd Mat á skólastarfi „algjört fúsk“: Eins og fyrirtæki sem „vona að þau endi ekki í blöðunum“ Ráðin nýr forstöðumaður Háskólaseturs Vestfjarða Íslendingur grunaður um heimilisofbeldi handtekinn í Grikklandi Sjá meira
Seðlabankinn eins og seðlabankar annarra ríkja reynir að slá á hitann í efnahagslífinu með ítrekuðum vaxtahækkunum til að vinna gegn þrálátri og hækkandi verðbólgu. Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra segir gríðarlega mikil umsvif og hagvöxt undanfarin misseri skila sér í miklum tekjuauka hjá ríkissjóði. „Við sjáum það á öllum helstu tekjustofnum ríkisins að þeir munu skila mun meiri tekjum á árinu en við sáum fram á. Það munar verulega um þetta og viðsnúningurinn í rekstri ríkissjóðs er mjög hraður um þessar mundir," segir Bjarni. Þannig batni afkoman um 70 milljarða á þessu ári og hafi þá batnað um 200 milljarða á tæpum tveimur árum. Þetta komi sér vel til að greiða niður skuldir því ríkissjóður búi við mjög há vaxtagjöld. Hins vegar kalli verðbólgan líka á aukin útgjöld því ríkissjóður vilji að greiðslur almannatrygginga haldi í við verðlagið. En á sama tíma og ríkissjóður hagnast finna heimilin fyrir mjög bröttum vaxtahækkunum á húsnæðislánum á undanförnum mánuðum þar sem afborganir hafa hækkað um tugi þúsunda á mánuði. Vextir á óverðtryggðum breytilegum lánum gætu nálgast tíu prósentin fylgi bankarnir ákvörðun Seðlabankans frá í gær til fulls. Ríkisstjórnin kynnir uppfærða fjármálaáætlun í næstu viku þar sem reikna má með ýmsum breytingum á gjalda- og tekjuhlið fjárlaga til að bregðast við þeirri þenslu sem nú ríkir í efnahagslífinu.Stöð 2/Arnar Þarf ríkissjóður eitthvað að horfa til þess verja heimilin, gera þeim lífið auðveldara, á meðan þessi vaxtakúfur er? „Ég ætla alls ekki að útiloka að það geti reynst nauðsynlegt. Menn þurfa að vanda sig mjög í þeim aðgerðum en það geta verið hópar sem eru mjög viðkvæmir fyrir þessari stöðu,“ segir fjármálaráðherra. Fyrstu ættu viðskiptabankarnir hins vegar að bjóða upp á leiðir til að létta byrðar viðskiptavina sinna. Þeir gæti til að mynda fleytt auknum afborgunum vegna hærri vaxta aftur fyrir afborganir af láni. Seðlabankastjóri sagði í gær að þrálát verðbólga yki líkurnar á samdrætti og kreppu. Óttast þú að sú staða geti komið upp? „Ég tel að það þurfi ekki að fara þannig. En það er alveg rétt að ef við endum í því að hækka vexti mögulega of hátt til að skilaboðin heyrist og ef menn bregðast of skarpt við á sviði ríkisfjármálanna, þá getur þú farið fram af kletti og endað í atvinnuleysi og samdrætti,” segir Bjarni. Nú skipti mestu að það komist skýrt til skila að þeir sem geti haft áhrif ætli sér að grípa inn í. „Við viljum ekki endurtaka það sem hefur gerst í sögunni þegar verðbólga fer í tveggja stafa tölu. Það er alveg klárt í mínum huga að það er óþarfi að fara niður þann stíg. Þess vegna þarf að bregðast við og það þarf samhent átak til að ná árangri,“ segir Bjarni Benediktsson. Hér má sjá viðtalið við Bjarna Benediktsson í heild sinni:
Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Efnahagsmál Verðlag Seðlabankinn Íslenskir bankar Fjármál heimilisins Rekstur hins opinbera Tengdar fréttir Bjarni segir skatta á launafólk ekki verða hækkaða Fjármálaráðherra segir að engar breytingar verði gerðar á sköttum sem bitni á launafólki í væntanlegri fjármálaáætlun. Hins vegar verði dregið úr ýmsum ívilnunum sem rafbílar hafi notið og gjaldtöku á umferð og vegi almennt breytt. 23. mars 2023 14:00 Langvarandi verðbólga eykur líkur á kreppu Þrálát verðbólga eykur hættu á kreppu að sögn seðlabankastjóra. Mikill hiti sé í hagkerfinu og nauðsynlegt að hægja meðal annars á fjárfestingum fyrirtækja. Vextir verði hækkaðir þar til verðbólga minnki. 22. mars 2023 19:40 Mest lesið Öryggisráðið ákveður að taka yfir Gasa-borg Erlent Dvalarleyfi langtum dýrara í hinum Norðurlöndunum Innlent Keppa við Kínverja og Rússa um að koma kjarnakljúfi til tunglsins Erlent Nauðsynlegt að fólk fái úrræði til að vernda sig frá djúpfölsunum Innlent Skjálfti fannst á höfuðborgarsvæðinu Innlent Rússar enn að fá „samstöðustyrki“ en Úkraínumenn ekki Erlent Sektaður fyrir að aka á 321 kílómetra hraða Erlent Lögreglurannsókn á banaslysi í Brúará „svo til“ lokið Innlent Enginn handtekinn eftir hópslagsmálin Innlent Íslendingurinn í Grikklandi laus úr haldi Innlent Fleiri fréttir Esjan snjólaus og það óvenju snemma Íslendingurinn í Grikklandi laus úr haldi Dvalarleyfi langtum dýrara í hinum Norðurlöndunum Lögreglurannsókn á banaslysi í Brúará „svo til“ lokið Nauðsynlegt að fólk fái úrræði til að vernda sig frá djúpfölsunum Enginn handtekinn eftir hópslagsmálin Skjálfti fannst á höfuðborgarsvæðinu Finna áhugann dvína á meðan vinir berjast og deyja á vígvellinum „Það fer enginn lífvörður út í“ Reyndi að kaupa glás af nammi og kom upp um tíu ára bankaræningja Gufunesmálið: „Þetta átti aldrei að fara svona“ Lygilegar tilraunir til að hafa áhrif á sakborning, Reynisfjara og tollar Trumps Olíuleit á teikniborðinu og býst við tíðindum í vetur Smokkamaðurinn enn ófundinn Sjúkrabíllinn bilaður og kemst ekki með sjúkling úr Þakgili Þrír á þaki jeppa á kafi í Jökulsá í Lóni Gefur sig fram fimmtíu árum eftir bankarán í Kópavogi Alvarlegt vinnuslys í Skagafirði Undirbúa steypuvinnu fyrir nýju Ölfusárbrúna Þungar áhyggjur af „síversnandi stöðu Íslands“ „Yfirgangur gyðingahataranna er algerlega óþolandi“ Af hættustigi á óvissustig vegna eldgoss Sálfræðingar rukka hátt í 26 þúsund krónur Tollar, höfundarréttur og þögn lögreglu í kynferðisbrotamálum Engin málaferli vegna slyss á Breiðamerkurjökli Tveir skjálftar um 3,3 að stærð Fundur hafinn í utanríkismálanefnd Mat á skólastarfi „algjört fúsk“: Eins og fyrirtæki sem „vona að þau endi ekki í blöðunum“ Ráðin nýr forstöðumaður Háskólaseturs Vestfjarða Íslendingur grunaður um heimilisofbeldi handtekinn í Grikklandi Sjá meira
Bjarni segir skatta á launafólk ekki verða hækkaða Fjármálaráðherra segir að engar breytingar verði gerðar á sköttum sem bitni á launafólki í væntanlegri fjármálaáætlun. Hins vegar verði dregið úr ýmsum ívilnunum sem rafbílar hafi notið og gjaldtöku á umferð og vegi almennt breytt. 23. mars 2023 14:00
Langvarandi verðbólga eykur líkur á kreppu Þrálát verðbólga eykur hættu á kreppu að sögn seðlabankastjóra. Mikill hiti sé í hagkerfinu og nauðsynlegt að hægja meðal annars á fjárfestingum fyrirtækja. Vextir verði hækkaðir þar til verðbólga minnki. 22. mars 2023 19:40