Besta myndin sem hefur náðst af fjarlægri stjörnu Kjartan Kjartansson skrifar 24. ágúst 2017 15:23 Samsett mynd sem sýnir yfirborð Antaresar. ESO/K. Ohnaka Hreyfingar í lofthjúpi fjarlægrar stjörnu eru greinanlegar í bestu mynd sem stjörnufræðingar hafa tekið af annarri stjörnu en sólinni. Myndin varpar nýju ljósi á hreyfingar efnis í stjörnum. Stjarnan Antares í stjörnumerkinu Sporðdrekanum er stór en tiltölulega köld stjarna sem verður á endanum að sprengistjörnu, að því er segir í frétt á vef Evrópsku stjörnustöðvarinnar á Suðurhveli (ESO). Hópur stjörnufræðinga náðu mynd af Antares sem er sú nákvæmasta til þessara af annarri stjörnu en sólinni okkar með því að sameina krafta nokkurra sjónauka, þar á meðal VLT-sjónauka ESO í Síle.Bendir til áður óþekktrar virkniMælingarnar notuðu þeir til þess að kortleggja yfirborð stjörnunnar og mæla hreyfingar efnis á því. Komust þeir að raun um að þunnt en ólgandi gas náði mun lengra út frá stjörnunni en spár gerðu ráð fyrir. Þessar hreyfingar eru ekki taldar vera af völdum svonefndra iðustrauma sem flytja geislun út frá kjarna margra stjarna. Stjörnufræðingarnir draga þess í stað þá ályktun að nýtt og óþekkt ferli gæti þurft til að útskýra hreyfingu gass í hjúpum svonefndra rauðra reginrisa eins og Antaresar. „Í framtíðinni er hægt að beita þesari tækni á aðrar stjörnur til að rannsaka yfirborð þeirra og gashjúpa í einstökum smáatriðum. Hingað til hefur þetta aðeins átt við um sólina okkar,“ segir Keiichi Ohnaka, frá Kaþólska háskólanum í Norður-Síle sem fór fyrir verkefninu. Vísindi Mest lesið Bræður dæmdir fyrir að ráðast á Börk tuttugu árum eftir árásina á A. Hansen Innlent Maðurinn sem fannst látinn var um fertugt Innlent Annað sinn sem læknir lýgur um krabbamein: „Þetta mun fara á versta veg“ Innlent Á spítala eftir hnífaárás og örstutt í flug en lét til skarar skríða daginn eftir Innlent Dorrit rænd í Lundúnum Innlent Íslendingur gekk berserksgang í Horsens Innlent Kveður Sjálfstæðisflokkinn og hyggur á framboð fyrir Miðflokkinn Innlent Óvíst hvort framboð anni eftirspurn Innlent Þjóðkirkjan kynnir nýtt merki og vefsíðu Innlent Rannsaka mannslát í Kópavogi Innlent Fleiri fréttir Annar sonur „El Chapo“ sagður ætla að játa brot sín Fleiri en þúsund látnir vegna gífurlegra flóða Krefjast svara um fyrirskipanir Hegseth varðandi bátaárásirnar Yfirvöld í Georgíu grunuð um efnavopnanotkun gegn mótmælendum Fundurinn afkastamikill en mikið verk fyrir höndum Biður forsetann um náðun Sundruð Evrópa ekki náð að styðja nægilega vel við Úkraínu Norskt fyrirtæki veðjar á rafknúna sjóflugvél Tæplega tvö hundruð látnir eftir hamfaraveður Fjórir látnir eftir skotárás í barnaafmæli Eitt vinsælasta leikskáld Breta látið Úkraínumenn skutu á olíuskip Rússa í Svartahafi Íslendingur í Hong Kong: „Reiðin mun koma“ Líta eigi á lofthelgi Venesúela sem lokaða Stöðva afgreiðslu allra hælisumsókna Tugir látnir eftir flóð í Taílandi og Indónesíu Starfsmannastjóri Selenskís segir af sér Í varðhaldi í Þýskalandi vegna Nord Stream-skemmdarverka Sex til tólf ár í fangelsi fyrir hrottalegt morð með hníf, öxi og sveðju Rannsaka aftöku hermanna á tveimur mönnum í Jenín Belgar óttast að þurfa að endurgreiða Rússum Húsleit hjá starfsmannastjóra Selenskís 128 látnir í Hong Kong og 200 enn saknað Segir hættu á að nauðgunarlöggjöf verði beitt í hefndarskyni Segist ætla að stöðva allan aðflutning fólks frá „þriðja heims ríkjum“ Björguðu gömlum manni af efstu hæð Keyrði þvert yfir Bandaríkin til að skjóta tvo hermenn Segir Úkraínumönnum að hörfa eða deyja Undirbúa Mána-leiðangur Dana til tungsins Skoða kosti geimstjórnstöðvar á norðurslóðum Sjá meira
Hreyfingar í lofthjúpi fjarlægrar stjörnu eru greinanlegar í bestu mynd sem stjörnufræðingar hafa tekið af annarri stjörnu en sólinni. Myndin varpar nýju ljósi á hreyfingar efnis í stjörnum. Stjarnan Antares í stjörnumerkinu Sporðdrekanum er stór en tiltölulega köld stjarna sem verður á endanum að sprengistjörnu, að því er segir í frétt á vef Evrópsku stjörnustöðvarinnar á Suðurhveli (ESO). Hópur stjörnufræðinga náðu mynd af Antares sem er sú nákvæmasta til þessara af annarri stjörnu en sólinni okkar með því að sameina krafta nokkurra sjónauka, þar á meðal VLT-sjónauka ESO í Síle.Bendir til áður óþekktrar virkniMælingarnar notuðu þeir til þess að kortleggja yfirborð stjörnunnar og mæla hreyfingar efnis á því. Komust þeir að raun um að þunnt en ólgandi gas náði mun lengra út frá stjörnunni en spár gerðu ráð fyrir. Þessar hreyfingar eru ekki taldar vera af völdum svonefndra iðustrauma sem flytja geislun út frá kjarna margra stjarna. Stjörnufræðingarnir draga þess í stað þá ályktun að nýtt og óþekkt ferli gæti þurft til að útskýra hreyfingu gass í hjúpum svonefndra rauðra reginrisa eins og Antaresar. „Í framtíðinni er hægt að beita þesari tækni á aðrar stjörnur til að rannsaka yfirborð þeirra og gashjúpa í einstökum smáatriðum. Hingað til hefur þetta aðeins átt við um sólina okkar,“ segir Keiichi Ohnaka, frá Kaþólska háskólanum í Norður-Síle sem fór fyrir verkefninu.
Vísindi Mest lesið Bræður dæmdir fyrir að ráðast á Börk tuttugu árum eftir árásina á A. Hansen Innlent Maðurinn sem fannst látinn var um fertugt Innlent Annað sinn sem læknir lýgur um krabbamein: „Þetta mun fara á versta veg“ Innlent Á spítala eftir hnífaárás og örstutt í flug en lét til skarar skríða daginn eftir Innlent Dorrit rænd í Lundúnum Innlent Íslendingur gekk berserksgang í Horsens Innlent Kveður Sjálfstæðisflokkinn og hyggur á framboð fyrir Miðflokkinn Innlent Óvíst hvort framboð anni eftirspurn Innlent Þjóðkirkjan kynnir nýtt merki og vefsíðu Innlent Rannsaka mannslát í Kópavogi Innlent Fleiri fréttir Annar sonur „El Chapo“ sagður ætla að játa brot sín Fleiri en þúsund látnir vegna gífurlegra flóða Krefjast svara um fyrirskipanir Hegseth varðandi bátaárásirnar Yfirvöld í Georgíu grunuð um efnavopnanotkun gegn mótmælendum Fundurinn afkastamikill en mikið verk fyrir höndum Biður forsetann um náðun Sundruð Evrópa ekki náð að styðja nægilega vel við Úkraínu Norskt fyrirtæki veðjar á rafknúna sjóflugvél Tæplega tvö hundruð látnir eftir hamfaraveður Fjórir látnir eftir skotárás í barnaafmæli Eitt vinsælasta leikskáld Breta látið Úkraínumenn skutu á olíuskip Rússa í Svartahafi Íslendingur í Hong Kong: „Reiðin mun koma“ Líta eigi á lofthelgi Venesúela sem lokaða Stöðva afgreiðslu allra hælisumsókna Tugir látnir eftir flóð í Taílandi og Indónesíu Starfsmannastjóri Selenskís segir af sér Í varðhaldi í Þýskalandi vegna Nord Stream-skemmdarverka Sex til tólf ár í fangelsi fyrir hrottalegt morð með hníf, öxi og sveðju Rannsaka aftöku hermanna á tveimur mönnum í Jenín Belgar óttast að þurfa að endurgreiða Rússum Húsleit hjá starfsmannastjóra Selenskís 128 látnir í Hong Kong og 200 enn saknað Segir hættu á að nauðgunarlöggjöf verði beitt í hefndarskyni Segist ætla að stöðva allan aðflutning fólks frá „þriðja heims ríkjum“ Björguðu gömlum manni af efstu hæð Keyrði þvert yfir Bandaríkin til að skjóta tvo hermenn Segir Úkraínumönnum að hörfa eða deyja Undirbúa Mána-leiðangur Dana til tungsins Skoða kosti geimstjórnstöðvar á norðurslóðum Sjá meira