Það er vesen að nota krónu Óli Kristján Ármannsson skrifar 13. nóvember 2015 07:00 Vaxandi áhyggjur eru af hve hagþróuninni svipar til þróunarinnar á fyrirhrunsárunum. Guðmundur Steingrímsson, þingmaður Bjartrar framtíðar, náði ágætlega utan um þetta í fyrirspurn til Más Guðmundssonar seðlabankastjóra á opnum fundi efnahags- og viðskiptanefndar Alþingis í fyrradag. Guðmundur vísaði til mikillar fjárfestingar í stóriðju og ferðaþjónustu, vaxtandi vaxtamunarviðskipta og skattalækkana, auk launaskriðs, aukinnar neyslu og frétta af roksölu nýrra bíla. „Og við erum að fara að selja þrjá banka og ríkissjóður er um það bil að fara að fyllast af peningum,“ sagði hann. Og áhyggjurnar plaga fleiri en þingmenn stjórnarandstöðu. Í grein í nýjasta hefti efnahagsritsins Vísbendingar skrifar Gylfi Zoëga, hagfræðingur sem situr í peningastefnunefnd Seðlabankans, grein um minnkandi bit vaxta bankans eftir því sem vaxtamunur við útlönd aukist og innflæði erlends fjármagns um leið. Peningar sem hingað komi vegna vaxtamunarviðskipta séu líka sérlega varasamir því fjárfestar sem að innflæðinu standi geti hvenær sem er ákveðið að flytja fjármagnið aftur úr landi, sem ylli þá gengisveikingu og aukinni verðbólgu. „Hér eru á ferð aðilar sem eru vinir á góðum og fallegum sumardegi en hverfa sem dögg fyrir sólu þegar þeir sjá betri fjárfestingarkosti annars staðar,“ segir hann. Ólíkt því sem gerst hafi á árunum 2003 til 2008 þá hafi bankinn nú keypt mikið af því flæði gjaldeyris sem hingað hafi streymt frá árinu 2013. Þetta sé þó verulega kostnaðarsamt. Hann bendir á að vaxtaútgjöld hins opinbera af 200 milljarða gjaldeyriskaupum þessa árs séu 11 milljarðar króna. Þarna verði ekki aukið við. Og þrátt fyrir kaupin hafi ekki tekist að halda raungengi krónunnar niðri síðustu mánuði. Við bætist svo fyrirséð verðbólguáhrif kjarasamninga þegar hlutfallslegur innlendur kostnaður eykst. Gylfi bendir á að við þessar aðstæður liggi beint við að bregðast við innflæði fjármagns með skattlagningu í einhverju formi. „Ekki er búið að hanna slíka skatta eða tæki þótt það standi til. Enn er alls óvíst hvort þau tæki muni hafa tilætluð áhrif, það er að gera sjálfstæða peningastefnu mögulega án beinna fjármagnshafta,“ segir hann líka og því óhætt að segja að hér sé framtíðarþróun efnahagsmála nokkurri óvissu háð. Þá hafi líka verið bent á aðrar leiðir, svo sem að gera fjárfestum að leggja hluta af af fjárfestingarfjárhæð inn á vaxtalausan reikning í Seðlabankanum, einhvers konar bindiskylduleið. Skammur tími sé til stefnu að móta stýritæki sem þetta. En Seðlabankinn hefur víst kynnt stjórnvöldum tillögur sínar og upplýst að von sé á útfærslu á næstu mánuðum. Þar mætti slá í klárinn, þó ekki væri nema til að leiða í ljós enn eina hlið vandræðagangsins við að halda hér úti minnstu sjálfstæðu mynt í heimi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Íslenska krónan Óli Kr. Ármannsson Mest lesið Halldór 21.06.2025 Halldór “Jákvæð viðbrögð” um veiðigjaldið? Heimir Örn Árnason Skoðun Skattgreiðendur látnir borga brúsann Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Frábær fundur, frábært framtak, vanvirk stjórnsýsla, meðvirk stjórnvöld Ögmundur Jónasson Skoðun Opið bréf til Rósu Guðbjartsdóttur Margrét Kristín Blöndal Skoðun Grein til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Sveinn Dúa Hjörleifsson,Eyrún Unnarsdóttir,Elmar GIlbertsson,Álfheiður Guðmundsdóttir,Kristján Jóhannesson Skoðun Veitingastaðir eru ekki kjarnorkuver Jóhann Páll Jóhannsson Skoðun Verið brjáluð. Ég fer ekki neitt Ian McDonald Skoðun Að sækja gullið (okkar) grein 2 Þröstur Friðfinnsson Skoðun Það verða aðrir þjóðhátíðardagar fyrir okkur en dagar Palestínumanna eru taldir Davíð Aron Routley Skoðun
Vaxandi áhyggjur eru af hve hagþróuninni svipar til þróunarinnar á fyrirhrunsárunum. Guðmundur Steingrímsson, þingmaður Bjartrar framtíðar, náði ágætlega utan um þetta í fyrirspurn til Más Guðmundssonar seðlabankastjóra á opnum fundi efnahags- og viðskiptanefndar Alþingis í fyrradag. Guðmundur vísaði til mikillar fjárfestingar í stóriðju og ferðaþjónustu, vaxtandi vaxtamunarviðskipta og skattalækkana, auk launaskriðs, aukinnar neyslu og frétta af roksölu nýrra bíla. „Og við erum að fara að selja þrjá banka og ríkissjóður er um það bil að fara að fyllast af peningum,“ sagði hann. Og áhyggjurnar plaga fleiri en þingmenn stjórnarandstöðu. Í grein í nýjasta hefti efnahagsritsins Vísbendingar skrifar Gylfi Zoëga, hagfræðingur sem situr í peningastefnunefnd Seðlabankans, grein um minnkandi bit vaxta bankans eftir því sem vaxtamunur við útlönd aukist og innflæði erlends fjármagns um leið. Peningar sem hingað komi vegna vaxtamunarviðskipta séu líka sérlega varasamir því fjárfestar sem að innflæðinu standi geti hvenær sem er ákveðið að flytja fjármagnið aftur úr landi, sem ylli þá gengisveikingu og aukinni verðbólgu. „Hér eru á ferð aðilar sem eru vinir á góðum og fallegum sumardegi en hverfa sem dögg fyrir sólu þegar þeir sjá betri fjárfestingarkosti annars staðar,“ segir hann. Ólíkt því sem gerst hafi á árunum 2003 til 2008 þá hafi bankinn nú keypt mikið af því flæði gjaldeyris sem hingað hafi streymt frá árinu 2013. Þetta sé þó verulega kostnaðarsamt. Hann bendir á að vaxtaútgjöld hins opinbera af 200 milljarða gjaldeyriskaupum þessa árs séu 11 milljarðar króna. Þarna verði ekki aukið við. Og þrátt fyrir kaupin hafi ekki tekist að halda raungengi krónunnar niðri síðustu mánuði. Við bætist svo fyrirséð verðbólguáhrif kjarasamninga þegar hlutfallslegur innlendur kostnaður eykst. Gylfi bendir á að við þessar aðstæður liggi beint við að bregðast við innflæði fjármagns með skattlagningu í einhverju formi. „Ekki er búið að hanna slíka skatta eða tæki þótt það standi til. Enn er alls óvíst hvort þau tæki muni hafa tilætluð áhrif, það er að gera sjálfstæða peningastefnu mögulega án beinna fjármagnshafta,“ segir hann líka og því óhætt að segja að hér sé framtíðarþróun efnahagsmála nokkurri óvissu háð. Þá hafi líka verið bent á aðrar leiðir, svo sem að gera fjárfestum að leggja hluta af af fjárfestingarfjárhæð inn á vaxtalausan reikning í Seðlabankanum, einhvers konar bindiskylduleið. Skammur tími sé til stefnu að móta stýritæki sem þetta. En Seðlabankinn hefur víst kynnt stjórnvöldum tillögur sínar og upplýst að von sé á útfærslu á næstu mánuðum. Þar mætti slá í klárinn, þó ekki væri nema til að leiða í ljós enn eina hlið vandræðagangsins við að halda hér úti minnstu sjálfstæðu mynt í heimi.
Frábær fundur, frábært framtak, vanvirk stjórnsýsla, meðvirk stjórnvöld Ögmundur Jónasson Skoðun
Grein til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Sveinn Dúa Hjörleifsson,Eyrún Unnarsdóttir,Elmar GIlbertsson,Álfheiður Guðmundsdóttir,Kristján Jóhannesson Skoðun
Það verða aðrir þjóðhátíðardagar fyrir okkur en dagar Palestínumanna eru taldir Davíð Aron Routley Skoðun
Frábær fundur, frábært framtak, vanvirk stjórnsýsla, meðvirk stjórnvöld Ögmundur Jónasson Skoðun
Grein til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Sveinn Dúa Hjörleifsson,Eyrún Unnarsdóttir,Elmar GIlbertsson,Álfheiður Guðmundsdóttir,Kristján Jóhannesson Skoðun
Það verða aðrir þjóðhátíðardagar fyrir okkur en dagar Palestínumanna eru taldir Davíð Aron Routley Skoðun