Ver fornan fræðimann 18. mars 2014 10:30 „Hann gætti ekki aðeins Forngripasafnsins, sem þá var á Dómkirkjuloftinu, heldur ferðaðist um stóran hluta landsins, kannaði fornleifar og talaði við fólk,“ segir Gunnar um Sigurð Vigfússon. Fréttablaðið/GVA „Mér finnst Sigurður birtast í skrifum sínum og verkum eins og hver annar menntamaður og tel hann hafa verið marktækan fornleifafræðing,“ segir Gunnar Karlsson sagnfræðingur um Sigurð Vigfússon, sem var forstöðumaður Forngripasafnsins frá því um 1880 til 1892. Gunnar heldur hádegiserindi um hann í Þjóðminjasafninu í dag. Sigurður var af fátæku fólki kominn, var ólæs 14 ára gamall, samkvæmt vitnisburði sóknarprests, og naut ekki skólagöngu í uppvextinum. Síðar nam hann gullsmíði, meðal annars í Kaupmannahöfn og stundaði þá iðju í Reykjavík þangað til hann tók við safninu. „Sigurður hefur orðið fyrir gagnrýni og skopi fræðimanna fyrir trúgirni á Íslendingasögur. Hann hafi sífellt verið að leita staðfestingar á atburðum sem segir frá í sögunum. En hann gerði miklu meira. Hann gætti ekki aðeins Forngripasafnsins, sem þá var á Dómkirkjuloftinu, heldur ferðaðist um stóran hluta landsins, kannaði fornleifar og talaði við fólk,“ lýsir Gunnar og segir skýrslur hans merkilegan vitnisburð um hversu fólk var vel að sér um fornleifar á Íslandi á síðari hluta 20. aldar. Þrátt fyrir að presturinn teldi Sigurð ólæsan 14 ára segir Gunnar hann hafa orðið furðu fróðan og meðal annars vitna í dönsk rit. „Svo hefur hann orðið ágætlega skrifandi og efni eftir hann var oft stór hluti af árbók Fornleifafélagsins,“ segir sagnfræðingurinn. Sigurður Vigfússon var sá þriðji til að annast Forngripasafnið sem nú heitir Þjóðminjasafn. Fyrstur var Sigurður Guðmundsson málari og annar í röðinni var Jón Árnason þjóðsagnasafnari. „Sigurður Vigfússon var aðstoðarmaður Jóns og tók svo við,“ segir Gunnar. „Hann kemur inn í þetta þegar Sigurður Guðmundsson málari er að hanna íslenska kvenþjóðbúninginn. Þá hefur verið leitað til Sigurðar Vigfússonar með smíði silfurverksins. Þannig komust þeir Sigurðarnir í samband.“ Fyrirlestur Gunnars í Þjóðminjasafninu í dag er öllum opinn og aðgangur er ókeypis. Menning Mest lesið „Það eru komnir þrír mánuðir síðan pabbi minn sá fram á það að geta ekki lifað lengur“ Lífið Var talin vera hommi og lögð í einelti Lífið Janet Jackson biðst afsökunar á undarlegum ummælum Lífið „Við munum ekki eldast saman“ Lífið Ísland með auga fuglsins Lífið Myndasyrpa úr Bakgarðshlaupinu Lífið Borðar það sem alltaf hefur verið til og léttist og léttist Lífið Ein lausn er að liggja hlið við hlið og fróa sér Lífið Krakkatían: Dýrin, heimsálfur og teiknimyndir Lífið Aldrei litið betur út þrátt fyrir alvarlegt slys Lífið Fleiri fréttir Opna fyrstu umboðsstofuna í eigu leikara Baráttan innra með manni eins og ljós og skuggar Bein útsending: Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Bong Joon Ho verður stafrænn heiðursgestur á RIFF Ævar Þór Benediktsson hlýtur verðlaun Guðrúnar Helgadóttur Ráðinn markaðs- og kynningarstjóri Tónlistarmiðstöðvar Verk Arnhildar og félaga valið framlag Íslands á Feneyjatvíæringnum í arkitektúr Lyfjameðferð við meðvirkni: „Æ, ég væri bara til í að taka eina töflu“ „Mann- og listfjandsamleg þvæla“ Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Þarf ekkert að þvælast fyrir sjálfri sér „Smá eins og maður sé allsber fyrir framan alþjóð“ Forstöðumaðurinn fannst í Salnum Óður til kvenlíkamans í öllu sínu veldi Óli Egils snýr sér að Ladda eftir Bubba Snæbjörn nýr leikhússtjóri í Tjarnarbíói Sjá meira
„Mér finnst Sigurður birtast í skrifum sínum og verkum eins og hver annar menntamaður og tel hann hafa verið marktækan fornleifafræðing,“ segir Gunnar Karlsson sagnfræðingur um Sigurð Vigfússon, sem var forstöðumaður Forngripasafnsins frá því um 1880 til 1892. Gunnar heldur hádegiserindi um hann í Þjóðminjasafninu í dag. Sigurður var af fátæku fólki kominn, var ólæs 14 ára gamall, samkvæmt vitnisburði sóknarprests, og naut ekki skólagöngu í uppvextinum. Síðar nam hann gullsmíði, meðal annars í Kaupmannahöfn og stundaði þá iðju í Reykjavík þangað til hann tók við safninu. „Sigurður hefur orðið fyrir gagnrýni og skopi fræðimanna fyrir trúgirni á Íslendingasögur. Hann hafi sífellt verið að leita staðfestingar á atburðum sem segir frá í sögunum. En hann gerði miklu meira. Hann gætti ekki aðeins Forngripasafnsins, sem þá var á Dómkirkjuloftinu, heldur ferðaðist um stóran hluta landsins, kannaði fornleifar og talaði við fólk,“ lýsir Gunnar og segir skýrslur hans merkilegan vitnisburð um hversu fólk var vel að sér um fornleifar á Íslandi á síðari hluta 20. aldar. Þrátt fyrir að presturinn teldi Sigurð ólæsan 14 ára segir Gunnar hann hafa orðið furðu fróðan og meðal annars vitna í dönsk rit. „Svo hefur hann orðið ágætlega skrifandi og efni eftir hann var oft stór hluti af árbók Fornleifafélagsins,“ segir sagnfræðingurinn. Sigurður Vigfússon var sá þriðji til að annast Forngripasafnið sem nú heitir Þjóðminjasafn. Fyrstur var Sigurður Guðmundsson málari og annar í röðinni var Jón Árnason þjóðsagnasafnari. „Sigurður Vigfússon var aðstoðarmaður Jóns og tók svo við,“ segir Gunnar. „Hann kemur inn í þetta þegar Sigurður Guðmundsson málari er að hanna íslenska kvenþjóðbúninginn. Þá hefur verið leitað til Sigurðar Vigfússonar með smíði silfurverksins. Þannig komust þeir Sigurðarnir í samband.“ Fyrirlestur Gunnars í Þjóðminjasafninu í dag er öllum opinn og aðgangur er ókeypis.
Menning Mest lesið „Það eru komnir þrír mánuðir síðan pabbi minn sá fram á það að geta ekki lifað lengur“ Lífið Var talin vera hommi og lögð í einelti Lífið Janet Jackson biðst afsökunar á undarlegum ummælum Lífið „Við munum ekki eldast saman“ Lífið Ísland með auga fuglsins Lífið Myndasyrpa úr Bakgarðshlaupinu Lífið Borðar það sem alltaf hefur verið til og léttist og léttist Lífið Ein lausn er að liggja hlið við hlið og fróa sér Lífið Krakkatían: Dýrin, heimsálfur og teiknimyndir Lífið Aldrei litið betur út þrátt fyrir alvarlegt slys Lífið Fleiri fréttir Opna fyrstu umboðsstofuna í eigu leikara Baráttan innra með manni eins og ljós og skuggar Bein útsending: Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Bong Joon Ho verður stafrænn heiðursgestur á RIFF Ævar Þór Benediktsson hlýtur verðlaun Guðrúnar Helgadóttur Ráðinn markaðs- og kynningarstjóri Tónlistarmiðstöðvar Verk Arnhildar og félaga valið framlag Íslands á Feneyjatvíæringnum í arkitektúr Lyfjameðferð við meðvirkni: „Æ, ég væri bara til í að taka eina töflu“ „Mann- og listfjandsamleg þvæla“ Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Þarf ekkert að þvælast fyrir sjálfri sér „Smá eins og maður sé allsber fyrir framan alþjóð“ Forstöðumaðurinn fannst í Salnum Óður til kvenlíkamans í öllu sínu veldi Óli Egils snýr sér að Ladda eftir Bubba Snæbjörn nýr leikhússtjóri í Tjarnarbíói Sjá meira