Kerfisvillan fundin hjá Gylfa Heiðar Már Guðjónsson skrifar 19. febrúar 2013 06:00 Ég hef í tvígang ritað um kerfisbundinn misskilning Gylfa Magnússonar og tiltekið sex atriði sérstaklega í þeim efnum. Ég ákvað að skrifa um villur Gylfa því ég hef um margra ára skeið barist gegn því að íslensk stjórnvöld hneppi íslenskan almenning í skuldaánauð. Þar á meðal hef ég barist á móti því að stjórnvöld klári nauðasamninga við vogunarsjóðina sem eiga mest af kröfum föllnu bankanna. Þar liggur stærsta hætta þjóðarbúsins um þessar mundir, og er um að tefla hagsmuni upp á hundruð milljarða króna. Það vakti fyrir mér að vara við málflutningi eins og Gylfi hefur verið með frá hruni, því tal hans um að erlend staða þjóðarbúsins hafi ekki verið betri í áratug og Ísland geti klárað nauðasamninga er byggt á misskilningi. Því miður fæ ég engin efnisleg svör frá dósentnum heldur einungis útúrsnúninga og rangfærslur. Kostuðu almenning tugi milljarða Það er staðreynd að tugir milljarða af almannafé töpuðust út af mistökum Gylfa í samningagerð við kröfuhafa Landsbankans þegar hann tók gengislán bankans yfir með samningum 15. desember 2009. Það er staðreynd að tugir milljarða töpuðust þegar Gylfi ákvað að gefa SpKef og Byr nýtt fjármagn og undanþágu frá lögum um fjármálafyrirtæki sem jók á tap almennings vegna sjóðanna. Það er einnig ljóst að mat hans á Icesave er óbreytt, svo sérkennilegt sem það kann að virðast, og hann telur að skuldir Íslands séu sjálfbærar. Orkuveita Reykjavíkur En Gylfi ákveður að taka sérstaklega fyrir OR, sem var bara eitt atriði af sex, og reyna að gera mig tortryggilegan vegna þess að ég hafði forgöngu um aðkomu sérfræðinga að skuldavanda fyrirtækisins. Hann meira að segja heldur því fram að ég hafi komið með vogunarsjóði að því máli sem muni græða milljarða, en hvort tveggja er uppspuni af hans hálfu. Því næst veltir hann fyrir sér ímyndaðri skiptingu á ímyndaðri þóknun, sem eru staðlausir stafir. Ekki verður önnur ályktun dregin af þessum furðulega málflutningi Gylfa en að hann kjósi að beina sjónum frá raunverulegum skuldavanda fyrirtækisins. Hvernig þessi framganga samrýmist störfum hans sem stjórnarmaður fyrirtækisins skal látið öðrum um að dæma. Veitustarfsemi og áhættufjárfestingar Það er alkunna að OR var komið langt út fyrir verksvið sitt og stundaði miklar áhættufjárfestingar og spákaupmennsku á árunum fyrir hrun. Það er raunverulegt, lagalegt álitamál hvort það fær staðist að láta viðskiptavini veitufyrirtækis með einokunarstöðu á markaði greiða fyrir lánin sem nú eru að sliga fyrirtækið og voru tekin til að fjármagna veðmálastarfsemina. Aðskilnaður OR er á undanþágu, sem rennur út á þessu ári, um að aðskilja veituþjónustu frá almennri viðskiptastarfsemi fyrirtækisins. Tilskipun ESB kveður á um þessa uppskiptingu og HS orku var skipt upp í samræmi við hana árið 2008. Það er erfitt að skilja hvers vegna það vefst fyrir Gylfa að nauðsynlegt sé að endurskipuleggja skuldir og rekstur OR, m.a. út af þessu máli. Hann verður þó ekki sakaður um ósamkvæmni, því þegar litið er á þau sex atriði sem ég hef tiltekið hefur dósentinn kerfisbundið neitað að horfast í augu við veruleikann. Tjón almennings OR skuldar um 200 milljarða króna í erlendum gjaldeyri. Skuldir fyrirtækisins hafa verið boðnar til sölu á markaði með allt að helmingsafslætti. Það er ótrúlegt ef Gylfa er það ekki ljóst. Vandinn felst hins vegar í því að tekjur OR eru innan við 10 milljarðar króna í erlendum gjaldeyri á ári. Fyrirtækið er því ekki gjaldfært í erlendri mynt heldur fer kerfisbundið inn á krónumarkaðinn og kaupir gjaldeyri, t.d. fyrir næsta 30 milljarða gjalddaga í lok apríl, sem veikir krónuna, lækkar lífskjör landsmanna og eykur á skuldabyrði hinna verðtryggðu lána. Það er engin afsökun fyrir Gylfa að líta fram hjá þessum vanda þótt hann hafi ekki viljað þiggja ráðgjöf frá þeim sérfræðingum sem ég kynnti fyrir fyrirtækinu. Um endurskipulagningu skulda Allir alþjóðlegir kröfuhafar OR hafa þurft að endursemja um útlán sín á síðustu árum. Eitt stærsta málið sem þessir aðilar tóku þátt í var Ermarsundsgöngin og þar urðu niðurfærslur lána miklar. Eftir að allar forsendur lánanna til OR brustu, út af gjaldeyrishöftum, áhættufjárfestingum sem voru þvert gegn megintilgangi starfsemi fyrirtækisins og sjónarmiðum um aðskilnað slíks rekstrar frá veituþjónustu, ætti að vera hægur vandi að færa skuldir fyrirtækisins að greiðslugetu þess, eins og markaðsverð lánanna ber með sér. Hvers vegna vill Gylfi að íslenskur almenningur beri kostnaðinn af þeim mistökum fremur en þeir sem veittu upplýst samþykki sitt fyrir þessum ákvörðunum með lánveitingum? Kerfisvillan Gylfi Magnússon skilur því miður ekki grunnatriði fjármála. Kröfuhafar fyrirtækja eiga ekki heimtingu á aðstoð ríkisvalds, þó að fyrirtækin séu í eigu sveitarfélaga. Kröfuhafar, hvort sem þeir eru vogunarsjóðir eða annars konar fjárfestar eða lánveitendur, eiga ekki rétt á því, umfram aðra, að geta gengið í gjaldeyrissjóð þjóðarinnar eða veikt krónuna kerfisbundið. Þó að Gylfi sé tilbúinn að hampa hagsmunum kröfuhafa á kostnað þjóðarinnar samrýmist það ekki fjármálafræði og engum sanngirnissjónarmiðum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Heiðar Guðjónsson Mest lesið Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun Er ég ömurlegt foreldri ef ég segi nei við barnið mitt? Stefán Þorri Helgason Skoðun Þátttökuverðlaun Þórdísar Ragnar Þór Pétursson Skoðun Seljum börnum nikótín! Hugi Halldórsson Skoðun Sundrung á vinstri væng Jökull Sólberg Auðunsson Skoðun Vindorkuvæðing í skjóli nætur Kristín Helga Gunnarsdóttir Skoðun Ákall til ESB-sinna: Hvar eru undanþágurnar? Einar Jóhannes Guðnason Skoðun Fjármálaráðherra búinn að segja A Ögmundur Jónasson Skoðun Hvar liggur ábyrgð hins fullorðna á hegðun ungmenna í samfélaginu? Rakel Guðbjörnsdóttir Skoðun Þegar samfélagið missir vinnuna Hrafn Splidt Þorvaldsson Skoðun Skoðun Skoðun Hver er kjarninn í samfélagi sem selur hjarta sitt? Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Seljum börnum nikótín! Hugi Halldórsson skrifar Skoðun Sundrung á vinstri væng Jökull Sólberg Auðunsson skrifar Skoðun Þegar samfélagið missir vinnuna Hrafn Splidt Þorvaldsson skrifar Skoðun Akademískt frelsi og ókurteisi Kolbeinn H. Stefánsson skrifar Skoðun Hvar liggur ábyrgð hins fullorðna á hegðun ungmenna í samfélaginu? Rakel Guðbjörnsdóttir skrifar Skoðun Yfir hverju er verið að brosa? Árni Kristjánsson skrifar Skoðun Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson skrifar Skoðun Stjórnvöld sem fjárfestatenglar Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Ákall til ESB-sinna: Hvar eru undanþágurnar? Einar Jóhannes Guðnason skrifar Skoðun Er ég ömurlegt foreldri ef ég segi nei við barnið mitt? Stefán Þorri Helgason skrifar Skoðun Vindorkuvæðing í skjóli nætur Kristín Helga Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Þátttökuverðlaun Þórdísar Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Fjármálaráðherra búinn að segja A Ögmundur Jónasson skrifar Skoðun Hagfræði-tilgáta ómeðtekin Karl Guðlaugsson skrifar Skoðun Ótryggt aðgengi á Veðurstofureit Friðjón R. Friðjónsson skrifar Skoðun Stattu vörð um launin þín Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Byggjum fyrir eldra fólk, ekki ungt Ólafur Margeirsson skrifar Skoðun Hlustum í eitt skipti á foreldra Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Hugleiðingar um ástandið fyrir botni Miðjarðarhafs Örn Sigurðsson skrifar Skoðun Heildstætt heilbrigðiskerfi – hagur okkar allra Alma D. Möller skrifar Skoðun Vanþekking eða vísvitandi blekkingar? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun „I believe the children are our future…“ Karen Rúnarsdóttir skrifar Skoðun Mikilvægi félagasamtaka og magnað maraþon Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Allt sem ég þarf að gera Dagbjartur Kristjánsson skrifar Skoðun Eldri borgarar – áhrif aðildar að Evrópusambandinu (ESB) Þorvaldur Ingi Jónsson skrifar Skoðun Meiri gæði og mun minni álögur - Hveragerðisleiðin í leikskólamálum Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir,Sandra Sigurðardóttir,Dagný Sif Sigurbjörnsdóttir,Halldór Benjamín Hreinsson,Njörður Sigurðsson skrifar Skoðun Reykjavíkurborg stígur fyrsta skrefið í snjallvæðingu umferðarljósa! Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Framtíðin í fyrsta sæti – mikilvægi forgangsröðunar á tillögum Kópavogsbæjar í grunnskólamálum Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Notkun ökklabanda Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Sjá meira
Ég hef í tvígang ritað um kerfisbundinn misskilning Gylfa Magnússonar og tiltekið sex atriði sérstaklega í þeim efnum. Ég ákvað að skrifa um villur Gylfa því ég hef um margra ára skeið barist gegn því að íslensk stjórnvöld hneppi íslenskan almenning í skuldaánauð. Þar á meðal hef ég barist á móti því að stjórnvöld klári nauðasamninga við vogunarsjóðina sem eiga mest af kröfum föllnu bankanna. Þar liggur stærsta hætta þjóðarbúsins um þessar mundir, og er um að tefla hagsmuni upp á hundruð milljarða króna. Það vakti fyrir mér að vara við málflutningi eins og Gylfi hefur verið með frá hruni, því tal hans um að erlend staða þjóðarbúsins hafi ekki verið betri í áratug og Ísland geti klárað nauðasamninga er byggt á misskilningi. Því miður fæ ég engin efnisleg svör frá dósentnum heldur einungis útúrsnúninga og rangfærslur. Kostuðu almenning tugi milljarða Það er staðreynd að tugir milljarða af almannafé töpuðust út af mistökum Gylfa í samningagerð við kröfuhafa Landsbankans þegar hann tók gengislán bankans yfir með samningum 15. desember 2009. Það er staðreynd að tugir milljarða töpuðust þegar Gylfi ákvað að gefa SpKef og Byr nýtt fjármagn og undanþágu frá lögum um fjármálafyrirtæki sem jók á tap almennings vegna sjóðanna. Það er einnig ljóst að mat hans á Icesave er óbreytt, svo sérkennilegt sem það kann að virðast, og hann telur að skuldir Íslands séu sjálfbærar. Orkuveita Reykjavíkur En Gylfi ákveður að taka sérstaklega fyrir OR, sem var bara eitt atriði af sex, og reyna að gera mig tortryggilegan vegna þess að ég hafði forgöngu um aðkomu sérfræðinga að skuldavanda fyrirtækisins. Hann meira að segja heldur því fram að ég hafi komið með vogunarsjóði að því máli sem muni græða milljarða, en hvort tveggja er uppspuni af hans hálfu. Því næst veltir hann fyrir sér ímyndaðri skiptingu á ímyndaðri þóknun, sem eru staðlausir stafir. Ekki verður önnur ályktun dregin af þessum furðulega málflutningi Gylfa en að hann kjósi að beina sjónum frá raunverulegum skuldavanda fyrirtækisins. Hvernig þessi framganga samrýmist störfum hans sem stjórnarmaður fyrirtækisins skal látið öðrum um að dæma. Veitustarfsemi og áhættufjárfestingar Það er alkunna að OR var komið langt út fyrir verksvið sitt og stundaði miklar áhættufjárfestingar og spákaupmennsku á árunum fyrir hrun. Það er raunverulegt, lagalegt álitamál hvort það fær staðist að láta viðskiptavini veitufyrirtækis með einokunarstöðu á markaði greiða fyrir lánin sem nú eru að sliga fyrirtækið og voru tekin til að fjármagna veðmálastarfsemina. Aðskilnaður OR er á undanþágu, sem rennur út á þessu ári, um að aðskilja veituþjónustu frá almennri viðskiptastarfsemi fyrirtækisins. Tilskipun ESB kveður á um þessa uppskiptingu og HS orku var skipt upp í samræmi við hana árið 2008. Það er erfitt að skilja hvers vegna það vefst fyrir Gylfa að nauðsynlegt sé að endurskipuleggja skuldir og rekstur OR, m.a. út af þessu máli. Hann verður þó ekki sakaður um ósamkvæmni, því þegar litið er á þau sex atriði sem ég hef tiltekið hefur dósentinn kerfisbundið neitað að horfast í augu við veruleikann. Tjón almennings OR skuldar um 200 milljarða króna í erlendum gjaldeyri. Skuldir fyrirtækisins hafa verið boðnar til sölu á markaði með allt að helmingsafslætti. Það er ótrúlegt ef Gylfa er það ekki ljóst. Vandinn felst hins vegar í því að tekjur OR eru innan við 10 milljarðar króna í erlendum gjaldeyri á ári. Fyrirtækið er því ekki gjaldfært í erlendri mynt heldur fer kerfisbundið inn á krónumarkaðinn og kaupir gjaldeyri, t.d. fyrir næsta 30 milljarða gjalddaga í lok apríl, sem veikir krónuna, lækkar lífskjör landsmanna og eykur á skuldabyrði hinna verðtryggðu lána. Það er engin afsökun fyrir Gylfa að líta fram hjá þessum vanda þótt hann hafi ekki viljað þiggja ráðgjöf frá þeim sérfræðingum sem ég kynnti fyrir fyrirtækinu. Um endurskipulagningu skulda Allir alþjóðlegir kröfuhafar OR hafa þurft að endursemja um útlán sín á síðustu árum. Eitt stærsta málið sem þessir aðilar tóku þátt í var Ermarsundsgöngin og þar urðu niðurfærslur lána miklar. Eftir að allar forsendur lánanna til OR brustu, út af gjaldeyrishöftum, áhættufjárfestingum sem voru þvert gegn megintilgangi starfsemi fyrirtækisins og sjónarmiðum um aðskilnað slíks rekstrar frá veituþjónustu, ætti að vera hægur vandi að færa skuldir fyrirtækisins að greiðslugetu þess, eins og markaðsverð lánanna ber með sér. Hvers vegna vill Gylfi að íslenskur almenningur beri kostnaðinn af þeim mistökum fremur en þeir sem veittu upplýst samþykki sitt fyrir þessum ákvörðunum með lánveitingum? Kerfisvillan Gylfi Magnússon skilur því miður ekki grunnatriði fjármála. Kröfuhafar fyrirtækja eiga ekki heimtingu á aðstoð ríkisvalds, þó að fyrirtækin séu í eigu sveitarfélaga. Kröfuhafar, hvort sem þeir eru vogunarsjóðir eða annars konar fjárfestar eða lánveitendur, eiga ekki rétt á því, umfram aðra, að geta gengið í gjaldeyrissjóð þjóðarinnar eða veikt krónuna kerfisbundið. Þó að Gylfi sé tilbúinn að hampa hagsmunum kröfuhafa á kostnað þjóðarinnar samrýmist það ekki fjármálafræði og engum sanngirnissjónarmiðum.
Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun
Skoðun Hvar liggur ábyrgð hins fullorðna á hegðun ungmenna í samfélaginu? Rakel Guðbjörnsdóttir skrifar
Skoðun Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson skrifar
Skoðun Meiri gæði og mun minni álögur - Hveragerðisleiðin í leikskólamálum Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir,Sandra Sigurðardóttir,Dagný Sif Sigurbjörnsdóttir,Halldór Benjamín Hreinsson,Njörður Sigurðsson skrifar
Skoðun Reykjavíkurborg stígur fyrsta skrefið í snjallvæðingu umferðarljósa! Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar
Skoðun Framtíðin í fyrsta sæti – mikilvægi forgangsröðunar á tillögum Kópavogsbæjar í grunnskólamálum Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar
Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun