Ekki trufla Júlía Margrét Alexandersdóttir skrifar 18. október 2010 06:00 Það er alkunna að spjót auglýsingaherferða beinast að því að sýna fólki hvernig líf þess gæti hugsanlega verið. Síðustu árin hefur hamingjan gjarnan verið kynnt til sögunnar sem sjálfhverf „þín stund, þinn staður". Þær stundir eru hljóðeingraðar, stílhreinar, börnin komin í pössun og ekki einn aukasokkur á eldhúsborðinu. Engin háreysti, engin gæludýr, engir nágrannar. Þú átt einlæga stund með sjálfum þér, ávexti eða bolla af góðu kaffi. Og slakar á. Manngerðirnar sem látnar eru kynna þessa hamingju til sögunnar eru frekar einsleitar. Hreyfingar þeirra eru ekki hvikular, þær snæða einfalda rétti af stakri ró, hægeldaðan aspas, tyggja hægt og kyngja af hægð. Matur er því ekki lífsnauðsyn. Át er nostur. Það er nostur að vera til, eitt unaðslegt fitl og dundur við sjálfan sig. Lífið og eðlilegir fylgifiskar þess, hljóð, óhljóð, óreiða, skítugur þvottur og hraðeldaðir afgangar frá deginum áður eru þar af leiðandi svarnir óvinir og stöðug ógn við lífshamingjuna. Þessi margauglýsta og eftirsótta stund með sjálfum sér, birtist ekki bara í auglýsingum. Tuggan er komin lengra, hún birtist í bíómyndum í fullri lengd, svo sem Eat, Pray and Love. Með nöfnu minni Roberts geta konur séð sitt hugsanlega framtíðarsjálf og draumalífið í hillingum. Tilvísun í áðurnefndar auglýsingar er ekki langt undan. Frú Roberts flýr ófullnægju sína sem rithöfundur og eiginkona Ameríku og leitar hennar í langri, langri Barilla-pastaauglýsingu á Ítalíu. Eftir hlé nægir það Juliu ekki lengur að heila sig í gegnum í hægsoðið pasta, heldur þarf hún að fara lengra í austurátt og leitar „inn á við" í stefi sem rímar Spa-auglýsingar nútímans. Mér var hugsað til þeirrar geðróar sem sjálfsrækt í friði og ró á að færa nútímafólki. Og hvernig það er þegar lífið sjálft ber að dyrum. Þegar nágrannabarnið fer að æfa sig á trompetið, heimilispáfagaukurinn fer að skrækja hærra og hærra eftir því sem hann kalkar, barnið pissar á baðherbergisgólfið, kötturinn í sófasettið og maður sjálfur eldar útrunnið hakk. Hvað þá? Hvað á þá þessi ímynd sem hefur verið kynnt til sögunnar undanfarin ár þá að gera? Flýr hún til Bali á jóganámskeið, spyr pendúlinn ráða, eða snappar bara og hellir kaffibollanum yfir hausinn á sér? Erum við ekki að koma okkur úr þjálfun smám saman við að takast á við baslið og lífið. Og farin að trúa því að það sé skemmtilegra að vera einn í lautu en heima í sóðalegu hreiðri? Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Júlía Margrét Alexandersdóttir Mest lesið Afruglari Þórður Björn Sigurðsson Skoðun Gervigreind í námi: 5 lykilskref fyrir öryggi nemenda Björgmundur Guðmundsson Skoðun Þjóðkirkja á réttri leið Þórður Guðmundsson Skoðun Staðreyndir um einfaldara regluverk Guðlaugur Þór Þórðarson Skoðun Falin tækifæri til náms Heiða Ingimarsdóttir Skoðun Við þurfum hagkvæmu virkjunarkostina Gunnar Guðni Tómasson Skoðun Veitingastaðir eru ekki kjarnorkuver Jóhann Páll Jóhannsson Skoðun SVEIT – Kastið inn handklæðinu Aðalsteinn Árni Baldursson Skoðun Opið bréf til Rósu Guðbjartsdóttur Margrét Kristín Blöndal Skoðun Rangfærslur Viðskiptaráðs Finnbjörn A. Hermannsson Skoðun
Það er alkunna að spjót auglýsingaherferða beinast að því að sýna fólki hvernig líf þess gæti hugsanlega verið. Síðustu árin hefur hamingjan gjarnan verið kynnt til sögunnar sem sjálfhverf „þín stund, þinn staður". Þær stundir eru hljóðeingraðar, stílhreinar, börnin komin í pössun og ekki einn aukasokkur á eldhúsborðinu. Engin háreysti, engin gæludýr, engir nágrannar. Þú átt einlæga stund með sjálfum þér, ávexti eða bolla af góðu kaffi. Og slakar á. Manngerðirnar sem látnar eru kynna þessa hamingju til sögunnar eru frekar einsleitar. Hreyfingar þeirra eru ekki hvikular, þær snæða einfalda rétti af stakri ró, hægeldaðan aspas, tyggja hægt og kyngja af hægð. Matur er því ekki lífsnauðsyn. Át er nostur. Það er nostur að vera til, eitt unaðslegt fitl og dundur við sjálfan sig. Lífið og eðlilegir fylgifiskar þess, hljóð, óhljóð, óreiða, skítugur þvottur og hraðeldaðir afgangar frá deginum áður eru þar af leiðandi svarnir óvinir og stöðug ógn við lífshamingjuna. Þessi margauglýsta og eftirsótta stund með sjálfum sér, birtist ekki bara í auglýsingum. Tuggan er komin lengra, hún birtist í bíómyndum í fullri lengd, svo sem Eat, Pray and Love. Með nöfnu minni Roberts geta konur séð sitt hugsanlega framtíðarsjálf og draumalífið í hillingum. Tilvísun í áðurnefndar auglýsingar er ekki langt undan. Frú Roberts flýr ófullnægju sína sem rithöfundur og eiginkona Ameríku og leitar hennar í langri, langri Barilla-pastaauglýsingu á Ítalíu. Eftir hlé nægir það Juliu ekki lengur að heila sig í gegnum í hægsoðið pasta, heldur þarf hún að fara lengra í austurátt og leitar „inn á við" í stefi sem rímar Spa-auglýsingar nútímans. Mér var hugsað til þeirrar geðróar sem sjálfsrækt í friði og ró á að færa nútímafólki. Og hvernig það er þegar lífið sjálft ber að dyrum. Þegar nágrannabarnið fer að æfa sig á trompetið, heimilispáfagaukurinn fer að skrækja hærra og hærra eftir því sem hann kalkar, barnið pissar á baðherbergisgólfið, kötturinn í sófasettið og maður sjálfur eldar útrunnið hakk. Hvað þá? Hvað á þá þessi ímynd sem hefur verið kynnt til sögunnar undanfarin ár þá að gera? Flýr hún til Bali á jóganámskeið, spyr pendúlinn ráða, eða snappar bara og hellir kaffibollanum yfir hausinn á sér? Erum við ekki að koma okkur úr þjálfun smám saman við að takast á við baslið og lífið. Og farin að trúa því að það sé skemmtilegra að vera einn í lautu en heima í sóðalegu hreiðri?