Hluti af þjóðarsálinni 14. júní 2004 00:01 Tapas er eitt af því sem einkennir spænska matargerð og hefur gert það í mörg hundruð ár. Orðið tapas þýðir í raun og veru að hylja en þetta eru smáréttir sem eru borðaðir á krám og veitingahúsum fyrir hádegismat og kvöldmat til að seðja sárasta hungrið. Ekki eru allir á eitt sáttir hvaðan tapas kemur og eru margar tilgátur til um uppruna þess. Sumir halda því fram að fyrsta tapasið hafi verið sneið af skinku sem var borin fram ofan á glasi af sérrí til að halda flugum úr sérríinu. Þá uppgötvuðu barþjónar að viðskiptavinirnir urðu svengri vegna seltu í skinkunni og þannig varð hefðin til. Aðrir segja að Alfonso tíundi, konungur Spánar, sem uppi var á 13. öld hafi þurft að fá sér matarbita með víni á milli máltíða vegna veikinda. Þegar Alfonso batnaði skipaði hann svo fyrir að vín væri aldrei borið á borð án matar. Enn aðrir halda því fram að bændur og verkamenn hafi þurft að fá sér smá matarbita á milli máltíða til að geta haldið út í vinnu og þannig hafi tapas orðið til en lengi má deila um hver hefur rétt fyrir sér. Tapas rekur uppruna sinn til Andalúsíu héraðs í Suður Spáni og er þar hægt að taka sem sjálfsagðan hlut að fá frítt tapas með drykk sem pantaður er. Á flestum öðrum stöðum þarf að borga fyrir tapas og er hægt að fá bæði heita og kalda rétti. Tapas getur verðið jafn einfaldur réttur og skál af ólívum og saltaðar kartöfluflögur og allt upp í matarmikilli rétti eins og ýmsa rækjurétti og fylltar kartöflur. Tapas er aðallega til þess að gefa maganum eitthvað annað en vín og bjór svo fólk verði ekki of hífað. Margir siðir fylgja þessari hefð og er það til dæmis regla í borginni Granada að henda servíettunni á gólfið á barnum ef þér líkar tapasinn sem þér er boðið. Tapas er hægt að finna á hvaða stað sem er á Spáni og sum önnur lönd hafa einnig tekið upp þennan sið. Tapas er aðallega félagslegur hlutur nú til dags og á milli máltíð skellir fólk sér á bar eða veitingastað til að hitta vini og kunningja til að rífast, spjalla eða jafnvel daðra og tapas er það sem heldur þeim gangandi. Að fara út og fá sér tapas er frábært tækifæri til að finna púlsinn á þjóðfélaginu og kynnast menningunni almennilega. Best er náttúrlega að fara á tapas rölt og rölta á milli margra staða. Bestu tapas barirnir eru í háskólabæjum og stærri borgum. Nú er sumrið heilsar er um að gera að halda veislu með suðrænni stemmingu. Góð hugmynd er að halda tapas partí. Réttirnir þurfa ekki að vera flóknir heldur bara nógu margir og fjölbreyttir. Bjóddu fólki upp á brauð með tómötum og hvítlauk, ekta spænska eggjaköku og brauð með hráskinku ásamt Sangriu og það fer enginn leiður heim. Matur Mest lesið „Það er alveg hægt að vinna rifrildið, en þá tapar sambandið“ Makamál Ný plata frá Birgi Hákoni: „Ég er ekki lengur þessi gaur nema í tónlistinni“ Lífið Tjáir sig í fyrsta sinn um bróðurmissinn Lífið Ein lausn er að liggja hlið við hlið og fróa sér Lífið „Fimm ár af allskonar og hamingjan er enn hér“ Lífið Göngutúr með umhverfissálfræðingi: „Árás inn í umhverfið“ og vannýttasta horn borgarinnar Lífið Best skipulagða geymsla landsins í glæsihúsi við Laugardalinn Lífið Mistök að eyða ekki meiri tíma með börnunum Lífið Fagnaði 35 árum í sólinni Lífið Púsluðu sig inn í undanúrslit þrátt fyrir hremmingar Lífið Fleiri fréttir Baráttan innra með manni eins og ljós og skuggar Bein útsending: Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Bong Joon Ho verður stafrænn heiðursgestur á RIFF Ævar Þór Benediktsson hlýtur verðlaun Guðrúnar Helgadóttur Ráðinn markaðs- og kynningarstjóri Tónlistarmiðstöðvar Verk Arnhildar og félaga valið framlag Íslands á Feneyjatvíæringnum í arkitektúr Lyfjameðferð við meðvirkni: „Æ, ég væri bara til í að taka eina töflu“ „Mann- og listfjandsamleg þvæla“ Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Þarf ekkert að þvælast fyrir sjálfri sér „Smá eins og maður sé allsber fyrir framan alþjóð“ Forstöðumaðurinn fannst í Salnum Óður til kvenlíkamans í öllu sínu veldi Óli Egils snýr sér að Ladda eftir Bubba Snæbjörn nýr leikhússtjóri í Tjarnarbíói Sjá meira
Tapas er eitt af því sem einkennir spænska matargerð og hefur gert það í mörg hundruð ár. Orðið tapas þýðir í raun og veru að hylja en þetta eru smáréttir sem eru borðaðir á krám og veitingahúsum fyrir hádegismat og kvöldmat til að seðja sárasta hungrið. Ekki eru allir á eitt sáttir hvaðan tapas kemur og eru margar tilgátur til um uppruna þess. Sumir halda því fram að fyrsta tapasið hafi verið sneið af skinku sem var borin fram ofan á glasi af sérrí til að halda flugum úr sérríinu. Þá uppgötvuðu barþjónar að viðskiptavinirnir urðu svengri vegna seltu í skinkunni og þannig varð hefðin til. Aðrir segja að Alfonso tíundi, konungur Spánar, sem uppi var á 13. öld hafi þurft að fá sér matarbita með víni á milli máltíða vegna veikinda. Þegar Alfonso batnaði skipaði hann svo fyrir að vín væri aldrei borið á borð án matar. Enn aðrir halda því fram að bændur og verkamenn hafi þurft að fá sér smá matarbita á milli máltíða til að geta haldið út í vinnu og þannig hafi tapas orðið til en lengi má deila um hver hefur rétt fyrir sér. Tapas rekur uppruna sinn til Andalúsíu héraðs í Suður Spáni og er þar hægt að taka sem sjálfsagðan hlut að fá frítt tapas með drykk sem pantaður er. Á flestum öðrum stöðum þarf að borga fyrir tapas og er hægt að fá bæði heita og kalda rétti. Tapas getur verðið jafn einfaldur réttur og skál af ólívum og saltaðar kartöfluflögur og allt upp í matarmikilli rétti eins og ýmsa rækjurétti og fylltar kartöflur. Tapas er aðallega til þess að gefa maganum eitthvað annað en vín og bjór svo fólk verði ekki of hífað. Margir siðir fylgja þessari hefð og er það til dæmis regla í borginni Granada að henda servíettunni á gólfið á barnum ef þér líkar tapasinn sem þér er boðið. Tapas er hægt að finna á hvaða stað sem er á Spáni og sum önnur lönd hafa einnig tekið upp þennan sið. Tapas er aðallega félagslegur hlutur nú til dags og á milli máltíð skellir fólk sér á bar eða veitingastað til að hitta vini og kunningja til að rífast, spjalla eða jafnvel daðra og tapas er það sem heldur þeim gangandi. Að fara út og fá sér tapas er frábært tækifæri til að finna púlsinn á þjóðfélaginu og kynnast menningunni almennilega. Best er náttúrlega að fara á tapas rölt og rölta á milli margra staða. Bestu tapas barirnir eru í háskólabæjum og stærri borgum. Nú er sumrið heilsar er um að gera að halda veislu með suðrænni stemmingu. Góð hugmynd er að halda tapas partí. Réttirnir þurfa ekki að vera flóknir heldur bara nógu margir og fjölbreyttir. Bjóddu fólki upp á brauð með tómötum og hvítlauk, ekta spænska eggjaköku og brauð með hráskinku ásamt Sangriu og það fer enginn leiður heim.
Matur Mest lesið „Það er alveg hægt að vinna rifrildið, en þá tapar sambandið“ Makamál Ný plata frá Birgi Hákoni: „Ég er ekki lengur þessi gaur nema í tónlistinni“ Lífið Tjáir sig í fyrsta sinn um bróðurmissinn Lífið Ein lausn er að liggja hlið við hlið og fróa sér Lífið „Fimm ár af allskonar og hamingjan er enn hér“ Lífið Göngutúr með umhverfissálfræðingi: „Árás inn í umhverfið“ og vannýttasta horn borgarinnar Lífið Best skipulagða geymsla landsins í glæsihúsi við Laugardalinn Lífið Mistök að eyða ekki meiri tíma með börnunum Lífið Fagnaði 35 árum í sólinni Lífið Púsluðu sig inn í undanúrslit þrátt fyrir hremmingar Lífið Fleiri fréttir Baráttan innra með manni eins og ljós og skuggar Bein útsending: Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Bong Joon Ho verður stafrænn heiðursgestur á RIFF Ævar Þór Benediktsson hlýtur verðlaun Guðrúnar Helgadóttur Ráðinn markaðs- og kynningarstjóri Tónlistarmiðstöðvar Verk Arnhildar og félaga valið framlag Íslands á Feneyjatvíæringnum í arkitektúr Lyfjameðferð við meðvirkni: „Æ, ég væri bara til í að taka eina töflu“ „Mann- og listfjandsamleg þvæla“ Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Þarf ekkert að þvælast fyrir sjálfri sér „Smá eins og maður sé allsber fyrir framan alþjóð“ Forstöðumaðurinn fannst í Salnum Óður til kvenlíkamans í öllu sínu veldi Óli Egils snýr sér að Ladda eftir Bubba Snæbjörn nýr leikhússtjóri í Tjarnarbíói Sjá meira