Þrjátíu ár frá upphafi misheppnaðs valdaráns sovéskra harðlínumanna Heimir Már Pétursson skrifar 18. ágúst 2021 08:56 Fjöldi fólks safnaðist saman á Rauða torginu í Moskvu 18. ágúst 1991 til að mótmæla valdaránstilrauninni. Getty Þrjátíu ár eru í dag liðin frá upphafi misheppnaðs valdaráns harðlínumanna í sovéska Kommúnistaflokknum hinn 18. ágúst árið 1991. Mikhail Gorbatsjov, síðasti leiðtogi kommúnistaflokksins og forseti Sovétríkjanna, var í sumarhúsi sínu við Svartahaf þegar háttsettir embættismenn komu þangað til að fá hann til að lýsa yfir neyðarástandi í landinu. Þegar hann neitaði að skrifa undir slíka yfirlýsingu voru hann og Raiza eiginkona hans sett í stofufangelsi í sumarhúsinu. Harðlínumenn sendu fjölda skriðdreka til Moskvu og hermenn umkringdu meðal annars rússneska þingið. Valdaránið rann út í sandinn eftir þrjá daga en Boris Jeltsín, þáverandi forseti Rússlands, leiddi sókn gegn valdaránsmönnum sem margir hverjir voru drukknir og örvæntingarfullir. Gorbatsjov var fagnað við komuna til Moskvu að þremur dögum liðnum en í raun varð þessi atburðarás upphafið að endalokum Sovétríkjanna. Á jóladag 1991 sagði Gorbatsjov af sér forsetaembættinu og um kvöldið var sovéski fáninn dreginn niður og sá rússneski dreginn að húni í Kreml. Við tóku sjálfstæðar stjórnir þeirra ríkja sem áður höfðu tilheyrt Sovétríkjunum og mörg hver öðluðust síðar fullt sjálfstæði. Sovétríkin Rússland Kalda stríðið Einu sinni var... Mest lesið Dullarfull brotlending nærri Area 51 Erlent Engan óraði fyrir framhaldinu Erlent „Það er sárt að þurfa að horfa á eftir þeim“ Innlent Spyr hvort aflífa þurfi sig vegna mjaðmaskipta Innlent Trump og „maðurinn með ljáinn“ hóta að greiða ekki laun Erlent Tóku farsíma af unglingum í Hafnarfirði og millifærðu af reikningum Innlent Lögregla lýsir eftir Aylin Innlent Stofna hreyfingu til undirbúnings íslenskum her Innlent Ekki hlutverk stjórnarandstöðunnar að halda uppi stemmingu Innlent Segir réttast að ráðherra dragi drögin í heild sinni til baka Innlent Fleiri fréttir Dullarfull brotlending nærri Area 51 Trump og „maðurinn með ljáinn“ hóta að greiða ekki laun Engan óraði fyrir framhaldinu Súdanskur uppreisnarleiðtogi sakfelldur fyrir stríðsglæpi Nýkjörinn bæjarstjóri alvarlega særður eftir stunguárás Fá Nóbelinn fyrir rannsóknir sínar á sviði skammtafræði Tvö ár liðin frá árásum Hamas á Ísrael Vill vita hvað Úkraínumenn vilja gera við bandarískar stýriflaugar Hæstiréttur hafnar Maxwell Stofna rannsóknarnefnd um Afganistan sem Íslendingar kölluðu eftir Gretu Thunberg og félögum vísað úr landi Gisèle Pelicot aftur í réttarsal Fá Nóbelinn fyrir ónæmisrannsóknir sínar Bein útsending: Hver fær Nóbelsverðlaunin í læknisfræði? Forsætisráðherra Frakklands segir af sér Viðræður um frið á Gasa hefjast í dag Nýskipaðri ríkisstjórn þegar hótað vantrausti Stórtap Air Greenland vegna aflýstra flugferða til Nuuk Tæplega þúsund manns innlyksa á Everest Látinn eftir skotárás í Kaupmannahöfn Sögð vafin í ísraelska fánann og veifað um eins og verðlaunagrip Fjögurra manna fjölskylda meðal látinna Sendir þjóðvarðliðið til Chicago Segja stutt í samkomulag en sprengjum rignir enn Skoðanabróðir Orbans og Fico vinnur kosningar í Tékklandi Þrjátíu særðust í drónaárás á farþegalest Fjöldi án rafmagns vegna vonskuveðurs í Noregi Þrettán ára grunaður um aðild að skotárás Var að streyma á TikTok þegar hann féll til jarðar og lést Loftárásir í kjölfar ákalls Trumps Sjá meira
Mikhail Gorbatsjov, síðasti leiðtogi kommúnistaflokksins og forseti Sovétríkjanna, var í sumarhúsi sínu við Svartahaf þegar háttsettir embættismenn komu þangað til að fá hann til að lýsa yfir neyðarástandi í landinu. Þegar hann neitaði að skrifa undir slíka yfirlýsingu voru hann og Raiza eiginkona hans sett í stofufangelsi í sumarhúsinu. Harðlínumenn sendu fjölda skriðdreka til Moskvu og hermenn umkringdu meðal annars rússneska þingið. Valdaránið rann út í sandinn eftir þrjá daga en Boris Jeltsín, þáverandi forseti Rússlands, leiddi sókn gegn valdaránsmönnum sem margir hverjir voru drukknir og örvæntingarfullir. Gorbatsjov var fagnað við komuna til Moskvu að þremur dögum liðnum en í raun varð þessi atburðarás upphafið að endalokum Sovétríkjanna. Á jóladag 1991 sagði Gorbatsjov af sér forsetaembættinu og um kvöldið var sovéski fáninn dreginn niður og sá rússneski dreginn að húni í Kreml. Við tóku sjálfstæðar stjórnir þeirra ríkja sem áður höfðu tilheyrt Sovétríkjunum og mörg hver öðluðust síðar fullt sjálfstæði.
Sovétríkin Rússland Kalda stríðið Einu sinni var... Mest lesið Dullarfull brotlending nærri Area 51 Erlent Engan óraði fyrir framhaldinu Erlent „Það er sárt að þurfa að horfa á eftir þeim“ Innlent Spyr hvort aflífa þurfi sig vegna mjaðmaskipta Innlent Trump og „maðurinn með ljáinn“ hóta að greiða ekki laun Erlent Tóku farsíma af unglingum í Hafnarfirði og millifærðu af reikningum Innlent Lögregla lýsir eftir Aylin Innlent Stofna hreyfingu til undirbúnings íslenskum her Innlent Ekki hlutverk stjórnarandstöðunnar að halda uppi stemmingu Innlent Segir réttast að ráðherra dragi drögin í heild sinni til baka Innlent Fleiri fréttir Dullarfull brotlending nærri Area 51 Trump og „maðurinn með ljáinn“ hóta að greiða ekki laun Engan óraði fyrir framhaldinu Súdanskur uppreisnarleiðtogi sakfelldur fyrir stríðsglæpi Nýkjörinn bæjarstjóri alvarlega særður eftir stunguárás Fá Nóbelinn fyrir rannsóknir sínar á sviði skammtafræði Tvö ár liðin frá árásum Hamas á Ísrael Vill vita hvað Úkraínumenn vilja gera við bandarískar stýriflaugar Hæstiréttur hafnar Maxwell Stofna rannsóknarnefnd um Afganistan sem Íslendingar kölluðu eftir Gretu Thunberg og félögum vísað úr landi Gisèle Pelicot aftur í réttarsal Fá Nóbelinn fyrir ónæmisrannsóknir sínar Bein útsending: Hver fær Nóbelsverðlaunin í læknisfræði? Forsætisráðherra Frakklands segir af sér Viðræður um frið á Gasa hefjast í dag Nýskipaðri ríkisstjórn þegar hótað vantrausti Stórtap Air Greenland vegna aflýstra flugferða til Nuuk Tæplega þúsund manns innlyksa á Everest Látinn eftir skotárás í Kaupmannahöfn Sögð vafin í ísraelska fánann og veifað um eins og verðlaunagrip Fjögurra manna fjölskylda meðal látinna Sendir þjóðvarðliðið til Chicago Segja stutt í samkomulag en sprengjum rignir enn Skoðanabróðir Orbans og Fico vinnur kosningar í Tékklandi Þrjátíu særðust í drónaárás á farþegalest Fjöldi án rafmagns vegna vonskuveðurs í Noregi Þrettán ára grunaður um aðild að skotárás Var að streyma á TikTok þegar hann féll til jarðar og lést Loftárásir í kjölfar ákalls Trumps Sjá meira