Hver er munurinn á kaffi og orkudrykkjum? Jóhanna E. Torfadóttir skrifar 12. október 2017 15:30 Jóhanna E. Torfadóttir, næringarfræðingur og doktor í lýðheilsuvísindum. Lesendum Vísis og Fréttablaðsins gefst kostur á því að senda sérfræðingum spurningar tengdar heilsu og lífsstíl á netfangið heilsanokkar@frettabladid.is. Í hverri viku birtast svör við völdum spurningum í Fréttablaðinu og hér á Vísi. Spurning: Hver er munurinn á kaffi og orkudrykkjum?Svar: Kaffi og orkudrykkir innihalda örvandi efnið koffín. Auk þess er oft bætt fleiri örvandi efnum í orkudrykki svo sem ginseng og jafnvel næringarefnum eins og amínósýrum og vítamínum. Kaffidrykkja hefur verið tengd við lægri sjúkdómatíðni og á það við um hóflega og jafnvel mikla neyslu (allt að 6 bollar á dag). Þessi jákvæðu áhrif eru líklegast tilkomin vegna andoxunarefna (pólýfenóla) sem eru í kaffibaununum en eru ekki í orkudrykkjum. Í venjulegum kaffibolla fáum við á bilinu 100-150 mg af koffíni og í einni dós af orkudrykk á bilinu 80-130 mg. Um flesta orkudrykki gildir að þeir skulu merktir með varnaðarorðunum: Ekki æskilegt fyrir börn eða barnshafandi konur eða konur með barn á brjósti. Koffín getur dregið úr einkennum þreytu, aukið hjartslátt og mögulega bætt einbeitingu. Rannsóknir sýna að mikil koffínneysla veldur neikvæðum áhrifum, eins og svefnerfiðleikum, þreytu, höfuðverk, magaverk, niðurgangi og pirringi. Þá er vitað að mikil koffínneysla, hvort sem er frá kaffi eða orkudrykkjum getur valdið fósturláti og eitrunareinkennum svo sem uppköstum, óreglulegum hjartslætti og yfirliði.Niðurstaða: Kaffi er orkusnauður drykkur en ef við bætum mjólk og sykri við þá eykst orkuinnihaldið. Sem dæmi inniheldur latte án síróps um 140 hitaeiningar. Í mörgum orkudrykkjum kemur öll orkan frá viðbættum sykri og algengt að ein dós (250 ml) innihaldi um 115 hitaeiningar sem samsvarar 14 sykurmolum. Sumir orkudrykkir innihalda lítið sem ekkert af hitaeiningum og gefa þá ekki orku en aðeins örvandi áhrif. Mest lesið Friðrik Ómar bauð upp á sveppi – og Villi hefði elskað það! Gagnrýni „Léleg“ hönnun gervigreindar reyndist mannanna verk Menning Dreymir um að finna fólkið sem gaf hana frá sér Lífið Stelur af Sigga Bond: „Þá ætla ég að tala við Hannes Hólmstein“ Lífið Götulistamaðurinn Jójó látinn Lífið Heitir pabbar í hlaupaklúbbi Tíska og hönnun Kossaflens á klúbbnum Lífið Sárþjáður Eyfi sendur með sjúkrabíl og skellt í aðgerð Lífið Kynntust í Keflavík og gista saman í villu í Kenýa Ferðalög „Finnst við oft gleyma þeim sem geta ekki tjáð sig“ Lífið
Lesendum Vísis og Fréttablaðsins gefst kostur á því að senda sérfræðingum spurningar tengdar heilsu og lífsstíl á netfangið heilsanokkar@frettabladid.is. Í hverri viku birtast svör við völdum spurningum í Fréttablaðinu og hér á Vísi. Spurning: Hver er munurinn á kaffi og orkudrykkjum?Svar: Kaffi og orkudrykkir innihalda örvandi efnið koffín. Auk þess er oft bætt fleiri örvandi efnum í orkudrykki svo sem ginseng og jafnvel næringarefnum eins og amínósýrum og vítamínum. Kaffidrykkja hefur verið tengd við lægri sjúkdómatíðni og á það við um hóflega og jafnvel mikla neyslu (allt að 6 bollar á dag). Þessi jákvæðu áhrif eru líklegast tilkomin vegna andoxunarefna (pólýfenóla) sem eru í kaffibaununum en eru ekki í orkudrykkjum. Í venjulegum kaffibolla fáum við á bilinu 100-150 mg af koffíni og í einni dós af orkudrykk á bilinu 80-130 mg. Um flesta orkudrykki gildir að þeir skulu merktir með varnaðarorðunum: Ekki æskilegt fyrir börn eða barnshafandi konur eða konur með barn á brjósti. Koffín getur dregið úr einkennum þreytu, aukið hjartslátt og mögulega bætt einbeitingu. Rannsóknir sýna að mikil koffínneysla veldur neikvæðum áhrifum, eins og svefnerfiðleikum, þreytu, höfuðverk, magaverk, niðurgangi og pirringi. Þá er vitað að mikil koffínneysla, hvort sem er frá kaffi eða orkudrykkjum getur valdið fósturláti og eitrunareinkennum svo sem uppköstum, óreglulegum hjartslætti og yfirliði.Niðurstaða: Kaffi er orkusnauður drykkur en ef við bætum mjólk og sykri við þá eykst orkuinnihaldið. Sem dæmi inniheldur latte án síróps um 140 hitaeiningar. Í mörgum orkudrykkjum kemur öll orkan frá viðbættum sykri og algengt að ein dós (250 ml) innihaldi um 115 hitaeiningar sem samsvarar 14 sykurmolum. Sumir orkudrykkir innihalda lítið sem ekkert af hitaeiningum og gefa þá ekki orku en aðeins örvandi áhrif.
Mest lesið Friðrik Ómar bauð upp á sveppi – og Villi hefði elskað það! Gagnrýni „Léleg“ hönnun gervigreindar reyndist mannanna verk Menning Dreymir um að finna fólkið sem gaf hana frá sér Lífið Stelur af Sigga Bond: „Þá ætla ég að tala við Hannes Hólmstein“ Lífið Götulistamaðurinn Jójó látinn Lífið Heitir pabbar í hlaupaklúbbi Tíska og hönnun Kossaflens á klúbbnum Lífið Sárþjáður Eyfi sendur með sjúkrabíl og skellt í aðgerð Lífið Kynntust í Keflavík og gista saman í villu í Kenýa Ferðalög „Finnst við oft gleyma þeim sem geta ekki tjáð sig“ Lífið