Örvænting á húsnæðismarkaði Þorbjörn Þórðarson skrifar 23. febrúar 2017 07:00 Byggja þarf að minnsta kosti 8.000 íbúðir á landinu öllu á næstu þremur árum til að halda í við fólksfjölgun. Afar ólíklegt er það náist og mun sú staðreynd aðeins ýta undir frekari hækkanir á íbúðamarkaði. Þetta er á meðal þess sem kemur fram í skýrslu greiningardeildar Arion banka um húsnæðismarkaðinn sem kom út í lok síðasta mánaðar. Húsnæðisverð hefur hækkað mikið að undanförnu og nam árshækkunin á höfuðborgarsvæðinu 15 prósentum í desember. Hækkun utan höfuðborgarsvæðisins nemur 20 prósentum og skýrist aðallega af mikilli hækkun í nágrannasveitarfélögum höfuðborgarinnar. Skýrsluhöfundar spá áframhaldandi hækkunum, 14 prósent í ár, 9,7 prósent á næsta ári og 7,5 prósent árið 2019. Hækkun húsnæðisverðs skýrist af því að of lítið hefur verið byggt á síðustu árum og áætlanir um uppbyggingu hafa ekki staðist. Fram kemur í skýrslunni að uppbyggingaráform á höfuðborgarsvæðinu hafa gengið illa eftir. Nýjustu áætlanir Samtaka sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu og Samtaka iðnaðarins gera samt ráð fyrir kröftugri uppbyggingu á næstu árum. Fjöldi nýrra íbúða mun nema 6.600-8.000 eftir því við hvaða áætlun er miðað. Vandamálið er að aukning á framboði kemur allt of seint. Langt er í að framboð mæti eftirspurn þannig að markaðurinn komist í jafnvægi. Seinkun á auknu framboði nýrra íbúða gæti ýtt undir enn frekari hækkanir á næstunni. Nokkurs konar örvæntingarástand virðist ríkja á húsnæðismarkaði um þessar mundir. Í þessu blaði var greint frá því í gær að íbúðir í öllum hverfum borgarinnar seldust nú á hærra verði en uppsettu vegna mikillar spennu á markaðnum. Dæmi væru um að fasteignakaupendur gerðu tilboð í húsnæði án þess að hafa séð eignina áður. Á þessum „seljendamarkaði“ mætir mikill fjöldi til að skoða íbúðir og kaupendur keppast við að yfirbjóða hver annan. Öll sveitarfélög á höfuðborgarsvæðinu bera ábyrgð á því að áform um uppbyggingu á íbúðarhúsnæði hafa brugðist. Stefna Reykjavíkurborgar um þéttingu byggðar er heilbrigð til langframa en vera kann að hún standi uppbyggingu á húsnæði á sanngjörnu verði fyrir þrifum. Borgin hefur lokað „sárum“ með þéttingu byggðar og með uppbyggingu miðsvæðis. Þannig er ekki framboð af litlum og meðalstórum íbúðum í úthverfum borgarinnar þar sem fermetraverð er lægra. Ljóst er að sveitarfélögin geta ekki setið aðgerðarlaus hjá í þessari þróun og þurfa kjörnir fulltrúar þeirra að hugsa þessi mál upp á nýtt. Dagur B. Eggertsson, borgarstjóri Reykjavíkurborgar, sagði í fréttum Stöðvar 2 á mánudag að það væri æskilegt að sveitarfélögin á höfuðborgarsvæðinu mótuðu sér sameiginlega stefnu í húsnæðismálum. Þetta er góð hugmynd hjá borgarstjóra og væri ágætt fyrsta skref.Greinin birtist fyrst í Fréttablaðinu Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þorbjörn Þórðarson Mest lesið Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir Skoðun Börn í meðferð eiga rétt á fagfólki orð duga ekki lengur! Steindór Þórarinsson Skoðun Ekki sama hvaðan gott kemur Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Greindarskerðing eða ofurgáfur með gervigreind Björgmundur Örn Guðmundsson Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun 112. liðurinn í aðgerðaáætlun í menntamálum? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson Skoðun
Byggja þarf að minnsta kosti 8.000 íbúðir á landinu öllu á næstu þremur árum til að halda í við fólksfjölgun. Afar ólíklegt er það náist og mun sú staðreynd aðeins ýta undir frekari hækkanir á íbúðamarkaði. Þetta er á meðal þess sem kemur fram í skýrslu greiningardeildar Arion banka um húsnæðismarkaðinn sem kom út í lok síðasta mánaðar. Húsnæðisverð hefur hækkað mikið að undanförnu og nam árshækkunin á höfuðborgarsvæðinu 15 prósentum í desember. Hækkun utan höfuðborgarsvæðisins nemur 20 prósentum og skýrist aðallega af mikilli hækkun í nágrannasveitarfélögum höfuðborgarinnar. Skýrsluhöfundar spá áframhaldandi hækkunum, 14 prósent í ár, 9,7 prósent á næsta ári og 7,5 prósent árið 2019. Hækkun húsnæðisverðs skýrist af því að of lítið hefur verið byggt á síðustu árum og áætlanir um uppbyggingu hafa ekki staðist. Fram kemur í skýrslunni að uppbyggingaráform á höfuðborgarsvæðinu hafa gengið illa eftir. Nýjustu áætlanir Samtaka sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu og Samtaka iðnaðarins gera samt ráð fyrir kröftugri uppbyggingu á næstu árum. Fjöldi nýrra íbúða mun nema 6.600-8.000 eftir því við hvaða áætlun er miðað. Vandamálið er að aukning á framboði kemur allt of seint. Langt er í að framboð mæti eftirspurn þannig að markaðurinn komist í jafnvægi. Seinkun á auknu framboði nýrra íbúða gæti ýtt undir enn frekari hækkanir á næstunni. Nokkurs konar örvæntingarástand virðist ríkja á húsnæðismarkaði um þessar mundir. Í þessu blaði var greint frá því í gær að íbúðir í öllum hverfum borgarinnar seldust nú á hærra verði en uppsettu vegna mikillar spennu á markaðnum. Dæmi væru um að fasteignakaupendur gerðu tilboð í húsnæði án þess að hafa séð eignina áður. Á þessum „seljendamarkaði“ mætir mikill fjöldi til að skoða íbúðir og kaupendur keppast við að yfirbjóða hver annan. Öll sveitarfélög á höfuðborgarsvæðinu bera ábyrgð á því að áform um uppbyggingu á íbúðarhúsnæði hafa brugðist. Stefna Reykjavíkurborgar um þéttingu byggðar er heilbrigð til langframa en vera kann að hún standi uppbyggingu á húsnæði á sanngjörnu verði fyrir þrifum. Borgin hefur lokað „sárum“ með þéttingu byggðar og með uppbyggingu miðsvæðis. Þannig er ekki framboð af litlum og meðalstórum íbúðum í úthverfum borgarinnar þar sem fermetraverð er lægra. Ljóst er að sveitarfélögin geta ekki setið aðgerðarlaus hjá í þessari þróun og þurfa kjörnir fulltrúar þeirra að hugsa þessi mál upp á nýtt. Dagur B. Eggertsson, borgarstjóri Reykjavíkurborgar, sagði í fréttum Stöðvar 2 á mánudag að það væri æskilegt að sveitarfélögin á höfuðborgarsvæðinu mótuðu sér sameiginlega stefnu í húsnæðismálum. Þetta er góð hugmynd hjá borgarstjóra og væri ágætt fyrsta skref.Greinin birtist fyrst í Fréttablaðinu
Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun
Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson Skoðun
Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun
Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun
Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson Skoðun
Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun